Τον δρόμο για την οριστική και αμετάκλητη, αξιοποίηση του Ελληνικού, από την εταιρεία «Hellinikon Global Ι S.A.» με εγγυητή, την «Lamda Development Ανώνυμη Εταιρεία Συμμετοχών και Αξιοποίησης Ακινήτων», ανοίγει η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη συνέχιση της διαδικασίας του διαγωνισμού. Η διευρυμένη σύνθεση του ανωτάτου δημοσιονομικού δικαστηρίου απέρριψε, ως απαράδεκτους, όλους τους ισχυρισμούς της σχετικής αίτησης αναθεώρησης της Περιφέρειας Αττικής και των προσθέτως παρεμβαίνοντων. Υπενθυμίζεται, ότι τον Δεκέμβριο του 2014 στη μείζονα αυξημένη επταμελή σύνθεση του Ε.Σ. εκδικάσθηκε η αίτηση αναθεώρησης της Περιφέρειας Αττικής . Οι αιτούντες ζητούσαν την αναίρεση της απόφασης του 6ου Τμήματος του Ε.Σ που έκρινε νόμιμο τον διαγωνισμό για την αξιοποίηση του Ελληνικού με πλειοδότη τη Lamda Development. Το Τμήμα αυτό είχε κάνει, προηγουμένως, δεκτή την αίτηση του ΤΑΙΠΕΔ για ανάκληση της προγενέστερης απόφαση του Ζ' Κλιμακίου του Ε.Σ. που είχε αναστείλει τη σχετική διαδικασία για το Ελληνικό. Οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκριναν ότι η Περιφέρεια Αττικής δεν θεμελιώνει άμεσα σπουδαίο έννομο συμφέρον να προσφύγει ενώπιον της Δικαιοσύνης και να ζητά την ανάκληση της δικαστικής απόφασης που άναψε το πράσινο φως για να προχωρήσει ο διαγωνισμός αξιοποίησης του Ελληνικού. Αναλυτικότερα, το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο επισημαίνει στην υπ΄ αριθμ. 1183/2015 απόφαση της μείζονος σύνθεσής του ότι «εν όψει της υφιστάμενης κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μετά την ισχύ του νόμου 4062/2012 η παραδοχή της παρέμβασης της Περιφέρειας Αττικής, προς το σκοπό της μη υπογραφής της σύμβασης αγοραπωλησίας μετοχών του Ελληνικού, δεν θα έχει οιαδήποτε έννομη συνέπεια» για την Περιφέρειας Αττικής. Και αυτό γιατί «η τυχόν ζημία» που θα υποστεί -όπως υποστηρίζει η Περιφέρεια Αττικής - από την μεταβίβαση της έκτασης και των εγκαταστάσεων του ΚΤΕΟ Ελληνικού που έχει στην κατοχή της και λειτουργεί υπό την επίβλεψή της, «δεν θα είναι αποτέλεσμα της υπογραφής της επίμαχης σύμβασης». Η ζημιά που επικαλείται η Περιφέρεια Αττικής προέρχεται, σύμφωνα με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, από την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 7 του νόμου 4062/2012 που αφορά την αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού, την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, κ.λπ. Τέλος, να σημειωθεί ότι η ομόφωνη απόφαση της μείζονος σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι αμετάκλητη και δεν επιδέχεται κανένα ένδικο μέσο.

Η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας συνδέεται και με την αντιστροφή της αρνητικής πορείας στον τομέα των ακινήτων υποστηρίζουν παράγοντες της κτηματαγοράς οι οποίοι ζητούν σειρά πρωτοβουλιών από τη νέα κυβέρνηση. Τα μέτρα που μπορούν να τονώσουν την αγορά real estate δεν περιορίζονται στα φορολογικά, αλλά και σε πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος και κινήσεις ώστε να υπάρξει ουσιαστικό ρεύμα ξένων αγοραστών σε μια χώρα που χιλιάδες εξοχικές κατοικίες βρίσκονται πλέον στα αζήτητα. Ανάσα για την αγορά αποτέλεσε και η δήλωση του υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη σύμφωνα με την οποία «η κυβέρνηση προτίθεται άμεσα να νομοθετήσει την παράταση της προθεσμίας του νόμου αναφορικά με την προστασία της πρώτης κατοικίας». Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που θεωρούσαν πως τυχόν κύμα πλειστηριασμό θα έδινε τη χαριστική βολή. Σε φορολογικού χαρακτήρα μέτρα επικεντρώνεται ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) σε επιστολή που έστειλε πως τον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη και τους αναπληρωτές υπουργούς Νάντια Βαλαβάνη και Δημήτρη Μάρδα. Κατά την ΠΟΜΙΔΑ, ένας χαμηλότερος φόρος κατοχής ανά ακίνητο θα βοηθήσει την ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας που θα φέρει μείωση της ανεργίας και περισσότερα έσοδα στο κράτος από ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος των 100 επαγγελμάτων που ζουν ή εξαρτώνται από την οικοδομή. Η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για τον ετήσιο φόρο κατοχής ακινήτων προβλέπει μεταξύ άλλων πλατιά και καθολική φορολογική βάση, χωρίς εξαιρέσεις από τη φορολογία των ακινήτων που ανήκουν σε ισχυρές κοινωνικές ή επαγγελματικές ομάδες ή φορείς, ενιαίο χαμηλό φορολογικό συντελεστή 1 ο/οο, που όλοι πράγματι θα πληρώνουν, ξεχωριστή φορολόγηση κάθε ακινήτου, όπως ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και σύνδεση με το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των φορολογουμένων. Προβλέπει, τέλος, μείωση των αντικειμενικών τιμών ζώνης κατά 30% και των συντελεστών «εμπορικότητας» των ακινήτων κατά 50% στο τμήμα τους πάνω από τη μονάδα. Στην αγορά ακινήτων υποστηρίζουν πως τυχόν αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) με το ύψος του αφορολόγητου και τους συντελεστές που κυκλοφορούν ως φήμες «θα οδηγήσει σε πενταπλασιασμό της επιβάρυνσης ανά φορολογούμενο και θα αποτελέσει τη χαριστική βολή τόσο για τη μεσαία τάξη όσο και για τα δημόσια έσοδα».

Την Πέμπτη, σύμφωνα με πληροφορίες, προγραμματίζει η κυβέρνηση να καταθέσει στη Βουλή τη νομοθετική ρύθμιση σχετικά με την προστασία της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς. Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, στη διάρκεια της χθεσινής ομιλίας του στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ για την ανακοίνωση του υποψήφιου Προέδρου της Δημοκρατίας, αναφέρθηκε στις άμεσες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, λέγοντας ότι η προστασία από πλειστηριασμούς αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η σχετική ρύθμιση βρίσκεται σε τελικό στάδιο και θα κατατεθεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος από τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γιώργο Σταθάκη. Κύκλοι του υπουργείου σχολιάζουν ότι στόχος της ρύθμισης είναι να δοθεί προστασία στο 95% των δανειοληπτών που σήμερα κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους εξαιτίας της αδυναμίας να καλύψουν τις οφειλές τους. Σύμφωνα με όσα προωθεί η κυβέρνηση, για να προστατεύεται ο δανειολήπτης από τον πλειστηριασμό θα πρέπει να συνδυάζει τρία κριτήρια: το ύψος της συνολικής αξίας ακίνητης περιούσιας, το ύψος του ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος και το ύψος των καταθέσεων του. Σημειώνεται ότι τα ανώτατα όρια για αυτά τα τρία κριτήρια δεν έχουν γίνει γνωστά, ωστόσο, συμφωνά με πληροφορίες, φαίνεται ότι θα είναι πιο διευρυμένα απα αυτά της διάταξης περί προστασίας από πλειστηριασμούς που έληξε στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου και αφορούσε αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας στα 200.000 ευρώ, οικογενειακό εισόδημα στα 35.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια με προσαυξήσεις σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, τραπεζικές καταθέσεις μέχρι του ποσού των 15.000 ευρώ και συνολική κινητή και ακίνητη περιούσια η οποία να μην ξεπερνά τις 270.000 ευρώ. Στη νέα ρύθμιση, σύμφωνα με πληροφορίες, το ύψος της ακίνητης περιούσιας του δανειολήπτη ενδέχεται να κλιμακώνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάστασή του. Για να μην ανησυχούν οι δανειολήπτες άλλαξε ο σχεδιασμός της κυβέρνησης και αντί να γίνει ένα προσωρινό «πάγωμα» των πλειστηριασμών για διάστημα δύο-τριών μηνών μέχρι να κατατεθεί το νομοσχέδιο για τη συνολική αναδιάρθρωση των «κόκκινων» δανείων μέσα από τη δημιουργία ενός δημόσιου φορέα διαχείρισής τους, προκρίθηκε η λύση για άμεση θέσπιση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών υπό προϋποθέσεις. Τέλος, παράλληλα με την προστασία από πλειστηριασμούς, το υπουργείο ετοιμάζει και τη ρύθμιση η οποία θα απαγορεύει την πώληση ή εκχώρηση όλων των στεγαστικών δανείων σε μη αναγνωρισμένους τραπεζικούς οργανισμούς ή επιχειρήσεις δικαιωμάτων δανειακών συμβάσεων και εμπραγμάτων ασφαλειών.

Εκτάσεις που έχουν ανοικοδομηθεί και βρίσκονται εντός σχεδίου, στην «καρδιά» των μεγάλων αστικών κέντρων ήταν χαρακτηρισμένες στο μακρινό παρελθόν ως δασικές και δημόσιες. Οι εκτάσεις αυτές αποχαρακτηρίστηκαν ως δασικές, αλλά παρέμειναν χαρακτηρισμένες ως δημόσιες. Κατά τη φάση δήλωσης των δικαιωμάτων τους οι πολίτες κατέθεσαν τα αντίστοιχα συμβόλαια και τίτλους αγοράς ακινήτων τους στα αρμόδια κτηματολογικά γραφεία. Με τον τρόπο αυτό αποτυπώθηκαν τα δικαιώματα των πολιτών και ο τρόπος που τα απέκτησαν σε βάθος χρόνου. Πολλά όμως από αυτά τα δικαιώματα αποκτήθηκαν το 1920 και εντεύθεν με παραχωρητήρια του ελληνικού δημοσίου και του υπουργείου Γεωργίας και άλλα από αυτά ήταν πρώην δασικές εκτάσεις που αποχαρακτηρίστηκαν. Ορισμένα από αυτά τα αγροτεμάχια τότε αποχαρακτηρίστηκαν από δασικά, ενώ δεν αποχαρακτηρίστηκαν από δημόσια. Ως αποτέλεσμα, το ελληνικό Δημόσιο αν και τα παραχώρησε σε ιδιώτες και επέτρεψε την μεταβίβασή τους σε τρίτους, «στα χαρτιά» ο δημόσιος χαρακτήρας τους διατηρήθηκε. Ως αποτέλεσμα, παρατηρήθηκε το εξής φαινόμενο. Από την μία στο πλαίσιο των δηλώσεων στο κτηματολόγιο οι τωρινοί ιδιοκτήτες να δηλώνουν τα δικαιώματά τους επί των ακινήτων και από την άλλη να εμφανίζεται το Δημόσιο να υποβάλλει δικαιώματα κυριότητας στα ίδια ακίνητα. Και αυτό παρότι από την έρευνα των τίτλων ιδιοκτησίαςδεν προέκυψε ότι το Δημόσιο διατηρεί δικαιώματα επί των συγκεκριμένων ιδιοκτησιών, επειδή η πολιτεία στα δικά της βιβλία διατηρεί καταχωρημένα ως δημόσιες τις συγκεκριμένες ιδιοκτησίες. Κατά την αρχική διαδικασία κτηματογράφησης πρυτάνευσε η λογική και στο πλαίσιο αυτό τα δικαιώματα του Δημοσίου απορρίφθηκαν. Έτσι, δικαιώθηκαν οι ιδιώτες ιδιοκτήτες που όλα αυτά τα χρόνια αγόραζαν και πουλούσαν ύστερα με την «άδεια» του ελληνικού Δημοσίου που τους έχει παραχωρήσει προς ιδιοκτησία, χρήση και εκμετάλλευση τα συγκεκριμένα ακίνητα. Το ελληνικό Δημόσιο αφού απώλεσε, σε πρώτη φάση, τα δικαιώματα που προέβαλε προς το Κτηματολόγιο, υπέβαλε ενστάσεις, όπως προβλέπεται. Την ορθότητα των ενστάσεων αυτών αξιολογεί η αρμόδια επιτροπή που συστήνει το κτηματολόγιο. Η επιτροπή αυτή, δηλαδή, συνεδριάζει, εξετάζει το περιεχόμενο της ένστασης και εκδίδει αμετάκλητη απόφαση σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ιδιοκτησιών (που αφορά η ένσταση). Εν συνεχεία, αναρτώνται οι πίνακες των εγγεγραμμένων δικαιωμάτων των πολιτών επί ακινήτων, η οποία, σε αυτή τη φάση, μπορεί να αμφισβητηθεί παρά μόνο δικαστικά. Με άλλα λόγια, οι ιδιοκτήτες παραλαμβάνουν τα ειδοποιητήρια όταν το Δημόσιο υποβάλει προς το κτηματολόγιο τις ενστάσεις. Για να υπερασπίσουν τη θέση τους θα πρέπει να προσλάβουν δικηγόρο ο οποίος θα παραστεί στην επιτροπή ενστάσεων. Ωστόσο, για να μάθουν πότε θα συνεδριάσει η επιτροπή ενστάσεων, θα πρέπει να επισκέπτονται καθημερινά τα οικεία κτηματολογικά γραφεία για να ενημερωθούν πότε εκδικάζεται η ένσταση του Δημοσίου σε βάρος του ακινήτου τους. Ειδάλλως, η υπόθεση θα εκδικαστεί ερήμην τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ιδιοκτησία εάν η ένσταση γίνει δεκτή.