Πώς να κτηµατογραφήσεις έναν ελαιώνα ο οποίος οριοθετείται µε… οκάδες λαδιού; Ή µια έκταση που µετριέται µε… ζευγαριές; Πώς καταγράφονται τα υπόσκαφα της Σαντορίνης όταν από πάνω τους υπάρχουν άλλες δύο ή τρεις ιδιοκτησίες; Τι θα συµβεί µε τα ακίνητα τα οποία έχουν δηλωθεί στο Κτηµατολόγιο από το ∆ηµόσιο αλλά και από ιδιώτες στους οποίους είχαν παραχωρηθεί κατά χρήση; Πλήθος είναι τα προβλήµατα που καθηµερινά ανακύπτουν κατά την κτηµατογράφηση της χώρας Μπελάδες όµως κατά την κτηµατογράφηση προκύπτουν και από τις ιδιαιτερότητες στη δόµηση ορισµένων περιοχών, όπως για παράδειγµα συνέβη µε τα Σύρµατα της Μήλου. Ωστόσο, παρά τις αντιξοότητες καταγράφονται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, συνολικά τα δικαιώµατα των ακινήτων (ιδιωτών και Δηµοσίου), ακόµη και στις περιπτώσεις χρησικτησίας η οποία, ιδίως στην επαρχία, αποτελεί τον συνηθέστερο τρόπο κτήσης κυριότητας λόγω του ατύπου των µεταβιβάσεων.

Στη Σαντορίνη οι κτηµατογράφοι ήρθαν αντιµέτωποι µε την… ανάποδη πολυκατοικία. Οταν έφθασε η ώρα να δηλωθούν τα χαρακτηριστικά υπόσκαφα σπίτια του νησιού έπρεπε να βρεθεί τρόπος να αποτυπωθούν και στον χάρτη. Το πρόβληµα ήταν ότι πάνω από ένα υπόσκαφο βρίσκεται µία ή και περισσότερες ιδιοκτησίες. Παρόµοια ήταν και τα προβλήµατα στα Σύρµατα της Μήλου – έτσι ονοµάζονται οι θέσεις φύλαξης για βάρκες, σε φυσικές ή τεχνητές σπηλιές σκαµµένες στους ηφαιστειακούς βράχους δίπλα στη θάλασσα. Οι σπηλιές αυτές µε τα χρόνια επεκτάθηκαν, µετατράπηκαν σε οικίες και ορισµένες από αυτές πουλήθηκαν. Μάλιστα η περιοχή σήµερα θεωρείται «φιλέτο» για το νησί.

Το πρόβληµα που προέκυψε κατά την κτηµατογράφηση ήταν η δυσκολία να αποτυπωθούν οι ιδιοκτησίες στον χάρτη, καθώς πάνω από τις σπηλιές υπήρχαν άλλες ιδιοκτησίες, όπως και στη Σαντορίνη. Σε περιοχές όπου, πριν από δεκαετίες, το Ελληνικό Δηµόσιο είχε παραχωρήσει κατά χρήση ακίνητα αλλά ουδέποτε κατά κυριότητα ανέκυψαν σοβαρά προβλήµατα κατά την κτηµατογράφηση. Οι πολίτες τα δηλώνουν στο Κτηµατολόγιο, καθώς για χρόνια τα θεωρούσαν δικά τους, τα δώριζαν στα παιδιά τους ή τα πωλούσαν σε τρίτους. Καθώς όµως δεν υπάρχει χρησικτησία εις βάρος του Ελληνικού Δηµοσίου, κατά την κτηµατογράφηση αποδίδονται στο Δηµόσιο. Το ζήτηµα αυτό προκάλεσε εντάσεις το περασµένο καλοκαίρι στην Καρδίτσα, όπου σε περιοχή εντός σχεδίου είχαν υποβληθεί δηλώσεις για το ίδιο ακίνητο (συνολικά 24 οικοδοµικά τετράγωνα) από ιδιώτες και από την Κτηµατική Υπηρεσία Καρδίτσας. Τελικά το θέµα επιλύθηκε και η έκταση δόθηκε στους ιδιώτες, µε βάση το άρθρο 4 του Ν. 3127/2003. Η συγκεκριµένη ρύθµιση είχε θεσµοθετηθεί για την επίλυση αντίστοιχου προβλήµατος που είχε ανακύψει στο Κερατσίνι κατά τα πρώτα χρόνια της κτηµατογράφησης, όταν µια µεγάλη πυκνοδοµηµένη έκταση εντός σχεδίου είχε δηλωθεί από τη Διεύθυνση Δασών ως δασική.

Το θέµα όµως δεν είναι τόσο απλό όταν υπάρχουν διαµάχες ιδιωτών - Δηµοσίου για εκτάσεις εκτός σχεδίου, καθώς γι’ αυτές δεν υπάρχει σχετική ρύθµιση και τα ακίνητα εκ των πραγµάτων αποδίδονται στο Δηµόσιο. Ετσι ακόµη δεν έχει βρεθεί λύση για ιδιοκτησίες σε διάφορες περιοχές της χώρας όπου δηµόσια περιουσία είχε παραχωρηθεί σε ιδιώτες, οι οποίοι όµως ποτέ δεν απέκτησαν την κυριότητα. Στη Θράκη το ιδιοκτησιακό καθεστώς είναι ιδιαίτερο, κυρίως στις µειονότητες, καθώς οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν έχουν τίτλους κυριότητας και πορεύονται µε ιδιοκτησίες που περνούν διά λόγου από τους παππούδες στα παιδιά και στα εγγόνια, µε συνέπεια αγροκτήµατα που καλλιεργούνται από οικογένειες για δεκαετίες σήµερα να θεωρούνται δηµόσια. Μεγάλο «πονοκέφαλο» στους ανθρώπους του Κτηµατολογίου δηµιούργησαν οι τίτλοι ιδιοκτησίας που µετρούσαν τις εκτάσεις µε το περιβόητο «πλέον ή έλαττον», µε οκάδες λαδιού (όπως στην Κρήτη), ή µε ζευγαριές (κοµµάτι γης που µπορεί να οργωθεί σε µία ηµέρα από ένα ζευγάρι άλογα ή βόδια), όπως στην Πελοπόννησο.

Εκτός… τόπου είναι η κτηµατογράφηση σε Λευκάδα, Λέσβο και Χίο για διαφορετικούς λόγους. Το κύριο πρόβληµα που ανέκυψε αφορά τη σωστή τοποθέτηση των ακινήτων στον χάρτη. Για παράδειγµα, στη Λευκάδα η θέση σε πολλούς τίτλους είναι λανθασµένη διότι για να ορίσουν τον Βορρά χρησιµοποιούσαν ένα βουνό της περιοχής, το οποίο όπως αποδείχθηκε κατά την κτηµατογράφηση ήταν… αλλού γι’ αλλού. Αυτή τη στιγµή καταγράφονται τα αιτήµατα για διόρθωση. Σύµφωνα µε την Κτηµατολόγιο ΑΕ, δεν θα πειραχθούν τα δικαιώµατα αλλά, εφόσον διαπιστωθεί ότι τα όρια δεν είναι σωστά, µε αυτοψίες θα γίνει νέα οριοθέτηση. Στη Χίο και στη Λέσβο, όπου οι τίτλοι κυριότητας είναι ελάχιστοι, τα ακίνητα «ξεχείλωσαν», ενώ και εκεί όπου υπήρχαν συµβόλαια τα όρια των ιδιοκτησιών ήταν ασαφή. Με βάση όσα δηλώθηκαν, όπως λένε χαρακτηριστικά υπάλληλοι της Κτηµατολόγιο ΑΕ, η Λέσβος θα έπρεπε να φθάνει ως την Τουρκία. Χρειαζόταν να γίνει εκ νέου αποτύπωση των περιοχών αυτών. Κατά τον έλεγχο ο ανάδοχος του έργου κάλεσε 7.000 ιδιοκτήτες ώστε να γίνει η αυτοψία, αλλά τελικά εµφανίστηκαν λιγότεροι από 2.000.

Τα ακίνητα του ΕΟΤ σε Ρόδο, Πάτμο, Σαντορίνη και Νάξο θέλουν οι δήμοι. Ήδη ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου με επιστολή που απέστειλε στο υπουργείο Πολιτισμού ζητά, την απευθείας παραχώρηση στους αντίστοιχους Δήμους του Νοτίου Αιγαίου των ακινήτων διαχείρισης της «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε». Το περιεχόμενο της επιστολής, που κοινοποιείται στον υφυπουργό Τουρισμού Γιώργο Νικητιάδη, έχει ως εξής:

«Κύριε Υπουργέ,

Πληροφορούμενοι από τα Μέσα Ενημέρωσης το περιεχόμενο του άρθρου 38 στο σχέδιο νόμου με θέμα «Αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα, του ντόπινγκ, των προσυνεννοημένων αγώνων και λοιπές διατάξεις», σύμφωνα με το οποίο «η κυριότητα, καθώς και η διοίκηση και διαχείριση των ακινήτων που αναφέρονται και περιγράφονται σε σχετικό πίνακα, ιδιοκτησίας του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ), των οποίων τη διοίκηση, διαχείριση και εκμετάλλευση ασκεί η «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε», παραχωρείται χωρίς αντάλλαγμα στις αντίστοιχες Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις», σαν Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου προτείνουμε, τα ακίνητα τα οποία διαχειρίζονται οι Δήμοι (Ρόδου, Πάτμου, Θήρας, Νάξου), ή ανήκουν στη διαχείρισή τους, να παραχωρηθούν απευθείας στους αντίστοιχους Δήμους. Η πρότασή μας αυτή είναι απολύτως εναρμονισμένη με το πνεύμα και το γράμμα των πάγιων θέσεων που διαχρονικά εκφράζουμε και έχουμε έγκαιρα καταθέσει εν όψει της εφαρμογής της Διοικητικής Μεταρρύθμισης, ότι στον ισχυρό Δήμο αποκεντρώνεται το σύνολο των αρμοδιοτήτων και της διαχείρισης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται εντός των διοικητικών του ορίων. Είμαστε βέβαιοι ότι θα αναγνωρίσετε και θα προσυπογράψετε την αναγκαιότητα υλοποίησης της πρότασής μας, αναθεωρώντας και προσαρμόζοντας αναλόγως την αρχική πρόβλεψη, όπως αυτή διατυπώνεται στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου και στο άρθρο 38.

Με τιμή Γιάννης ΜΑΧΑΙΡΙΔΗΣ Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου»

Σε τροποποίηση του υπάρχοντος προεδρικού διατάγματος για τις χρήσεις γης, περίπου είκοσι πέντε χρόνια μετά το σχετικό Π.Δ. Του 1987, ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος Το Π.Δ., για τις τροποποιήσεις στις χρήσεις γης τίθεται από σήμερα και για δέκα ημέρες σε δημόσια διαβούλευση και το σχετικό ΦΕΚ αναμένεται στις αρχές Ιανουαρίου. Στις νέες «γενικές κατηγορίες περιοχών χρήσεων» προστίθενται οι «Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης, Συμβατότητας Χρήσεων» και αφορούν στη δημιουργία ζωνών ελέγχου δόμησης γύρω από πόλεις και οικισμούς. Στόχος είναι η δημιουργία χρήσεων που δεν εντάσσονται στον ιστό του οικισμού ή της πόλης. Δημιουργείται, παράλληλα, η κατηγορία «Οριοθετημένων Οικισμών» για τις χρήσεις που επιτρέπεται να εγκατασταθούν στους οικισμούς ανάλογα με το μέγεθός τους. Στις περιοχές «Γενικής Κατοικίας» εισάγεται ανώτατο όριο για ορισμένες κατηγορίες χρήσεων (εμπορικά καταστήματα, ξενοδοχεία κ.α.) προκειμένου να προστατευθεί η κατοικία. Εισάγεται η έννοια της περιοχής «Αποκλειστικής Κατοικίας» για να προστατευθούν περιοχές που έχουν αναπτυχθεί ως κηπουπόλεις. Στις περιοχές αυτές τίθενται αριθμητικά μεγέθη σε ορισμένες κατηγορίες κοινωφελών χρήσεων (σχολεία, μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις κ.α.) προκειμένου να διασφαλισθεί η ήπια ανάπτυξή τους. Οι «παραγωγικές δραστηριότητες χαμηλής και μέσης όχλησης» χωρίζονται κατά ομάδες. Εκτός από τις περιοχές βιομηχανίας και χονδρεμπορίου δημιουργούνται περιοχές «Επιχειρηματικού Πάρκου», «Τεχνολογικού Πάρκου» και «Εμπορευματικών Κέντρων», «Επιχειρηματικών Πάρκων Ενδιάμεσου Βαθμού Οργάνωσης» (κατ' αντιστοιχία των πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας). Δημιουργείται κατηγορία περιοχών «Ιδιαίτερων Χρήσεων» για εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς, γεωργικών και δασικών εκμεταλλεύσεων, στρατοπέδων, ΧΥΤΑ κ.ά..

Πραγματικότητα αποτελούν οι πρώτοι δασικοί χάρτες της Αττικής. Ο γενικός γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης κύρωσε χθες τους δασικούς χάρτες Πεντέλης και Νέας Πεντέλης, συνολικής έκτασης 30.000 στρεμμάτων περίπου, ενώ, όπως ανακοινώθηκε, πολύ σύντομα θα γίνει η κύρωση του δασικού χάρτη του δήμου Μαραθώνα. Ολοκληρώνεται έτσι η διαδικασία κατάρτισης δασικού χάρτη στην Αττική που ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο. Εκκρεμεί ωστόσο η εκδίκαση των αντιρρήσεων για τον δασικό χαρακτήρα γηπέδων, που έχουν υποβληθεί από ενδιαφερόμενους. Για την περιοχή της Νέας Πεντέλης έχουν υποβληθεί 347 αντιρρήσεις που αντιστοιχούν σε 1.204 στρέμματα και για την περιοχή της Πεντέλης έχουν υποβληθεί 655 αντιρρήσεις που αντιστοιχούν σε 2.378 στρέμματα. Οταν εκδικαστούν οι αντιρρήσεις, κάτι που αναμένεται να γίνει στις αρχές του επόμενου έτους, θα συμπληρωθεί ο δασικός χάρτης και θα υποβληθεί εκ νέου στον γενικό γραμματέα προς τελική κύρωση. Μέσα στις επόμενες ημέρες, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής θα αναρτήσει τους δασικούς χάρτες Σταμάτας και Δροσιάς.