Ο χορός της αύξησης του κόστους χρήματος ξεκίνησε. Με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων της καταρχήν επηρεάζονται όλα τα δάνεια που έχουν ως επιτόκιο βάσης το συγκεκριμένο επιτόκιο. Αυτό με την σειρά του επηρεάζει και το επιτόκιο της διατραπεζικής αγορά -Euribor- με επιπτώσεις και στα δάνεια εκείνα που το χρησιμοποιούν ως βάση. Ηδη την Τετάρτη το διατραπεζικό επιτόκιο διάρκειας 1 έτους ανήλθε στο 2,033%. Στα δάνεια που είναι συνδεδεμένα με το επιτόκιο της ΕΚΤ (1%) αυτόματα οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε αύξηση αμέσως μόλις προβλέπει την αναπροσαρμογή το δανειστικό συμβόλαιο και για αυτό θα πρέπει να έχετε ιδιαίτερη προσοχή μήπως υπάρχει καταστρατήγηση του σχετικού όρου και το αυξήσουν νωρίτερα Τι σημαίνει όμως η αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ; Σημαίνει ότι για κάθε αύξηση 0,25% στο επιτόκιο της ΕΚΤ, η μηνιαία δόση ανεβαίνει κατά 5 ευρώ.

Προσοχή στα δάνεια με χαμηλές αρχικές δόσεις γιατί μπορεί να σας τινάξουν στον αέρα. Σήμερα , καθώς όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά στην προοπτική αύξησης των επιτοκίων η κατηγορία αυτή των δανείων μπορεί να αποδειχθεί ένας ασφαλής τρόπος να χάσετε το σπίτι σας όταν θα τελειώσει η προνομιακή περίδος της χαμηλής δόσης. Εκατομμύρια νοικοκυριά στις ΗΠΑ , που δανείσθηκαν με αυτό τον τρόπο ήδη έχουν χάσει το σπίτι τους καθώς τα σχέδια τους ανατράπηκαν λόγω κυρίως της οικονομικής ύφεσης και της ανεργίας. Ουσιαστικά η κατηγορία αυτή των δανείων είναι ένα μεγάλο στοίχημα με βάση τα μελλοντικά εισοδήματα. Οι οφειλέτες δηλαδή , στοιχηματίζουν ότι τα εισοδήματά τους θα αυξηθούν και έτσι θα καλύψουν την αύξηση των πληρωμών του δανείου τους. Και όπως συμβαίνει σε όλα τα στοιχήματα άλλες φορές κερδίζουν και άλλες χάνουν. Με τη μόνη διαφορά ότι στην περίπτωση αυτή , θα χάσουν το σπίτι τους. Κύριο χαρακτηριστικό του δανείου είναι ότι οι μηνιαίες πληρωμές είναι χαμηλότερες σε σχέση με εκείνες των δανείων με σταθερό επιτόκιο ή ακόμα και με κυμαινόμενο και αυτό γιατί οι δανειστές δεν απαιτούν την καταβολή του αρχικού κεφαλαίου κατά τη διάρκεια ενός μέρους της περιόδου του δανείου. Όμως οι τράπεζες δεν ξεχνούν αφού τοκίζουν κανονικά όλο το ποσό του δανείου. Ο κίνδυνος λοιπόν είναι : να αυξηθούν τα επιτόκια και να βρεθείτε να χρωστάτε τόσο που να μη έχετε την δυνατότητα να το ξεπληρώσετε το δάνειο που θα έχει μεγαλώσει .

Τα επιτόκια έχουν μπεί πλέον στη ζωή μας. Εχετε σκεφτεί όμως πως επηρεάζουν την αγορά των στεγαστικών δανείων και πως αυτή με την σειρά της διαμορφώνει το ύψος της δαπάνης για την αγορά ενός σπιτιού; Ας πάμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή. Θεωρητικά λοιπόν, οι τράπεζες ανταγωνίζονται μεταξύ τους με βάση –κυρίως- τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων (σ.σ. σήμερα δεν ανταγωνίζονται γιατί έχουν ανατήσει στο ταμείο την ταμπέλα ΚΛΕΙΣΤΟ). Το realestatenews.gr κατέγραψε παρακάτω τις βασικές κατηγορίες των δανείων:

Πρώτη: Σταθερό επιτόκιο.

Σε αυτά τα δάνεια, το επιτόκιο παραμένει σταθερό. Ωστόσο, στο εξωτερικό θεωρούν ότι ένα , 30ετές δάνειο παραμένει σταθερό για περίπου επτά χρόνια. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ιδιοκτήτες σπιτιού συχνά να μετακινούνται ή αναχρηματοδοτούν το δάνειο. Πως καθορίζονται μακροπρόθεσμα τα επιτόκια; Οι τράπεζες χρησιμοποιούν ως βάση τα ομόλογα των κεντρικών τραπεζών. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν τα 10ετή ομόλογα του αμερικάνικου δημοσίου. Αυτό σημαίνει ότι το επιτόκιο ενός πχ 30τούς δανείου με σταθερό επιτόκιο θα πρέπει να κινηθεί προς τα επάνω ή προς τα κάτω με σχέση με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου των. Επομένως το κλειδί για την εξέλιξη των επιτοκίων είναι οι αποδόσεις , που αυτές συναρτώνται με τις προσδοκίες. Για παράδειγμα αν υπάρχουν προσδοκίες για άνοδο του πληθωρισμού αυξάνονται οι αποδόσεις και αυτές με την σειρά τους οδηγούν σε αύξηση των επιτοκίων.

Δεύτερη: Κυμαινόμενο επιτοκίο

Το επιτόκιο σε αυτή την κατηγορία του δανείου θα μπορούσε να αλλάξει κάθε μήνα, κάθε έξι μήνες ή ετησίως, ανάλογα με τους όρους της σύμβασης . Το επιτόκιο αποτελείται από ένα βασικό επιτόκιο- δείκτη συν ένα περιθώριο .. Η τιμή του δείκτη είναι μεταβλητή, ενώ το περιθώριο είναι-συνήθως- σταθερό για όλη τη διάρκεια της υποθήκης. Για παράδειγμα, εάν η τρέχουσα τιμή του δείκτη είναι 6,83% και το περιθώριο είναι 3%, τότε το επιτόκιο είναι :9,83%. Εάν ο δείκτης πέσει στο 6,1%, το επιτόκιο θα είναι 9,1%. Τι μπορεί να είναι αυτός ο δείκτης; Το πιο συνηθισμένο είναι το επιτόκιο της διατραπεζικής ή της ΕΚΤ.

Πρόβλεψη

Αν προσπαθείτε να πρόβλεψετε τη μεταβολών των επιτοκίων τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε την καμπύλης αποδόσεων .Για παράδειγμα η καμπύλη αποδόσεων στην αγορά των ΗΠΑ αντιπροσωπεύει τις αποδόσεις σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου με διάρκεια από τρεις μήνες έως 30 χρόνια. Όταν το σχήμα της καμπύλης είναι επίπεδο ή προς τα κάτω, αυτό σημαίνει ότι η αγορά αναμένει ότι η Federal Reserve θα διατηρήσει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια σταθερά ή θα τα μειώσει . Όταν το σχήμα της καμπύλης έχει ανοδική κλίση, τότε η αγορά αναμένει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα αυξήσει τα επιτόκια. Κατ’ αναλογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί η καμπύλη αποδόσεων της ΕΚΤ.

Συμβουλές

Η κατανόηση του τι επηρεάζει τις τρέχουσες και μελλοντικές τάσεις των επιτοκίων μπορεί να σας βοηθήσει να πάρετε σωστές αποφάσεις. Διαβάστε αυτές τις συμβουλές που μπορεί να σας φανούν χρήσιμες:

1. Μην πιστεύετε όλα όσα ακούτε στην τηλεόραση.

2. Αν έχετε δάνειο σταθερό για μία περίοδο, να μην προβείτε στην αναχρηματοδότηση πριν από την λήξη της περιόδου αν δεν έχετε σαφή εικόνα για τις τάσεις της αγοράς.

3. Για τα κυμαινόμενου επιτοκίου στεγαστικά δάνεια, Μην αγνοείτε το περιθώριο διότι σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το δανειστή.

4. Κατανοήστε τους μηχανισμούς των επιτοκίων, ώστε να είστε σε θέση να κάνετε μια λογική πρόβλεψη των μελλοντικών τάσεων .

5. Πάντα να δίνετε χρόνο στον εαυτό σας.

6. Να θυμάστε ότι οποιαδήποτε πρόβλεψη για τα μελλοντική επιτόκια, περιλαμβανομένης και εκείνης των τεχνοκρατών που χρησιμοποιούν το σχήμα της καμπύλης αποδόσεων, συχνά είναι λάθος, αλλά δίνει μια ιδέα

Αύξηση του κόστους δανεισμού καταγράφουν για τον Φεβρουάριο τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος. Σε όλες τις κατηγορίες χορηγήσεων, με εξαίρεση τα στεγαστικά δάνεια, οι τράπεζες προχώρησαν σε αύξηση των επιτοκίων. Πιο αναλυτικά στα καταναλωτικά δάνεια το επιτόκιο διαμορφώθηκε το Φεβρουάριο στο 14,64% από 14,40% που ήταν στο τέλος του 2010. Στα επιχειρηματικά δάνεια το μέσο επιτόκιο της κατηγορίας αυξήθηκε στο 6,90% από 6,79% αντιστοίχως. Στα επαγγελματικά δάνεια το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 9,72% από 9,57%, στα επιχειρηματικά δάνεια μέχρι 1 εκατομμύριο ευρώ το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 6,23% από 6,14% που ήταν τον Ιανουάριο, ενώ για μεγαλύτερα ποσά το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο 5,37% από 4,89%. Στα στεγαστικά το κυμαινόμενο επιτόκιο υποχώρησε ελαφρώς στο 3,91% από 3,93% τον προηγούμενο μήνα. Ωστόσο, εμφανίζεται αυξημένο σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2010 (3,65%). Το σταθερό για μία πενταετία επιτόκιο της ίδιας κατηγορίας μειώθηκε στο 3,57% από 3,64% τον Ιανουάριο και 3,95% το Δεκέμβριο. Στο σκέλος των καταθέσεων το επιτόκιο για διάρκεια ενός έτους εμφανίζεται αμετάβλητο στο 3,7% τον Φεβρουάριο (από 3,74% τον Ιανουάριο) καταγράφει όμως αύξηση σε σύγκριση με τα επίπεδα του περασμένου Δεκεμβρίου (3,68%).