Το νομοσχέδιο για την χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση, που «κλείνει» σήμερα με τη ψηφοφορία στο θερινό τμήμα της Βουλής, αποτελεί το πρώτο μέρος των μεγάλων και ουσιαστικών ανατροπών στην πολεοδόμηση, καταργώντας ουσιαστικά τις περιοχές αμιγούς κατοικίας, εισάγοντας ουσιαστικά καθολικές αλλαγές στο καθεστώς που ίσχυε για περισσότερα από 25 χρόνια.

Ειδικότερα, όπως επισήμανε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Νίκος Ταγαράς, η περίπτωση «Κατοικία» (Κ1) περιλαμβάνει την ελαφριάς μορφής αμιγούς κατοικίας, επισημαίνοντας ότι η ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας θα επιτρέπεται με απόφαση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και με προϋπόθεση την αλλαγή του πολεοδομικού σχεδίου της περιοχής, όπως παραδείγματος χάρη η λειτουργία ενός κουρείου ή ενός φούρνου, κάτι που μέχρι πρότινος απαγορευόταν.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, στις περιοχές προς πολεοδόμηση, τα γήπεδα που έχουν πρόσωπο επί εθνικών, επαρχιακών και κύριων δημοτικών οδών δεν μπορούν να χαρακτηρίζονται πλέον ως περιοχές Κ1, γεγονός που σημαίνει ότι ανοίγει και «ο δρόμος» για επιχειρηματική αξιοποίησή τους, με βάση το νομικό πλαίσιο.

Για παράδειγμα, με τη ψήφιση του νομοσχεδίου, δίδεται η δυνατότητα εμπορικής ανάπτυξης της κεντρικής λεωφόρου Κηφισίας στο Ψυχικό και από την πλευρά που μέχρι σήμερα υπήρχε μόνο η δυνατότητα χρήσης κατοικιών και πρεσβειών.

Στην κατοικία επιπέδου γειτονιάς (Κ2) περιλαμβάνονται πλέον περιοχές κατοικίας οι οποίες εξυπηρετούνται στο επίπεδο της γειτονιάς από τις απαραίτητες κοινόχρηστες, κοινωφελείς, εμπορικές και άλλες χρήσεις, ενώ στην κατοικία ενδιάμεσου επιπέδου (ΜΚ) επιτρέπονται όλες οι χρήσεις των περιοχών κατοικίας επιπέδου γειτονιάς (Κ2), καθώς και επιπλέον χρήσεις, όπως μονάδες περίθαλψης μέχρι 100 κλίνες, τράπεζες, ασφαλιστικά γραφεία, κοινωφελείς οργανισμοί και ξενοδοχεία μέχρι 100 κλίνες

Τη μεγάλη ανατροπή στην πολεοδόμηση με ουσιαστική κατάργηση των περιοχών αμιγούς κατοικίας, φέρνει το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή και θα ψηφιστεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Από το νομοσχέδιο αποσύρθηκαν και θα κατατεθούν οι ρυθμίσεις για τους Οικοδομικούς Συνεταιρισμούς και την Ιδιωτική Πολεοδόμηση.

Το νομοσχέδιο φέρνει τα πάνω – κάτω καθώς καταργεί ένα καθεστώς που ίσχυε για πάνω από 25 χρόνια και απαγόρευε σε περιοχές αμιγούς κατοικίες άλλες χρήσεις. Πλέον θα μπορούν να αναπτυχθούν ξενοδοχεία, μπαρ, εστιατόρια, καφέ, συνεδριακά κέντρα, αθλητικές εγκαταστάσεις και άλλα.

Αναλυτικά το νομοσχέδιο που προβλέπει 18 είδη χρήσεων γης, αναφέρει για τις περιοχές όπου υπάρχει κατοικία:

Kατοικία (Κ1): Στις περιοχές που επιτρέπεται μόνο η κατοικία θα μπορούν να αναπτυχθούν εκθεσιακά κέντρα, τράπεζες, εστιατόρια, καφέ, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, ξενοδοχεία και άλλες τουριστικές εγκαταστάσεις, χώροι στάθμευσης, πρατήρια καυσίμων, συνεργεία αυτοκινήτων, επαγγελματικά εργαστήρια κτλ. Χρήση κατοικίας Κ1 δεν θα μπορούν να έχουν ιδιοκτησίες που βρίσκονται πάνω σε πρωτεύουσες και δευτερεύουσες αρτηρίες, σε λεωφόρους και στο βασικό οδικό δίκτυο (π.χ. όσες βρίσκονται πάνω στη λεωφόρο Κηφισιάς).

Κατοικία επιπέδου γειτονιάς (Κ2): Στις οικιστικές περιοχές με χαρακτήρα γειτονιάς προβλέπεται κατοικία σε ποσοστό τουλάχιστον 50% ανά κτίριο. Σε αυτές τις γειτονιές θα επιτρέπονται επίσης χρήσεις κοινωνικής πρόνοιας, βρεφονηπιακοί σταθμοί, οίκοι ευγηρίας, ορφανοτροφεία, γηροκομεία, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρόνιων πασχόντων, κοινωφελείς ξενώνες, άσυλα, κτίρια εκπαίδευσης (σχολεία, φροντιστήρια κ.ά.), αθλητικές εγκαταστάσεις, θρησκευτικοί χώροι, ιατρεία, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εμπορικά καταστήματα κ.ά.

Κατοικία ενδιάμεσου επιπέδου (ΜΚ): Επιτρέπονται όλες οι χρήσεις των περιοχών κατοικίας επιπέδου γειτονιάς, αλλά… επεκτείνονται σε περισσότερα τετραγωνικά. Έτσι επιτρέπονται χρήσεις ειδικής εκπαίδευσης, γυμναστήρια, αθλητικές σχολές, βιβλιοθήκες, αίθουσες πολιτιστικών εκδηλώσεων μουσεία, πινακοθήκες, θέατρα, κινηματογράφοι, συνεδριακά κέντρα, εμπορικά καταστήματα κτλ. σε έκταση που μπορεί να φτάνει τα 1.500 τ.μ. Τα νοσοκομεία και τα ξενοδοχεία μπορεί να έχουν 100 κλίνες και οι καφετέριες, τα εστιατόρια και τα μπαρ να «απλώνονται» σε 400 τ.μ.

Περιλαμβάνονται επίσης χρήσεις πολεοδομικού κέντρου, τουρισμού - αναψυχής - δεύτερης κατοικίας, εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας, ελεύθερων χώρων - αστικού πρασίνου, χονδρικού εμπορίου, εγκαταστάσεων μέσων μαζικής μεταφοράς, εγκαταστάσεων αστικών υποδομών κοινής ωφέλειας, παραγωγικών δραστηριοτήτων χαμηλής και μέσης όχλησης, παραγωγικών δραστηριοτήτων πολεοδομικής εξυγίανσης, τεχνολογικού πάρκου, εμπορευματικού κέντρου, παραγωγικών εγκαταστάσεων υψηλής όχλησης, ιδιαιτέρων χρήσεων, οροθετημένων οικισμών, κύριου οδικού δικτύου πόλεων.

Για τις οικιστικές περιοχές, οι οποίες προτείνονται προς πολεοδόμηση καθορίζονται εκ των προτέρων ανώτατα όρια συντελεστή δόμησης ως εξής:

* για τις περιοχές που προορίζονται για χρήση κύριας κατοικίας ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,8.

* για τις περιοχές που προορίζονται για χρήση πολεοδομικού κέντρου ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,2.

* για τις περιοχές που προορίζονται για χρήση τουρισμού - αναψυχής ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,6.

* για τις περιοχές που προορίζονται για χρήση παραθεριστικής (δεύτερης) κατοικίας ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,4.

* για τις περιοχές που προορίζονται για χρήση εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας ο συντελεστής δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,2.

Οι 18 χρήσεις γης οι οποίες επιτρέπονται από τον εν γένει χωρικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, καθορίζονται σε κατηγορίες ως εξής:

1. Kατοικία (Κ1)

2. Κατοικία επιπέδου γειτονιάς (Κ2)

3. Κατοικία ενδιάμεσου επιπέδου (ΜΚ)

4. Πολεοδομικό κέντρο (ΠΚ)

5. Τουρισμός – αναψυχή – παραθεριστική (δεύτερη) κατοικία (ΤΑ)

6. Εγκαταστάσεις Κοινής ωφέλειας (ΚΩ)

7. Ελεύθεροι χώροι- Αστικό Πράσινο (ΠΡ)

8. Χονδρικό εμπόριο (ΧΕ)

9. Εγκαταστάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ)

10. Εγκαταστάσεις Αστικών Υποδομών Κοινής Ωφέλειας (ΑΥ)

11. Παραγωγικές δραστηριότητες χαμηλής και μέσης όχλησης (ΧΜΟ)

12. Παραγωγικές δραστηριότητες πολεοδομικής εξυγίανσης (ΒΕ)

13. Τεχνολογικό πάρκο (ΤΠ)

14. Εμπορευματικό κέντρο (ΕΚ)

15. Παραγωγικές εγκαταστάσεις υψηλής όχλησης (ΥΟ)

16. Ιδιαίτερες χρήσεις (ΙΧ)

17. Οριοθετημένοι οικισμοί (ΟΟ)

18. Κύριο Οδικό Δίκτυο Πόλεων (ΚΟΔ)

Μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το μέτρο που θα δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων να γλιτώσουν το μισό πρόστιμο τακτοποίησης, αν αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ενισχύσουν στατικά τα ακίνητά τους, καθώς από το ΥΠΕΚΑ υπήρξε η δέσμευση ότι θα υπογραφεί η σχετική απόφαση που εκκρεμούσε από πέρυσι.Σύμφωνα με δημοσίευμα των Νέων, αν και ο νόμος (4178/2013) τέθηκε σε εφαρμογή το περασμένο καλοκαίρι, βρισκόταν σε εκκρεμότητα η υπογραφή Κοινής Υπουργικής Απόφασης.

Σημειώνεται πως η ρύθμιση αφορά όλα τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν έως το 2003, ενώ στον συμψηφισμό δεν περιλαμβάνεται το παράβολο για την τακτοποίηση του αυθαιρέτου που κυμαίνεται από 500 έως 10.000 ευρώ.Το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει να αυξήσει τα έσοδα από την είσπραξη προστίμων για τα αυθαίρετα.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τα απαραίτητα δικαιολογητικά για να ενταχθεί ένας ιδιοκτήτης στη σχετική ρύθμιση, περιλαμβάνουν, αίτηση στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ, αντίγραφο οικοδομικής άδειας, αποδείξεις και παραστατικά για τις δαπάνες, αντίγραφα παραστατικών ενεργειακής αναβάθμισης και πόρισμα ενεργειακού επιθεωρητή.

Στις 379.726 έχουν φθάσει -μέχρι και τον περασμένο μήνα- συνολικά οι δηλώσεις τακτοποίησης αυθαιρέτων με τον τελευταίο νόμο (ν.4178/2013), ενώ οι μεταφερόμενες δηλώσεις από τον προηγούμενο νόμο (ν.4014/2011) ανέρχονται σε 218.748.Τα στοιχεία αυτά ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος μαζί με την έναρξη λειτουργίας Γραφείου Υποστήριξης (Help Desk). Στόχος του Γραφείου είναι η διευκόλυνση μηχανικών και πολιτών σχετικά με την εφαρμογή του τελευταίου νόμου για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων.

Το Γραφείο θα λειτουργεί στον 1ο όροφο του κτηρίου του ΥΠΕΚΑ στη διασταύρωση των οδών Τρικάλεως 36 και Μεσογείων στους Αμπελοκήπους. Οι πληροφορίες θα παρέχονται κάθε Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη από τις 9 το πρωί έως τις 3 το μεσημέρι. Τα τηλέφωνα επικοινωνίας είναι 210 6915194, 210 6915265 και 1522.Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, τα συνολικά καταχωρισμένα πρόστιμα ανέρχονται σε 2.203.601.087 ευρώ. Σε ό,τι αφορά τον τρόπο καταβολής των προστίμων το 56% των ιδιοκτητών αυθαιρέτων επέλεξε την εφάπαξ καταβολή προκειμένου να έχει έκπτωση 20%.

Επιπλέον, το 69% των δηλώσεων αφορούν αυθαίρετες κατασκευές που βρίσκονται σε εντός σχεδίου περιοχές και το 31% σε εκτός σχεδίου. Σε ό,τι αφορά την προΰπαρξη άδειας προέκυψε ότι το 74% των αυθαίρετων κατασκευών τη διαθέτει, ενώ το 26% δεν την έχει.

Στο μεταξύ, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, το 59% των δηλώσεων αφορά τακτοποίηση παραθεριστικής κατοικίας και το 23% τακτοποίηση κύριας και μοναδικής κατοικίας.