Προχωρά το πρόγραμμα διπλής ανάπλασης των περιοχών του Βοτανικού και λεωφόρου Αλεξάνδρας του δήμου Αθηναίων. Χθες, κατατέθηκε τροποποίηση στην τροπολογία με την οποία αποσαφηνίζεται ότι «η εξάρτηση της έκδοσης των αδειών από προηγούμενες άδειες ή πραγματικές καταστάσεις είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση των σκοπών της συγκεκριμένης χωροταξικής ρύθμισης και σε καμία περίπτωση δεν προσβάλλουν ιδιωτικά δικαιώματα». Υπενθυμίζεται ότι στην αρχική μορφή της η τροπολογία όριζε πως για να ξεκινήσουν τα έργα στον Βοτανικό πρέπει να έχει εξασφαλιστεί η ανάπλαση της περιοχής των Αμπελοκήπων και ότι αν δεν ολοκληρωθεί η κατεδάφιση των υφιστάμενων αθλητικών εγκαταστάσεων στη λεωφόρο Αλεξάνδρας εντός 12 μηνών, ανακαλούνται αυτοδίκαια η άδεια λειτουργίας των αθλητικών εγκαταστάσεων - πλην του γηπέδου ποδοσφαίρου - και των κτιρίων και εγκαταστάσεων στο Βοτανικό. Με την τροποποίηση, διασφαλίζεται η παράλληλη ανάπλαση με την αρχή της αναλογικότητας, δηλαδή η ταυτόχρονη αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων και στις δύο περιοχές, χωρίς να προσβάλλονται ιδιωτικά δικαιώματα.

Η οικοδομή αντιμέτωπη με τον Καλλικράτη. Σύμφωνα με καταγγελίες , η εφαρμογή του Καλλικράτη έχει οδηγήσει σε χάος πολλά πολεοδομικά γραφεία της περιφέρειας . Η μεταφορά αρμοδιοτήτων σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια του προσωπικού ουσιαστικά έχουν «ακυρώσει» στην πράξη πολλά πολεοδομικά γραφεία. Τελευταίο δείγμα αυτού του αλαλούμ είναι παράδειγμα νησιού των Δυτ. Κυκλάδων, στο οποίο το πολεοδομικό γραφείο ,λόγω έλλειψης προσωπικού έπαψε να λειτουργεί και όλες οι αρμοδιότητες μετά από την δήλωση αδυναμίας του πολεοδομικού γραφείου της Σύρου μεταφέρθηκαν, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες στην Άνδρο . Η αποθέωση του παραλογισμού είναι ότι η Άνδρος δεν έχει απευθείας σύνδεση με το συγκεκριμένο νησί με αποτέλεσμα ακόμα και για το πιο απλό πρόβλημα να απαιτούνται τουλάχιστον δύο μέρες μόνο για την πρόσβαση. Αν και αυτό είναι μία από τις ιστορίες καθημερινής τρέλας που συναντά κανείς στο σχεδιασμό των πολεοδομικών υπηρεσιών όλα δείχνουν ότι τα χειρότερα έπονται. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εκείνες που πολεοδομίες λειτουργούν με ένα μηχανικό και ολόκληρη η βιομηχανία οικοδομής να εξαρτάται από αυτόν.

Ο Αρειος Πάγος, αν και δέχεται ότι είναι στην κυριαρχική κρίση των δικαστηρίων να επιβάλλουν ελεύθερα ποινές φυλάκισης ή χρηματικές ποινές, ωστόσο κρίνει ότι είναι υποχρεωμένα να αιτιολογούν την απόφαση για το ύψος τους, σε συνάρτηση με τα παραπάνω κριτήρια. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή δεν υπάρχει αιτιολογία, η απόφαση για την επιμέτρηση είναι άκυρη. Σύμφωνα με τη νομοθεσία (1337/83), οι ιδιοκτήτες ή εντολείς κατασκευής αυθαιρέτων, οι μηχανικοί που συντάσσουν τη μελέτη ή έχουν την επίβλεψη του έργου και οι εργολάβοι κατασκευής τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 6 μηνών ή με χρηματική ποινή από 1.467 μέχρι 14.673 ευρώ.

Οπως επισημαίνουν οι ανώτατοι δικαστές, τα δικαστήρια οφείλουν κατά τη διαδικασία επιμέτρησης των ποινών για αυθαίρετες κατασκευές να τις αιτιολογούν, προσδιορίζοντας την αξία του αυθαιρέτου, αν υποβαθμίζει ή όχι και σε ποιο βαθμό το φυσικό ή πολιτιστικό περιβάλλον. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο Αρειος Πάγος αναίρεσε απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, που καταδίκασε σε φυλάκιση 2 μηνών με τριετή αναστολή ιδιοκτήτρια αυθαίρετης κατασκευής. Ναι μεν δέχτηκε ότι η απόφαση για την ενοχή της είναι ορθή, έκρινε όμως ότι το τμήμα του σκεπτικού της που αναφέρεται στην ποινή, δεν περιέχει καμία αιτιολογία ως προς την αξία του αυθαιρέτου και τη βλάβη που προκάλεσε στο περιβάλλον και κατά συνέπεια είναι άκυρη.

Με άλλη απόφασή του, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε ότι αυτός που με πρόθεση προκαλεί ζημιές σε αυθαίρετο, διαπράττει το αδίκημα της φθοράς ξένης περιουσίας, που επισύρει ποινή φυλάκισης και υποχρεούται να αποζημιώσει τους ιδιοκτήτες του. Είναι αδιάφορο εάν αργότερα το αυθαίρετο κατεδαφίστηκε. Η υπόθεση αφορούσε ιδιοκτήτρια, η οποία κατέστρεψε μεταλλική υδρορροή γειτονικού της διαμερίσματος, με το επιχείρημα ότι έχει νόμιμο δικαίωμα να το κάνει, διότι η υδρορροή είχε τοποθετηθεί σε αυθαίρετη επέκταση του ακινήτου. Οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι με βάση το νόμο έχει τη δυνατότητα να απαγορεύσει την κατασκευή ή τη διατήρηση αυθαίρετων εγκαταστάσεων, αλλά μόνο μέσω της δικαστικής οδού και όχι αυθαίρετα. *

Από 2 έως 4 δισ. ευρώ εκτιµούν στελέχη του οικονοµικού επιτελείου ότι µπορούν να αντλήσουν ως έσοδα από τη ρύθµιση των αυθαιρέτων, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσµου Προγράµµατος. Σύµφωνα µε πληροφορίες, το σενάριο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονοµικών προβλέπει ότι η ρύθµιση θα είναι αρκετά αυστηρή, ώστε να φοβηθούν οι ιδιοκτήτες ότι αν δεν πληρώσουν θα απειληθούν τα αυθαίρετα µε κατεδάφιση, αλλά και αρκετά καθησυχαστική για όσους πληρώσουν, αφού αυτά δεν θα κινδυνεύσουν µε κατεδάφιση για πολύ καιρό. Συγκεκριµένα εξετάζεται να ισχύσει το χρονικό διάστηµα των 40 ετών. Με αυτές τις προβλέψεις, εκτιµάται ότι τα έσοδα µπορούν να ξεπεράσουν κατά πολύ αυτά των ηµιυπαίθριων, που υπολογίζεται ότι θα διαµορφωθούν σε 1-1,5 δισ. ευρώ. Στην αύξηση των εσόδων, εξάλλου, εκτιµάται ότι µπορεί να συµβάλει και η «κόκκινη γραµµή» που θα µπει, για τη µη νοµιµοποίηση αυθαιρέτων από τώρα και στο εξής. Στις προθέσεις του οικονοµικού επιτελείου είναι να διαφοροποιείται το ύψος του προστίµου ανάλογα µε την περιοχή όπου βρίσκεται το αυθαίρετο.