Κυριακή, 07 Ιούλιος 2024 18:19

Η ρεαλιστική προσέγγιση της επόμενης μέρας της αγοράς κατοικίας δεν μπορεί να μη λαμβάνει υπόψη της ορισμλενες από τις βασικές παραδοχές καθώς και το γενικότερο περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από την οικονομική κρίση. Η πρώτη παραδοχή αφορά στα χαρακτηριστικά της αγοράς την περίοδο 200-2010 και τις διαφοροποιήσεις σε σύγκριση με την δεκαετία του ΄80 η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί δεκαετία σταθμός για την εικόνα της αγοράς κατοικίας. Αναλυτικά:

1. οι μεταβολές τιμών που καταγράφηκαν στην διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας ήταν ηπιότερες σε σύγκριση με την δεκαετία του ΄80.

2. η χρηματοδότηση της αγοράς κατοικίας την τρέχουσα δεκαετία βασίστηκε κατά κύριο λογο στην τραπεζική χρηματοδότηση και για τον λόγο έχει σημαντικά υψηλόιτερο βαθμό ευαισθησίας στις μεταβολές του γενικότερου οικονομικού περθιβάλλοντος σε αντίθεση με την δεκαετία του ΄80 όταν οι αγορές έγιναν με αυτοχρηματοδότηση μέσω των αποταμιεύσεων και πωλήσεων άλλων περιουσιακών στοιχείων και δευτερευόντως από έσοδα από υπεραξίες μετοχών . Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η ανάκαμψη της αγοράς επηρεάζεται πλέον σε σημαντικά υψηλότερο βαθμό σε σχέση με το παρελθόν από την πιστωτική πολιτική δηλαδή το ύψος των χορηγήσεων στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες και το ύψος των επιτοκίων.

3. η αγορά κατοικίας σήμερα χαρακτηρίζεται από συνθήκες υπερβάλλουσας προσφοράς σε αντίθεση με την δεκαετία του ΄80 όταν καταγράφηκαν σαφείς ενδείξεις υπερβάλλουσας ζήτησης.

4. ο ρόλος του κράτους στην διαμόρφωση των συνθηκών λειτουργίας των τραπεζών και στις δύο περιόδους ήταν ιδιαίτερα σημαντικός αλλά παρήγαγε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα την δεκαετία του ΄80 μέσω επιλογών φορολογικής πολιτικής αλλά και διοχέτευσης κεφαλαίων σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού συνέβαλλε στην δημιουργία περιβάλλοντος υπερβάλλουσας ζήτησης . Αντίθετα , την τελευταία δεκαετία συνέβαλλε στην δημιουργία συνθηκών υπερβάλλουσας προσοφοράς.

5. η αγορά στην σημερινή συγκυρία κινείται με υψηλό απόθεμα αδιάθετων κατοικιών γεγονός που εμποδίζει την σύντομη ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας.

6. η μεγέθυνση της αγοράς και τις δύο περιόδους βασίστηκε στην ανάδειξη νέων αγορών . Στην περίπτωση της δεκαετίας του ΄80 οι αγορές αυτές ήταν εκείνες των γειτονικών προαστείων που βρίσκονται βόρεια, ανατολικά και νότια στο κέντρο της πρωτεύουσας . Αντίθετα στην δεκαετία του ΄80 καταγράφηκε έκρηξη στην αγορά που είχε ως κέντρο τον Δυτικό τομέα της Αττικής.

7. η μεγέθυνση της αγοράς την δεκαετία του ΄80 στηρίχτηκε κατά κύριο λόγο στα μεσαία εισοδήματα –έτσι ερμηνεύεται και ο υψηλός ρυθμός αυτοχρηματοδότησης- ενώ στην τρέχουσα δεκαετία κεντρικό ρόλο είχαν τα χαμηλά εισοδήματα.

8. οι δημογραφικές εξελίξεις που είχαν καταγραφεί στην διάρκεια της δεκαετίας του ΄80 σε συνδυασμό με τα σχετικά χαμηλά ποσοστά ιδιοκατοίκησης ήταν οι γεννεσιουργές αιτίες της ανόδου . Αντίθετα , στην διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας τα μεν ποσοστά ιδιοκατοίκησης διαμορφώθηκαν σε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ η φυσική κίνηση του πληθυσμού δεν δικαιολογεί την σημειωθείσα αύξηση του επιπέδου της προσφοράς.

Τα οκτώ αυτά σημεία σκιαγραφούν το γενικότερο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς και –ως ένα βαθμό – σκιαγραφούν τις προϋποθέσεις για την ανάκαμψη της.

Κυριακή, 07 Ιούλιος 2024 18:19

Η αγορά μίας κατοικίας δεν είναι μόνο μία υπόθεση κάλυψης στεγαστικών αναγκών αλλά και μία επένδυση η οποία πολλές φορές αποδεικνύεται και ιδιαίτερα αποδοτική αφού από τη μία πλευρά προσφέρει ένα ενοίκιο αλλά και υπεραξίες με τη μορφή της αύξησης των τιμών πώλησης. Όμως πολλές φορές οι υπεραξίες πολλές φορές είναι λογιστικό μέγεθος αφού για να τις εισπράξει ο ιδιόκτητης θα πρέπει να πουλήσει το ακίνητο. Αυτός είναι ο λόγο που οι περισσότεροι ειδικοί προτρέπουν εκείνους που αγοράζουν ακίνητα για εκμετάλλευση να διαλέγουν περιοχές με υψηλή εμπορευσιμότητα. Η συμβουλή αυτή όμως ταιριάζει ακόμα και σε όσους αγοράζουν σπίτι για να καλύψουν στεγαστικές τους ανάγκες αφού η εύκολη και γρήγορη ρευστοποίηση του περιουσιακού τους στοιχείου μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη. Στα πλαίσια αυτά το realestatenews.gr ανέθεσε στη εταιρία μελετών PROPERTY να πραγματοποιήσει δειγματοληπτική έρευνα σε ολόκληρη την Αττική προκείμενου να εντοπίσει τις περιοχές στις οποίες κατά την διάρκεια της ανοδικής τάσεων των τιμών πραγματοποιήθηκαν οι υψηλότερες πωλήσεις κατοικιών. Τα συμπεράσματα της έρευνας ήταν πραγματικά αποκαλυπτικά αφού επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις που εμφάνιζαν τις κατοικίες μεσαίου εμβαδού σε χαμηλές τιμές να έχουν πάρει τα τελευταία χρόνια τα σκήπτρα της αγοράς. Έτσι οι περιοχές με την υψηλότερη εμπορευσιμότητα είναι εκείνες που βρίσκονται δυτικά της Εθνικής οδού (από το κόμβο της Αττικής οδού μέχρι το κόμβο της Καβάλας ) , οι περιοχές που βρίσκονται κοντά στο Πειραιά , ορισμένες ανατολικές συνοικίες της Αττικής που βρίσκονται στις υπώρειες του Υμηττού . Πρόκειται δηλαδή για περιοχές με πολύ υψηλή εμπορευσιμότητα αφού ο χρόνος διάθεσης των κατοικιών είναι λιγότερος σε σχέση με άλλες περιοχές και αυτό αφορά τόσο τις καινούργιες όσο και τις μεταχειρισμένες κατοικίες. Φυσικά στοιχείο της εμπορευσιμότητα είναι και το μέγεθος της αγοράς για παράδειγμα στο Ψυχικό ή στη περιοχή του Προεδρικού Μεγάρου ο αριθμός των προσφερόμενων κατοικιών είναι περιορισμένος και ως εκ τούτου είναι λιγοστές. Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι στη Δυτική Αττική η περιοχή με την υψηλότερη εμπορευσιμότητα είναι το Μενίδι και ακλουθεί η Μεταμόρφωση. Στα ανατολικά προάστια της Αττικής _συμπεριλαμβανομένου και του Χαλανδρίου- την υψηλότερη εμπορευσιμότητα έχουν οι κατοικίες στο ΧΑΛΆΝΔΡΙ. Στον άξονα της Αττικής οδού Γέρακας- Παλλήνη την υψηλότερη εμπορευσιμότητας εμφανίζει η περιοχή του Γέρακα. Στο βορεινό τομέα της Αττικής (Δροσιά-Αγ. Στέφανος-Κηφισιά την υψηλότερη εμπορευσιμότητα εμφανίζει η Κηφισιά. Στη περιοχές που βρίσκονται στις υπώρειες της Πεντέλης προηγείται η περιοχή του Αμαρουσίου. Στο δυτικό άξονα της Αττικής οδού (Καματερό-Ελευσίνα) η υψηλοτέρα εμπορευσιμότητα εντοπίζεται στο Καματερό ενώ στο τομέα Πετρούπολη- Νίκαια η υψηλότερη εμπορευσιμότητα εντοπίζεται στη περιοχή του Κορυδαλλού. Στις ανατολικές συνοικίες της Αθήνας προηγείται ο Βύρωνας. Ενώ στο νότια προάστια η πρωτοκαθεδρία της Γλυφάδας είναι αδιαφιλονίκητη. Στα Μεσόγεια οι πλέον εμπορεύσιμη περιοχή κατοικίας είναι η Λούτσα Τέλος στο κέντρο της Αθήνας οι Αμπελόκηποι και η Κυψέλη είναι οι πρωταθλητές ενώ στο Πειραιά η περιοχή με την υψηλότερη εμπορευσιμότητα είναι η Πειραϊκή.

Κυριακή, 07 Ιούλιος 2024 18:19

Εφόσον ο αγοραστής βρει μόνος του ή με την μεσολάβηση κτηματομεσίτη το ακίνητο που τον ενδιαφέρει και έχει εξασφαλίσει και την χρηματοδότησή του, θα πρέπει να προχωρήσει στον νομικό και τεχνικό του έλεγχο ώστε να είναι έτοιμος για την σύνταξη μεταβιβαστικού συμβολαίου. 1. Νομικός έλεγχος Συγκεκριμένα, ο δικηγόρος θα πρέπει να προβεί:

i. Σε έλεγχο στα βιβλία μεταγραφών του αρμόδιου Υποθηκοφυλακείου, ώστε να διαπιστώσει αν το μεταβιβαζόμενο ακίνητο ανήκει πράγματι σε αυτόν που εμφανίζεται ως πωλητής και αν ανήκε σε αυτόν ή τους δικαιοπαρόχους του επί τουλάχιστον 20 χρόνια.

ii. Σε έλεγχο στα βιβλία βαρών του αρμόδιου Υποθηκοφυλακείου ώστε να διαπιστώσει αν στο όνομα του πωλητή ή των δικαιοπαρόχων του υπάρχουν εγγεγραμμένες υποθήκες, προσημειώσεις υποθηκών, κατασχέσεις ή δικαστικές διεκδικήσεις. (Στην περίπτωση που στην περιοχή του ακινήτου λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο, ο έλεγχος είναι ευχερέστερος, γιατί όλες οι παραπάνω πληροφορίες, αναγράφονται στο κτηματολογικό φύλο του ακινήτου)

iii. Σε μελέτη της σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας, του πίνακα κατανοµής βαρών και του κανονισµού της πολυκατοικίας, αν το ακίνητο είναι οριζόντια ιδιοκτησία (διαμέρισμα) σε πολυκατοικία, ή σε συγκρότημα κατοικιών Η αμοιβή του Δικηγόρου καθορίζεται σε συμφωνία με τον πελάτη και πάντα ανάλογα με τις τυχόν δυσκολίες που υπάρχουν στον έλεγχο του εκάστοτε ακινήτου.

2. Τεχνικός έλεγχος

– Πρόσληψη πολιτικού μηχανικού Όταν το μεταβιβαζόμενο ακίνητο είναι οικόπεδο ή βρίσκεται εκτός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως, είναι απολύτως απαραίτητη (αν και δεν επιβάλλεται από το νόμο) και η πρόσληψη πολιτικού μηχανικού, ο οποίος θα γνωρίζει την περιοχή και τους περιορισμούς της, προκειμένου να ελέγξει αν το συγκεκριμένο ακίνητο πληροί τους απαιτούμενους όρους δόμησης της περιοχής ή αν είναι πράγματι ελεύθερο ή δεσμευμένο από τον Δήμο για κάποια μελλοντική απαλλοτρίωση. Ο μηχανικός θα πρέπει να προβεί σε:

i. Έλεγχο αρτιότητας και οικοδοµησιµότητας στο αρµόδιο πολεοδοµικό γραφείο, στην τεχνική υπηρεσία του αρµόδιου Δήµου, και εν ανάγκη στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ).

ii. Έρευνα για τυχόν οφειλόµενες εισφορές σε γη και χρήµα, αναστολή εκδόσεως οικοδοµικών αδειών, εκκρεµούσα απαλλοτρίωση για κοινωφελή σκοπό, εκτέλεση οδικού ή άλλου έργου, για τυχόν χαρακτηρισµό της ιδιοκτησίας ως δάσους, δασικής ή αναδασωτέας έκτασης, βιότοπου, αιγιαλού, αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, στρατιωτικής ζώνης, κλπ.

iii. Έρευνα για επιτρεπόµενες και απαγορευµένες χρήσεις γης. Η αμοιβή του μηχανικού καθορίζεται ελεύθερα με συμφωνία ανάμεσα σε αυτόν και τον πελάτη.

Κυριακή, 07 Ιούλιος 2024 18:19

« Η ελληνική αγορά ακινήτων είναι λιγότερο ευάλωτη στην κρίση σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές και δεν θα πρέπει να αναμένονται σημαντικές ανακατατάξεις στο εγγύς χρονικό διάστημα. Η άμυνα της ελληνικής αγοράς βασίζεται στον απομονωτισμό της αφού η εξάρτηση από τις αγορές του εξωτερικού είναι σχεδόν μηδενική σε σύγκριση με άλλες αγορές όπως για παράδειγμα της Ισπανίας και της Βρετανίας που αυτή την στιγμή βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα της κρίσης.» Αυτό τόνιζε κορυφαίος αναλυτής όταν ρωτήθηκε σχετικά με την ένταση και της διάρκεια της κρίσης στην ελληνική αγορά ακινήτων. Σύμφωνα με τραπεζικούς παράγοντες η απορρόφηση του πλεονάζοντος αποθέματος θα είναι ο καταλυτής για την ανάκαμψη της αγοράς. Ήδη , τα στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα δείχνουν ότι η αγορά έχει προσαρμοσθεί στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στην αγορά και έχει περιορίσει σημαντικά τον όγκο των προς πώληση καινούργιων κατοικιών Η έγκαιρη προσαρμογή των οικοδομικών επιχειρήσεων στα νέα δεδομένα της αγοράς που είχε ως συνέπεια την μείωση της προσφοράς έχει ως συνέπεια οι απώλειες στις τιμές των κατοικιών να είναι περιορισμένες σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές αγορές . Η πρόβλεψη αυτή μπορεί να ανατραπεί «μόνο στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις του κλάδου μαζικά ρίξουν τις τιμές πώλησης των κατοικιών προκειμένου να χρηματοδοτήσουν υποχρεώσεις τους.» , επισήμανε τραπεζικός αναλυτής ο οποίος όμως συμπλήρωνε λέγοντας ότι «ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό αφού ένα σημαντικό ποσοστό των νέων κατοικιών έχει αυτοχρηματοδοτηθεί και έτσι οι επιχειρήσεις δεν είναι εκτεθειμένες στον τραπεζικό δανεισμό. Και αυτό σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στις αγορές του εξωτερικού στις οποίες οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να ρευστοποιήσουν σε σημαντικά χαμηλότερες τιμές των αδιάθετο απόθεμα κατοικιών που είχαν προκειμένου να καλύψουν τις πιεστικές ανάγκες τους για ρευστότητα». Αντίθετα στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Αυτό οφείλεται ότι η συγκεκριμένη αγορά είναι πολύ περισσότερο εκτεθειμένη στο οικονομικό περιβάλλον και για τον λόγο οι κλυδωνισμοί μπορεί να είναι βίαια και έντονοι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών εταιριών ακινήτων ήδη οι αγοραστές στην αγορά σύγχρονων γραφειακών χώρων πιέζουν για υψηλότερες αποδόσεις και για τον λόγο αυτό δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί υποχώρηση των τιμών πώλησης στην διάρκεια του επόμενου δωδεκαμήνου . Παράλληλη το γεγονός ότι έχει αυξηθεί ο επενδυτικός κίνδυνος λόγω της αύξησης του αριθμού των επιχειρήσεων που έχουν μισθώσει χώρους και αδυνατούν να αποπληρώσουν το ποσό του ενοικίου αποτελεί ένα πρόσθετο μοχλό πίεσης για μείωση των τιμών πώλησης. Το σίγουρο είναι ότι ακόμα και σε δρόμους γραφείων υψηλής προβολής ο αριθμός των αδιάθετων χώρων έχει αυξηθεί κατακόρυφα ενώ έχει επιμηκυνθεί και ο χρόνος απορρόφησης του αδιάθετου αποθέματος. Από την άλλη πλευρά ασφυκτικές είναι οι πιέσεις που δέχεται η αγορά «ηλικιωμένων» γραφειακών χώρων που βρίσκονται στο κέντρο της πρωτεύουσας καθώς τόσο οι τιμές πώλησης όσο και τα μισθώματα βρίσκονται σε πορεία ελεύθερης πτώσης. Παράγων αβεβαιότητας είναι και οι συμβάσεις ληζινγκ καθώς διατυπώνονται φόβοι ότι θα αυξηθεί ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα βρεθούν σε αδυναμία να καταβάλλουν τις δόσεις που προβλέπει το δανειστικό τους συμβόλαιο.