Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δημοσιεύονται τις τελευταίες ημέρες στον Τύπο, το υπουργείο Οικονομικών δεν σκοπεύει να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα του ΕΝΦΙΑ, αλλά θα περιοριστεί σε οριακές, χωρίς ουσία τροποποιήσεις που περιλαμβάνουν τη διόρθωση λαθών που έγιναν στον υπολογισμό του φόρου και πιθανή παράταση της προθεσμίας πληρωμής.

Όπως έχει επισημάνει η ΠΟΜΙΔΑ, οι τρεις ουσιαστικές παράμετροι που οφείλει να διορθώσει η Πολιτεία είναι, πρώτον, ο φόρος να ανταποκρίνεται στη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών ώστε να είναι Συνταγματικός, δεύτερον να κατανέμει ισότιμα τα βάρη χωρίς να αδικεί καμία ομάδα πολιτών (εν προκειμένω να μην επιβαρύνει την αστική ιδιοκτησία προς όφελος των αγροτικών ακινήτων) και τρίτον να μην καταστρέφει την οικονομία και την κτηματαγορά.

Επειδή οι απόψεις και επισημάνσεις της ΠΟΜΙΔΑ αγνοούνται συστηματικά, οι ιδιοκτήτες καλούν  τον υπουργό Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη και την κυβέρνηση, πριν καταλήξουν στις σχεδιαζόμενες τροποποιήσεις του ΕΝΦΙΑ, τουλάχιστον  να διαβάσουν  με προσοχή την έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2013 όπου για το θέμα αυτό επισημαίνεται ότι:

«Η φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά ακινήτων και έχει αποθαρρύνει σημαντικά τη ζήτηση. Μάλιστα, η στρέβλωση, η οποία προκαλείται από την ύπαρξη αντικειμενικών αξιών που σε πολλές περιπτώσεις (π.χ. ακίνητα μεγάλου μεγέθους σε “ακριβές” περιοχές, υποβαθμισμένες περιοχές του κέντρου της Αθήνας κ.ά.) υπερβαίνουν σημαντικά τις εμπορικές αξίες των ακινήτων, οδηγεί σε τεχνητή υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και σε περαιτέρω, μη ορθολογική πλέον, συμπίεση των αξιών».

Τους καλεί επίσης να διαβάσουν το τελευταίο Οικονομικό Δελτίο (8.8.2014) της AlphaBank όπου αναλυτικά τονίζονται μεταξύ άλλων τα εξής:

«Αντί για την θέσπιση του Ενιαίου (ανταποδοτικού) Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) που θα επιβαλλόταν στο σύνολο των ακινήτων αυτοτελώς για κάθε ακίνητο χωριστά, με βάση το είδος του ακινήτου, τα τετραγωνικά μέτρα, την περιοχή και την κατάλληλα προσαρμοσμένη τιμή Ζώνης, την παλαιότητα και τα άλλα χαρακτηριστικά του ακινήτου που πράγματι λαμβάνονται υπόψη στον ΕΝΦΙΑ, θεσπίστηκε και πάλι η διπλή και σε πολλές περιπτώσεις εξοντωτική φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας. Ειδικότερα, θεσπίστηκε πράγματι ο ΕΝΦΙΑ αλλά σημαντικά αλλοιωμένος. Απαλλάχθηκαν ουσιαστικά από αυτόν τον φόρο, δηλαδή από την φορολογία ακινήτων, πολύ μεγάλες περιουσίες (π.χ. αγροκτήματα εκατοντάδων στρεμμάτων), με αποτέλεσμα τα αναμενόμενα έσοδα από αυτόν να περιοριστούν σημαντικά. Για να καλυφθούν αυτά τα έσοδα, θεσπίστηκε και πάλι, επιπλέον του ΕΝΦΙΑ, και ο ΦΑΠ 2014 στην ακίνητη περιουσία με αντικειμενική αξία άνω των € 300.000. Έτσι οι ίδιοι φορολογούμενοι οι οποίοι είχαν επιβαρυνθεί με έξι (6) ταυτόχρονα φόρους περιουσίας το 2013, συνεχίζουν να επιβαρύνονται τόσο με τον ΕΝΦΙΑ όσο και με τον ΦΑΠ και το 2014. Μάλιστα, ο ΦΑΠ του 2014 επιβάλλεται και πάλι με βάση τις αντικειμενικές αξίες του 2007 που, όπως ήδη τονίστηκε, στις περισσότερες περιπτώσεις και με την πλήρη διακοπή της λειτουργίας της αγοράς ακινήτων, δεν έχουν πια σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα. Ο 2ος αυτός φόρος, ο ΦΑΠ 2014 (που πολλές φορές μπορεί να είναι από 4 έως και 10 φορές μεγαλύτερος από τον ΕΝΦΙΑ), συμβάλλει ουσιαστικά στη φαλκίδευση και απαξίωση της ακίνητης περιουσίας άνω των € 300.000. Διότι εκτός των άλλων παρουσιάζεται και ως μόνιμος φόρος. Επιβάλλεται να πληρωθεί από εισοδήματα που ήδη είναι υπερφορολογημένα και σε συνθήκες και με προδιαγραφές που καθηλώνουν περαιτέρω την ήδη καταποντισμένη αγορά ακινήτων. Σε συνθήκες, δηλαδή, που ουσιαστικά σηματοδοτούν το ότι οι υπόχρεοι δεν έχουν στην ουσία δυνατότητα να τον πληρώσουν, ιδιαίτερα με την αγορά ακινήτων εκτός λειτουργίας. Διότι μόνο σε δραστικά υποτιμημένες τιμές θα δεχόταν κάποιος να αγοράσει σήμερα ένα ακίνητο του οποίου η φορολογική επιβάρυνση υπερβαίνει την όποια αναμενόμενη ετήσια απόδοσή του».

Τέλος η ΠΟΜΙΔΑ καλεί  τον υπουργό Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη, να θυμηθεί την δική του ομιλία στη Βουλή, μόλις την περασμένη Τετάρτη 6 Αυγούστου όπου επεσήμανε: «Για τον ΕΝΦΙΑ, επειδή έχει τονισθεί από όλους, πράγματι, είναι ένας φόρος που δεν βασίζεται στην ικανότητα να πληρώσεις, δηλαδή στο εισόδημά σου. Βασίζεται μόνο στο τι έχεις, όχι στο τι εισόδημα έχεις. Εκεί πρέπει να το προσέξουμε.».

Η στοιχειώδης φορολογική λογική και εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ επιβάλλει, με την καταρτιζόμενη τροπολογία  να καταργηθεί άμεσα ο συμπληρωματικός φόρος που επιβάλλεται έτσι κι αλλιώς σε πλασματικές αντικειμενικές αξίες, η τουλάχιστον να μην υπερβαίνει το 50%  του κύριου φόρου, ή να μειωθεί στο μισό ο φόρος για τα κενά, απρόσοδα ακίνητα. Για να γλυτώσουμε την οικονομία και την κοινωνία από την πλήρη κατεδάφιση.

Πάνω από τη μισή αξία τους έχουν χάσει τα ακίνητα στην Eλλάδα και κυρίως στην Aττική κατά τη διάρκεια της κρίσης, δηλαδή την περίοδο 2009-2013.

H πτώση των τιμών, σύμφωνα με την Tράπεζα της Eλλάδος, έχει ξεπεράσει από την αρχή της κρίσης το 40%, δηλαδή κατά μέσο όρο τα ακίνητα έχασαν 4 στα 10 ευρώ από την αξία τους, ενώ μόνο το 2013 αποτέλεσε για την κτηματαγορά μια από τις χειρότερες χρονιές καθώς η πτώση στις τιμές έκλεισε πάνω από 10%. Ωστόσο, οι κτηματομεσίτες εκτιμούν ότι η υποχώρηση είναι πολύ μεγαλύτερη και σε ορισμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου προσεγγίζει το 55%-60%. Πρόκειται κυρίως για γειτονιές οι οποίες διαθέτουν χιλιάδες απούλητα σπίτια και οι εργολάβοι οικοδομών έχουν βρεθεί σε οικονομική δυσπραγία με αποτέλεσμα να πουλάνε όσο όσο.

Σε επίπεδο τιμών παρατηρείται μια συνεχής υποχώρηση σε όλες τις περιοχές της χώρας, η οποία κυμάνθηκε το 2013 από 5% έως 15% και αναμένεται άλλο ένα 5%-10% και φέτος. Tο κύριο χαρακτηριστικό των αγοραπωλησιών που καταλήγουν σε συμφωνία είναι ότι πάνω από τις μισές κλείνονται σε τιμές κάτω από τις αντικειμενικές αξίες. Kυρίως παλαιά διαμερίσματα, καταστήματα και οικόπεδα σε αστικές περιοχές, αλλά και κατοικίες αξίας άνω των 5 εκατ. ευρώ σε πανάκριβες περιοχές. H απαξίωση της ακίνητης περιουσίας έφτασε σε τέτοια επίπεδα μετά από μια επταετία συνεχούς κρίσης, που πωλούνται σπίτια ακόμη και στα επίπεδα των 5.000 ευρώ. Παράλληλα, επτά στα δέκα ακίνητα πωλούνται σε τιμές κάτω από την αντικειμενική τους αξία.

H υπέρμετρη φορολόγηση των ακινήτων θεωρείται από το σύνολο των εταιρειών ακινήτων και των συμβούλων ως η βασική αιτία κατάρρευσης της κτηματαγοράς.

Ακάθεκτα συνεχίζει να συρρικνώνεται η ακίνητη περιουσία των πολιτών, οι οποίοι βλέπουν μέρα με την ημέρα να "πέφτει" η αξία των σπιτιών τους, όταν η κυβέρνηση Σαμαρά έχει φροντίσει να... εξοντώσει χιλιάδες νοικοκυριά με τη "βαριά" φορολογία που έχει επιβάλει, όπως ο ΕΝΦΙΑ. Προϊόντος του χρόνου, τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα σε σχέση με την οικοδομική δραστηριότητα της χώρας είναι τουλάχιστον απογοητευτικά, όπως και αυτά τα οποία δείχνουν ότι οι τιμές των ακινήτων σε όλη τη χώρα "πέφτουν" ραγδαία.

Ειδικότερα, επιτείνεται η πτώση στις τιμές των ακινήτων, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, με τη μεγαλύτερη υποχώρηση να παρατηρείται στα «παλιά» διαμερίσματα , ενώ η πρωτεύουσα παραμένει πρώτη στην κατρακύλα των τιμών. Την ίδια ώρα, παρατηρείται μεγάλη "βουτιά" και στις συναλλαγές .

Η ζοφερή εικόνα

Πάντως, είναι γεγονός ότι η Τράπεζα της Ελλάδος περιγράφει τη ζοφερή εικόνα που επικρατεί στην ελληνική κτηματαγορά με τους δείκτες τιμών και συναλλαγών επί οικιστικών ακινήτων. Με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα, εκτιμάται ότι οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) το β΄ τρίμηνο του 2014 ήταν κατά μέσο όρο μειωμένες κατά 7,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013, ενώ την ίδια ώρα, βάσει των αναθεωρημένων στοιχείων, το α΄ τρίμηνο του 2014 η μείωση ανήλθε σε 8,5%, ενώ για το σύνολο του 2013 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 10,8%!

Παλαιότητα και γεωγραφική περιοχή

Πιο αναλυτικά, η μείωση των τιμών το β΄ τρίμηνο του 2014 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2013 ήταν 6,1% για τα νέα διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 8,0% για τα παλιά (ηλικίας άνω των 5 ετών), ενώ για το α΄ τρίμηνο του 2014, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, η αντίστοιχη μείωση των τιμών των νέων διαμερισμάτων ανήλθε στο 7,8%, έναντι 8,9% των παλαιών.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η πτώση των τιμών των διαμερισμάτων το β΄ τρίμηνο του 2014 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013 ήταν 9,6% στην Αθήνα, 5,4% στη Θεσσαλονίκη, 6,5% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 4,4% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Τέλος, οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας το β΄ τρίμηνο του 2014 ήταν μειωμένες κατά 7,8% σε σύγκριση με το β΄ τρίμηνο του 2013.

Οι συναλλαγές...

Οι συναλλαγές (εκτιμήσεις) επί οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος για οποιοδήποτε λόγο (χρηματοδότηση για αγορά, επαναδιαπραγμάτευση υφιστάμενων δανείων, εγγραφή εξασφάλισης για μη στεγαστικά δάνεια, μεταφορά οφειλών πελατών από μια τράπεζα σε άλλη κ.λπ.) έφθασαν το β΄ τρίμηνο του 2014 τις 3.003, έναντι 4.008 το α΄ τρίμηνο του 2013 (αναθεωρημένα στοιχεία), δηλαδή ήταν και αυτές μειωμένες, δείγμα της "παγωμένης" αγοράς.

Σε σύγκριση με το β΄ τρίμηνο του 2013, ο αριθμός των εκτιμήσεων το β΄ τρίμηνο του 2014 ήταν σημαντικά μειωμένος, κατά 41,4%. Ο όγκος των οικιστικών ακινήτων (με βάση το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων) που αφορούσαν οι εκτιμήσεις που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων το β΄ τρίμηνο του 2014 ήταν μειωμένος κατά 41,7% σε σύγκριση με το β΄ τρίμηνο του 2013. Τέλος, η αξία των οικιστικών ακινήτων που εκτιμήθηκαν το β΄ τρίμηνο του 2014 ήταν μειωμένη κατά 42,6% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2013.

Στην αγορά των καταστημάτων, οι τιμές των ενοικίων από την αρχή της κρίσης έχουν μειωθεί στις πιο καλές περιοχές από 45% έως 48%.Στην Αθήνα, τα ενοίκια των καταστημάτων στο κέντρο -Ερμού και Κολωνάκι- διαμορφώνονται μεταξύ 100-130 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ στα δευτερεύοντα ακίνητα διαμορφώνονται κοντά στα 80 ευρώ ανά τ.μ. Στα εμπορικά κέντρα, για τα καταστήματα πάνω 100 τ.μ. τα ενοίκια διαμορφώνονται μεταξύ 30-60 ευρώ ανά τ.μ., ενώ σε μικρότερους χώρους τα καταστήματα στα malls μισθώνονται μεταξύ 60-90 ευρώ ανά τ.μ. Στον τομέα της κατοικίας ο αριθμός των συναλλαγών έχει παρουσιάσει μείωση έως 84% από το 2007 μέχρι σήμερα, αφού ουσιαστικά δεν "κινείται φύλλο", όπως λένε παράγοντες της αγοράς ακόμη, και μετά την πτώση των τιμών. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι να παραμένει υψηλό το "στοκ" των 250.000 και πλέον ακινήτων όλων των ειδών. Από την άλλη πλευρά, η ζήτηση για εξοχικές κατοικίες από ξένους αγοραστές έχει αυξηθεί, όπως προκύπτει και από τα επίσημα στοιχεία.