Η τροπολογία με την οποία διευκρινίζεται πως τα κτίσματα που έχουν κριθεί αμετάκλητα ως κατεδαφιστέα, δεν υπάγονται στις διατάξεις του νόμου 4178/2013 για την αντιμετώπιση των αυθαιρέτων, που κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και το υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων βάζει τέλος το σήριλα των κατεδαφίσεων. Διευκρινίζεται μάλιστα ότι τα κτίσματα για τα οποία δεν έχει εκδοθεί πράξη υπαγωγής -με υπολογισμό προστίμου και τυχόν κανονισμό των δόσεων που πρέπει να καταβληθούν- και δεν έχει καταβληθεί το σχετικό παράβολο μέχρι σήμερα, δεν πρόκειται να υπαχθούν σε καμία περίπτωση στον σχετικό νόμο. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η τροπολογία δεν έχει αναδρομική ισχύ. Έτσι, για τα κτίσματα τα οποία έχουν ήδη υπαχθεί στον νόμο ή βρίσκονται σε διαδικασία «τακτοποίησης», δεν αναιρούνται οι διοικητικές πράξεις. Κύκλοι του ΥΠΕΚΑ διευκρινίζουν ότι η τροπολογία αφορά μόνο ακίνητα σε όσες περιοχές μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του Ν.4178/2013 και σε καμία περίπτωση σε περιοχές που δεν προβλέπεται καμία είδους τακτοποίηση, όπως σε δάση αιγιαλό, αρχαιολογικούς χώρους κλπ. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, σημειώνεται ότι η προτεινόμενη διάταξη κατατέθηκε για λόγους εναρμόνισης των διατάξεων του Ν.4178/2013 με το σχετικό άρθρο 20 του Συντάγματος.

Τα τελευταία δύο χρόνια, ειδικά στις γειτονιές του κέντρου, σπάνε το ένα μετά το άλλο τα αρνητικά ρεκόρ στην αγορά ακινήτων. Από 10.000 ευρώ που είχαν πουληθεί διαμερίσματα πριν λίγο καιρό πλέον μπορούν να γίνουν πράξεις ακόμη και στα 3.000 ευρώ. Ήδη , σε απόγνωση βρίσκονται χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας, οι οποίοι διαθέτουν διαμερίσματα που πλέον δεν πωλούνται ούτε με... 3.000 ευρώ. Η δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κτηματαγορά, η παντελής απουσία αγοραστών και κυρίως η «γκετοποίηση» γειτονιών της Αθήνας έχουν προκαλέσει κραχ στις τιμές. Η πλήρης απαξίωση της περιουσίας των Ελλήνων λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις αν λάβει υπόψη του κανείς τα εκατοντάδες διαμερίσματα που βρίσκονται σε παλαιές πολυκατοικίες στο κέντρο και πέριξ αυτού, και δεν πωλούνται αλλά μένουν ξενοίκιαστα και κλειστά για πολλά χρόνια, ενώ για την εφορία κοστίζουν μια περιουσία και φορολογούνται αναλόγως. Κτηματομεσίτες του κέντρου περιγράφουν με τα πιο μελανά χρώματα την εικόνα της αγοράς τονίζοντας ότι ουσιαστικά πρόκειται για «νεκροταφείο» ακινήτων που το μόνο που θα σώσει τους ιδιοκτήτες είναι να γκρεμιστούν.Στο ερώτημα προς τους κτηματομεσίτες ποιοι είναι οι πελάτες που πουλάνε και γιατί η απάντηση είναι: Πρόκειται για ιδιοκτήτες σπιτιών που αγοράστηκαν τις δεκαετίες του '60 και του '70 και ήταν τα πρώτα φοιτητικά διαμερίσματα ή τα σπίτια όσων ήρθαν από την επαρχία για να βρουν δουλειά στην Αθήνα. Τότε, όμως, οι περιοχές από την Ομόνοια μέχρι την Κυψέλη ήταν η ζωντανή «καρδιά» της πόλης. Χιλιάδες από αυτούς μετακόμισαν σε άλλες περιοχές της Αττικής και ενοικίασαν τα πρώτα σπίτια. Η δεύτερη κατηγορία πωλητών είναι οι ξένοι που φεύγουν τώρα από την Ελλάδα και πουλάνε κι αυτοί όσο όσο γκαρσονιέρες και δυάρια. Στην πλήρη κατάρρευση συνέτεινε και η δραματική αύξηση της φορολογίας η οποία έχει οκταπλασιαστεί από το 2009 και μετά. Με την επιβολή του χαρατσιού μέσω της ΔΕΗ και του μόνιμου φόρου που έρχεται από το 2014, κανείς δεν θέλει να είναι πλέον ιδιοκτήτης σπιτιών που μένουν κλειστά και δεν προσφέρουν εισόδημα.

Η πορεία της κατανάλωσης είναι συνάρτηση όχι μόνον του διαθέσιμου εισοδήματος (που βέβαια και αυτό υποχωρεί σταθερά τα τελευταία χρόνια), αλλά και του συνολικού πλούτου των νοικοκυριών, δηλαδή, μεταξύ άλλων, της αξίας των μετοχών και των ακινήτων. Ως εκ τούτου, η συνολική πτώση των τιμών των κατοικιών κατά 35,84% από το δεύτερο τρίμηνο του 2008 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2014 έχει περιορίσει σημαντικά και την ιδιωτική κατανάλωση, η οποία το ίδιο διάστημα μειώθηκε κατά 21,36%. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης τιμών των διαμερισμάτων, όπως αυτός καταγράφεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, μειώνεται για 22 διαδοχικά τρίμηνα, ενώ κατά το δεύτερο φετινό τρίμηνο η κάμψη των τιμών άγγιξε το 7,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2013. Η συνεχής υποχώρηση των αξιών οφείλεται στην υψηλή προσφορά νέων κατοικιών που δημιουργήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000, αλλά και στην κατακόρυφη πτώση της ζήτησης, ως αποτέλεσμα της αύξησης της φορολογίας και της μείωσης των νέων χορηγήσεων στεγαστικών δανείων. Πάντως, από το τέλος του 2012 και μετά, ο ρυθμός πτώσης των τιμών των κατοικιών επιβραδύνεται διαρκώς, καθώς από το -12,8%, πλέον οι τιμές υποχωρούν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 7,3%. Παρ’ όλα αυτά, η αρνητική ψυχολογία των ιδιοκτητών ακινήτων γύρω από την περιουσία τους, εν μέσω και διαρκών φορολογικών μεταβολών και επιβαρύνσεων, είναι πλέον εδραιωμένη, τη στιγμή, μάλιστα, που για τους περισσότερους, η λύση της πώλησης είναι αδιέξοδη, λόγω της έλλειψης ζήτησης και της μεγάλης μείωσης των αξιών. Ως εκ τούτου, πολλά νοικοκυριά αισθάνονται «εγκλωβισμένα» στο ακίνητό τους και περιορίζουν σημαντικά τις υπόλοιπες δαπάνες τους, προκειμένου αφενός μεν να το διατηρήσουν στην κατοχή τους, αφετέρου να καλύψουν τις φορολογικές υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό. Σύμφωνα λοιπόν με την ανάλυση της Eurobank, «η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και η πτώση των τιμών των διαμερισμάτων δημιουργούν αρνητικές δυνάμεις για τη σταδιακή ανάκαμψη και σταθεροποίηση της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης. Η τελευταία μεταβλητή, λόγω του υψηλού μεριδίου που κατέχει στο σύνολο της δαπάνης για εγχώρια αγαθά και υπηρεσίες, αποτελεί σημαντικό προσδιοριστικό παράγοντα του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης (ποσοστιαία μεταβολή του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος (ΑΕΠ) και ως εκ τούτου, η επιβράδυνσή της ανακόπτει την αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας».

Από το τρίτο τρίμηνο του 2008, οπότε η κρίση εμφανίστηκε στην ελληνική οικονομία, μέχρι το δεύτερο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, οι τιμές των ελληνικών ακινήτων υποχώρησαν σε ποσοστό 41,6%, σε πραγματικούς όρους βάσει συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση των τραπεζών. Ωστόσο, βάσει των στοιχείων των μεσιτών, η πτώση των τιμών άγγιξε κατά το ίδιο χρονικό διάστημα το 50% στις κατοικίες και το 54% στα επαγγελματικά ακίνητα. Ειδικότερα (βάσει των στοιχείων των μεσιτών) οι τιμές υποχώρησαν 53% στα γραφεία, 55,1% σε ακίνητα retail και 53,8% στους αποθηκευτικούς χώρους. Το «σοκ» που υπέστη η αγορά καταδεικνύει η κατακόρυφη υποχώρηση του αριθμού των συναλλαγών που διαμορφώθηκαν το 2013 σε 47,6 χιλιάδες, σε όλη την Ελλάδα, από 215.000 το 2005. Σύμφωνα με ν έρευνα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη παρουσιάζουν την μεγαλύτερη συρρίκνωση τιμών, η οποία είναι μεγαλύτερη σε παλαιότερα και μεγαλύτερα ακίνητα. Όσον αφορά το κόστος κατασκευής, παρά την κρίση, παρέμεινε αμετάβλητο μέχρι το 2012, οπότε άρχισε να υποχωρεί σταδιακά. Ταυτόχρονα, το υψηλό κόστος εμποδίζει τη διαδικασία αντικατάστασης των παλαιών με νέες κατασκευές, γεγονός που αναχαιτίζει την περαιτέρω πτώση τιμών. Φυσικό επακόλουθο της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων υπήρξε η συρρίκνωση της απασχόλησης, με τους ασφαλισμένους στον κλάδο των κατασκευών να μην υπερβαίνουν τα 32,9 χιλιάδες άτομα το 2013 έναντι 161,3 χιλιάδων το 2008.