Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 14:18

Δεν βλέπει ανάκαμψη στην αγορά ακινήτων η Τράπεζα της Ελλάδος. Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα η ελληνική αγορά ακινήτων, «μετά τη σημαντική συρρίκνωση που έχει υποστεί κατά την περίοδο της τρέχουσας κρίσης, παραμένει στο ίδιο χαμηλό επίπεδο χωρίς να παρουσιάζει ενδείξεις ανάκαμψης, καθώς παραμένουν αρνητικές οι μεσοπρόθεσμες προσδοκίες». Επισημαίνει επίσης ότι η αγορά εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υπερβάλλουσα προσφορά με σημαντικό απόθεμα αδιάθετων (προς πώληση) ακινήτων και πολύ χαμηλή ζήτηση. Όμως , παρά την υπερβάλλουσα προσφορά στην αγορά ακινήτων, οι τιμές των διαμερισμάτων και κυρίως των νεόδμητων χαρακτηρίζονται από σχετική ανθεκτικότητα.

Με βάση τα στοιχεία , οι τιμές των διαμερισμάτων υποχώρησαν κατά 3,7% το 2009, 4,7% το 2010 και 5,1% το 2011 (-5,4%, -4,9%, 4,3% και -5,9% το α’, β’, γ’ και δ’ τρίμηνο του 2011 αντίστοιχα Μεγαλύτερη υποχώρηση των τιμών των κατοικιών τα τελευταία έτη καταγράφεται στις αστικές περιοχές της χώρας (εκτός της Αθήνας) όπου υποχώρησαν κατά 6,7% το 2010 και 7,5% το 2011. Η μείωση των τιμών των κατοικιών σε όλη την περίοδο της κρίσης ήταν ταχύτερη για τα “παλαιά” διαμερίσματα (ηλικίας άνω των 5 ετών: -4,8%, -5,0% και -5,6% το 2009, το 2010 και το 2011 αντίστοιχα) από ό,τι για τα “νέα” (ηλικίας έως 5 ετών: -2,0%, -4,2% και -4,4% το 2009, 2010 και το 2011 αντίστοιχα), γεγονός που αντανακλά τη σχετικά μεγαλύτερη ανθεκτικότητα των τιμών των νεόδμητων διαμερισμάτων, τα οποία κατά κανόνα διατίθενται προς πώληση από τους κατασκευαστές.

Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 14:18

Σε τεντωμένο σχοινί φαίνεται ότι βαδίζει η αγορά των ενοικιαζόμενων σπιτιών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μεσιτών , ήδη στα μεγάλα αστικά κέντρα η ζήτηση ενοικιαζόμενων σπιτιών έχει «παγώσει» με αποτέλεσμα να εντείνεται η ανησυχία ότι σύντομα και η αγορά αυτή θα βρεθεί να κινείται σε συνθήκες υπερβάλλουσας προσφοράς. Το μεγαλύτερο πλήγμα έχουν δεχτεί τα μεγάλα ενοικιαζόμενα σπίτια με εμβαδόν άνω των 200 τετραγωνικών μέτρων όπου οι τιμές έχουν υποχωρήσει σε ποσοστό που ξεπερνά το 10% τους τελευταίους μήνες. Αιτία σύμφωνα με τις απόψεις μεσιτών δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση αλλά και η χρήση του καταβαλλόμενου ενοικίου ως τεκμήριο διαβίωσης για τους ενοικιαστές γεγονός που καθιστά προβληματική οποιαδήποτε νέα μίσθωση. Το ενδεχόμενο αυτό έχει επηρεάσει σημαντικά τις μισθώσεις κατοικιών που το εμβαδόν τους είναι μεγαλύτερο των 120 τετραγωνικών μέτρων επισήμανε χαρακτηριστικά ο ίδιος μεσίτης ο οποίος συμπλήρωνε ότι «δεν πρόκειται να υπάρξει ηρεμία στην αγορά αν δεν ξεκαθαριστεί το φορολογικό πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί.»

Από την άλλη πλευρά , αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων καταγράφεται σε σπίτια που το εμβαδόν τους κινείται μεταξύ 80 και 90 τετραγωνικών μέτρων που βρίσκονται σε περιοχές με αναπτυγμένες υποδομές στις συγκοινωνίες . Σε ορισμένες περιοχές μάλιστα π.χ. κοντά σε σταθμούς μετρό τα ενοίκια έχουν αυξηθεί σε ποσοστό που προσεγγίζει το 5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Αλλά και στην προσφορά κατοικιών προς ενοικίαση καταγράφονται έντονες διαφοροποιήσεις καθώς από τη μία πλευρά υπάρχουν περιοχές στις οποίες η ζήτηση είναι μεγαλύτερη από την προσφορά ενώ σε άλλες καταγράφεται υπερβάλλουσα προσφορά . «Η έκρηξη της έκδοσης οικοδομικών αδειών που καταγράφηκε έως το τέλος του 2009 πρόσθεσε ένα σημαντικό αριθμό νέων κατοικιών σε όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα. Μέχρι σήμερα , οι οικοπεδούχοι ήταν αυτοί που διέθεταν προς ενοικίαση τα σπίτια . Τώρα έχουν προστεθεί και πολλοί κατασκευαστές με αποτέλεσμα σε ακριβές περιοχές η αγορά ενοικίων να επικρατούν συνθήκες υπερβάλλουσας προσφοράς.» έλεγε χαρακτηριστικά έμπειρος κατασκευαστής των βορείων προαστίων.

Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 14:18

Με διαδικασίες «εξπρές» και χωρίς τη διεξαγωγή δίκης θα μπορεί να γίνεται στο εξής η έξωση του ενοικιαστή ο οποίος δεν πληρώνει τα μισθώματα, ενώ με την ίδια διαδικασία θα μπορεί ο ιδιοκτήτης του ακινήτου να εισπράττει τα καθυστερούμενα μισθώματα. Ειδικότερα, με το Ν. 4055/2012 του υπουργείου Δικαιοσύνης, η εφαρμογή του οποίου άρχισε στις 2 Απριλίου επήλθαν τροποποιήσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας έτσι ώστε η αποβολή του δύστροπου μισθωτή, δηλ. εκείνου που αρνείται να καταβάλει τα μισθώματα, να επιτυγχάνεται χωρίς τη διεξαγωγή δίκης, χωρίς όμως να χάνει ο ενοικιαστής το δικαίωμα υπεράσπισής του. Η αποβολή θα υλοποιείται με τη δικαστική έκδοση διαταγής απόδοσης του μισθίου. Επιπρόσθετα, με την ίδια δικαστική διαταγή, ο δύστροπος ενοικιαστής καλείται να πληρώσει όχι μόνο τα καθυστερούμενα ενοίκια, αλλά και τα κοινόχρηστα, καθώς και τους λογαριασμούς οργανισμών κοινής ωφελείας που τυχόν δεν έχουν πληρωθεί. Για τα τελευταία επεμβαίνει το δικαστήριο εφόσον η οφειλή τους αποδεικνύεται από έγγραφα. Προκειμένου να εισπραχθούν τα οφειλόμενα μισθώματα, πρέπει ο ιδιοκτήτης του ακινήτου να κοινοποιήσει σχετικό εξώδικο στον ενοικιαστή και να κατατεθούν στα δικαστήρια τα αναγκαία έγγραφα. Ο μισθωτής οφείλει μέσα σε 15 μέρες να καταβάλει τα μισθώματα για να μην εκδοθεί από τη δικαιοσύνη διαταγή απόδοσης της χρήσης του μισθίου.

Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 14:18

Το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης που υπάρχει ιστορικά στην Ελλάδα είναι μία πραγματικότητα αλλά ήδη η κρίση το έθεσε και αυτό υπο αμφισβήτηση . Η απειλή προέρχεται από το υψηλό ποσοστό των στεγαστικών δανείων που είναι σε καθυστέρηση. . Οι έλληνες, σύμφωνα με την Eurostat έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης. Στην χώρα μας, το 60% του πληθυσμού ζει σε δικό του σπίτι, το οποίο είναι ξεπληρωμένο, και ένα άλλο 20% του πληθυσμού ζει σε δικό του σπίτι, με υποθήκη. Μόνο τα υπόλοιπα 20 % του πληθυσμού αναγκάζονται να πληρώνουν νοίκι για την κατοικία τους. Είναι επίσης γνωστό ότι υπάρχουν ένα εκατομμύριο δεύτερες κατοικίες στην Ελλάδα, είτε αυτές είναι οι πατροπαράδοτες κατοικίες στην ελληνική επαρχία των παλαιοτέρων γενεών, είτε αυτές είναι καθαρά εποχιακές κατοικίες διακοπών, κερδισμένες την τελευταία γενεά των παχιών αγελάδων, και των παχιών δημόσιων δανείων.

Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, σύμφωνα με τους αριθμούς της Eurostat, ότι τα πιο φτωχά κράτη της Ευρώπης, κυρίως τα πρώην κράτη του κομουνιστικού μπλόκου, έχουν τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη. Αντιθέτως, στην Ολλανδία, παραδείγματος χάριν, μόνο τα 8% ζουν σε σπίτια χωρίς υποθήκη, και άλλα 52% του πληθυσμού πληρώνουν υποθήκη για το σπίτι τους. Στη Γερμανία, το 2009, μόνο το 48% του πληθυσμού ζούσε σε δικό του σπίτι, και το μέσο χρέος υποθήκης σε όλες αυτές τις οικογένειες ήταν 24,500 ευρώ. Το ότι τα δύο κυριότερα κράτη του σκληρού ευρωπαϊκού πυρήνα, που βασικά αποφασίζουν το μέγεθος και την ποιότητα της βοήθειας για την χώρα μας, βρίσκονται σε πολύ χειρότερη μοίρα όσον αφορά την ιδιοκατοίκηση, δεν μπορεί να έχει περάσει απαρατήρητο από την γερμανική και την ολλανδική ηγεσία.

Παρόλα αυτά , η Ολλανδία, η οποία ήταν τόσο αυστηρή εναντίον της «σπάταλης» Ελλάδας, ως πριν από λίγο, βρίσκεται προ των πυλών μίας δικιάς της ενδογενής στεγαστικής σπατάλης, η οποία δύναται να μετατραπεί στην επόμενη στεγαστική φούσκα της Ευρωζώνης, μετά την Ιρλανδία και την Ισπανία, εάν η ύφεση στην Ολλανδία, λόγω της πανευρωπαϊκής πολιτικής λιτότητας, συνεχίσει να χειροτερεύει. Η ολλανδική κυβέρνηση, εδώ και πολλά χρόνια, είχε επιτρέψει εξαιρετικά χαλαρές πολιτικές για στεγαστικά δάνεια στις ολλανδικές τράπεζες, επειδή η οικονομία ήταν για πολλά χρόνια πολύ σθεναρή, οι μισθοί πολλοί υψηλοί, και η ανεργία χαμηλή. Έτσι εδώ και πολλά χρόνια, οι ολλανδικές τράπεζες παρείχαν και παρέχουν σε όλους τους Ολλανδούς στεγαστικά δάνεια σε ύψος 125% της εμπορικής αξίας του κάθε ακινήτου. Τώρα όμως, η Ολλανδία διαβαίνει το τρίτο τρίμηνο ύφεσης και οι αξίες των ακινήτων έχουν αρχίσει να πέφτουν, και τα στεγαστικά δάνεια, σαν ποσοστό των εμπορικών αξιών των ακινήτων, μεγαλώνουν, δηλαδή το συνολικό ιδιωτικό χρέος των Ολλανδών, χειροτερεύει, όταν βρίσκεται ήδη σε δυσθεώρητα ύψη.

Η τεράστια κοινωνική διαφορά που αποτελεί η ευρεία ιδιοκατοίκηση σε μία χώρα μπορεί να φανερωθεί με δύο απλούς τρόπους σύγκρισης της Ελλάδας με τις ΗΠΑ. Όταν έσκασε η στεγαστική φούσκα στην Αμερική, το 2007-2008, και επήλθε η οικονομική καταστροφή, οι τιμές των ακινήτων, δηλαδή των κατοικιών στην Αμερική, μειώθηκαν κατά μέσον όρο στο 50% της αξίας τους, μέσα σε ένα μόλις χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι ενώ η καταστροφή της οικοδομικής οικονομίας στην Ελλάδα ήταν πολύ χειρότερη από ότι στην Αμερική, οι πραγματικές αξίες των σπιτιών δεν κατέβηκαν τόσο βαθειά, ούτε τόσο ξαφνικά. Αντιθέτως, οι οικογένειες στην Ελλάδα, δεν έχασαν τις κατοικίες τους, με παρόμοια ιλιγγιώδη ταχύτητα, διότι αφού δεν ήταν υποθηκευμένες, μπορούσαν να τις κρατήσουν, αντί να τις ξεπουλήσουν. Η διαφορά φαίνεται και στα ποσοστά αστέγων ανθρώπων, στις δύο κοινωνίες. Στην Αμερική, υψηλά ποσοστά αστέγων είναι μία μακροχρόνια κοινωνική επιδημία, η οποία οξύνθηκε σοβαρά λόγω της κρίσης. Στην Ελλάδα το πρόβλημα αστέγων ανθρώπων και οικογενειών, έφτασε σε σοβαρά ύψη μόνο μετά την κρίση. Η εκτεταμένη έλλειψη συνοχής της μέσης αμερικανικής οικογένειας, εν συγκρίσει με την αντίστοιχη μέση ελληνική οικογένεια, είναι φυσικά ένα πρόσθετο αίτιο που εξηγεί αυτήν την διαφορά.

Είναι επείγον και αναγκαίο να μην μοιάσει η Ελλάδα την Αμερική, στο ύψος των αστέγων ανθρώπων και οικογενειών, ούτε στο ύψος των υποθηκευμένων σπιτιών. Ένα ελληνικό σπίτι με μία υποθήκη σοβαρού μεγέθους, αποτελεί ένα μεγάλο κίνδυνο για την οικογένεια που το κατοικεί, διότι μία απλήρωτη υποθήκη επιτρέπει στην τράπεζα να πάρει το σπίτι και να αφήσει την οικογένεια άστεγη.