Διαβάζοντας τις κυριακάτικες εφημερίδες αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι σε μία χώρα του παραλόγου. Από τη μία πλευρά η εικόνα της οικονομικής κατάρρευσης , που όμως δεν είναι κατάρρευση αλλά μπορεί να γίνει κατάρρευση αν δεν μπούν φόροι. Επίσης θα μπορούσε να είναι κατάρρευση αν δεν ερχόνταν το προηγούμενο σαββατοκύριακο απευθείας απο τις Βρυξέλλες για να πληροφορηθεί ώστε να μπορεί να κατευνάσει στη συνέχεια το κύριο Τρισέ. Αν διαβάσεις τη μία εφημερίδα σε λιγότερο απο δύο μέρες τους είδε όλους . Η άλλη εφημερίδα , γράφει ότι δεν είδε τον επίγονο του, το σημερινό κεντρικό τραπεζίτη , ο οποίος σύμφωνα με το ρεπορταζ της εφημερίδας αγνοούσε ακόμα και τη παρουσία του στην χώρα. Ίσως , να μη την χρειαζόνταν  ανα αλήθευε το ρεπορτάζ τρίτης εφημερίδας για τα ετήσια εισοδήματα του. Παρά τις διαφωνίες τους όλες οι εφημερίδες άμεσα ή έμμεσα στήριζαν την προοπτική επιβολής των φόρων. Ναι μιλάμε για τις ίδιες που πριν απο 10 εβδομάδες εξαπέλυαν μύδρους ενάντίον οποιουδήποτε έκανε την παραμικρή νύξη για την ανάγκη δημοσιονομικής εξυγίανσης.Και αφού είχαν λύσει το τεράστιο δημοσιονομικό πρόβλημα προχώρησαν στο να λύσουν και το πρόβλημα της δημόσιας ασφάλειας που θα βρισκόνταν το διήμερο σε ένα πρωτόγνωρο κίνδυνο . Και αφού λύσαν και αυτά προχώρησαν στην γνωριμία του κοινού τους με το νέο πρόεδρο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τους ανθρώπους τους.
Και όλα αυτά , όταν χιλιάδες άνθρωποι της οικοδομής κινδυνεύουν χάσουν τη δουλειά τους, οταν βιομηχανίες οικοδομικών υλικών ετοιμάζουν προγράμματα περικοπων προσωπικού, όταν μικρομεσαίες επιχειρήσεις τους εμπορίου που εξαρτώνται άμεσα με την οικδομή κλείνουν -στη πλατεία Κλαυθμώνος το τελευταίο τρίμηνο έκλεισαν οι δύο τελευταίες ανεξάρτητες επιχειρήσεις-όταν μετά το τέλος των εορτών όλοι περιμένουν στο εμπόριο το μεγαλύτερο κύμα λουκέτων απο τη μεταπολίτευση.

Δυστυχώς οι περισσότεροι κοινοί θνητοί έχουμε αρχίσει να νοιώθουμε ξένοι στο ίδιο μας το σπίτι , αφού κανείς δεν μπορεί να καταλάβει πως απο κυρίαρχος λαός μετατραπήκαμε μέσα σε λίγες εβδομάδες φοροφυγάδες, αναρχικοί και οτι μπορεί να βάλει ο νούς του ανθρώπου. Γιατί τα γράφω όλα αυτά; μα απλώς τη Κυριακή διάβασα τις εφημερίδες , άκουσα τις ειδήσεις και είδα τα τηλεοπτικά δελτία.

Η ακαδημαϊκή προσέγγιση της οικονομίας , αναφέρεται σε ένα μοντέλο σχεδόν ιδανικό στο οποίο η οικονομική δραστηριότητα χαρακτηρίζεται από κοινωνική ηθική και οικονομικό ορθολογισμό. Ακόμα και η μαρξιστική προσέγγιση της οικονομίας έχει βασιστεί σε ένα ιδιότυπο μαθηματικό ορθολογισμό με τον μανδύα της διαλεκτικής.  Η πραγματικότητα  όμως είναι εντελώς διαφορετική αφού στρεβλώσεις ήταν , είναι και θα είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει. Έτσι οι πολιτικές που έχουν ακολουθηθεί διαμορφώνονται με βάση τις στρεβλώσεις αυτές καθώς στοχεύουν , με διαφορετικούς τρόπους και πρακτικές να τις εντάξουν στην επίσημη οικονομία.  Στις περισσότερες οικονομίες ακολουθείται η εποπτική προληπτική ενώ στις λιγότερο αναπτυγμένες ακολουθείται η πολιτική της «διπλανής πόρτας» η οποία συνίσταται στην εισροή του οικονομικού προϊόντος των στρεβλώσεων στην οικονομία. Πολλές φορές , ακόμα και οι δυτικές οικονομίες ακολουθούν την δεύτερη διαδρομή. Για παράδειγμα, η Ιταλία με τις φορολογικές αμνηστείες και η Μεγάλη Βρετανία με το πολιτικό έλεγχο κάποιων φορολογικών παραδείσων.  Δηλαδή ο οικονομικός ρεαλισμός πολλές φορές αποδεικνύεται ισχυρότερος από  κάθε θεωρητική προσέγγιση.
Στην Ελλάδα, μία οικονομία που βασίστηκε για περισσότερο από μισό αιώνα στον τριτογενή τομέα της οικονομίας αλλά και στους άδηλους πόρους το υπουργείο Οικονομικών φαίνεται ότι αγνοεί και αυτή την αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Ξαφνικά , η πολιτική του άρχισε να αποκτά ένα σχεδόν θρησκευτικό χαρακτήρα που ξεκίνησε με μία «ειλικρινή» εξομολόγηση και φαίνεται καταλήγει σε αυτοτιμωρία κάτι σαν τους ήρωες του Νταν Μπραουν στο ΚΩΔΙΚΑ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ.  Λες και κανείς δεν γνωρίζει για την δυνατότητα χρήσης των τεκμηρίων και του πόθεν έσχες . Το αποτέλεσμα , στο τέλος της ημέρας να την πληρώσουν μόνο εκείνοι που δεν μπορούν να βρούν για τα χρήματα τους άλλα ασφαλή καταφύγια και οι οποίοι δουλεύουν για ένα διπλό μεροκάματο. Δυστυχώς δεν καταλαβαίνουν ότι αν δεν μπορείς –ή δεν πρέπει- να περιορίσεις την παραοικονομία προσπάθησε να εντάξεις το προϊόν της στην πραγματική οικονομία.

Στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του real estate news ήλθε αυτό το κείμενο ανάλυσης της αγορά ακινήτων μέσα από την ιστορία μίας γειτονιάς του κέντρου της Αθήνας. Η συντακτική ομάδα  με μεγάλη χαρά δημοσιεύει αυτούσιο το κείμενο:

«Πολλές φορές  σκέπτομαι τι σημαίνει real estate. Υπεραξίες ; αποδόσεις; Κέρδος ;Ζημιές; Κυνήγι ευκαιρίας; Αν είναι όλα αυτά τότε πως «παντρεύει» το φίλο μου το Δημήτρη , το σερβιτόρο στη ταβέρνα στα Λαδάδικα που παίρνει παραγγελίες με ρίμες , με τους ανθρώπους της οδού Ρόδων στην Εκάλη;
Η συγκεκριμένη αγορά είναι εντελώς διαφορετική από αυτή των ομολόγων , των μετοχών και των συμβολαίων σοκολάτας και κακάο. Η αλήθεια είναι εδώ και πολλά χρόνια αν και έπαιζα συστηματικά με τους αριθμούς της αγοράς αναρωτιόμουν το ΓΙΑΤΙ. Χρειάστηκε να διαβάσω ένα άρθρο του  μακαρίτη Μελά που δημοσιεύτηκε το 1960, νομίζω το Μάρτιο, στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Εκεί ανέλυε την άνθηση του επαγγέλματος του ταβερνιάρη με αφορμή κάποια στοιχεία που έδειχναν ότι μόλις σε πέντε χρόνια , ο αριθμός των ταβερνείων στην «πληγωμένη» Αθήνα της εποχής εκείνης αυξήθηκε 30% θαρρώ , φτάνοντας τις 50.000. Τότε , αυτός ο κορυφαίος της εποχής δημοσιογράφος και ακαδημαϊκός έκανε την υπέρβαση ερμηνεύοντας την «έκρηξη» ως την αρχή του τέλους του οικογενειακού τσελεμεντέ.
Αυτόματα έφερα στο μυαλό  την εικόνα της κυριακάτικης λειτουργίας στη Ζωοδόχου Πηγής  της οδού Ακαδημίας στο τέλος της δεκαετίας του ΄60. Ο χοντρός σπανός μπακάλης της Σόλωνος, Αντώνη τον έλεγαν θαρρώ , βρίσκονταν πίσω από το παγκάρι και χαιρετούσε καλοστεκούμενους ηλικιωμένους με τις κυρίες τους , που οι περισσότεροι από αυτούς έβγαζαν επιδεικτικά από το πορτοφόλι τους χαρτονόμισμα για το κερί που ήταν με …τιμοκατάλογο(σ.σ. ο ταξικός διαχωρισμός ακόμα και μέσα στον οίκο του Θεού) . Εξίσου εγκάρδιος ήταν όμως και με τους θυρωρούς των  πολυκατοικιών , αν και δεν έχω καταλήξει ακόμα το κίνητρο δηλαδή εάν το έκανε διαπνεόμενος από τα χριστιανικά του ιδεώδη ή από μικρόψυχα κίνητρα αφού ως γνωστόν οι θυρωροί εκείνης της εποχής πρωταγωνιστούσαν και στη διαδικασία των προμηθειών των ενοίκων. Ο πατήρ Άγγελος υπέργηρος αλλά και ο πατήρ Ανδρέας αρκετά χρόνια νεώτερος του,  είχε στήσει κατηχητικό με τα παιδιά της γειτονιάς στο υπόγειο της  εκκλησίας  που ήταν δωρεά του Γεννάδιου. Ο Αντώνης όμως ήταν και στη  δεύτερη λειτουργία  που ξεκινούσε κατά τις 10:00 και είχε χορωδία στον εξώστη και στόχευε στο ευάριθμο κοινό των υπναράδων .
Τις μεγάλες γιορτές , κυρίως τη Μεγάλη Εβδομάδα , η εκκλησία γέμιζε  από όλους τους κατοίκους της γειτονιάς ,ακόμα και από αυτούς που τους πλάκωνε το πάπλωμα τις Κυριακές. Άλλωστε , εκείνη την εποχή οι πασχαλιάτικες εκδρομές ήταν υπόθεση των πραγματικών πλουσίων αφού τα εισιτήρια των αεροπλάνων κόστιζαν μία περιουσία, τα ΙΧ ήταν δακτυλοδεικτούμενα και τα καράβια έκαναν μία μέρα για να καλύψουν μία απόσταση που σήμερα είναι υπόθεση δύο ωρών. Εκείνες τις ημέρες γίνονταν ακόμα και μέσα στη εκκλησία τα πρώτα φλερτ μεταξύ των παιδιών ανάμεσα στα γειτονόπουλα. Τα «θηράματα» ήταν τα κορίτσια που πήγαιναν στα καλά σχολεία και τα οποία τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου ήταν χαμένα από την γειτονιά.
Ήταν γειτονιά , με τα ζαχαροπλαστεία της , το ΕΡΜΕΙΟ και το ΑΡΙΣΤΟ, με τα καρβουνιάρικά της , στην Μαυρομιχάλη και στην Ζωοδόχου Πηγής λίγο πιο πάνω από την διασταύρωση με τη Σόλωνος , με τα μανάβικά της με πιο γνωστό εκείνο στη συμβολή της Ακαδημίας με την Χ. Τρικούπη , τα στεγνοκαθαριστήρια και τα καφενεία , τις  κυρίες που μαντάριζαν και έπιαναν τους πόντους που έφευγαν από τις νάιλον  κάλτσες των κυριών. Υπήρχαν και βιβλιοχαρτοπωλεία και κυρίως εκείνο του Ανταίου. Και για να φτάσουμε στην υπόθεση της αγοράς ακινήτων με ένα πρόχειρο υπολογισμό τα τετραγωνικά μέτρα κατοικίας σε ένα μπλοκ 50 τετραγώνων ξεπερνούσαν τις 200.000 .  Ένας τεράστιος  πλούτος  που είχε επενδυθεί στην αγορά κατοικίας ενώ τα επαγγελματικά δεν ήταν παρά μικρά γραφεία , παπουτσάδικα -μία πραγματική πιάτσα αναφοράς για ολόκληρη την Ελλάδα - και άντε λιγοστά καταστήματα που βρέθηκαν εκεί από καθαρή τύχη .Θυμάμαι το υπόγειο της Φειδίου με το εργαστήρι επισκευής των γραφομηχανών  ,  τα καλλιτεχνικά βιβλιοδετεία της Σόλωνος και έως εκεί. Φυσικό όριο η Σόλωνος .Αποκεί και πάνω άρχιζε η περιοχή της αμιγούς κατοικίας.
Βρέθηκα πριν λίγες εβδομάδες , Κυριακή πρωί , στην «τραυματισμένη» από το τελευταίο σεισμό εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής. Λίγοι πιστοί , μετρημένοι στα δάκτυλα ,παρακολουθούσαν την λειτουργία. Οι περισσότεροι υπέργηροι , απομεινάρια μίας άλλης εποχής και ούτε ένα παιδί. Κάποιοι περαστικοί  περνούσαν άναβαν ένα κερί και έφευγαν . Λίγο πιο πάνω στο παλιό κτίριο του Οικονομικού Γυμνασίου ένα σύγχρονο συγκρότημα γραφείων , στη θέση του ΕΡΜΕΙΟΥ στην Χαριλάου Τρικούπη  ένα άλλο συγκρότημα γραφείων .Το ΑΡΙΣΤΟΝ είχε παραχωρήσει τη θέση του σε μία σύγχρονη αλυσίδα φτηνοεπίπλων. Η αγορά των παπουτσάδικων είχε  αποκτήσει πλέον  το  χαρακτήρα  της περιθωριακής αγοράς.
Όλες , μα όλα οι πολυκατοικίες  είχαν μετατρέψει τα μεσοαστικά διαμερίσματα της δεκαετίας του ΄60 σε χώρους γραφείων , ενώ τα καταστήματα και οι εμπορικές δραστηριότητες που ζουν από την γειτονιά και που με τη σειρά τους δίνουν χρώμα  στη γειτονιά είχαν αντικατασταθεί  από αλυσίδες  αλλά και σύγχρονες εμπορικές δραστηριότητες. Τα μόνο που έμεναν στη θέση τους ήταν η εκκλησία , το θέατρο ΟΛΥΜΠΙΑ  το υπέροχο νεοκλασικό της γερμανικής αρχαιολογικής σχολής , η ΕΛΛΗ και «ανακαινισμένη» ΟΠΕΡΑ.
Το ωδείο εκεί που τελειώνει η  Γενναδίου,  ερείπιο πλέον , έδινε με το δικό του τρόπο την ερμηνεία σε ότι συνέβη σε αυτή την γειτονιά τα τελευταία 40 χρόνια. Την μετάλλαξη από γειτονιά σε περιοχή επαγγελματικών χώρων δεύτερης κλάσης. Την υποβάθμιση ή και την εξαφάνιση παραδοσιακών εμπορικών ατομικών- στην πλειοψηφία τους- επιχειρήσεων και την αντικατάσταση τους  από τις εμπορικές αλυσίδες και τα «επώνυμα» είδη . Ακόμα και αυτή η περίφημη γειτονιά των δικηγόρων εξαφανίστηκε . Οι επώνυμοι μετακόμισαν προς το Κολωνάκι ενώ  στις πολυκατοικίες της Χαριλάου Τρικούπη, της Φειδίου και της Ακαδημίας έμειναν οι  μεροκαματιάρηδες και οι υπέργηροι. Ακόμα και αυτός ο επώνυμος δικηγόρος βουλευτής της αριστεράς έφυγε από την γειτονιά για κάπου με υψηλότερη προβολή.
Συγκινησιακό κείμενο θα πείτε. Λάθος είναι μία ανάλυση της αγοράς ακινήτων που αναδεικνύει την διαδικασία ανάπτυξης και υποβάθμισης μίας αγοράς. Είναι η ανθρώπινη όψη και εκδοχή της διαδικασίας αλλαγής χρήσεων αλλά και της ανυπαρξίας μίας πολιτικής, από τη κεντρική διοίκηση , να προστατεύσει τον οικονομικό και κοινωνικό χαρακτήρα περιοχών της πόλης. Είναι η περιγραφή της απώλειας της αξίας μερικών χιλιάδων ιδιοκτησιών αλλά και το αδιέξοδο αυτών των αγορών αφού οι χιλιάδες μικρές ιδιοκτησίες δεν επιτρέπουν καμία σκέψη για αναπλάσεις περιοχών. Όμως είναι και ένα κείμενο που δίνει μία απάντηση στην διαφορά μεταξύ των μετοχών και των ακινήτων.  Οι μετοχές είναι χαρτιά και τα ακίνητα στεγάζουν όνειρα και «κτίζουν» αναμνήσεις. »

Οι περισσότεροι  θέλουν να γνωρίζουν πως θα κάνουν την επένδυση, τι θα κοστίσει για την υλοποίηση και την διατήρηση της και πως θα μπορέσει να εγκαταλείψει .  Πρόκειται δηλαδή για προαπαιτούμενα τα οποία  επιβεβαιώνονται  καθημερινά στην πράξη. Σήμερα , ο μεγάλος ασθενής της ελληνικής οικονομίας είναι η οικοδομή. . Στα πλαίσια αυτά , προσδοκούσε ακόμα και κάποιος που δεν είναι ειδικός στην αγορά να ακολουθηθεί μία πολιτική η οποία από την μία πλευρά θα ήταν εχθρική σε κάθε λογής αιφνιδιασμούς και από την άλλη θα προέβλεπε μία σειρά μέτρων στήριξης για να αναθερμανθεί η ζήτηση αλλά και η παραγωγική δραστηριότητα του κλάδου. Στην Γαλλία για παράδειγμα δεν έγινε καμία αλλαγή στην φορολογία ενώ ταυτόχρονα εφαρμόστηκαν μέτρα για να διατηρηθεί η παραγωγική δραστηριότητα του κλάδου π.χ. συντήρηση ιστορικών κτιρίων κ.α. . Στην σημερινή Ελλάδα που πλήττεται από την κρίση οι αρμόδιοι   όχι μόνο έχουν γυρίσει την πλάτη στην οικοδομή αλλά γίνεται  το παν προκειμένου η αγορά (παραγωγοί και καταναλωτές) να ζούν σε ένα περιβάλλον άγνοιας, ανασφάλειας και αβεβαιότητας το οποίο οδηγοί τους μεν να αναστέλλουν κάθε σκέψη για επένδυση και τους δε κάθε πιθανότητα να προβούν σε αγορές.  Το αποτέλεσμα ; περισσότερο από ένα χρόνο η οικοδομή κινείται με το ερώτημα τι ακριβώς ισχύει σήμερα και τι θα ισχύσει μετά από μερικούς μήνες. Υπάρχει περίπτωση να επενδύσει κανείς;