Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 18:32

Η φτώχεια πλήττει πλέον τη μεσαία τάξη της Ευρώπης, σημειώνει η ισπανική Ελ Παϊς εφημερίδα σε ένα δισέλιδο αφιέρωμά της. Είναι άνθρωποι που πρέπει να διαλέξουν αν θα φάνε ή θα πληρώσουν το δάνειό τους. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ενωση, το 2009 υπήρχαν στις 27 χώρες 115 εκατομμύρια άνθρωποι κάτω από το όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (23,1% του πληθυσμού).

Αλλα 100 με 150 εκατομμύρια κινδυνεύουν επίσης, καθώς δύο μήνες ανεργίας και ένα δάνειο που δεν μπορεί να πληρωθεί μπορούν να βυθίσουν οποιονδήποτε στον όλεθρο. Το 2007, πριν ξεσπάσει η χρηματοπιστωτική κρίση, κάτω από το όριο της φτώχειας βρίσκονταν 85 εκατομμύρια άνθρωποι (17% του πληθυσμού). Στην κατάλογο περιλαμβάνονται χώρες όπως η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Ελλάδα, αλλά και η Γαλλία, η Γερμανία και η Αυστρία. Τα πράγματα δεν είναι καλύτερα στη Βρετανία, όπου η φτώχεια των παιδιών είναι τόσο μεγάλη, ώστε η χώρα κατατάσσεται 22η μεταξύ των 27, σύμφωνα με στοιχεία του Ιδρύματος John Rowntree. Το Λονδίνο είναι η πόλη με το μεγαλύτερο ποσοστό ανηλίκων κάτω από το όριο της φτώχειας στη Βρετανία. Η κοινωνική κληρονομιά του θατσερισμού, που οξύνθηκε με την κρίση, έχει πλήξει 13,4 εκατομμύρια ανθρώπους, το 22% του βρετανικού πληθυσμού.

Σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία ή η Ιταλία, δεν έχει αυξηθεί τόσο η έκταση της φτώχειας όσο η δριμύτητά της, και η συγκέντρωσή της σε συγκεκριμένες ομάδες>>, επισημαίνει ο κοινωνιολόγος Πολ Μαρί-Κλόσε. Από την κρίση έχουν πληγεί ιδιαίτερα οι νέοι. Στην Ισλανδία το φαινόμενο είναι δραματικό'. Τα στατιστικά στοιχεία της φτώχειας διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα. Στη Βουλγαρία (46,2%) και στη Ρουμανία (43,1%) τα ποσοστά της φτώχειας είναι διπλάσια από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στο άλλο άκρο βρίσκονται η Τσεχική Δημοκρατία (14%), η Ολλανδία (15,1%) και η Σουηδία (15,9%). Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι στις τρεις κατηγορίες που είναι πιο ευάλωτες στη φτώχεια - τα παιδιά και τους ηλικιωμένους, τις γυναίκες και τους μετανάστες, δηλαδή την ηλικία, το φύλο και την εθνότητα - έχει προστεθεί μια ομάδα πολιτών που δεν μπορεί να περιληφθεί σε κάποια κατηγορία. Πρόκειται για ανθρώπους με επισφαλή εργασία, που δυσκολεύονται πολύ να βγάλουν τον μήνα και που επιπλέον δεν έχουν καμιά βοήθεια, τονίζει ο Ζοάν Σουμπιράτς, από το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Είναι άτομα 30 ως 45 ετών, με ή χωρίς οικογένεια, που δεν λαμβάνουν καμιά κρατική βοήθεια καθώς έχουν κάποιο εισόδημα και είναι υποχρεωμένοι να επιστρέψουν στο πατρικό τους σπίτι αν θέλουν να συνεχίσουν να πληρώνουν το δάνειό τους.

Υστερα από 15 χρόνια παχέων αγελάδων και δημιουργίας πλούτου, η κρίση πλήττει ένα μέρος του πληθυσμού που μέχρι το 2007 είχε τις βασικές του ανάγκες καλυμμένες. Το 2010 ήταν το ευρωπαϊκό Ετος κατά της Φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισμού. Η Στρατηγική της Λισαβώνας κατέληγε με τη φράση ότι πρέπει να δοθεί ένα τελειωτικό κτύπημα στη φτώχεια και εγκαινίαζε τη Στρατηγική 2020. Όμως η κρίση διέλυσε τις καλές προθέσεις. Και ο βασικός στόχος της Στρατηγικής 2020, να περιοριστεί αυτή τη δεκαετία ο αριθμός των φτωχών σε 20 εκατομμύρια, ισοδυναμεί πλέον με ουτοπία.

Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 18:32

Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι αναλυτές, που θεωρούν ότι μακροπρόθεσμα η αγορά κατοικίας στην Ελλάδα θα πρέπει να αναζητήσει άλλες διαδρομές προκειμένου να διατηρήσει αξιοπρεπείς ρυθμούς ανάπτυξης. Κορυφαίοι οικονομικοί αναλυτές συνδέουν την πορεία της αγοράς κατοικίας με τρία μεγέθη:

1ο. Το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης. Σήμερα , η ελληνική αγορά εμφανίζει ποσοστό ιδιοκατοίκησης που κινείται σε επίπεδα ελαφρώς υψηλότερα από 80%. Με δεδομένο ότι το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων κινείται στα επίπεδα του 15% με τάσεις περαιτέρω αύξησης ,δεν θα πρέπει να αποκλειστεί την επόμενη δεκαετία το ποσοστό ιδιοκατοίκησης να υποχωρήσει κατά 1-3 ποσοστιαίες μονάδες. Το φαινόμενο αυτό έχει καταγραφεί και στην αγορά των ΗΠΑ, όπου μετά την κρίση του 2008 , το ποσοστό ιδιοκατοίκησης έχει υποχωρήσει κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τα ιστορικά υψηλά του 2007 (κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού των κατασχέσεων). Μία τέτοια εξέλιξη για την ελληνική αγορά σημαίνει αύξηση της ζήτησης για ενοικιαζόμενες κατοικίες.

2ο : Η εξέλιξη των δημογραφικών μεγεθών. Όλες οι στατιστικές αναλύσεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι τα επόμενα χρόνια οι δείκτες γήρανσης του πληθυσμού θα καταγράψουν επιδείνωση. Παράλληλα θα καταγραφεί μείωση και του αριθμού των γάμων. Αυτά είναι τα «κακά νέα» που επηρεάζουν την ζήτηση για την αγορά κατοικίας. Από την άλλη πλευρά, η αύξηση του αριθμού των διαζυγίων και των μονογονεϊκών οικογενειών είναι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν θετικά την ζήτηση. Το αν τελικά , το αποτέλεσμα είναι θετικό ή αρνητικό αυτό θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις των επιμέρους μεγεθών. Αυτό όμως που θεωρείται ως δεδομένο είναι ότι οι εξελίξεις αυτές , θα έχουν άμεση επίπτωση στην δομή της ζήτησης, καθώς το αγοραστικό κοινό θα κινηθεί προς την κατεύθυνση των μικρότερων σπιτιών.

3ο: Η εξέλιξη της ανεργίας. Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας θα διατηρηθούν , σύμφωνα με τις απόψεις των οικονομολόγων και το 2013. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι και για την επόμενη χρονιά προβλέπεται αρνητική ανάπτυξη 0,5-1%. Από εκεί και πέρα, είναι άγνωστο το διάστημα που θα απαιτηθεί προκειμένου το ποσοστό της ανεργίας να υποχωρήσει σε επίπεδα χαμηλότερα του 10%. Μέχρι τότε η ζήτηση για αγορά κύριας κατοικίας θα είναι περιορισμένη .

Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 18:32

Παρά το γεγονός ότι η κρίση έχει παγώσει την αγορά οι τιμές των «μετοχών στο Χρηματιστήριο Κατοικίας» εξακολουθούν να κινούνται σε υψηλά επίπεδα καθώς για τα νεόδμητα διαμερίσματα ο μέσος όρος κινείται στα 2.000 ευρώ το τετραγωνικό. Σύμφωνα με στοιχεία μεσιτών σε Παγκράτι, Κουκάκι, Κεραμεικός οι μέσεις τιμές κυμαίνονται από 2.300 – 3.200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Σε Βοτανικός, ο Νέο Κόσμος και η Λαμπρινή, ξεκινούν από τα 2.000 ευρώ / τ.μ. και φτάνουν μέχρι τα 2.600 ευρώ/ τ.μ. Σε Κολωνό, Πατήσια και Σεπόλια οι τιμές ξεκινούν ν από τα 1.750 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Από 3.000 – 3.500 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο κυμαίνονται οι μέσες τιμές σε Ν. Ψυχικό, Παπάγου, Χολαργό και Ν. Ερυθραία, ενώ από 2.800 ευρώ/τ.μ. - 3.200 ευρώ / τ.μ. πωλούνται τα διαμερίσματα σε Βριλήσσια, Μελίσσια, Αγία Παρασκευή και Χαλάνδρι. Οι τιμές σε Λυκόβρυση, Νέο Ηράκλειο, Νέα Ιωνία και Γέρακα ξεκινούν από τα 2.600 ευρώ / τ.μ. και φτάνουν μέχρι τα 3.000 ευρώ / τ.μ. Στα νότια προάστια, ένα νεόδμητο διαμέρισμα ξεκινά από τα 2.600 ευρώ / τ.μ. και φτάνει τα 3.500 ευρώ / τ.μ. σε Παλαίο Φάληρο, Καλαμάκι και Νέα Σμύρνη. Λίγο χαμηλότερα (από τα 2.200 ευρώ / τ.μ) ξεκινούν οι τιμές σε Ανω Καλαμάκι, Ανω Ελληνικό, Τερψιθέα και Αργυρούπολη. Στα 1.800 ευρώ / τ.μ. έχουν υποχωρήσει οι τιμές εκκίνησης σε Καλλιθέα και Αγ. Δημήτριο. Σε Παλλήνη, Πόρτο Ράφτη, Παιανία και Κορωπί, πάντα με βάση στοιχεία της E-Real Estates, οι τιμές των νεόδμητων διαμερισμάτων ξεκινούν από τα 1.600 ευρώ / τ.μ. και φτάνουν τα 2.100 ευρώ / τ.μ. Στα Δυτικά προάστια (Περιστέρι, Αιγάλεω, Πετρούπολη, κλπ) πωλούνται νεόδμητα διαμερίσματα από 1.450 ευρώ / τ.μ. μέχρι 1.800 ευρώ / τ.μ. Οσο για τις υπόλοιπες μεγάλες πόλεις της χώρας, οι τιμές ξεκινούν από τα 1.700 ευρώ / τ.μ. σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Χανιά και Ιωάννινα και από τα 1.000 ευρώ / τ.μ. σε Τρίπολη, Αργος, Καλαμάτα, Λάρισα.

Πέμπτη, 04 Ιούλιος 2024 18:32

Συνολική είναι πλέον η κατάρρευση της οικοδομής καθώς από τα επίσημα στοιχεία προκύπτει ότι σε όλες τις περιφέρειες της χώρας καταγράφονται απώλειες που -σε ορισμένες περιπτώσεις-προσεγγίζουν το 30%. Το ανησυχητικό είναι ότι ακόμα και αγορές προπύργια όπως οι περιοχές με έντονη τουριστική δραστηριότητα η υποχώρηση είναι ραγδαία.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι , στους τουριστικούς προορισμούς παγκόσμιας εμβέλειας δηλαδή Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα η πτώση υπερβαίνει το 25% γεγονός ενδεικτικό όχι μόνο της συρρίκνωσης της αγοράς εξοχικής κατοικίας αλλά και της οικονομικής δραστηριότητας γενικότερα. Συγκεκριμένα στο Νότιο Αιγαίο, δηλαδή στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα η πτώση ανέρχεται στο 29,6% και είναι η υψηλότερη σε ολόκληρη την Ελλάδα ενώ στην Κρήτη η συρρίκνωση αγγίζει το 25%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις , οικονομικών αναλυτών , η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει τόσο την ύπαρξη μεγάλου αποθέματος αδιάθετων τουριστικών κατοικιών όσο και την έλλειψη αγοραστικού ενδιαφέροντος τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό. Ακόμα και τα λιγοστά σπίτια που κτίζονται είναι μικρότερου εμβαδού σε σύγκριση με το παρελθόν αφού πλέον το περιορισμένο ενδιαφέρον εστιάζεται σε μικρά σπίτια με εμβαδόν που δεν ξεπερνά τα 70 τετραγωνικά μέτρα.

Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει η πτώση στην αγορά των νησιών του Ιονίου είναι πιο συγκρατημένη καθώς στο τελευταίο δωδεκάμηνο η συρρίκνωση κινείται στα επίπεδα του 7%. Αντίθετα , στην Χαλκιδική, που θεωρείται πόλος έλξης όχι μόνο για την Βόρεια Ελλάδα αλλά και για υπηκόους γειτονικών χωρών καθώς και τουριστών από την Ανατολική Ευρώπη η πτώση ξεπερνά το 23%.