Πάγωμα στις αγορές ακινήτων που προορίζονται καθαρά για επενδυτικούς σκοπούς και παράταση στην κρίση στην κτηματαγορά βλέπουν οι ειδικοί. Πάντως η αγορά γης παραμένει ασφαλής επένδυση ακόμα και σε περίοδο κρίσης. Επιπλέον, υπάρχουν ευκαιρίες για τους αγοραστές, κυρίως στις παραθεριστικές κατοικίες, αλλά και γενικότερα στα τουριστικά ακίνητα, ενώ για την ώρα είναι περιορισμένο το ουσιαστικό ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών εξαιτίας της αβεβαιότητας που επικρατεί στην πολιτική σκηνή. Επομένως η απόφαση στο κρίσιμο ερώτημα αγορά τώρα ή αργότερα συνδέεται με την εξέλιξη στην κρίση δανεισμού που αντιμετωπίζει η χώρα. Αν τα πράγματα βελτιωθούν από αυτήν την κατάσταση, θα αρχίσει σιγά-σιγά να διοχετεύεται και νέο χρήμα από τις τράπεζες στις αγορές, συνεπώς θα βοηθηθούν και οι αγορές ακινήτων. Ωστόσο, τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τον χώρο των ακινήτων και η πιο αισιόδοξη πρόβλεψη δείχνει πως θα χρειαστούν δύο χρόνια μέχρι να εξομαλυνθούν οι συνθήκες στην ελληνική κτηματαγορά. Σημαντικές ευκαιρίες παρουσιάζονται στις κατοικίες αλλά και στα εμπορικά ακίνητα. Προς το παρόν, όμως, λίγοι είναι οι Έλληνες ιδιοκτήτες που αναγκάζονται να προσαρμοστούν στη νέα τάξη πραγμάτων και να δεχτούν μικρότερα τιμήματα. Είναι πολλές οι περιπτώσεις «όπου αντιμετωπίζουμε ιδιοκτήτες με μεγάλα βάρη και οικονομικά προβλήματα, οι οποίοι, όμως, δεν αποφασίζουν να μειώσουν το ζητούμενο τίμημα. Η στάση αυτή δημιουργεί πάγωμα της αγοράς, καθώς όσο ο πωλητής δεν προσαρμόζεται τόσο πράξεις δεν γίνονται».

Παραθεριστικές κατοικίες, συνήθως μικρού μεγέθους, με... θέα στο Αιγαίο, αλλά και προνομιακά ακίνητα στη Θεσσαλονίκη για δεύτερη κατοικία ή για επένδυση «βάζουν στο μάτι» και αγοράζουν οι Βούλγαροι, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που προκύπτουν στην εγχώρια κτηματαγορά, από την κατρακύλα των τιμών, εξαιτίας της κρίσης. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους γείτονες εντοπίζεται κυρίως στα παραθεριστικά κέντρα της Χαλκιδικής και αφορά κατά τεκμήριο μικρά διαμερίσματα ή στούντιο των 40-50 τ. μ., των οποίων οι τιμές έχουν υποχωρήσει, τα τελευταία χρόνια, στα επίπεδα των 30.000 - 50.000 ευρώ, και τις «αντέχει» το πορτοφόλι τους. Οι Βούλγαροι εκδηλώνουν ζωηρό ενδιαφέρον για τα ακίνητα στην Ελλάδα, καθώς οι τιμές έχουν καταγράψει απότομη πτώση λόγω της οικονομικής κρίσης, ανέφερουν βούλγαροι μεσίτες , διευκρινίζοντας ότι πόλος έλξης έχουν μετεξελιχθεί οι βόρειες ακτές του Αιγαίου και κυρίως η περιοχή της Χαλκιδικής, διότι είναι σε μικρή απόσταση από τη Βουλγαρία. «Όσοι εκδηλώνουν κάποιο ενδιαφέρον να αγοράσουν τώρα ακίνητο, παρακολουθούν προσεκτικά την οικονομική κατάσταση στη χώρα και τι θα συμβεί στη μετεκλογική περίοδο, γιατί αναμένεται η πτώση των τιμών να συνεχιστεί», δηλώνουν τ. Όπως μεταδίδει το κρατικό ραδιόφωνο της γειτονικής χώρας, οι λόγοι για τους οποίους επιλέγουν οι Βούλγαροι να αποκτήσουν ακίνητο στη χώρα μας αφορούν «προ πάντων για προσωπική χρήση, για να περάσουν τις διακοπές τους εκεί, για καλύτερο τρόπο ζωής και βελτίωση της θέσης τους στην κοινωνία, αλλά και για να παινευτούν ότι διαθέτουν ακίνητο στο εξωτερικό».

Αναφορικά με το είδος των ακινήτων που προτιμούν οι Βούλγαροι στη χώρα μας, λένε ότι για τη Χαλκιδική «κυρίως διαμερίσματα με ένα υπνοδωμάτιο ή στούντιο εμβαδού 40-50 τ. μ., τα οποία μπορεί κανείς να τα βρει σε τιμές 30.000 έως 50.000 ευρώ στην Κασσάνδρα και στη Σιθωνία. Παρατηρείται, επίσης, ενδιαφέρον και για τα οικογενειακά σπίτια, των οποίων οι τιμές αρχίζουν από τις 150.000 ευρώ, ιδίως για τις κατοικίες κοντά στην παραλία ή με θέα στη θάλασσα». Για τους εύπορους Βούλγαρους, ωστόσο, τα ακίνητα της Θεσσαλονίκης είναι στην... πρώτη γραμμή ενδιαφέροντος, καθώς η πόλη απέχει μόλις τρεις ώρες από τη Σόφια. Τα ακίνητα αυτά «παίζουν» μεταξύ 200.000 - 500.000 ευρώ και συνήθως αξιοποιούνται ως δεύτερη κατοικία. Οι βουλγαρικές επιχειρήσεις, αντίστοιχα, επενδύουν και στην αγορά οικοπέδων για την ανέγερση παραθεριστικών ξενοδοχειακών συγκροτημάτων, ενώ οι εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα αποκτούν κατοικίες στην Ελλάδα για να διαμένουν οι υπάλληλοί τους κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών.

Βρετανικά επενδυτικά funds έρχονται στην Ελλάδα παρέχοντας τη δυνατότητα σε Ελληνες επενδυτές υψηλών αποδόσεων. Ετσι, στο τέλος Ιουνίου το βρετανικό Hintville Alpha Fund θα πραγματοποιήσει την πρώτη του παρουσίαση στην Αθήνα απευθυνόμενο ακριβώς σε Ελληνες που θέλουν να επενδύσουν στο Λονδίνο. Ειδικά όσον αφορά τις δυνατότητες επενδύσεων από Ελληνες στη βρετανική αγορά, το Hintville Alpha Fund έρχεται στην Ελλάδα . Το εν λόγω fund ιδρύθηκε το 2005 και σήμερα έχει στην κατοχή του ακίνητα αξίας άνω των 80 εκατ. ευρώ (ή 65 εκατ. στερλίνες) κυρίως στο κεντρικό Λονδίνο. Οι διαχειριστές του fund θεωρούν ότι λόγω της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης η καλύτερη μεσοπρόθεσμη επένδυση εστιάζεται σε ακίνητα σε ώριμες αγορές όπως αυτή του Λονδίνου. Με αυτό ως δεδομένο έχουν προχωρήσει στην έκδοση και προωθούν τη διάθεση στο επενδυτικό κοινό ενός νέου ομολόγου ύψους 95 εκατ. ευρώ (ή 75 εκατ. στερλίνες), το Bloomsbury Bond No. 1. Το ποσό της έκδοσης θα επενδυθεί στην περαιτέρω ανάπτυξη του fund με την αγορά σημαντικών ακινήτων σε κεντρικά σημεία του Λονδίνου.

Η βρετανική πρωτεύουσα θεωρείται από τους πλέον ασφαλείς προορισμούς επενδύσεων, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι οι αξίες των ακινήτων θα συνεχίσουν να έχουν ανοδικές πορείες απόδοσης. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κατά τον περασμένο Απρίλιο οι τιμές των ακινήτων στο Λονδίνο κατέγραψαν συνεχή αύξηση: Ο μέσος όρος τιμής μίας μέσης κατοικίας στο Λονδίνο αυξήθηκε κατά 5,1% (αποτελώντας μηνιαία αύξηση-ρεκόρ) και ανήλθε στο ποσό των 450.000 ευρώ (ή 360.721 στερλίνες), προσθέτοντας μία αύξηση 22.000 ευρώ (17,538 στερλίνες) στον μέσο όρο αξίας μιας κατοικίας τον μήνα Απρίλιο ή 584 στερλίνες την ημέρα! Σύμφωνα με τους διαχειριστές του Bloomsbury Bond No. 1, το fund είχε την τελευταία πενταετία μία συνολική ανάπτυξη της τάξεως του 39,95%. Επιπλέον, ένας επενδυτής έχει τη δυνατότητα να επιλέξει σταθερό εισόδημα 5% πληρωτέο ανά τρίμηνο και την πιθανότητα να αποκτήσει κάποιο από τα ακίνητα του ταμείου σε αντάλλαγμα όλης ή μέρους της επένδυσής του. Το ομόλογο είναι πενταετούς διάρκειας χωρίς πρόσθετα κόστη για τον επενδυτή.

Το ενδιαφέρον με τις τιμές ενοικίασης είναι ότι όσο μεγαλύτερο είναι το ακίνητο τόσο πέφτει και η τιμή του. Ενώ δηλαδή στα βόρεια προάστια τα ενοίκια κυμαίνονται από 7 έως 9 ευρώ το τ.μ. μηνιαίως, οι μονοκατοικίες και οι μεζονέτες άνω των 200 τ.μ. μισθώνονται κατά μέσο όρο με 5 ευρώ/τ.μ. το μήνα. Στα ακριβά νότια και βόρεια προάστια εγκαταλείπονται άρον άρον εκατοντάδες σπίτια μεγάλων επιφανειών από στελέχη επιχειρήσεων που έχασαν τη δουλειά τους, από golden boys του Χρηματιστηρίου που «έπεξαν έξω» και από μισθωτούς που είχαν παλαιότερα τη δυνατότητα να δώσουν υψηλά ενοίκια αλλά τώρα αδυνατούν να το κάνουν. Σε ό,τι αφορά το κέντρο της Αθήνας, εκτός από το Κολωνάκι που ζητά ενοίκια ακόμη και πάνω από 15 ευρώ/τ.μ./μηνιαίως, οι υπόλοιπες γειτονιές είναι σχετικά φθηνές. Από 4 έως 6 ευρώ/τ.μ. κυμαίνεται η ενοικίαση ενώ στις υποβαθμισμένες περιοχές πέφτει ακόμη και κάτω από τα 3 ευρώ/τ.μ.

Στα ανατολικά προάστια, όπου υπάρχουν πολλές μεζονέτες προς ενοικίαση, οι τιμές κυμαίνονται από 5 έως 7 ευρώ/τ.μ. ενώ στα δυτικά προάστια που απευθύνονται κυρίως σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα- οι τιμές ενοικίασης κινούνται μεταξύ 4 και 6 ευρώ/τ.μ. το μήνα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο της αγοράς ακινήτων είναι η νέα μετακίνηση πληθυσμών στην Αττική, αλλά και στη Θεσσαλονίκη, από τα ακριβά προάστια στο κέντρο των πόλεων. Βασικός λόγος είναι η προσπάθεια μείωσης του κόστους ζωής.

Τα προάστια «αδειάζουν» και εγκαταλείπονται μεγάλα και κοστοβόρα σπίτια για φθηνότερα, με λιγότερα κοινόχρηστα και με εγγύτητα στα μέσα μεταφοράς ώστε να μη γίνεται χρήση του αυτοκινήτου. Μεγάλη είναι, επίσης, η ζήτηση για σπίτια που διαθέτουν φυσικό αέριο και βεβαίως για αυτόνομη θέρμανση ώστε να ελέγχεται η χρήση του το χειμώνα. Ετσι, οικογένειες εγκαταλείπουν την Κηφισιά, την Εκάλη, τα Βριλήσσια, τα Μελίσσια, το Ψυχικό και μετακινούνται σε μεσαίας κατηγορίας συνοικίες, όπως Χαλάνδρι, Αγία Παρασκευή, Χολαργό, Παπάγου, Ζωγράφου, Καρέα. Αντίστοιχα, από τα νότια προάστια εγκαταλείπονται οι μακρινές περιοχές της Βούλας, Βάρκιζας, Βουλιαγμένης, Γλυφάδας, για γειτονιές πιο κοντά στο κέντρο όπως Ελληνικό, Ηλιούπολη, Αργυρούπολη, Π. Φάληρο. Με τον τρόπο αυτό μειώνουν έως και 50% τα έξοδά τους για ενοίκια, κοινόχρηστα, καθημερινές μετακινήσεις. Στο κέντρο Από τις μεσαίες περιοχές, όπως το Χαλάνδρι ή το Χολαργό από τα βορειοανατολικά και την Πετρούπολη ή το Χαϊδάρι από δυτικά, πολλές οικογένειες αποχωρούν από μισθώματα 500 και 600 ευρώ για ίδια σπίτια σε φθηνές γειτονιές κοντά στο κέντρο με 300 και 400 ευρώ το μήνα.

Ανάλογη η κατάσταση στη Θεσσαλονίκη όπου οικογένειες φεύγουν από το Τρίλοφο, την Καρδία, το Ωραιόκαστρο, το Πανόραμα. Εγκαταλείπουν μεγάλα σπίτια που είχαν ενοικιάσει ή πουλάνε τις περιουσίες τους και μετακομίζουν όσο πιο κοντά στο κέντρο μπορούν.