Την επανεξέταση των νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν, μεταξύ άλλων, την αποζημίωση από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ) των ιδιοκτητών ακινήτων που απαλλοτριώθηκαν και την απαλλαγή από τη φορολογία των ακινήτων αυτών, εισηγείται ο Συνήγορος του Πολίτη σε επιστολή που απέστειλε προς τους αρμόδιους υπουργούς Πολιτισμού και Οικονομικών.

Παράλληλα, ο Συνήγορος του Πολίτη κατέθεσε νομοθετικές και λειτουργικές προτάσεις, προκειμένου να συμβάλει στην κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου δράσης για τις αρχαιολογικές απαλλοτριώσεις, με αφορμή τη διαρκώς συρρικνούμενη χρηματοδότησή τους από το υπουργείο Πολιτισμού.

Επίσης, η ανεξάρτητη αρχή προτείνει την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης και την αποζημίωση των ιδιοκτητών των εν λόγω ακινήτων, και επισημαίνει την αναγκαιότητα εξορθολογισμού των νέων αιτημάτων απαλλοτρίωσης και τη θέσπιση κριτηρίων στη διαχείρισή τους.

Ο Συνήγορος του Πολίτη, με βάση τη δεκαπενταετή εμπειρία του, έχει διαπιστώσει τη διαχρονικότητα του προβλήματος της ελλιπούς χρηματοδότησης στον τομέα των αρχαιολογικών απαλλοτριώσεων, η οποία δεν αποτελεί σύμπτωμα της παρούσας μόνο οικονομικής συγκυρίας.

Όπως αναφέρει η Αρχή, το πρόβλημα έχει επιδεινωθεί αισθητά από νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες περιορίζουν τις δημόσιες δαπάνες στο πλαίσιο των πρόσφατων δανειακών δεσμεύσεων της χώρας.

Αυτό έχει ως συνέπεια την εμφάνιση πολύχρονων καθυστερήσεων στην καταβολή των αποζημιώσεων και στην αναστολή χορήγησης από το ΤΑΠΑ βεβαιώσεων αποζημίωσης, από τον Απρίλιο του 2012.

Για το 2015 μετατίθεται, όπως όλα δείχνουν, και η σημαντικότερη προσπάθεια άντλησης εσόδων για το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, δηλαδή η περίφημη τιτλοποίηση μελλοντικών εσόδων από ακίνητα του δημοσίου.Η καθυστέρηση συνδέεται κυρίως με το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αρκετά ακίνητα χωρίς διεκδικήσεις, καταπατητές και άλλα νομικά, χωροταξικά ή πολεοδομικά προβλήματα ώστε να ενταχθούν στο πρόγραμμα τιτλοποιήσεων. Για να αυξηθεί η «πίτα» με τα προς αξιοποίηση ακίνητα, η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) προχωρά τον Σεπτέμβριο σε διαγωνισμό για το νομικό και πολεοδομικό ξεκαθάρισμα περίπου 1.000 ακίνητων. Για πρώτη φορά, και με βάση τη συμφωνία με την τρόικα, προωθείται η ανάθεση του ξεκαθαρίσματος των κρατικών ακινήτων σε εξωτερικούς συμβούλους μέσω διαγωνισμών. Έτσι, το πρώτο πακέτο των 1.000 ακινήτων θα μοιραστεί και στη συνέχεια θα προκηρυχθούν διαγωνισμοί ώστε να προσληφθούν σύμβουλοι τεχνικής και νομικής ωρίμανσης.

Οι τελευταίοι, που στην ουσία θα αποτελούν συμπράξεις μεταξύ συμβούλων ακινήτων, πολεοδόμων, δικηγόρων, κ.λπ., θα αναλάβουν να καθαρίσουν τα κρατικά ακίνητα από εκκρεμότητες νομικές (π.χ. διεκδικήσεις, καταπατήσεις) και πολεοδομικές, ώστε στο τέλος να τα παραδώσουν ώριμα προς αξιοποίηση στο ΤΑΙΠΕΔ.

11 βουλευτές της ΝΔ κατέθεσαν ερώτηση, με την οποία χαρακτηρίζουν "επιβεβλημένη" τη μείωση, κατά 50%, του φόρου για τα ακίνητα που παραμένουν ανοίκιαστα και δεν αποφέρουν έσοδα στους ιδιοκτήτες τους, καλώντας το ΥΠΟΙΚ "να δει τα πραγματικά προβλήματα των ιδιοκτητών που πολλοί από αυτούς αδυνατούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις".

Παρατίθεται ολόκληρη η ερώτηση των 11 βουλευτών της ΝΔ:

ΘΕΜΑ: «Μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων για τα ακίνητα που δεν αποφέρουν έσοδα στους ιδιοκτήτες τους»

Κύριε Υπουργέ

Αντικειμενικοί λόγοι επιβάλλουν να μειωθεί άμεσα στο μισό ο 'Ενιαίος Φόρος ιδιοκτησίας Ακινήτων' έτους 2014 για τα κενά διαμερίσματα, γραφεία, καταστήματα κλπ. που δεν αποφέρουν κανένα έσοδο στους ιδιοκτήτες τους, όπως ζήτησε με επανειλημμένα διαβήματά της, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων.

Η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, όμως τελικά δεν υιοθετήθηκε στα πλαίσια του ν. 4223/2013 (ΕΝΦΙΑ), με τη δικαιολογία (ή την πρόφαση) ότι δεν υπήρχε σαφής καταγραφή των κενών ακινήτων, και συνεπώς δεν μπορούσε να εκτιμηθεί η δημοσιονομική συνέπεια της αυτονόητης αυτής ρύθμισης.

Όμως, με την ολοκλήρωση της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος και περιουσίας, η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών έχει την πλήρη εικόνα όχι μόνο για τα δηλούμενα εισοδήματα αλλά και για όλα τα κτίσματα που δηλώθηκαν ως κενά και παραμένουν ξενοίκιαστα και αχρησιμοποίητα (Ε9, στήλη 32, κωδικός 8), όποτε καταπίπτει ο ισχυρισμός ότι το Υπουργείο Οικονομικών δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των ανοίκιαστων ακινήτων και μπορεί να υπάρξει νέος υπολογισμός φόρου αφού υπάρχει πραγματική βάση δεδομένων.

Η Κυβέρνηση και τα περισσότερα πολιτικά κόμματα έχουν αποδεχθεί την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, η οποία δεν ζητά φοροαπαλλαγή, όπως άλλες ισχυρές ομάδες, αλλά μειωμένο φόρο που να μπορεί να πληρωθεί άμεσα και να εξασφαλίσει αυξημένη εισπραξιμότητα στα ποσά που θα βεβαιωθούν σε βάρος των ιδιοκτητών τους.

Η ικανοποίηση του αιτήματος της ΠΟΜΙΔΑ ως μέτρου όχι μόνον κοινωνικής και φορολογικής δικαιοσύνης, αλλά και ως μέτρου που συνάδει με τη γενικότερη προτεραιότητα της Κυβέρνησης να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές, κινείται στην κατεύθυνση του ορθολογισμού.

Το Υπουργείο Οικονομικών οφείλει να δει τα πραγματικά προβλήματα των ιδιοκτητών που πολλοί από αυτούς αδυνατούν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Ιδιαίτερα οι ιδιοκτήτες των αστικών ακινήτων που καταβάλλουν φόρο για ακίνητα που δεν τους αποφέρουν κανένα εισόδημα ενώ παράλληλα επιβαρύνονται με λειτουργικά έξοδα και έξοδα συντήρησης.

Σημαντικός αριθμός νοικοκυριών φοβάται ότι θα χάσει το σπίτι του, λόγω μείωσης ή απώλειας των εισοδημάτων και των οικονομικών βαρών που έχει επωμιστεί τα τελευταία χρόνια, διαπιστώνει μελέτη που δημοσιεύεται στο Οικονομικό Δελτίο της Τράπεζας της Ελλάδος.Εκτός από τα νοικοκυριά που φοβούνται μήπως χάσουν το σπίτι τους, αυξήθηκε θεαματικά ο αριθμός εκείνων που ήδη το έχασαν. Διαπιστώνεται συγκεκριμένα ότι «αυξήθηκε ο αριθμός των νοικοκυριών που διαβιούν σε μη κανονικές κατοικίες, όπως καλύβες, παράγκες και καταστήματα». Μάλιστα αναφέρει πως ο αριθμός αυτών των νοικοκυριών ξεπέρασε τις 27.000 το 2012 από 16.000 περίπου που ήταν το 2008 πριν ξεσπάσει η κρίση, δηλαδή προκύπτει αύξηση κατά 71%. Επίσης, , ένας σημαντικός αριθμός νοικοκυριών έχει υποστεί αρνητική μεταβολή στη στεγαστική του κατάσταση. Στο πλαίσιο αυτό διαπιστώνεται πως η κρίση είχε επίσης ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των νοικοκυριών που διαβιούν σε κατοικίες ενός, δύο και τριών δωματίων, ενώ αντίθετα μειώθηκαν τα νοικοκυριά που διαβιούν σε κατοικίες τεσσάρων δωματίων και άνω.