Εντός του Σεπτεμβρίου, αρχίζει κύκλος συναντήσεων της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος με δημάρχους και περιφερειάρχες, ενώ παράλληλα το υπουργείο περιμένει αμέσως μόλις προκύψουν τα νέα όργανα διοίκησης της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και της Ενωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) να προχωρήσει σε συνεννοήσεις και κεντρικές προγραμματικές συμφωνίες, προκειμένου να αρχίσει να καταρτίζει τη λίστα των προσφερόμενων ανά την επικράτεια περιοχών για τη μετακόμιση των οικοδομικών συνεταιρισμών. Ταυτοχρόνως, αρχίζει η μάχη μεταξύ των συνεταιρισμών για τις εκτάσεις «φιλέτα» κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα και τουριστικές περιοχές, καθώς οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν δικαίωμα να υποβάλουν πρόταση προτίμησης της περιοχής που τους ενδιαφέρει, ενώ προβλέπονται εννέα κριτήρια αξιολόγησης, με βάση τα οποία θα μπουν οι δικαιούχοι οικοδομικοί συνεταιρισμοί σε σειρά προτεραιότητας, για την ανταλλαγή της έκτασης. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, που έχει από το νόμο αναλάβει την ευθύνη να εντοπίσει και να οριοθετήσει τις περιοχές για τη μετακόμιση των οικοδομικών συνεταιρισμών, στον πυρήνα είτε πλησίον σε «εγκαταλελειμμένους, μικρούς και φθίνοντες οικισμούς» της ελληνικής περιφέρειας, ζητεί από τους δήμους και τις περιφέρειες να εκδηλώσουν ενδιαφέρον υποδεικνύοντας προσφερόμενες εκτάσεις, ώστε να προχωρήσει παράλληλα η εκπόνηση Ειδικών Σχεδίων Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ανάπτυξης (ΕΣΠΕΡΑΑ), όπως ονομάζονται τα νέα τοπικά σχέδια που θα γίνουν σε κάθε περιοχή, προβλέποντας τη χωροθέτηση των οικοδομικών συνεταιρισμών. Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, η λίστα με τις προσφερόμενες εκτάσεις που αρχίζει να καταρτίζεται θα βγει στον αέρα στις αρχές του νέου έτους, ενώ νωρίτερα, τον Οκτώβριο, θα δοθεί σε δημόσια διαβούλευση προκειμένου να ψηφιστεί πριν από το τέλος του έτους από τη Βουλή το σχέδιο νόμου για την ήδη θεσμοθετημένη τράπεζα γης, που θα καθορίσει όλες τις λεπτομέρειες για τις ανταλλαγές των εκτάσεων, οι οποίες θα γίνουν με μαθηματικό τύπο.

Η μεγάλη μετακόμιση των οικοδομικών συνεταιρισμών προγραμματίζεται για το καλοκαίρι του 2015, αφού στο μεταξύ οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που διαθέτουν εκτάσεις με ακλόνητους τίτλους και ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς κληθούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος να υποβάλουν αίτηση για ανταλλαγή γης και μετακόμιση στην περιφέρεια. Από τη χρονική στιγμή που θα κατατεθούν οι αιτήσεις, οι διαδικασίες εγκρίσεων, ανταλλαγής της έκτασης και εν συνεχεία πολεοδόμησης και δόμησης, σύμφωνα με το νέο νόμο, θα «τρέξουν» ταχύτατα. Μάλιστα προβλέπονται συνέπειες ακόμη και απώλειας του δικαιώματος ανταλλαγής για όσους συνεταιρισμούς χάσουν τις προθεσμίες. Σημειώνεται ότι λίγοι, περί τους 30, υπολογίζονται οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί στους οποίους ο νέος νόμος επιτρέπει να παραμένουν στην έκταση που διαθέτουν σε Αττική ή οποιοδήποτε άλλο σημείο της χώρας και να την αξιοποιήσουν υπό αυστηρές προϋποθέσεις.

Πρόκειται για συνεταιρισμούς που διαθέτουν νομίμως δασικές μεν εκτάσεις αλλά με ρυμοτομικό σχέδιο και οικιστική καταλληλότητα, το οποίο έχει εγκριθεί πριν από την ισχύ της αυστηρής δασικής προστασίας του Συντάγματος 1975. Οι περιοχές που μπορούν να πολεοδομηθούν από ιδιώτες και να μεταφερθούν εκεί τα δικαιώματα των οικοδομικών συνεταιρισμών είναι: εδαφικές εκτάσεις που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως, εκτός οικισμών προ του 1923, καθώς και εκτός οικισμών μέχρι 2.000 κατοίκους, οι οποίες ανήκουν κατά κυριότητα σε ένα ή, εξ αδιαιρέτου, σε περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου, ή ανήκουν κατά διαιρετά τμήματα σε ένα ή, εξ αδιαιρέτου, σε περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου ή και σε φορείς αστικού αναδασμού ή Οικοδομικούς Συνεταιρισμούς.

Σε κάθε περίπτωση, για την πολεοδόμηση των εκτάσεων και την κατασκευή των απαιτούμενων έργων σε αυτές απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση. Οι συνεταιρισμοί μπορούν να μετακομίσουν για να χτίσουν τόσο στον πυρήνα όσο και στην ευρύτερη περιοχή μικρών οικισμών στην ηπειρωτική Ελλάδα, εκτός των περιοχών Αττικής, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων, Πάτρας, Βόλου, Λάρισας, Ηρακλείου Κρήτης και μεγάλων νησιών εκτός Ρόδου, Κρήτης και Εύβοιας. Η έκταση που αποδίδεται ως αντάλλαγμα πρέπει να βρίσκεται στην ίδια η σε όμορη περιφέρεια με το ακίνητο ανταλλαγής, ενώ κατ' εξαίρεση τα ακίνητα ανταλλαγής που βρίσκονται εντός Αττικής δύναται να ανταλλάσσονται με εκτάσεις σε όλη την επικράτεια. Οι περιοχές προς πολεοδόμηση ορίζονται κατόπιν αιτήματος (τοπική αυτοδιοίκηση, δασικές υπηρεσίες, ελληνικό Δημόσιο) και δημιουργούνται ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης. Οι ζώνες τοποθετούνται δίπλα σε υπάρχοντες οικισμούς. Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί χτίζουν κυρίως κατοικία και ορισμένες συνοδές χρήσεις, όπως αθλητικές εγκαταστάσεις και αθλοπαιδιές, πολύ μικρά καταστήματα άμεσης εξυπηρέτησης αναγκών, υποδομές κοινής ωφέλειας). Για αυτές τις περιοχές ιδιωτικής πολεοδόμησης οικοδομικών συνεταιρισμών μειώνεται ο μέσος συντελεστής δόμησης για κατοικίες από 0,6 σε 0,4.

Η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τον συμψηφισμό του 50% των προστίμων για τα αυθαίρετα με εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας υπογράφηκε από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών και τον υπουργό Περιβάλλοντος . Όπως αναφέρεται, η απόφαση αφορά κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν το 2003 καθώς και για λιθόκτιστα κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν τις 28/07/2011. Αντίθετα, δεν εφαρμόζεται σε κτίρια οι ιδιοκτήτες των οποίων έχουν λάβει για αυτά επιδότηση από κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης τους. Οι παρεμβάσεις μπορεί να αφορούν τόσο στο κέλυφος του κτιρίου, περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων, όσο και στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού και παροχής ζεστού νερού χρήσης, ενώ για τον συμψηφισμό λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για αγορά υλικών - εξοπλισμού, καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης - αποκομιδής, τοποθέτησης - εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κλπ, καθώς και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής επιθεώρησης.

Οδηγίες στις κτηματικές υπηρεσίες του Δημοσίου για τις αλλαγές στη χάραξη του αιγιαλού της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού έδωσε το υπουργείο Οικονομικών στις αρχές της εβδομάδας, ζητώντας την άμεση ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών. Σημειωτέον ότι με βάση τον σχετικό νόμο, για τη χάραξη του αιγιαλού λαμβάνονται πλέον υπόψη έγχρωμοι ορθοφωτοχάρτες, οι οποίοι θεωρούνται ως υπόβαθρα επί των οποίων είναι χαραγμένη προκαταρκτική οριογραμμή αιγιαλού με κόκκινο χρώμα, κλίμακας 1:1000 και φωτοληψίας ετών 2008-2009. Με την παραλαβή των σχετικών φωτοχαρτών, οι κτηματικές υπηρεσίες θα κληθούν, εντός προθεσμίας έξι μηνών, να ορίσουν την προκαταρκτική οριογραμμή αιγιαλού, αποκλειστικά και μόνο για τις περιοχές όπου υπάρχει ήδη εγκεκριμένη οριογραμμή. Συνολικά δε, εντός διαστήματος 12 μηνών, οι υπηρεσίες θα πρέπει να εξετάσουν τις περιπτώσεις εμφανών λαθών κατά τη χάραξη της προκαταρκτικής οριογραμμής του αιγιαλού, αλλά και την ορθότητα της προκαταρκτικής οριογραμμής του αιγιαλού.

Aπό το έτος 2015 τα ακίνητα όλων όσων δεν τα έχουν δηλώσει στα κατά τόπους κτηματολόγια θα αρχίσουν να περιέρχονται στην κυριότητα του Δημοσίου. Αυτά είναι όσα φέρονται με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» στα φύλλα του Κτηματολογίου.

Αυτό ισχύει για τα κτηματολόγια που άρχισαν να λειτουργούν την περίοδο 1997-1999 σε 340 περιοχές σε όλη τη χώρα και σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η προθεσμία δήλωσης -για τα παλαιά προγράμματα- είναι 12 χρόνια από την ίδρυση Κτηματολογικού Γραφείου σε μία περιοχή για τους ιδιοκτήτες που κατοικούν στην Ελλάδα και 14 χρόνια για τους κατοίκους εξωτερικού.

Για την κτηματογράφηση που ξεκίνησε από το 2008, ο προθεσμίες είναι 5 χρόνια για τους κατοίκους εσωτερικού και 7 χρόνια για τους κατοίκους εξωτερικού.

Η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος αυτή την στιγμή για να περιέλθει ένα ακίνητο που φέρεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη», στην κυριότητα κάποιου είναι εφόσον είναι συνιδιοκτήτης και το ακίνητο έχει ήδη δηλωθεί από τον άλλο ιδιοκτήτη με την διαδικασία του προδήλου σφάλματος που γίνεται στο Κτηματολόγιο διαφορετικά, αν το ακίνητο φαίνεται να είναι εξ ολοκλήρου αγνώστου ιδιοκτήτη, μέσω της δικαστικής οδού με αίτηση στο κατά τόπον αρμόδιο Πρωτοδικείο.

Σε περίπτωση που ένα ακίνητο περιέλθει στην κυριότητα του Δημοσίου, οι ιδιοκτήτες μπορούν να προσφύγουν δικαστικά όχι για να επανακτήσουν το ακίνητό τους αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση.

Ο αριθμός των ακινήτων «αγνώστου ιδιοκτήτη» ανέρχεται σε 200.000, εκ των οποίων 160.000 είναι οικόπεδα και αγροτεμάχια, και 40.000 κτίρια, διαμερίσματα και καταστήματα.

Τα ακίνητα που κινδυνεύουν άμεσα, από το 2015, βρίσκονται σε 20 περιοχές: Αγία Τριάδα (Θεσ/νίκη), Μεθώνη, (Πιερία), Μέγας Αλέξανδρος (Δράμα), Άγιος Ανδρέας (Καβάλα), Άβατο (Ξάνθη), Εράσμιος (Ξάνθη), Αίγειρος (Ροδόπη), Πηγές (Καβάλα), Καλαμπάκι (Δράμα), Πευκοδάσος (Κιλκίς), Πολύκαστρο (Κιλκίς), Μεσιά (Κιλκίς), Φιλοθέη (Άρτα), Αγία Βαρβάρα (Ημαθία), Γλινός (Τρίκαλα), Μαρτίνο (Φθιώτιδα), Παράλιο Άστρος (Αρκαδία), Ασπρόχωμα (Μεσσηνία), Άστρος (Αρκαδία), Λαίικα (Μεσσηνία).

Από το 2016 εκπνέει η προθεσμία για άλλες 92 περιοχές σε όλη την Ελλάδα, κάποιες εκ των οποίων σε Αττική και Θεσσαλονίκη.