Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, υπέγραψε απόφαση για τη διενέργεια ανοιχτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού αναφορικά με την εκτέλεση τελεσίδικων αποφάσεων-πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων περιφράξεων, κατασκευών, εγκαταστάσεων και κτισμάτων. Πρόκειται για επαναπροκήρυξη διαγωνισμού που είχε κριθεί άγονος τον Αύγουστο του 2019. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 500.000 ευρώ και αφορά σε 60 αυθαίρετα κτίσματα εντός της Περιφέρειας Αττικής. Ειδικότερα, τα 38 από αυτά βρίσκονται σε ζώνη αιγιαλού και παραλίας στους Δήμους Μάνδρας - Ειδυλλίας και Μεγαρέων στις περιοχές Ψάθα, Πόρτο Γερμενό, Αγία Τριάδα Βουρκαρίου, Πάχη και Κινέττα. Σε αυτά προστίθεται καιμια υποομάδα 6 ακόμη αποφάσεων πρωτοκόλλων κατεδάφισης σε ζώνη αιγιαλού και παραλίας στο Δήμο Μεγαρέων, στις περιοχές Λάκκα Καλογήρου και Νέα Πέραμος. Επιπλέον, περιλαμβάνονται 16 ακόμη πρωτόκολλα κατεδάφισης σε δάση, δασικές εκτάσεις, εθνικό δρυμότων Περιφερειακών Ενοτήτων Ανατολικής Αττικής, Δυτικής Αττικής και Βόρειου Τομέα Αθηνών, στους Δήμους Φυλής, Διονύσου, Πεντέλης, Ραφήνας-Πικερμίου, Σπάτων-Αρτέμιδος, Παιανίας, Κρωπίας και Μαρκοπούλου-Μεσογαίας.

Διάταξη που αφορά σε παρατάσεις πολεοδομικών ζητημάτων προωθείται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η εν λόγω διάταξη κατατίθεται στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με τίτλο «Μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις» και αριθμό ΦΕΚ Τεύχος A’ 75/30.03.202.

Ειδικότερα με τη διάταξη στο άρθρο 54:

Δίνεται παράταση έως και τις 31.12.2020 στην καταληκτική ημερομηνία ισχύος των οικοδομικών αδειών και συγκεκριμένα για τις περιπτώσεις όπου έχει περατωθεί ο φέρων οργανισμός της οικοδομής, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου.

Δίνεται παράταση έως τις 08.08.2020 στην προθεσμία  ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών για δηλώσεις υπαγωγής με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου έως 31.12.2013.

Δίνεται παράταση 6 μηνών της προθεσμίας υποβολής των δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης του άρθρου 99 του ν. 4495/2017.

Δίνεται παράταση της ισχύς τους έως και τις 30.09.2020 για τις  προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών, τις οικοδομικές, άδειες και τις εγκρίσεις εργασιών μικρής κλίμακας, για όσες λήγουν  στο διάστημα από 01.03.2020 έως και 30.6.2020.

Παρατείνονται έως και τις 30.09.2020 οι προθεσμίες αναθεώρησης άδειας μετά από λήξη της και ειδικότερα οι προθεσμίες των τεσσάρων (4) ετών από την ημερομηνία λήξης της άδειας και σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης αναθεώρησης. Επίσης, δίνεται παράταση ενός (1) έτους της δυνατότητας αναθεώρησης του χρόνου ισχύος των εγκρίσεων εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας σε περίπτωση που αυτές έληγαν κατά το διάστημα από 01.03.2020 έως και 30.6.2020.

Αναστέλλονται για το χρονικό διάστημα μεταξύ 01.03.2020 και 30.6.2020 οι προθεσμίες των τριάντα (30) ημερών για τις περιπτώσεις αυτόβουλης πραγματοποίησης κατεδάφισης - αποκατάστασης της αυθαιρεσίας από τη λήψη γνώσης της έκθεσης αυτοψίας και  της προθεσμίας των τεσσάρων (4) μηνών από τη διαπίστωση της πολεοδομικής παράβασης. Έτσι, δεν επιβάλλεται  πρόστιμο διατήρησης και το πρόστιμο ανέγερσης περιορίζεται  στο ελάχιστο ποσό των διακοσίων (200) ευρώ.

Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο παράτασης υπαγωγής των αυθαίρετων κτισμάτων λόγω της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στη χώρα εξαιτίας του κορωνοϊού. Προς το παρόν δεν έχει ληφθεί η τελική απόφαση, ωστόσο, πηγές αναφέρουν στην εφημερίδα «Ελεύθερο Τύπο» ότι όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά και αυτό διότι οι πολίτες έχουν μειώσει τις μετακινήσεις τους, με αποτέλεσμα όποιες οικονομικές διευθετήσεις να έχουν «παγώσει». Άλλες πληροφορίες της εφημερίδας, αναφέρουν πως ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης, είναι διστακτικός καθώς η προθεσμία εκπνέει στις 30 Ιουνίου, με αποτέλεσμα να υπάρχει αρκετός χρόνος για να εξεταστεί το θέμα εκ νέου τις επόμενες μέρες. Προβληματισμός υπάρχει και για τα αδήλωτα τετραγωνικά -για τα οποία η καταληκτική προθεσμία είναι επίσης τα τέλη Ιουνίου- με το υπουργείο Εσωτερικών να εξετάζει όλες τις παραμέτρους για το εάν πρέπει να δοθεί παράταση. Σημειώνεται ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας έχει ζητήσει παράταση και ταυτόχρονη επιμήκυνση τεσσάρων μηνών σε όλες τις τρέχουσες προθεσμίες αναφορικά με Κτηματολόγιο, δασικούς χάρτες, δασική νομοθεσία, αυθαίρετα, δήμους, εξοικονομώ κλπ., καθώς και ηλεκτρονική εξυπηρέτηση σε ό,τι είναι εφικτό. Οι ιδιοκτήτες με μεγάλες παραβάσεις (κατηγορία 5), με βάση τα σημερινά δεδομένα, έχουν προθεσμία ως τις 30 Ιουνίου ώστε να τα δηλώσουν και να αποφύγουν κατεδαφίσεις, ενώ για όλα τα υπόλοιπα που δεν θα δηλωθούν, αναμένονται πρόστιμα. Επιπλέον, αυτοί που δεν θα κάνουν υπαγωγή του ακινήτου τους τόσο στον υπάρχοντα νόμο όσο και στη ρύθμιση που έφερε το υπουργείο Περιβάλλοντος, θα αντιμετωπίσουν έως και 40% προσαύξηση του προστίμου όταν θα «πέσει η αυλαία» υπαγωγής των αυθαίρετων, που θα γίνει μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου, το 2025. Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, οι πολίτες θα έχουν αύξηση του προστίμου κατά 20% το πρώτο έτος και για κάθε επόμενο θα επιβαρύνονται με επιπλέον 5%. Σε δεύτερο χρόνο, πρόκειται να μπει σε εφαρμογή η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου με την οποία οι αυθαιρετούχοι θα μπορούν έναντι κλιμακωτών προστίμων να προχωρούν σε ρύθμιση.

Νομοθετική ρύθμιση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας –για να διευκολυνθεί η συγκρότηση των Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων και Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής, προκειμένου να εξεταστούν άμεσα εκκρεμείς πολεοδομικές αιτήσεις των πολιτών  κατατέθηκε  στην  Βουλή. Συγκεκριμένα , αντιμετωπίζονται οι δυσκολίες στη συγκρότηση των προαναφερόμενων συμβουλίων, όπως έχει προκύψει και από τις διαπιστώσεις των Συντονιστών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Η συγκεκριμένη τροπολογία περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου  «Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις».

Τι προβλέπει η τροπολογία

1.     Δίνεται η δυνατότητα να υποδεικνύεται απευθείας από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο ένας (1) δικηγόρος τουλάχιστον παρ’ Εφέταις, με τον αναπληρωτή του για κάθε Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α). Σε περίπτωση που δεν ορισθεί δικηγόρος από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, εντός ενός μήνα από την παραλαβή της πρόσκλησης του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης προς τον οικείο δικηγορικό σύλλογο για την απευθείας υπόδειξη δικηγόρου, τότε το ανωτέρω όργανο συγκροτείται νομίμως, χωρίς τη συμμετοχή αυτού.

2.     Δίνεται η δυνατότητα να συγκροτούνται λιγότερα των δύο ή και κανένα Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων σε περιφερειακές ενότητες νησιωτικών περιοχών λόγω αδυναμίας συγκρότησης τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα συγκροτούνται ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ. με αρμοδιότητα σε περισσότερες της μίας περιφερειακές ενότητες. Για τις ίδιες περιοχές παρέχεται η δυνατότητα συγκρότησης και Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής (Σ.Α),  με αρμοδιότητα σε περισσότερες της μίας περιφερειακές ενότητες.

3.     Για τη συγκρότηση Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής σε περιπτώσεις που δεν υφίσταται αρχιτέκτονας - μηχανικός στην οικεία Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ), δύναται να οριστεί υπάλληλος Δήμου της οικείας περιφερειακής ενότητας ή άλλου φορέα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που έχει ειδικότητα αρχιτέκτονα.

Επίσης , δίνεται 2μηνη παράταση αναστολής χορήγησης οικοδομικών αδειών στην περιοχή νοτίως της Ακρόπολης, Μακρυγιάννη – Κουκάκι, του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου Δήμου Αθηναίων.

Το επόμενο χρονικό διάστημα, αφού συνεχισθεί η διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους, θα κατατεθεί νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα ρυθμίζεται το ζήτημα του ύψους των κτιρίων στην ευρύτερη περιοχή της Ακρόπολης με στόχο την προστασία του μνημείου.