Η υπουργός Λ. Κατσέλη σχεδιάζει τη δημιουργία του προγράμματος «δίχτυ προστασίας του πολίτη» με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ αλλά και από τα χρήματα που προβλεπόταν στη β ΄ φάση του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης. Μεταξύ άλλων, στους σχεδιασμούς προβλέπεται η μείωση κατά 20 με 25% των δόσεων των δανείων που έχουν λάβει δημόσιοι υπάλληλοι από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Πηγές αναφέρουν ότι η μείωση των δόσεων θα γίνει με επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων και πρόκειται για εκείνα που είναι με υποθήκη και ελήφθησαν για επισκευές ή για μικροεπισκευές. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι σχεδιάζονται και άλλες δράσεις στη λογική της προστασίας του εισοδήματος, ασθενέστερων οικονομικά εισοδημάτων.

Μπορεί τα πακέτα βοήθειας προς τις τράπεζες απο το 2008 μέχρι σήμερα να αναλογούν στο 40% των δανείων που χορηγούν ΕΕ και ΔΝΤ αλλά αυτές έχουν κλείσει τα ταμεία τους για δάνεια.Ετσι η απροθυμία των τραπεζών να χορηγήσουν στεγαστικά δάνεια έχει οδηγήσει πολλούς αγοραστές σε πρακτικές του παρελθόντος. Σύμφωνα με τις απόψεις μεσιτών αλλά και δικηγόρων έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των υποψήφιων αγοραστών οι οποίοι προκειμένου να πραγματοποιήσουν μία αγορά προσφεύγουν στο στενό τους περιβάλλον για να δανειστούν χρήματα ή ρευστοποιούν κάποιο άλλο περιουσιακό τους στοιχείο προκειμένου να εξασφαλίσουν το απαιτούμενο κεφάλαιο για την αγορά. Παράλληλα δεν είναι λίγοι οι πωλητές (κατασκευαστές και ιδιώτες) που αποδέχονται προτάσεις για σταδιακή αποπληρωμή του τιμήματος άνω της δεκαετίας με τις ανάλογες εγγυήσεις από την πλευρά του αγοραστή. «Στην πραγματικότητα , λόγω του ΤΕΙΡΕΣΙΑ , ένας μεγάλος αριθμός υποψήφιων αγοραστών είναι αποκλεισμένος από τις τράπεζες. Αν στο αριθμό αυτό προστεθεί και εκείνος αυτών που δεν πληρούν τα κριτήρια που έχουν τεθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα προκειμένου να χορηγήσουν την έγκριση για την χορήγηση του στεγαστικού δανείου , τότε τα νοικοκυριά που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την τραπεζική χρηματοδότηση για την αγορά κατοικίας είναι σε ιστορικά επίπεδα ρεκόρ. Με δεδομένο , ότι τα στεγαστικά δάνεια έχουν μπεί στην οικονομική ζωή των περισσότερων ελλήνων μία περίπου δεκαετία , η προσαρμογή τους στις νέες συνθήκες δεν ήταν τόσο δύσκολη όσο θα ήταν σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Δυτικής Ευρώπης.» επισήμανε χαρακτηριστικά μεσίτης που ασχολείται με την αγορά κατοικίας στο κέντρο της Αθήνας. Αλλά και τα στοιχεία των τραπεζών επιβεβαιώνουν τις προαναφερόμενες εκτιμήσεις αφού ο αριθμός των εκτιμήσεων για την χορήγηση δανείων είναι μειωμένος σε ποσοστά που ξεπερνούν το 30% (σε ορισμένες περιπτώσεις προσεγγίζουν και το 40%). Αν συνυπολογιστεί μάλιστα ότι ένας αριθμός των δανείων δεν χρησιμοποιείται για αγορά κατοικίας τότε το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι οι αγορές που χρηματοδοτούνται με τραπεζικό δανεισμό είναι σημαντικά λιγότερες. Αντίθετα ο ρυθμός πτώσης των συναλλαγών, είναι αισθητά μικρότερος (σύμφωνα με δειγματοληπτικές έρευνες κινείται στα επίπεδα του 20% περίπου) και η αναντιστοιχία αυτή επιβεβαιώνει την στροφή των ελλήνων σε άλλες μορφές χρηματοδότησης.

Έχω πρόθεση να λάβω στεγαστικό ή καταναλωτικό δάνειο από τράπεζα. Τι πρέπει να προσέξω; Κατ’ αρχήν: + Να προσδιορίσετε ακριβώς τις πραγματικές πιστωτικές ανάγκες σας και να μη παρασύρεστε από διαφημίσεις που δημιουργούν εικονικές ανάγκες συνδυασμένες με ευκολίες δανεισμού.

+ Να τις ιεραρχήσετε (κατάταξη κατά σειρά προτεραιότητας).

+ Να εκτιμήσετε τις δυνατότητές σας για αποπληρωμή, στηριζόμενοι σε σταθερά και βέβαια εισοδήματα.

+ Να κάνετε ταμειακό προγραμματισμό, τουλάχιστον για τη διάρκεια του δανείου.

Όταν ζητείτε δάνειο μην υπολογίζετε μόνο τα σημερινά σας εισοδήματα. Υπολογίστε και τα μελλοντικά. Στη συνέχεια: + Να κάνετε έρευνα αγοράς.)

+ Να επιλέξετε την τράπεζα με τους ευνοϊκότερους όρους (επιτόκιο, έξοδα, επιβαρύνσεις κ.λ.π.).

+ Να συγκεντρώσετε την προσοχή σας στο συνολικό κόστος όλης της διάρκειας του δανείου και όχι μόνο στην προσφορά της αρχικής άτοκης περιόδου ή στο μειωμένο επιτόκιο.

+ Να συνεργαστείτε με την τράπεζα για την εκτίμηση της πιστοληπτικής ικανότητάς σας, παρέχοντας ακριβή οικονομικά στοιχεία.

+ Να μελετήσετε με προσοχή τους όρους των συμβάσεων πριν την υπογραφή. + Να μη διστάσετε να ζητήσετε διευκρινίσεις για τους όρους που δεν κατανοείτε.

+ Να αποφεύγετε τη λήψη νέων δανείων για να αντιμετωπίσετε ληξιπρόθεσμες προηγούμενες οφειλές. Η τακτική αυτή οδηγεί κατά κανόνα σε υπερχρέωση.

Υπέβαλα αίτηση για χορήγηση δανείου. Η τράπεζα απέρριψε το αίτημά μου, χωρίς να μου εξηγήσει τους λόγους. Γιατί; Οι τράπεζες εγκρίνουν ή απορρίπτουν χρηματοδοτικά αιτήματα, ανάλογα με την πολιτική που ασκούν. Βάσει του Κώδικα Τραπεζικής Δεοντολογίας έχουν υποχρέωση να ενημερώσουν τον υποψήφιο δανειολήπτη για την απόφασή τους, όχι όμως και να γνωστοποιούν τους λόγους τυχόν απόρριψης του αιτήματος.

Είμαι εγγυητής δανείου ή πιστωτικής κάρτας. Αν ο πρωτοφειλέτης ή ο κάτοχος κάρτας δεν είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του προς την τράπεζα, ποια είναι η δική μου ευθύνη; Μπορεί η τράπεζα να απαιτήσει να εξοφλήσω εγώ τις υποχρεώσεις του ατόμου υπέρ του οποίου εγγυήθηκα;

+ Ο εγγυητής ευθύνεται στο ακέραιο για το σύνολο των οφειλόμενων στην τράπεζα. + Ο εγγυητής οφείλει να παρακολουθεί την πορεία εξόφλησης της οφειλής.

+ Η τράπεζα οφείλει να ενημερώνει έγκαιρα τον εγγυητή, σε περίπτωση προβλημάτων εξόφλησης του δανείου, ούτως ώστε να ασκεί την επιρροή του στον πρωτοφειλέτη για την εξόφληση των υποχρεώσεών του. Έχω καθυστερήσει τις δόσεις του δανείου μου. Η τράπεζα μου ζητά να πληρώσω άμεσα ένα μεγάλο ποσό που δεν το διαθέτω.

Τι πρέπει να κάνω; Σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε προσωρινές δυσκολίες θα πρέπει να:

+ Ενημερώσετε αμέσως προφορικά και εγγράφως την τράπεζα.

+ Ζητήσετε διακανονισμό της οφειλής σας.

+ Συνεργασθείτε με την τράπεζα για ρύθμιση που θα σας επιτρέπει την ομαλή αποπληρωμή των χρεών

"Κόκκινη κάρτα" δείχνουν οι τράπεζες σε εκατομμύρια οι οποίοι είτε έχουν μπεί στα κατάστιχα του ΤΕΙΡΕΣΙΑ είτε δεν πληρούν τα κριτήρια δανεισμού που έχουν θέσει. Σύμφωνα με τη σχετική οδηγία, οι δόσεις που πληρώνει ένας καταναλωτής κάθε μήνα στην τράπεζα δεν θα πρέπει να ξεπερνούν το 40% του εισοδήματός του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι περισότερες απο τις αιτήσεις να απορρίπτονται για αυτό τον λόγο . Ένα στοιχείο που έχει γίνει αιτία απόρροψης αιτημάτων είναι ότι όλα τα αιτήματα γίνονται με βάση τη φορλογική δήλωση του αιτούντος η οποία πολλές φορές δεν περιλαμβάνει το σύνολο των ετήσιων εισοδηματων του. Για το 2010 και 2011 τα πράγματα θα γίνουν ακόμα πιο δύσκολα αφού ο περιορισμός των εισοδημάτων μισθωτών κατα 10-20% θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερα την αναλογία εισοδήματος και δόσης δανείου. Στην κατηγορία αυτή θα πρέπει να προστεθούν και οι εκατοντάδες χιλιάδες έλληνες που βρίσκονται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ και οι οποίοι δεν έχουν δυνατότητα πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα .