Το άθρο είναι πραγματικά εντυπωσιακό! Το Λονδίνο -και όχι μόνο-κατάφερε να συγκεντρώσει σαγηνεύσει τους πλουσίους και η σαγήνη αυτή είχε άμεση επίπτωση στην αγορά πολυτελών κατοικιών η οποία βρέθηκε σε τροχιά ανάκαμψης. Τι ήταν αυτό που τους έθελξε ώστε να επενδύσουν σε σπίτια αξίας άνω των 2 εκατ. ευρώ; Το κοινωνικό status, υποστηρίζουν κάποιοι.Η ασθενική στερλίνα , κάποιοι άλλοι. Η ανταγωνιστική φορολογία κάποιοι τρίτοι. Όλα μαζί και καθένα ξεχωριστά θα υποστήριζε κάποιος αν δεν ανακάλυπτε ότι κυρίαρχο ΄λο σε αυτή την διαδικασία είχαν και οι ιταλοί. Τι σημαίνει αυτό; Απλώς ότι οι ευρωπαίοι φοβισμένοι απο την κρίση ψάχνουν πλέον για καταφύγια που θα τους εξασφαλίζουν σταθερότητα και κυρίως διαχρονικα αμετάβλητο ανταγωνιστικό πλαίσιο. Θέλετε και άλλη απόδειξη; Οι τιμές των ακινήτων στην Ελβετία παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση κατλεγραψαν άνοδο την προγηγούμενη χρονιά περί το 5%.
Όταν λοιπόν ολόκληρος ο πλανήτης προσπαθεί να προσελκύσει επενδύσεις εμείς κάνουμε ότι περνά απο το χέρι μας για να τις διώξουμε. Φορολογικοί αιφνιδιασμοί, κλίμα καταστροφολογίας και -το κυριότερο απο όλα- μία εικόνα στο εξωτερικό ανάλογη με εκείνη τριτικοσμικής χώρας. Δυστυχώς για όλα αυτά δεν χρειάστηκε και μεγάλη προσπάθεια. Ήταν αρκετή μία μικροπολιτική προσέγγιση της ελληνικής οικονομίας , μερικές δηλώσεις κάποιων παραγόντων με προφανές κίνητρο την καρέκλα τους και μία διάχυτη  αίσθηση αβεβαιότητας όχι μόνο απο τον απλό πολίτη αλλά και απο τους υπεύθυνους κυβερνήτες.
Αν δεν αλλάξουν όλα αυτά και κυρίως αν δεν συνειδητοποιήσουν οι εκάστοτε υπεύθυνοι της οικονομικής πολιτικής ότι η πραγματική οικονομία δεν ενδιαφέρεται για ιδεολογήματα τότε είναι μαθηματικά διαπιστωμένο ότι πολλοί θα αναζητήσουν και πολύ σύντομα μάλιστα πιο ασφαλή καταφύγια τύπου...Λονδίνου.

Μήπως θα πρέπει να εγκαταλείψουμε κάποια στιγμή την πρακτική του «απόψε αυτοσχεδιάζουμε» και να ασχοληθούμε σοβαρά με την αγορά ακινήτων ;  Όλα δείχνουν ότι τελικά κανείς από αυτούς που είναι επιφορτισμένοι με την διαχείριση της αγοράς δεν έχουν καταλάβει ότι το «καράβι πάει προς την ξέρα» . Ας πάρουμε την αγορά κατοικίας , όπου τα προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στην υπερβάλλουσα προσφορά και στην ανεπαρκή ζήτηση. Οι οικονομολόγοι λένε ότι  όταν εμφανίζονται τα φαινόμενα αυτά στην αγορά τότε η πτώση των τιμών είναι αναπόφευκτη  και θα σταματήσει μόνο όταν οι αγοραστές πειστούν  ότι βρίσκονται στα χαμηλότερα τους επίπεδα. Στην ελληνική αγορά δεν ισχύει αυτό και επομένως το ζητούμενο για να πάρει  μπρος η μηχανή είναι να τονωθεί η ζήτηση και ταυτόχρονα να περιοριστεί το υπερβάλλον αδιάθετο απόθεμα. Η τόνωση της ζήτησης  γίνεται πρακτικά με δύο τρόπους : είτε να πειστούν εκείνοι που έχουν ρευστότητα –και δεν είναι λίγοι- ότι η επένδυση σε κατοικίες προσφέρει υψηλές αποδόσεις είτε να ανοίξουν πάλι τα χρηματοκιβώτια τους οι τραπεζίτες. Και στην μία και στην άλλη περίπτωση  η απουσία μίας  πολιτικής είναι κάτι παραπάνω από φανερή. Κάποιοι , θα μιλούσαν για την  παροχή της εγγύησης του δημοσίου όμως πρόκειται για μέτρο ανεφάρμοστο στην πράξη  και με αμφίβολα αποτελέσματα .  Αντί αυτού καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες επιλογών που απομακρύνουν όλο και περισσότερους  από το δρόμο της αγοράς ενός ακινήτου. Τεκμήρια, φόροι  και φορολογική ανασφάλεια δεν είναι το καλύτερο τονωτικό στην προσπάθεια ανάνηψης του «μεγάλου ασθενούς». Το ίδιο ακριβώς θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς και για τα μικρά επαγγελματικά ακίνητα , η αγορά των οποίων έχει στην κυριολεξία παγώσει εξαιτίας ενός μίγματος πολιτικής με την φορολογική ανασφάλεια να κυριαρχεί. Αλήθεια , ποιος θα επενδύσει, ακόμα και αν έχει κεφάλαια σε συνοικιακό κατάστημα ή σε μικρό γραφείο όταν φοβάται ότι  η εφορία να  πάρει το 40-50% των μισθωμάτων ενώ οι πιθανότητες  να μείνει  χωρίς μισθωτή ή ακόμα και με μισθωτή που θα αδυνατεί να καταβάλλει τα μισθώματα είναι πολύ μεγάλες; Μάλλον κανείς. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για ένα υποψήφιο επενδυτή που θέλει να κατασκευάσει είτε κατοικίες είτε επαγγελματικά ακίνητα. Σε κάθε περίπτωση η ανασφάλεια δεν είναι ο καλύτερος οδηγός  για οποιαδήποτε οικονομική –επενδυτική απόφαση.  Από την άλλη πλευρά, κανείς δεν φαίνεται  ότι μπορεί να «πείσει» τις τράπεζες να στηρίξουν με κεφάλαια την ζήτηση για αγορά ακινήτου.  Και η διαπίστωση αυτή επιτείνει ακόμα περισσότερο  την αβεβαιότητα που βασανίζει την αγορά. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η ενίσχυση ορισμένων και αυστηρά επιλεγμένων κοινωνικά και επαγγελματικά ομάδων θα μπορούσε να δώσει το έναυσμα για την σταθεροποίηση της αγοράς. Η εμπειρία της δεκαετίας του ΄80 με την χρήση των επιδοτούμενων δανείων είναι η πιο ξεκάθαρη απόδειξη για τις θετικές επιπτώσεις μίας σχεδιασμένης και αυστηρά στοχευμένης πολιτικής . Δυστυχώς όμως τίποτε από όλα αυτά δεν γίνονται σήμερα με αποτέλεσμα η τύχη της αγοράς να επαφίεται στον …Θεό.

Στο χθεσινό σημείωμα έγινε σαφής μνεία για την παρανοϊκή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία. Ένα ακόμα σύμπτωμα της κατάστασης αυτή είναι η στάση που έχουν κρατήσει προεκλογικά τα δύο μεγάλα κόμματα που διαχειρίζονται τις τύχες του τόπου απο την μεταπολίτευση μεχρί σήμερα. Έτσι λοιπόν η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση και κυβέρνηση του τόπου έως την 4η Οκτωβρίου βάσισε την προεκλογική της καμπάνια στην ανάγκη λήψης σοβαρών οικονομικών μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση . Μάλιστα , τόσο η ηγετική κυβερνητική ομάδα στην οποία συμμετείχαν οι δύο  απο τους τρείς  σημερινούς υποψήφιους αρχηγούς υποστήριζαν με έμφαση την ανάγκη φορολογικών μέτρων και παρεμβάσεων σε διαθρωτικούς τομείς της οικονομίας. Απο την πλευρά της η τότε αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή Κυβέρνηση  υποστήριζε ότι δεν χρειάζονται πρόσφατα μέτρα παρά μόνο η κινητοποίηση του μηχανισμού και παρεμβάσει που θα έδιναν την απαραίτητη αναπτυξιακή ώθηση στην ελληνική οικονομία. Σήμερα, οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί. Η μέχρι πρότινος αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή Κυβέρνηση επιβάλλει φόρους, αυξάνει ήδη υφιατάμενους και ανοίγει καυτούς φακέλους όπως για παράδειγμα το ασφαλιστικό. Αν απο την πλευρά του ο (η) νέος αρχηγός της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης και της χθεσινής Κυβέρνησης επικεντρώσει την αντιπολιτευτική του πολιτική στο να στηλιτεύει τα μέτρα τότε θα έχουμε το πιό παρανοϊκό σκηνικό που οι θεατρόφιλοι θα έδιναν χωρίς ιδιαίτερο προχληματισμό τον χαρακτηρισμό  του θεάτρου του παραλόγου. Αν απο την άλλη πλευρά η αξιωματική αντιπολίτευση μείνει σταθερή στις προεκλογικές της θέσεις τότε η Κυβέρνηση θα έχει στην κυριολεξία λυμμένα τα χέρια (άσχετα απο το αν αυτή ακολούθησε άλλη ρότα απο εκείνη των προεκλογικών της ξαγγελιών).
Ε λοιπόν αν αυτό δεν είναι σχιζοφρένεια πως αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί;

ΥΓ : Τι είπατε εμπαιγμός;

Αν αναζητήσει κανείς μία λέξη για να περιγράψει κανείς το τι συμβαίνει στην ελληνική οικονομία αρκεί μία λέξη : ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ. Επειδή ως λαός έχουμε ασθενική μνήμη τις περισσότερες φορές ξεχνάμε τι είχε γίνει λίγες εβδομάδες πριν. Για αυτό λοιπόν στο σημερινό σχόλιο θα προσπαθήσω να σας υπενθυμίσω ορισμένα γεγονότα .
Για παράδειγμα πριν μερικές μέρες ο κεντρικός τραπεζίτης είχε τραβήξει το αυτί στις τράπεζες για το τρόπο που αντιμετώπιζαν την κάλυψη της ρευστότητας. Χθές υπερασπίζονταν την υγεία του τραπεζικού συστήματος.
Ο υπουργός Οικονομικών πριν λίγες πάλι μέρες είχε πλέξει το εγκώμιο του κεντρικού τραπεζίτη . Η χθεσινή του δήλωση ήταν τόσο φειδωλή και ούτε μία κουβέντα για τον επισκέπτη του ο οποίος βρέθηκε στο επίκεντρο της κριτικής ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας.
Εν μέσω κρίσης , αποφασίζεται η αντικατάσταση του επικεφαλής της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως απίδα σε περίπτωση που το αντιμετωπίσει προβλήματα στην άντληση κεφαλαίων απο το εξωτερικό. Αν επιπλέον σκεφτεί κανείς ότι στην Εθνική , τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια ελέγχουν αθροιστικά πάνω απο το 50% του μετοχικού κεφαλαίου και ότι τα κεφάλαια αυτά με την συμμετοχή τους στην πρόσφατη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης τότε ο συνδυασμός των δύο αυτών γεγονότων με την σημερινή συγκυρία γεννά πολλά μα πάρα πολλά ερωτηματικά για το ...παρασκήνιο.
Η άλλη υπόθεση αυτή των spreads εμφανίζει μία περίεργη κανονικότητα. Πέρυσι τέτοια εποχή , όλοι μιλούσαν πάλι για το ακριβό χρήμα που δανείζεται η Ελλάδα και είχαν βγάλει την μεζούρα να μετρήσουν την απόσταση που μας χώριζε με την Γερμανία. Μετά απο λίγο καιρό και όταν το υπουργείο Οικονομικών δανείστηκε όσα έπρεπε να δανεισθεί τότε η μεζούρα της διαφοράς ήταν κάτω απο την μονάδα. Ως δια μαγείας οι ίδιες ακριβως κραυγές απο τους ίδιους ανθρώπους ακούστηκαν και φέτος . Το δυστύχημα είναι ότι αυτοί που αναπαράγουν τις κραυγές αυτές δεν έιξαν μία ματιά στους ισολογισμούς για να δούν πόσα κέρδη είχαν οι τράπεζες απο αυτά τα spreas.
Για το τέλος άφησα τα περίφημα ξένα τραπεζικά ιδρύματα  με τους "έγκυρους" αναλυτές τους τους οποίους μάλλον τους έχουμε πάρει πολύ πιό σοβαρα απο ότι αξίζουν στην πραγματικότητα. Για να φανταστείτε πόσο έγκυρα είναι αυτά που λένε οι αξιολογητές αρκεί να σας θυμίσω ότι μερικές εβδομάδες πριν την κατάρρευση των οικονομικών των χωρών της Απω Ανατολής τις είχαν αξιολογήσει βαθμό ανάλογο με εκείνο της Γερμανικής οικονομίας. Είναι μάλιστα τόσο αξιόπιστοι ώστε πολλοί ευρωπαίοι ηγέτες μεταξύ των οποίων και ο Σαρκοζί είχαν ζητήσει να ληφτούν μέτρα ...
τα συμπεράσματα δικά σας.