«Στον αέρα» βρίσκονται και δεν μπορούν να «τακτοποιηθούν» αυθαίρετα (ως προς την κατασκευή ή τη χρήση) που στηρίζονται σε ιδιωτικά έγγραφα, υπεύθυνες δηλώσεις των ιδιοκτητών τους κλπ. καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας «παγώνει» τα σχετικά αποδεικτικά μέσα για να «μπλοκάρει» τη νέα γενιά αυθαιρέτων που ήδη κτίζεται. Το ΣτΕ έβαλε χθες «φρένο» στην «τακτοποίηση» όλων των αυθαιρέτων, εκείνων για τα οποία δεν μπορεί να αποδειχθεί αποκλειστικά και μόνο με αεροφωτογραφίες ή με δημόσια έγγραφα ότι είχαν κτιστεί (τουλάχιστον ο σκελετός τους) μέχρι τις 28-7-11 (οπότε άρχισε να ισχύει ο ν. 4014/11 για την «τακτοποίησή» τους έναντι αντιτίμου για τα επόμενα 30 χρόνια). Συγκεκριμένα το ανώτατο δικαστήριο, προκειμένου να αποτρέψει την ανέγερση νέων αυθαιρέτων (που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη σε πολλές περιοχές της χώρας, κυρίως νησιωτικές), «πάγωσε» όλες εκείνες τις διατάξεις και διαδικασίες, που επέτρεπαν στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων να αποδείξουν ότι τα έκτισαν πριν από τις 28-7-11, χρησιμοποιώντας ακόμα και ιδιωτικά έγγραφα, υπεύθυνη δήλωσή τους ή σχετική έκθεση μηχανικού. Η Επιτροπή Αναστολών της Ολομέλειας ΣτΕ εκφράζει ανοικτά το φόβο ότι με τις συνεχείς παρατάσεις στις προθεσμίες για την τακτοποίηση και με τη «χαλάρωση» των αποδεικτικών μέσων (αφού μπορεί να στηριχθούν τελικά στη δήλωση του ίδιου του αυθαιρετούχου) υπάρχει «άμεσος κίνδυνος περαιτέρω βλάβης του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος και δημιουργίας τετελεσμένων καταστάσεων, με την πραγματοποίηση και νέας αυθαίρετης δόμησης». Γι' αυτό το ΣτΕ απαγορεύει πλέον (μέχρις ότου αποφανθεί για τη συνταγματικότητα της «τακτοποίησης» του ν.4014/11, πιθανότατα το Φθινόπωρο) να υποβάλονται αιτήσεις που στηρίζονται σε ιδιωτικά έγγραφα, υπεύθυνες δηλώσεις των ιδιοκτητών, κ.λπ.

Παράλληλα διατάσσει τις αρμόδιες υπηρεσίες να σταματήσουν την επεξεργασία αιτήσεων που στηρίζονται σε ιδιωτικά έγγραφα, επιτρέποντας να συνεχίσουν την επεξεργασία μόνο των αιτήσεων που στηρίζονται σε αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα, για να αποδειχθεί η ολοκλήρωση της κατασκευής (για τον φέροντα οργανισμό και τις χρήσεις) μέχρι τις 28-7-11. Όλες οι αιτήσεις που δεν στηρίζονται σε αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα, μένουν «στον αέρα» και δεν επιτρέπεται να υποβληθούν ή να ελεγχθούν καν, ενώ η Ολομέλεια ΣτΕ θα συνέλθει τον Ιούνιο για να κρίνει τη συνταγματικότητα όλου νομοθετικού πλαισίου για τα αυθαίρετα και η σχετική απόφαση αναμένεται να εκδοθεί μετά 3-4 μήνες. Τους ανώτατους δικαστές απασχόλησαν ιδιαίτερα οι συνεχείς καταγγελίες (που επιβεβαιώθηκαν και από το ΥΠΕΚΑ) ότι πολλοί σπεύδουν να κτίσουν νέα αυθαίρετα για να εκμεταλλευθούν τις παρατάσεις των προθεσμιών για τις αιτήσεις τακτοποίησης και να βεβαιώσουν με υπεύθυνες δηλώσεις τους ό,τι δήθεν είχαν κτίσει πριν από τις 28-7-11.

Δεκάδες είναι τα νέα αυθαίρετα που έχουν χτιστεί σε Μύκονο, Σαντορίνη και Ρόδο, οι ιδιοκτήτες των οποίων επιχείρησαν με ψευδείς αναφορές να τα εντάξουν στο νόμο για την τακτοποίηση, όπως αποτυπώνεται στις πρώτες δορυφορικές φωτογραφίες που έλαβε το υπουργείο Περιβάλλοντος. Όπως ανακοινώθηκε χθες, το υπουργείο είναι σε θέση πια να γνωρίζει όλες τις μεταβολές που έχουν συντελεστεί μετά τον Ιούλιο (έναρξη εφαρμογής του νόμου περί τακτοποίησης) και ήδη έχουν κινηθεί όλες οι νόμιμες διαδικασίες και οι υποθέσεις έχουν παραπεμφθεί στη δικαιοσύνη προκειμένου να κατεδαφιστούν, ενώ έχει παγώσει η κατασκευή τους. Από τις δορυφορικές φωτογραφίες, προκύπτει ότι ένας μεγάλος αριθμός αυθαιρέτων που εντάχθηκαν στη ρύθμιση για τακτοποίηση, στην πραγματικότητα ανεγέρθησαν μετά το χρόνο που προέβλεπε ο νόμος (Ιούλιος του 2011). Οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων επιχείρησαν να εκμεταλλευτούν την πρόβλεψη του νόμου (ύστερα από τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο) βάσει της οποίας μπορούν να τακτοποιηθούν και αυθαίρετα τα οποία δεν έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή τους με προϋπόθεση να έχει ολοκληρωθεί ο σκελετός. Οι ιδιοκτήτες αυτοί με ψευδείς δηλώσεις και επεξεργασμένες φωτογραφίες σε προγράμματα υπολογιστών, επιχείρησαν να τακτοποιήσουν τα αυθαίρετα τα οποία ξεκίνησαν να κατασκευάζουν μετά τον Ιούλιο του 2011. Το υπουργείο έχει στα χέρια του, αυτή τη στιγμή δορυφορικές φωτογραφίες από το σύνολο της Μυκόνου και της Σαντορίνης και από τις οικιστικές περιοχές της Ρόδου. Ωστόσο, το πρόβλημα φαίνεται να επεκτείνεται και στην ανατολική Αττική αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Στο μικροσκόπιο περιοχές που ξεφυτρώνουν «φρέσκα» αυθαίρετα, τα οποία οι ιδιοκτήτες επιχειρούν να εντάξουν στη ρύθμιση της τακτοποίησης. Το ΥΠΕΚΑ έχει συλλέξει στοιχεία από δορυφορικές εικόνες που αφορούν σε πρώτη φάση νησιά, όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη και η Ρόδος, ενώ έπονται και άλλες περιοχές όπου το «σπορ» της αυθαίρετης δόμησης είναι πολύ ανεπτυγμένο. Με τη βοήθεια των δορυφορικών εικόνων, το ΥΠΕΚΑ θα προχωρήσει στη διαμόρφωση ψηφιακών χαρτών, όπου θα αποτυπώνονται παλιά και νέα αυθαίρετα, αυτά που δημιουργήθηκαν μετά την 27η Ιουλίου 2011. Η διαδικασία έχει ξεκινήσει στα νησιά που προαναφέραμε και θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα μέσα στους επόμενους μήνες. Μέχρι σήμερα, έχουν υποβληθεί περισσότερες από 300.000 αιτήσεις τακτοποίησης αυθαιρέτων, ενώ έχει εισπραχθεί ποσό άνω των 400 εκατομμυρίων ευρώ. Από τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, προκύπτει πως οι μισές -σχεδόν- δηλώσεις αφορούν αυθαίρετα στην Αττική.

Ακολουθούν οι περιοχές της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής, τα βόρεια παράλια της Πελοποννήσου, τα βόρεια παράλια της Κρήτης, οι Κυκλάδες (Σύρος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος), τα βορειοανατολικά παράλια της Ρόδου και πολλά νησιά ακόμα. Σε... πρωταθλήτρια νέας γενιάς αυθαιρέτων αναδεικνύεται η Μύκονος. Τριάντα φακέλους έλεγξαν τον περασμένο μήνα οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος στο νησί και σε τέσσερις περιπτώσεις έγιναν επ΄ αυτοφώρω συλλήψεις. Διαπιστώθηκε πως σε πολλές περιπτώσεις, ιδίως ξενοδοχείων, έγιναν, μετά την ημερομηνία ισχύος του νόμου της τακτοποίησης, συμπληρωματικές κατασκευές και επεκτάσεις ώστε να «νομιμοποιηθούν» στη συνέχεια. Σε άλλες περιπτώσεις υποβλήθηκαν στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ πλαστά στοιχεία ώστε να γίνει η τακτοποίηση στη συνέχεια!

Διώξεις σε 65 υπαλλήλους πολεοδομιών της Αττικής ασκήθηκαν έπειτα από την ολοκλήρωση της έρευνας από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛΑΣ, σε συνεργασία με το Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης. Για την υπόθεση είχε σχηματιστεί δικογραφία προκαταρκτικής εξέτασης, η οποία υποβλήθηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών. Η προκαταρκτική αφορούσε υπαλλήλους της Διεύθυνσης Πολεοδομίας του δήμου Αθηνών και των Πολεοδομιών Βορείου και Νοτίου Τομέα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής, καθώς και τον προσδιορισμό του ύψους της ζημιάς που υπέστη το Δημόσιο κατά το χρονικό διάστημα από την 01/04/2004 έως την 31/03/2009 και ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Οι διώξεις που ασκήθηκαν αφορούν παραβάσεις για μη σύνταξη αυτοψίας, μη σύνταξη καταλόγων, μη βεβαίωση προστίμων, μη βεβαίωση επαναλαμβανόμενων προστίμων διατήρησης, αποφάσεις ενστάσεων ιδιοκτητών.