Real Estate News NETWORKSOCIALOPINION.GR | INVESTNEWS.GR | PARATIRITIS.GR | PREMIUM.PARATIRITIS.GR

The News

Ενα σενάριο πτώσης τιμών κατα 20%

Φωτιά στο τραπεζικό και πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα βάζουν έγγραφα και του IIF, της BIS και της BlackRock για το ζήτημα του πλειστηριασμού ακινήτων πρώτης κατοικίας. Η απελευθέρωση των πλειστηριασμών θα οδηγήσει σε αργό θάνατο τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες θα χρειαστούν -σύμφωνα με τελευταία stress tests- επιπλέον κεφάλαια 8-10 δισ., ενώ θα προκληθεί κοινωνικές αναταραχές και είναι πολύ πιθανό να υπάρξει πολιτική αποσταθεροποίηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλούνται οι διεθνείς οργανισμοί σε εσωτερικά τους έγγραφα στο πλαίσιο άτυπης συζήτησης για την επόμενη μέρα αποσαφηνίζεται ότι σε περίπτωση που απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί οι τιμές θα υποχωρήσουν επιπλέον 20% ακαριαία. Υπό αυτό το σενάριο οι τράπεζες θα αναγκαστούν πλέον να εγγράψουν πραγματική ζημιά της τάξης των 4 δισ. είτε πραγματοποιώντας mark-to-market αποτίμηση είτε επιτυγχάνοντας να πουλήσουν κάποιο ακίνητο. Όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη τα πλήρως εξασφαλισμένα στεγαστικά δάνεια πωλούνται στις αγορές με discount 60-65% σήμερα. Μια ενδεχόμενη απελευθέρωση των πλειστηριασμών  θα οδηγούσε τις τιμές χαμηλότερα βάζοντας στην κατάψυξη ολόκληρη την αγορά και αναγκάζοντας τις τράπεζες να χάσουν 2-3 δισ. από προϊόντα που είτε έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους είτε έχουν πουλήσει με repo. Αν σε αυτά προστεθούν οι αλλαγές στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας τότε η εικόνα για τις τράπεζες γίνεται ζοφερή. Τα οφέλη της ανακεφαλαιοποίησης εξανεμίζονται και το σκηνικό ανατρέπεται.

Πρώιμα στοιχεία από τον έλεγχο της BackRock αποκαλύπτουν ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι σε θέση να αποτιμήσουν την κατάσταση των δανειακών χαρτοφυλακίων τους καθώς οι τιμές αγοράς έχουν μεταβληθεί επί τα χείρω και πολλές αξιολογήσεις δανείων και ακινήτων είναι στον αέρα. Σε πρώτη φάση, όπως εκτιμούν οι διεθνείς οίκοι, αν επιτραπεί ο πλειστηριασμός ακινήτων πρώτης κατοικίας οι μεγάλοι παίχτες που ελπίζει η κυβέρνηση να μπουν και να αγοράσουν δάνεια και ακίνητα δεν θα κινηθούν στις τρέχουσες τιμές αλλά θα διαπραγματευτούν περαιτέρω discount στα δομημένα προϊόντα (CDO) και εν συνεχεία θα ζητήσουν no cash deal. Στην πραγματικότητα η είσοδος ξένων επενδυτών στο real estate θα οδηγήσει σε πλήρη αποστράγγιση της αγοράς και θα προκαλέσει σοκ στο τραπεζικό σύστημα. Υπ αυτό το πρίσμα, εκτιμούν οι διεθνείς οργανισμοί, ότι θα χρειαστεί νέα παρέμβαση της κυβέρνησης και της ΕΕ για τη στήριξη των τραπεζών, η οποία όμως θα πραγματοποιηθεί στα νέα πρότυπα με τη συμμετοχή ιδιωτών, όπερ σημαίνει ότι είτε θα επωμιστεί το ελληνικό Δημόσιο τη ζημιά (αν του επιτραπεί) είτε θα οδηγηθεί σε κούρεμα καταθέσεων.

Αρνητικό ρεκορ στις πωλήσεις για το 2013

Οπως δείχνουν τα στοιχεία των αγοραπωλησιών κατοικιών, το 2013 θα καταγραφεί ένα ακόμα αρνητικό ρεκόρ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, με το πέρας του πρώτου εξαμήνου, οι συναλλαγές-εκτιμήσεις που πραγματοποιήθηκαν από το τραπεζικό σύστημα μετά βίας ξεπέρασαν τις 10.000. Μάλιστα, κατά το δεύτερο τρίμηνο, οι εκτιμήσεις μειώθηκαν σε μόλις 4.500, έναντι 5.600 το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Η πτώση έναντι του δευτέρου τριμήνου του 2012 ήταν της τάξεως του 35,3%. Αν μάλιστα υπολογιστεί ότι ένα σημαντικό ποσοστό αυτών αφορούσε αναχρηματοδοτήσεις δανείων κι ένα ακόμα αφορούσε σε αγοραπωλησίες μεταχειρισμένων ακινήτων, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι οι πραγματικές πωλήσεις νεόδμητων ακινήτων δύσκολα ξεπέρασαν τις 3.000 - 4.000, δεδομένης και της προτίμησης των ελάχιστων ενδιαφερόμενων αγοραστών σε παλιότερα ακίνητα που είναι σαφώς πιο προσιτά. Το ίδιο συμπέρασμα είχε προκύψει και το 2012, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, από τις περίπου 25.000 αγοραπωλησίες ακινήτων, εκείνες που αφορούσαν σε νεόδμητα ακίνητα δεν ξεπέρασαν τις 10.000. Πέραν του υψηλότερου κόστους, βασικός λόγος που το απόθεμα των απούλητων νεόδμητων κατοικιών διατηρείται σε τόσο υψηλό επίπεδο είναι η έλλειψη ζήτησης, απόρροια της αδυναμίας εύρεσης χρηματοδότησης, αλλά και της υψηλής ανεργίας που έχει πλήξει εκατομμύρια νοικοκυριά.

Τιμές : Αυτό δεν έχει ξαναγίνει

Καθίζηση τιμών με ρυθμό πρωτοφανή για τα διεθνή δεδομένα και μάλιστα καθ' όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών, αρχής γενομένης από το 2008 και έπειτα, παρουσιάζει η εγχώρια αγορά ακινήτων και δη των κατοικιών, όπως προκύπτει από σχετική ανάλυση του διεθνούς εξειδικευμένου φορέα Global Property Guide. Σε δωδεκάμηνη βάση οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα έχουν υποχωρήσει, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα του Global Property Guide, περίπου κατά 12%, σε σύγκριση με πέρσι. Το Global Property Guide επισημαίνεται ότι η ζήτηση ακινήτων παραμένει υποτονική, με τις κτηματομεσιτικές συναλλαγές να μειώνονται σταθερά τόσο σε αριθμό όσο και σε όγκο και αξία. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, ο συνολικός αριθμός των οικιστικών κτηματομεσιτικών συναλλαγών σημείωσαν θεαματική πτώση κατά 24,5%, σε σύγκριση με την περσινή αντίστοιχη χρονική περίοδο. Η παραπάνω εικόνα, όπως τονίζει το Global Property Guide, έρχεται σε αντιδιαστολή με την ισχυρή αύξηση των τιμών των ακινήτων στην Ελλάδα μετά το 2004 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.

Συνολικά, το «ράλι» ανόδου των τιμών στην Ελλάδα την περίοδο 1993-2006 ήταν κατά μέσο όρο της τάξης του 214%. Ωστόσο παρ' όλη την αύξηση των τιμών των ακινήτων στο πρόσφατο παρελθόν, αυτές παρέμεναν χαμηλά, σε σχέση με άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης, ενώ άρχισαν να υποχωρούν βαθμιαία από το τέλος του 2007 και μετά. «

Ωστόσο, παρόμοια με την Ισπανία, η άνοδος των τιμών των κατοικιών στην Ελλάδα έληξε λόγω της παγκόσμιας κρίσης. Η χρηματοδότηση για την αγορά κατοικίας στέρεψε με την πιστωτική κρίση», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην ανάλυση. «Είναι αρκετά ασυνήθιστο ότι η οικοδομική δραστηριότητα στην Ελλάδα έφτασε στο απόγειό της το 2005, ένα χρόνο μετά τους Ολυμπιακούς της Αθήνας. Σχεδόν 200.000 κατοικίες ολοκληρώθηκαν το 2005, σημαντικά υψηλότερα σε σύγκριση με τις 120.000 αποπερατώσεις το 2003 και το 2004. Από το 2005, όμως και μετά, οι περατώσεις νέων κατοικιών μειώθηκαν δραστικά, μέχρι και τις 61.490 μονάδες το 2009. Και οι οικοδομικές άδειες υποχώρησαν σημαντικά. Από το 2004 έως το 2007 εκδίδονταν περίπου 70.000 έως 80.000 άδειες ετησίως. Ο αριθμός των αδειών μειώθηκε σε 65.474 το 2008 και 56.205 το 2009», τονίζεται ακόμη.

Η νέα μόδα στην αγορα κατοικίας

Πουλάνε πλέον "πακέτα" ακινήτων . Αυτή είναι η νέα μόδα που λανσάρουν κατασκευαστές ενοψη και της επιβολής του ενιαίου φόρου. Τους επόμενους μήνες μάλιστα αναμένεται να γίνουν μεγάλες προσφορές στον χώρο της κτηματαγοράς. Είτε μεγαλύτερες εκπτώσεις που μπορεί να ξεπεράσουν το 50% σε σύγκριση με τα προ κρίσης επίπεδα είτε με την προώθηση όλων και περισσότερων «πακέτων» διαμερισμάτων σε χαμηλές τιμές. Σήμερα στις περισσότερες περιπτώσεις πώλησης «πακέτων» σπιτιών η έκπτωση κυμαίνεται από 10% έως 20% ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει το 40% και ουσιαστικά να δώσει «δωρεάν» ένα από τα ακίνητα. Υπάρχουν επίσης και εναλλακτικές προσφορές. Για παράδειγμα, για 2 σπίτια η έκπτωση μπορεί να φτάσει το 15% αλλά για το τρίτο ακίνητο, αν πουληθούν όλα μαζί, η έκπτωση ξεπερνά το 20%. Ετσι, ιδιοκτήτης τριών σπιτιών από 80 τ.μ. το καθένα, πουλάει τα δύο πρώτα αντί για 120.000 ευρώ το ένα, στην τιμή των 100.000 ευρώ ενώ σε περίπτωση πώλησης «πακέτου», το τρίτο πωλείται με έκπτωση 30%, δηλαδή περίπου 85.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, το τεράστιο απόθεμα απούλητων ακινήτων, η παντελής απουσία αγοραστικού ενδιαφέροντος, ο φόβος ότι θα «πέσουν» στην αγορά χιλιάδες φθηνά σπίτια αν ξεπαγώσουν οι πλειστηριασμοί καθώς και ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων, έχουν θορυβήσει τους εργολάβους οικοδομών.

Προβλέψεις για περαιτέρω πτώση τιμών

Περαιτέρω πτώση των εμπορικών τιμών των κατοικιών αναμένουν οι τράπεζες τα επόμενα τρίμηνα, καθώς η παρατεταμένη περίοδος ύφεσης έχει εξασθενήσει σημαντικά τους παράγοντες που κρατούσαν σε ανεκτά επίπεδα, για τα δεδομένα της ελληνικής κρίσης, τους ρυθμούς της υποχώρησης. Πλέον η μείωση των εισοδημάτων φαίνεται ότι έχει υπερισχύσει του υψηλού ποσοστού ιδιοκατοίκησης, της κυριαρχίας στην αγορά μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων κατασκευής κατοικιών με χαμηλή δανειακή εξάρτηση και υψηλή κερδοφορία, αλλά και της κουλτούρας των Ελλήνων, που θεωρούσαν πάντα τα ακίνητα ασφαλή επένδυση, ήταν μακροπρόθεσμοι επενδυτές και δίσταζαν να πωλήσουν, ακόμη και αν θεωρούσαν τις τιμές υψηλές. «Ο κερδοσκοπικός παράγοντας στην αγορά κατοικίας στην Ελλάδα εμφανίζεται μικρός σε σχέση με άλλες αγορές» σημειώνει σε ανάλυσή της η Eurobank. Ωστόσο προσθέτει ότι ο έκτος χρόνος μείωσης του ΑΕΠ έχει εξαντλήσει τις αντοχές των «παικτών» στην κτηματαγορά, γεγονός που αποτυπώνεται στην επιτάχυνση της πτώσης τα τελευταία τρίμηνα.

Σύμφωνα με την Alpha Bank, το 2012 και το α' 6μηνο του 2013 η μείωση των τιμών των οικιστικών ακινήτων συνεχίστηκε με εντονότερο ρυθμό σε σύγκριση με τα πρώτα έτη της τρέχουσας κρίσης, ενώ παράλληλα στην ίδια περίοδο η πτώση των τιμών των κατοικιών άρχισε να προκαλεί και σημαντική πτώση των ενοικίων. Οπως επισημαίνουν οι οικονομολόγοι της τράπεζας, η υποχώρηση της ζήτησης ακινήτων διαφαίνεται από τον συνεχιζόμενο αρνητικό ρυθμό μεταβολής των στεγαστικών δανείων (2010: -0,3%, 2012: -3,4%, α' 6μηνο 2013: -3,2%). Η Alpha Bank εξηγεί ότι η έλλειψη της ζήτησης εκπορεύεται από την αβεβαιότητα των νοικοκυριών σχετικά με την απασχόληση και τα μελλοντικά τους εισοδήματα, την υψηλή φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων τα τελευταία έτη (με μια σειρά επικαλυπτόμενα φορολογικά μέτρα), σε συνδυασμό με τη μεγάλη απόκλιση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων από τις χαμηλότερες πραγματικές αξίες συναλλαγών σε πολλές περιπτώσεις και, τέλος, την προσεκτική στάση των τραπεζών στη χορήγηση νέων δανείων.

Η Eurobank από την πλευρά της τονίζει ότι η αβεβαιότητα για τη μελλοντική φορολογική μεταχείριση της ακίνητης περιουσίας εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα για την ανάκαμψη της δραστηριότητας στην αγορά, ενώ παραμένει αδιευκρίνιστο το νέο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών. Αβεβαιότητα επικρατεί επίσης για το καθεστώς της αναστολής πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία. Από την άλλη πλευρά, η αγορά χαρακτηρίζεται από τάση διόγκωσης της δυνητικής προσφοράς ακινήτων, λόγω της ανάγκης που έχει προκύψει για καλύτερη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας πολλών νοικοκυριών με πολλά ακίνητα στην ιδιοκτησία τους.

  • Ακίνητα Τραπεζών

Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter του Realestatenews για να λαμβάνετε καθημερινή ενημέρωση.

Τα Ακίνητα στη Ζωή μας

pomidaani

nomisma_140x60
baner-pontiki