Το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου στην Τουρκία φαίνεται μεταξύ άλλων να κεντρίζει το ενδιαφέρον τούρκων πολιτών για αγορά ακινήτου στην Ελλάδα. Αυτό σημειώνει τουλάχιστον η Süddeutsche Zeitung σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της, παραθέτοντας επώνυμες και ανώνυμες μαρτυρίες επαγγελματιών του κτηματομεσιτικού κλάδου. «Ολοένα περισσότεροι Τούρκοι αγοράζουν σπίτια στην Ελλάδα» γράφει στον τίτλο της η εφημερίδα του Μονάχου για να σχολιάσει: «Η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία έφερε απροσδόκητη πελατεία στους έλληνες εμπόρους ακινήτων. Όταν ένα σπίτι ή διαμέρισμα στην Ελλάδα αλλάζει ιδιοκτήτη, ο αγοραστής φαίνεται ότι κατάγεται όλο και πιο συχνά από την Τουρκία». Όπως ομολογεί η συντάκτρια του άρθρου, «δεν υπάρχουν επίσημοι αριθμοί, ωστόσο έμποροι ακινήτων επιβεβαιώνουν το φαινόμενο. ‘Τα προηγούμενα δύο χρόνια είχαμε μαζική αύξηση των τούρκων αγοραστών', λέει ο Βασίλης Αξαρλής, ιδιοκτήτης της αθηναϊκής εταιρείας Ellika Real Estate. ‘Κυρίως μετά το πραξικόπημα άτομα από τη μεσαία τάξη της Τουρκίας άρχισαν να σκέφτονται την περίπτωση ενός ακινήτου στην Ευρώπη'. Ο Αξαρλής κάνει λόγο για αύξηση της τάξης του 1000%», σημειώνει η SZ. Όπως γράφει η εφημερίδα του Μονάχου, ο Βασίλης Αξαρλής και οι συνάδελφοί του λένε ότι πολλοί τούρκοι αγοραστές είναι δημόσιοι υπάλληλοι, επιχειρηματίες, δικηγόροι, ελεύθεροι επαγγελματίες και διανοούμενοι και ζουν κατά κύριο λόγο σε πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη και η Άγκυρα, όπου είναι περισσότερο διαδεδομένη η ευρωπαϊκή κουλτούρα. «'Ένα σπίτι στην Ελλάδα είναι μια πύλη προς την Ευρώπη', λέει ο Αξαρλής. Αυτό οφείλεται στην ιδιαιτερότητα ότι όποιος αγοράζει στην Ελλάδα ακίνητα αξίας τουλάχιστον 250.000 ευρώ, μπορεί να λάβει άδεια παραμονής στη χώρα. Αυτή ισχύει για πέντε χρόνια και μπορεί, εφόσον δεν πωληθεί το ακίνητο, να ανανεώνεται χωρίς περιορισμό». Η SZ επισημαίνει ότι ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το 2013 από τη συγκυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για την προσέλκυση επενδυτών

«Χάλκινο μετάλλιο» στο ακριβό πάρκινγκ παίρνει η Αθήνα, όπως προκύπτει από συγκριτική έρευνα μεγάλης εταιρίας mobility services. 5,70 ευρώ στοιχίζει κατά μέσο όρο μία ώρα στάθμευσης στην Αθήνα, μόλις 2 ευρώ στο Μονακό. default Τη σχετική μελέτη υπογράφει η εταιρία Ubeeqo . Σύμφωνα με την έρευνα, πιο ακριβή πόλη της Ευρώπης για πάρκινγκ αναδεικνύεται το Λονδίνο, όπου μία ώρα στοιχίζει κατά μέσο όρο 10,40 ευρώ. Αυτό οφείλεται βέβαια και στην στοχευμένη πολιτική που ακολουθούν εδώ και πολλά χρόνια οι τοπικές αρχές, με στόχο εξοβελίσουν τα αυτοκίνητα από το κέντρο της βρετανικής πρωτεύουσας. Στη δεύτερη θέση είναι η Στοκχόλμη με 7,80 ευρώ. Ακολουθεί η Αθήνα, όπου μία ώρα πάρκινγκ στοιχίζει, παρά την κρίση, 5,70 ευρώ κατά μέσο όρο. «Στην τρίτη θέση έρχεται μία πόλη, την οποία δεν θα περιμέναμε τόσο ακριβή» σχολιάζει η γερμανική εφημερίδα. Φθηνότερο είναι το πάρκινγκ στο Παρίσι, καθώς στοιχίζει 4,30 ευρώ κατά μέσο όρο, αλλά και στο πλούσιο Μονακό, όπου η «ταρίφα» είναι μόλις δύο ευρώ. Ευχάριστη έκπληξη οι πόλεις της Ελβετίας, καθώς μία ώρα πάρκινγκ στοιχίζει 2,90 ευρώ στη Ζυρίχη και 2,10 ευρώ στη Γενεύη. Πάντως οι πιο φθηνές πρωτεύουσες της Ευρώπης είναι το Βουκουρέστι και η Σόφια με 60 και 80 λεπτά την ώρα, αντιστοίχως. Από τις ανατολικοευρωπαϊκές πόλεις, οι πιο «τσιμπημένες» είναι η πρωτεύουσα της Σλοβακίας, Μπρατισλάβα, αλλά και το Βίλνιους της Λιθουανίας, όπου οι οδηγοί είναι αναγκασμένοι να πληρώνουν δύο ευρώ την ώρα για πάρκινγκ, δηλαδή διπλάσιο ποσό από το αντίστοιχο στη Βαρσοβία. Όσο για τη Γερμανία, φαίνεται ότι το ειδυλλιακό Μόναχο δεν διαθέτει μόνο τα πιο ακριβά ακίνητα σε όλη τη χώρα, αλλά και το πιο ακριβό πάρκινγκ: μία ώρα στοιχίζει κατά μέσο όρο 4,20 ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο στη Βερολίνο (μόλις 2 ευρώ). Έτσι, το Μόναχο είναι η μοναδική πόλη της Γερμανίας που «κερδίζει» μία θέση στην πρώτη δεκάδα των πιο ακριβών προορισμών για πάρκινγκ. Στο Αμβούργο οι οδηγοί πληρώνουν 2,70 ευρώ για μία ώρα στάθμευσης και στην Κολωνία 2,30 ευρώ. Εξυπακούεται ότι όλα τα στοιχεία απεικονίζουν απλώς τον μέσο όρο. Σε όλες τις πόλεις υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις και μπορεί κάποιος να πληρώσει περισσότερα χρήματα από τον μέσο όρο, αλλά και πολύ λιγότερα, αν «το ψάξει» λίγο.

Η φορολογία στην ακίνητη περιουσία αυξήθηκε 6 φορές σε σχέση με το 2010, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 2% του διαθέσιμου εισοδήματος κατά κεφαλή. Κάτι που σημαίνει ότι το ακίνητο, εκτός από απαξιωμένο, επιβαρύνεται και με υπέρογκους φόρους, επομένως αποτελεί «βαρίδι» για τον ιδιοκήτη. Στην ελληνική αγορά εκτιμάται ότι υπάρχουν πάνω από 200 χιλιάδες απούλητα σπίτια, πολλά εκ των οποίων δεν έχουν ποτέ κατοικηθεί, αν και κτίστηκαν την περίοδο 2007-2009. Αλλα μάλιστα έχουν μείνει γιαπιά λόγω αδυναμίας των κατασκευαστών να τα αποπερατώσουν. Οσο για την οικοδομική δραστηριότητα, υποχωρεί κάθε μήνα σε ποσοστό πάνω από 30% και μόνο τους μήνες που γίνονται ανακαινίσεις (ειδικά Ιούνιο και Ιούλιο στα εξοχικά και τα ξενοδοχεία) καταγράφεται ανοδική τάση. Ταυτοχρόνως χάθηκαν επενδύσεις 18 δισ. ευρώ, δηλαδή το 8,2% του ΑΕΠ από την οικοδομή.Η απώλεια αυτή, δείχνει το μέγεθος της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων και της οικοδομής και είναι μια από τις βασικές αιτίες για τη βαθιά ύφεση στην οποία βρίσκεται το σύνολο της οικονομίας. Ακόμη χειρότερο είναι το γεγονός ότι εκατομμύρια Ελληνες βλέπουν να χάνεται μεγάλο μέρος της περιουσίας τους καθώς το «κεραμίδι» στο οποίο επένδυσαν τις αποταμιεύσεις τους, έχει απαξιωθεί σε μεγάλο βαθμό.Έτσι ,από το 2008, ο αριθμός των αγοραπωλησιών μειώθηκε κατά 72%, ενώ οι τιμές κατοικιών μειώθηκαν κατά 41%, με την εντονότερη μείωση να παρατηρείται στα αστικά κέντρα. Ακόμη και αυτό το ποσοστό, ωστόσο, δεν αντικατοπτρίζει την αλήθεια καθώς έχουν καταγραφεί περιπτώσεις μείωσης των τιμών έως και 60%. Μέσα στον κλίμα της πλήρους διάλυσης, οι ειδικοί είναι πλέον σίγουροι ότι η περίοδος της «τρέλας» στην κτηματαγορά δεν θα επιστρέψει ποτέ. Για να μπορέσει να επανεκκινήσει η ελληνική αγορά κατοικίας και να επανέλθει στα επίπεδα του 2002-2008, απαιτείται πραγματική ανάπτυξη τουλάχιστον 3,5% ετησίως για πολύ μακρά χρονική περίοδο Η στεγαστική πίστη πρέπει να ακολουθήσει τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, ώστε να συμβάλλει στην τόνωση της ζήτησης. Οι φόροι στα ακίνητα πρέπει σταδιακά να μειωθούν για να αυξηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον για κατοικίες. H πρόβλεψη για εξισορρόπηση της αγοράς κατοικίας το 2036 προβλέπει την ύπαρξη συστηματικής και σημαντικής ανάπτυξης ενώ, τονίζουν οι αναλυτές, με χαμηλή ανάπτυξη δεν προβλέπεται εξισορρόπηση πριν από το 2050. Λόγω της υπερβάλλουσας προσφοράς, οι τιμές των κατοικιών αναμένεται να επανέλθουν στο μέσο όρο της περιόδου 2002-2008 το νωρίτερο το 2042, αν η οικονομία αναπτυχθεί με γρήγορους ρυθμούς.

Το μείζον πρόβλημα της αποζημίωσης πολιτών από τη Διοίκηση όταν οι περιουσίες τους περιορίζονται για λόγους που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος απασχόλησε για άλλη μία φορά το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Με μια απόφαση-σταθμό, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο αλλάζει τη μέχρι σήμερα νομολογία του και δίνει «ανάσα» σε χιλιάδες εγκλωβισμένους ιδιοκτήτες γης. Η συγκεκριμένη υπόθεση αφορά ιδιαιτέρως μεγάλης αξίας ακίνητα στην περιοχή Περιβολάκια της Ραφήνας, η οποία είχε ενταχθεί το 2003 στο προεδρικό διάταγμα για τον καθορισμό χρήσεων γης και περιορισμών δόμησης στην εκτός σχεδίου περιοχή των Μεσογείων. Οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων έχασαν σε μια ημέρα την περιουσία τους, καθώς τα ακίνητά τους εντάχθηκαν στις ζώνες πρασίνου. Σε προηγούμενες αποφάσεις του το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ανέφερε ότι οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες έπρεπε να προχωρούν σε αγωγές αποζημίωσης (πολυδάπανες και χρονοβόρες), ενώ τώρα, για πρώτη φορά, δέχεται ότι μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση με αίτηση προς τη Διοίκηση. Οπως αναφέρεται στην απόφαση, παρέχεται στον θιγόμενο ιδιοκτήτη η δυνατότητα να επιδιώξει με αίτησή του προς τη Διοίκηση την αναγνώριση ότι έχει επέλθει ουσιώδης στέρηση της χρήσης της ιδιοκτησίας του κατά τον προορισμό της καθώς και τον καθορισμό του τρόπου της αποζημίωσής του:

* με την ανταλλαγή της έκτασής του με έκταση του Δημοσίου ή την παραχώρηση κατά χρήση δημόσιας έκτασης σε παραπλήσια περιοχή για ανάλογη χρήση ή εκμετάλλευση,

* την καταβολή εφάπαξ ή περιοδικής αποζημίωσης,

* τη μεταφορά συντελεστή δόμησης σε άλλη ιδιοκτησία.

Σύμφωνα με τους δικαστές, η Διοίκηση υποχρεούται να εξετάσει το σχετικό αίτημα και, αφού λάβει υπόψη την κατά το άρθρο 24 του Συντάγματος επιβαλλόμενη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, να κρίνει εάν με τα δεδομένα της συγκεκριμένης υπόθεσης έχει επέλθει ουσιώδης στέρηση της χρήσης της ιδιοκτησίας σε σχέση με τον προορισμό της, εν όψει και του ισχύοντος στην περιοχή χωροταξικού και πολεοδομικού καθεστώτος. Επίσης οφείλει να εξετάσει αν συντρέχει περίπτωση να χορηγηθεί στον θιγόμενο ιδιοκτήτη ένα από τα προβλεπόμενα αντισταθμίσματα. Περαιτέρω, αν η Διοίκηση διαπιστώσει ότι πράγματι συντρέχει τέτοια περίπτωση και ότι δεν είναι δυνατή η ανταλλαγή της έκτασης με έκταση του Δημοσίου ή η παραχώρηση κατά χρήση δημόσιας έκτασης σε παραπλήσια περιοχή ή η μεταφορά συντελεστή δόμησης σε άλλη ιδιοκτησία, έχει την υποχρέωση να καθορίσει το ύψος της οφειλόμενης χρηματικής αποζημίωσης και τον τρόπο καταβολής. «Ως εκ τούτου, απαιτείται οπωσδήποτε η υποβολή εκ μέρους του θιγόμενου ιδιοκτήτη αιτήσεως στη Διοίκηση, η οποία, ύστερα από στάθμιση των σχετικών δυνατοτήτων, είτε δέχεται το αίτημα, επιλέγοντας τον τρόπο αποζημιώσεως, είτε απορρίπτει αυτό με πράξη αυτοτελώς προσβλητή με αίτηση ακυρώσεως» αναφέρεται στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (1603/2016). Στην προκειμένη περίπτωση, η Διοίκηση - εν προκειμένω ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ο υπουργός Οικονομικών - παρέλειψε να απαντήσει σε σχετικό αίτημα. Γι' αυτό λόγω της σπουδαιότητας του ζητήματος και εν όψει εν μέρει διαφορετικής νομολογίας του Α΄ Τμήματος (ΣτΕ 4283/2013, 3899/2014), το Τμήμα (Ε΄) κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί προς επίλυση στην επταμελή σύνθεση του δικαστηρίου. Η συγκεκριμένη απόφαση κρίνεται ως ιδιαιτέρως σημαντική καθώς αναμένεται να απεγκλωβίσει χιλιάδες ιδιοκτήτες, με αντίστοιχα προβλήματα, σε πολλές περιοχές της χώρας.