Στο επίκεντρο του ελέγχου της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή βρίσκεται, μετά από πρόσφατες καταγγελίες καταναλωτών, η πρακτική πιστωτικών ιδρυμάτων να προβαίνουν μονομερώς σε μερική ή πλήρη ανάληψη του μισθού ή της σύνταξης που κατατίθεται στους τηρούμενους σε αυτά λογαριασμούς μισθοδοσίας και συντάξεων, για την εξόφληση οφειλών από δάνεια ή πιστωτικές κάρτες. Η ανάληψη γίνεται χωρίς να υπάρχει ειδική εντολή του κατόχου του λογαριασμού, συνήθως αμέσως μόλις κατατίθεται ο μισθός ή η σύνταξη, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ο καταναλωτής να εισπράξει και να διαχειριστεί (όλο) το ποσόν του μισθού του ή της σύνταξής του για την κάλυψη των βασικών του βιοτικών αναγκών. Τα πιστωτικά ιδρύματα δικαιολογούν την εν λόγω πρακτική τους με την επίκληση όρων που εμπεριέχονται στα «ψιλά γράμματα» συμβάσεων ανοίγματος λογαριασμού κατάθεσης ή πιστωτικών συμβάσεων, που τους επιτρέπουν να προβαίνουν σε αναλήψεις «γενικώς και αορίστως» από λογαριασμούς των καταναλωτών για την εξόφληση των οφειλών τους προς αυτά. Πρόκειται, ωστόσο, για προδιατυπωμένους όρους που χαρακτηρίζονται συχνά από αδιαφάνεια και αιφνιδιάζουν τους καταναλωτές, οι οποίοι, άλλωστε, δεν έχουν τη δυνατότητα να τους διαπραγματευτούν. Επισημαίνεται ότι η νομοθεσία απαγορεύει την κατάσχεση απαιτήσεων μισθών ή συντάξεων. Απαγορεύει, όμως, και την κατάσχεση από λογαριασμούς μισθοδοσίας ποσού ίσου με έναν τουλάχιστο μισθό ή μία σύνταξη (άρθρο 982 παρ. 3 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας). Η προστασία αυτή υπαγορεύθηκε από το γεγονός ότι πλέον οι καταβολές μισθών και συντάξεων γίνονται συνήθως μέσω των τραπεζών. Η θέσπιση όρων που επιτρέπουν την ανάληψη του μισθού ή της σύνταξης από το λογαριασμό, πριν ουσιαστικά το ποσόν αυτό περιέλθει σε χρήση του καταναλωτή, υπονομεύει την κατοχυρωμένη προστασία του μισθού και της σύνταξης. Για το λόγο αυτό, συμφωνίες με τη μορφή προδιατυπωμένων και αδιαπραγμάτευτων όρων που επιτρέπουν χωρίς περιορισμούς τη μονομερή ανάληψη και του τελευταίου μισθού ή σύνταξης ελέγχονται στο πλαίσιο των διατάξεων του νόμου 2251/94 για τους καταχρηστικούς όρους. Ο Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή, Δημήτρης Σπυράκος, δήλωσε: «Δεν επιτρέπεται σε κανέναν να αποστερεί ή να δυσχεραίνει, με οποιονδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο, την πρόσβαση των εργαζομένων και συνταξιούχων στο μισθό και τη σύνταξή τους. Η Γενική Γραμματεία έχει κινήσει ήδη όλες τις σχετικές διαδικασίες για τον έλεγχο και την αντιμετώπιση των παραπάνω πρακτικών».

Το Κρατικό Ταμείο Αλληλεγγύης ενεργοποίησε η ιταλική κυβέρνηση με στόχο να παγώσουν προσωρινά τα στεγαστικά δάνεια οφειλετών που βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και δεν μπορούν να καταβάλλουν τις δόσεις τους. Το συγκεκριμένο Ταμείο διαθέτει συνολικά είκοσι εκατομμύρια ευρώ και επιτρέπει το «πάγωμα» των δανείων, για συνολικό διάστημα δεκαοκτώ μηνών. Ουσιαστικά, με την πράξη της αυτή, η ιταλική κυβέρνηση θα καταβάλλει στους συμβολαιογράφους και στις τράπεζες, τα χρήματα που αντιστοιχούν στο κόστος των διαφόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών που απαιτούνται για να επιτευχθεί η προσωρινή διακοπή της καταβολής του δανείου. Αναγκαίες προϋποθέσεις για να μπορεί κανείς να κάνει χρήση των διευκολύνσεων που προσφέρει το Ταμείο, είναι να μην ξεπερνά, το οικογενειακό ετήσιο εισόδημα, τις 30.000 ευρώ, το στεγαστικό δάνειο να είναι χαμηλότερο των 250.000 ευρώ και να υπάρχουν ουσιαστικές και εξακριβωμένες οικονομικές δυσκολίες: απώλεια της θέσης εργασίας, ιατρικά έξοδα που σε σύνολο δώδεκα μηνών να ξεπερνούν τις 5.000 ευρώ, αύξηση του κυμαινόμενου επιτοκίου ανώτερη του 20%, θάνατος ή βαριά ασθένεια ενός εκ των συγγενών που συμπεριλαμβάνονται, επισήμως, στο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.

Με τα επιτόκια να κινούνται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα μήπως θα πρέπει να ξενασκεφτείτε το θέμα της αναχρηματοδότησης; Δεν δίνουν δάνεια οι τράπεζες θα σκεφτείτε. Ναι αλλά δεν έχουν κατεβάσει σε όλους τα γκισε είναι η απάντηση . Η αναχρηματοδότηση μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να εξοικονομήσετε χρήματα. Μπορεί επίσης να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αντιμετωπίσετε ένα οικονομικό πρόβλημα. Είναι ακόμα δυνατόν μέσω της αναχρηματοδότησης να επωφεληθείτε απο την αύξηση της υπεραξίας του ακινήτου. Φυσικά δεν θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσετε το δάνειο αν υποψιάζεστε ότι θα κάνετε μια επιλογή που θα πλήξει την οικονομική σας κατάσταση σε μακροπρόθεσμη βάση.

Συμφέρει;

Η ανάλυση κόστους οφέλους βασίζεται στο λεγόμενο "νεκρό διάστημα". Πρόκειται για το χρόνο στο οποίο το όφελος απο την αναχρηματοδότηση ισούται με το κόστος της . Για να προσδιορίσετε το " νεκρό διάστημα", πρέπει να εξετάσετε τη μηνιαία εξοικονόμηση που θα προέλθει και το συνολικό κόστος για την αναχρηματοδότηση του δανείου σας. Ας πούμε ότι με την αναχρηματοδότηση, θα έχετε εξοικονομήσει 200 ευρώ το μήνα, και ότι το κόστος για την αναχρηματοδότηση είναι 4.800 ευρώ . Η ισοσκέλιση κόστους -οφέλους είναι 24 μήνες ή δύο χρόνια. Αν σχεδιάζετε να μείνετε στο σπίτι σας για περισσότερο χρονικό διάστημα τότε η αναχρηματοδότηση μπορούσε να έχει νόημα. Αν σχεδιάζετε να μείνετε στο σπίτι για άλλα πχ οκτώ χρόνια, η αναχρηματοδότηση θα γλυτώσει 2.400 ευρώ ετησίως για , ή 19.200 (μείον το κόστος της αναχρηματοδότησης). Αυτό είναι ένα απλουστευμένο παράδειγμα. Ο πιο εύκολος και γρήγορος τρόπος για να πάρετε μια πλήρη εικόνα της κατάστασης αναχρηματοδότησης σας είναι να χρησιμοποιήσετε ένα μηχανάκι υπολογισμού των δόσεων των ενυπόθηκων δανείων που είναι , διαθέσιμο στο διαδίκτυο στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των τραπεζών. Μη ξεχάσετε να συνυπολογίσετε και το φολορολογικό κόστος αφού με τις αλλαγές στην έκπτωση της δαπάνης και τον υπολογισμό με βάση το χρόνο χορήγησης οι αρχικές θετικές εκτιμήσεις μπορεί να ανατραπούν

Yπάρχουν όμως και αυτά...

Ένα παράδειγμα για  μια πιο περίπλοκη κατάσταση αναχρηματοδότησης είναι η περίπτωση πρόσφατης αγοράς ή αναχρηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχετε ισοσκελίσει ακόμα το κόστος . Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι αγόρασατε το σπίτι σας, πριν από δύο χρόνια και καταβάλλεται προκαταβολή για να πάρετε ένα χαμηλότερο επιτόκιο. Ας πούμε ότι έχετε καταβάλει 3.600 ευρώ για να μειώσει τη μηνιαία καταβολή από 100 ευρώ το μήνα. Η ισοσκέλιση για τη προκαταβολή που καταβάλατε είναι 36 μήνες ή τρία χρόνια. Αν αναχρηματοδοτήσει τώρα, θα σας λείπουν 1.200 ευρώ για να ισοσκελίσετε το κόστος απο την προηγούμενη συναλλαγή σας. Θα πρέπει επομένως να τα συνυπολογίσετε στους λογαριασμούς σας .Επίσης θα πρέπει να συνυπολογίσετε και τυχόν ποινές για πρόωρη αποπληρωμή.

Εναλλακτικές λύσεις

Αντί της αναχρηματοδότησης, θα μπορούσατε να πάρετε ένα νέο δάνειο και αυτό στην περίπτωση που έχετε κέρδη απο υπεραξίες και το επιτόκιο είναι χαμηλότερο. Με την προ-πληρωμή μπορείτε να έχετε μία ρευστότητα μερικές χιλιάδες ευρώ και παράλληλα να περιορίσετε την δόσης του δανείου είτε απο το χαμηλότερο επιτίοκιο είτε απο την απόδοση της ρευστότητας είτε απο τον συνδυασμό των δύο. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι έχετε δάνειο 300.000 ευρώ με επιτόκιο 6%. Κατά τη διάρκεια της ζωής του δανείου, θα καταβάλετε συνολικά 647,515.44 ευρώ. Αν στο μεταξύ το ακίνητο έχει αποφέρει υπεραξίες 20% μπορείτε είτε να πάρετε ένα δάνειο με νέα αυξημένη εκτίμηση είτε να πάρετε το ίδιο ποσό δανείο με χαμηλότερο επιτόκιο έχοντας κέρδος και απο τις δύο κινήσεις.

Φυσικά όλα αυτά χρειάζονται χαρτί και μολύβι αλλά και την έγκριση της τράπεζας...

Τo realestatenews.gr συνέταξε ένα κατάλογο με τα 10 βασικά ερωτήματα που πρέπει να έχετε απαντήσεi πριν την επιλογή του δανείου.

1. Ποιο είναι το επιτόκιο ; Για να προσδιορίσετε επακριβώς τι θα πληρώσετε κατά τη διάρκεια του δανείου , θα πρέπει να γνωρίζετε το επιτόκιο . Τα ποσοστά αλλάζουν γρήγορα , και εσείς θα πρέπει να έχετε πλήρη γνώση της αγοράς . Για την σύγκριση των προτάσεων θα πρέπει να ζητάτε το ετήσιο πραγματικό επιτόκιο (ΣΕΠΕ ), που περιλαμβάνει όλες τις επιβαρύνσεις

2.Μπορώ να διεκδικήσω χαμηλότερο κόστος και πως; Οι τράπεζες μπορούν να μειώσουν το κόστος ανάλογα την ίδια σημμετοχή ή μέ προγράμματα προπληρωμών. Ρωτήστε αν μπορείτε να διαπραγματευτείτε το κόστος και με ποιούς όρους πχ μειωμένα έξοδα .

3. Ποιο είναι το τελικό κόστος ; Τα στεγαστικά δάνεια επιβαρύνονται με "κρυφα" κόστη ακόμα και απο την πρώτη στιγμή που θα κάνετε την αίτηση. Ζητήστε τον τιμοκατάλογο της τράπεζας και γραπτώς μία αναλυτική προσφορά με όλες τις επιβαρύνσεις κατα την διάρκεια του δανείου.

4. Πότε μπορείτε να αλλάξετε το επιτόκιο και τι θα κοστίσει ; Για να προφυλαχθείτε από μία απότομη άνοδο των επιτοκιών είναι πιθανό να χρειαστεί να "κλείσετε" το κόστος μετατατρέποντας το κυμαινόμενο σε σταθερό επιτόκιο μπορεί να γίνει και το αντίστροφο. Απαραίτητο είναι να ξέρετε πως και πόσο θα σας κοστίσει.

5. Υπάρχει ποινή πρόωρης εξόφλησης και σε ποιές περιπτώσεις ;Το θέμα αυτό έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις απο την πλευρά των καταναλωτικών οργανώσεων και για αυτό θα πρέπει να έχετε γραπτώς την απάντηση της τράπεζας.

6. Ποια είναι η ελάχιστη συμμετοχή που απαιτείται για το δάνειο ; Σήμερα η τρέχουσα πρακτική είναι η χρηματοδότηση του 25% της αξίας του ακινήτου. Μπορεί ορισμένες τράπεζες να ζητούν μεγαλύτερη και άλλες μικρότερη συμμετοχή. Μπορεί απο την ίδια συμμετοχή να εξαρτάται και το ύψος του επιτοκίου, Για αυτό ΡΩΤΗΣΤΕ.

7. Τι έγγραφα θα χρειαστεί να προσκομίσετε; Η πιό εύκολη ερώτηση με την πιό εύκολη απάντηση αφού αυτό αποτελεί τραπεζική ρουτίνα. Όμως, υπάρχουν περιπτώσεις που κάθε μέρα ζητούν και κάτι διαφορετικό. Αυτό σημαίνει κόστος σε χρήμα και χρόνο και προσπαθείστε να το αποφύγετε.

8. Πόσος καιρός θα απαιτηθεί για την έγκριση και την προέγκριση ; Η απάντηση εξαρτάται ί από πολλές μεταβλητές . Αυτή όμως είναι απαραίτητη πληροφορία για τις διαπραγματεύσεις με τον υποψήφιο πωλήτη.

9. Τι θα μπορούσε να καθυστερήσει την έγκριση του δανείου ; Οι τράπεζες είναι δύσκολο να απαντήσουν αλλά μπορείτε να συγκεντρώσετε πληροφορίες απο το περιβάλλον ή και ακόμα απο ένα ευγενή υπάλληλο.

10. Ο χρόνος που μεσολαβεί απο την έγκριση μέχρι την εκταμίευση; Πρόκειται για ερώτηση κλειδί αφού απο την απάντηση εξαρτάται η σύνταξη και η υπογραφή των συμβολαίων.