Τρίτη, 26 Νοέμβριος 2024 08:38

Ποια ακίνητα κινούνται στην αγορά ; Οι ευκαιρίες και τα προνομιούχα ακίνητα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μεσιτών , οι μεταβιβάσεις διαμερισμάτων που βρίσκονται είτε σε καλές περιοχές είτε σε ελκυστικές τιμές εξακολουθούν όχι μόνο να προσελκύουν το αγοραστικό ενδιαφέρον αλλά και να κλείνουν συμφωνίες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις κατασκευαστών τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη , οι μεταβιβάσεις προνομιούχων κατοικιών κινούνται στα περυσινά περίπου επίπεδα . Σε ορισμένες μάλιστα εξαιρετικές περιπτώσεις που το προσφερόμενο ακίνητο συνδυάζει ποιότητα και τιμή καταγράφεται , σε πείσμα των καιρών, ακόμα και οριακή άνοδος. Στον αντίποδα , οι ευκαιρίες. Σύμφωνα με τους ίδιους μεσίτες όσοι έχουν ρευστό –και δεν είναι λίγοι- αναζητούν τις ευκαιρίες δηλαδή ακίνητα που οι ιδιοκτήτες τους , για λόγους οικονομικής στενότητας ρίχνουν τις τιμές τους ακόμα και πάνω από 30% , προκειμένου να βρούν άμεσα αγοραστή. Τις περισσότερες φορές οι συμφωνίες , με την θέα του ρευστού μπορεί να κλείσουν σε μία ώρα, λένε οι μεσίτες και συμπληρώνουν ότι «επειδή οι ευκαιρίες δεν εμφανίζονται σε κάθε γωνιά» για αυτό και όλοι περιμένουν και την περιμένουν…

Τρίτη, 26 Νοέμβριος 2024 08:38

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που προσπαθούν να ανακαλύψουν ομοιότητες μεταξύ της ελληνικής εκδοχής της κρίσης στην αγορά ακινήτων και της αντίστοιχης των ΗΠΑ. Η αλήθεια είναι ότι η κρίση του 2008 έχει αρκετές ομοιότητες στις δύο αγορές αλά η διαφορετική οργάνωση τους καθιστά την σύγκριση μάλλον ατυχή. Οι δύο αγορές στήριξαν την έκρηξη της αγοράς κατοικίας στον τραπεζικό δανεισμό. Εκεί όμως αρχίζουν οι διαφοροποιήσεις. Η χρηματοδότηση των πιστωτικών ιδρυμάτων στις ΗΠΑ βασίστηκε στη δευτερογενή αγορά ομολόγων ενώ στην Ελλάδα τα καλυμένα  με στεγαστικά δάνεια που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα δεν υπερβαίνουν το 7% του υπολοίπου και είναι αξιολογημένα με κορυφαίες βαθμολογίες από τους οργανισμούς αξιολόγησης. Οι Ελληνικές τράπεζες προτίμησαν την διέξοδο της διατραπεζικής αγοράς.  Η πίεση που προκάλεσαν στην αγορά κατοικίας οι πιστωτικοί οργανισμοί των ΗΠΑ προήλθε τόσο από τα εκατομύρια των σπιτιών που εκπλειστηριάστηκαν αλλά και από την απροθυμία να χρηματοδοτήσουν την αγορά. Στην Ελλάδα η πολιτική πλειστηριασμών που ακολούθησαν οι τράπεζες ήταν συγκρατημένη ενώ τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετώπισαν οφείλονται στη κρίση δανεισμού του δημοσίου.  Η πτώση των τιμών κατοικιών στην κορύφωση της κρίσης στις ΗΠΑ κινήθεικε στα επίπεδα του 26% . Στην Ελλάδα οι σβρευτικές απώλειες δεν ξεπερνούν το 8%. Σημαντικό , είναι το γεγονός ότι ενώ στις ΗΠΑ , η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ακολούθησε μία πολιτική ενίσχυσης της ζήτησης (φορολογικές εκπτώσεις, κινήσεις αποτροπής του αποκλεισμού κ.α.) στην Ελλάδα ακολουθήθηκε κυρίως μέσω της φορολογίας πολιτική περιστολή της ζήτησης.

Τρίτη, 26 Νοέμβριος 2024 08:38

Οι πέντε τελευταίοι μήνες έχουν διαμορφώσει νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων. Η μία όψη περιγράφεται με την πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας , την αύξηση των αδιάθετων ακινήτων και κατακόρυφη μείωση των μεταβιβάσεων. Η άλλη όψη αφορά στην καθημερινότητα της αγοράς που επηρεάζεται από την ανεπάρκεια ρευστού , τις δυσκολίες όσων ζητούν τραπεζική χρηματοδότηση, τον πλαίσιο των διαπραγματεύσεων κ.α. Το νέο αυτό περιβάλλον έχει διαμορφώσει ένα κώδικα επικοινωνίας στην αγορά , εντελώς διαφορετικό από εκείνο που ίσχυε πριν από τρία χρόνια. Στα πλαίσια αυτά έγινε μία προσπάθεια κωδικοποίησης τόσο των προβλημάτων όσο και των μεθόδων αντιμετώπισης τους με σκοπό την διευκόλυνση των αγοραστών αλλά και των πωλητών.

1o Συστηματική έρευνα αγοράς: Σε περιόδους κρίσης σε κάθε γωνία μπορεί να «κρύβεται» μία ευκαιρία αρκεί όμως να υπάρχει μπόλικο απόθεμα υπομονής. Από τον κανόνα αυτό δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρεση η αγορά ακινήτων και για τον λόγο αυτό επιβάλλεται συστηματική έρευνα αγοράς και ακόμα πιο σκληρό παζάρι. Ήδη οι περισσότεροι κατασκευαστές κάνουν εκπτώσεις έως και 10% προκειμένου να πουλήσουν τα αδιάθετα διαμερίσματα τους. Οι πλέον ασφαλείς δείκτες για τα περιθώρια διαπραγμάτευσης της τιμής είναι ο χρόνος που παραμένον αδιάθετα τα διαμερίσματα. Για παράδειγμα αν παραμένουν αδιάθετα για διάστημα μεγαλύτερο το τεσσάρων μηνών τα περισσότερα διαμερίσματα μίας οικοδομής τότε τα περιθώρια διαπραγματεύσεων του αγοραστή είναι μεγαλύτερα. Αντίθετα αν σε μία καινούργια οικοδομή έχει μείνει απούλητο ένα ή δύο διαμερίσματα τότε τα περιθώρια για μεγάλες εκπτώσεις στην τιμή είναι περιορισμένα.

2ο . Εκμετάλλευση της ρευστότητας: Σε περιόδους κρίσης το σπανιότερο αγαθό στην αγορά είναι το ρευστό. Οι κάτοχοι του βρίσκονται σε θέση ισχύος και αυτό μπορεί να το επωφεληθούν περιορίζοντας το κόστος της αγοράς. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι σήμερα , λόγω της απροθυμίας των τραπεζών να χορηγούν στεγαστικά δάνεια οι πωλητές είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν ο αγοραστής δηλώνει ότι θα κάνει χρήση του στεγαστικού δανείου. Αντίθετα , σε περιπτώσεις που ο αγοραστής εμφανίζεται ότι θα πραγματοποιήσει μέρος ή το σύνολο της αγοράς με δικά του κεφάλαια τότε μπορεί να διαπραγματευτεί τόσο το τίμημα όσο και τις πρόσθετες παροχές και να εξασφαλίσει ιδιαίτερα σημαντικά οφέλη.

3ο . Διασφάλιση της συναλλαγής: Ένας από τους μεγάλους κινδύνους που αναλαμβάνει κάθε αγοραστής ημιτελούς ακινήτου είναι να βρεθεί μπροστά στο ενδεχόμενο ο πωλητής να μη μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει. Προκειμένου να αποτραπεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα πρέπει να υπάρχουν δεσμευτικές ρήτρες τόσο ως προς τον χρόνο όσο και ως προς την αποζημίωση στην περίπτωση που δεν εκπληρωθούν οι αμοιβαίες υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι δύο πλευρές.

4ο . Ακριβής γνώση των οικονομικών δυνατοτήτων: Οι εποχές που οι τράπεζες χρηματοδοτούσαν έως και το 120% της εμπορικής αξίας των ακινήτων έχουν περάσει. Σήμερα οι τράπεζες χρηματοδοτούν το 70-75% της εμπορικής αξίας και προκειμένου να δώσουν το ποσό που υπολείπεται ζητούν πρόσθετες εγγυήσεις όπως για παράδειγμα εγγραφή προσημείωσης σε άλλο ακίνητο του αγοραστή. Για τον λόγο αυτό πριν προχωρήσει το κλείσιμο της συμφωνίας καλό είναι η πλήρης γνώση των όρων χρηματοδότησης.

5ο Χρόνος εκταμίευσης : Το νέο σκηνικό που χαρακτηρίζει τις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων είναι οι μεγάλες καθυστερήσεις στην εκταμίευση του αιτούμενου ποσού. Αυτό έχει ως συνέπεια να ακυρώνονται συμφωνίες ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που είτε η πλευρά του αγοραστή είτε η πλευρά του πωλητή ζητούν αποζημιώσεις προβάλλοντας ως αιτία την αθέτηση της συμφωνίας.

Προκειμένου , να αποτραπούν δυσάρεστες εκπλήξεις , η σύνταξη ενός προσυμφώνου που θα ξεκαθαρίζει τους όρους της συμφωνίας , το χρονοδιάγραμμα εκπλήρωσης και τις προϋποθέσεις ακυρώσεις μπορεί να έχει κάποιο επιπλέον κόστος αλλά αποσοβεί πολλές και ενδεχομένως κοστοβόρες και ψυχοφθόρες εκπλήξεις τόσο για τον αγοραστή όσο και για τον πωλητή.

Τρίτη, 26 Νοέμβριος 2024 08:38

H αγορά ενοικιαζόμενων κατοικιών βρίσκεται στο μέσο μίας κρίσης από την οποία όλα δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα φύγει στο άμεσο μέλλον. Τα φθηνά δάνεια τα οποία ήταν προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις και στις οικονομικές δυνατότητες του δανειολήπτη χάθηκαν. Η εισοδηματική κρίση που έχει κτυπήσει κυρίως τα μεσαία εισοδήματα καθιστούν όλους επιφυλακτικούς στο να ανοιχθούν οικονομικά. Η φορολογία είναι ισοπεδωτική. Αυτές οι τρείς παράμετροι ευνοούν σήμερα τη λύση του ενοικίου. Μεσίτες και ιδιοκτήτες περιγράφουν με το ίδιο τρόπο τα συμπτώματα της ύφεσης που πλήττει την συγκεκριμένη αγορά. Πρόκειται για πτώση των τιμών των ενοικίων που φθάνει έως και 30%- στα μεγάλα σπίτια -σε σύγκριση με το 2007 και για επιμήκυνση του απαιτούμενου χρόνου για να νοικιασθεί ένα σπίτι. «Ο χρόνος που μένουν ξενοίκιαστα τα σπίτια μεσαίου εμβαδού είναι μεταξύ 3 και 5 μηνών. Ο χρόνος που παραμένουν αδιάθετα έχει αυξηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια» σχολίαζαν μεσίτες αλλά η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν παραμείνει ξενοίκιαστα περισσότερο από ένα χρόνο Στα μεγάλα διαμερίσματα η πτώση της ζήτησης είναι εμφανής κάτι που δεν ισχύει για εκείνα με μικρότερο εμβαδόν τα οποία νοικιάζονται πιο εύκολα ενώ «κρατούν» τις τιμές. Η κατάσταση που επικρατεί και στην αγορά για νοικιαζόμενα διαμερίσματα άνω των 100 τετραγωνικών μέτρων δεν διαφοροποιείται στο κέντρο της Αθήνας όπου ο μέσος χρόνος ενοικίασης κινείται στους 3-4 μήνες ενώ έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις να παραμένουν σπίτια ξενοίκιαστα περίπου ένα χρόνο. Η αύξηση της προσφοράς νέων κατοικιών στα βόρεια προάστια και κυρίως σε περιοχές που αναπτύχθηκαν στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας (Βριλήσσια, Μελίσσια ,ορισμένες περιοχές του Χαλανδρίου) έχουν ως αποτέλεσμα να καταγράφεται μείωση των τιμών των ενοικίων αλλά και αύξηση του χρόνου που απαιτείται προκειμένου να πραγματοποιηθεί η μίσθωση. «Οι αντιπαροχές που δόθηκαν τα προηγούμενα χρόνια αλλά και η αύξηση του ποσοστού που δίδεται στον ιδιοκτήτη δημιούργησαν ένα απόθεμα μερικών χιλιάδων κατοικιών οι οποίες προορίζονταν για ενοικίαση ώστε να αποδίδουν ένα μόνιμο μηνιαίο εισόδημα στους ιδιοκτήτες τους. Αυτό προκάλεσε πιέσεις στην αγορά που εκδηλώθηκαν με πτώση των τιμών και επιμήκυνση του απαιτούμενου χρόνου για την ενοικίαση ενός διαμερίσματος ή μεζονέτας» σχολίαζαν οικονομικοί αναλυτές οι οποίοι συμπλήρωναν ότι το φαινόμενο αυτό είναι πιο έντονο στις περιοχές που αναπτύχθηκαν στην διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας οι τιμές της γης τινάχθηκαν στα ύψη παρασύροντας και τα ποσοστά των αντιπαροχών. Σημαντικός παράγων που επηρεάζει την ύφεση της αγοράς ενοικίων είναι και η μείωση τω νοικοκυριών που αλλάζουν περιοχή εγκατάστασης προκειμένου να αναβαθμίσουν την ποιότητα κατοικίας τους. Οι αρνητικές προσδοκίες σίγουρα δεν ευνοεί τέτοιου είδους ανοίγματα αφού οι περισσότεροι είτε αγοράζουν είτε παραμένουν στην ίδια κατοικία μέχρις ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο στην οικονομία.