Στον αέρα το "πράσινο ταμείο"Έκθετοι είναι το ΥΠΕΚΑ και η κυβέρνηση μετά τη γνωμοδότηση του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής επί των νέων ρυθμίσεων στους πόρους του (μόνον το 2,5% πλέον μπορεί να χρησιμοποιεί κατ' έτος από τα έσοδά του). Σε αυτήν επισημαίνεται ότι, αφού τα πρόστιμα από την τακτοποίηση των αυθαιρέτων κατευθύνονται στον κρατικό προϋπολογισμό και όχι σε μέτρα βελτίωσης του δομημένου περιβάλλοντος, ακυρώνεται η πρόβλεψη δύο νόμων περί περιβαλλοντικού ισοζυγίου - αντισταθμίσματος στη περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκλήθηκε από την τακτοποίηση των αυθαιρεσιών και παρανομιών. Η περαιτέρω απομείωση των πόρων του Πράσινου Ταμείου έγινε με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία εντάχθηκε στο νομοσχέδιο - τέρας του υπουργείου Οικονομικών το οποίο συζητήθηκε το Σαββατοκύριακο. Η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής εγείρει και θέματα συνταγματικότητας, καθώς αποφαίνεται ότι "δημιουργείται προβληματισμός ως προς το εάν, μετά την προτεινόμενη μείωση του διατιθέμενου ποσοστού των πόρων του Πράσινου Ταμείου για την επίτευξη των σκοπών του, διασφαλίζεται η δυνατότητα εφαρμογής μέτρων αποκατάστασης του περιβαλλοντικού - πολεοδομικού ισοζυγίου, που αποτελεί αντιστάθμισμα στην ανοχή εκ μέρους της Πολιτείας για τη διατήρηση αυθαιρέτων τόσο εν σχέσει με την προκληθείσα περιβαλλοντική ζημία όσο και με τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και του σεβασμού και της προστασίας της αξίας του ανθρώπου που θίγονται από τις σχετικές παραβιάσεις [βλ. ΣτΕ (Ολομέλεια 3921/2010)]". Στη γνωμοδότηση με ημερομηνία 12 Ιανουαρίου η Επιστημονική Επιτροπή αναφέρεται στον ιδρυτικό νόμο 3889/2011 (άρθρο 5) που προβλέπει ότι "σκοπός του Πράσινου Ταμείου είναι η ενίσχυση της ανάπτυξης μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος με τη διαχειριστική, οικονομική, τεχνική και χρηματοπιστωτική υποστήριξη προγραμμάτων, μέτρων, παρεμβάσεων και ενεργειών που αποβλέπουν στην ανάδειξη και αποκατάσταση του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η στήριξη της περιβαλλοντικής πολιτικής της χώρας και η εξυπηρέτηση του δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος μέσω της διοίκησης, διαχείρισης και αξιοποίησης των πόρων που προβλέπονται στα άρθρα 3 και 8». Υπενθυμίζει δε ότι με τους ν. 3843/2012 για τη διατήρηση των ημιυπαίθριων και λοιπών παρανομιών επί 40 χρόνια και 4014/2011 για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων και παράνομων χρήσεων επί 30 χρόνια, "επιτρέπονται μεταβιβάσεις και συστάσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων με αυθαίρετα και διαγράφονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων ως αντιστάθμισμα στην πολεοδομική επιβάρυνση που προκύπτει από τη διατήρηση αυθαιρέτων θεσπίσθηκαν μέτρα για τη βελτίωση του οικιστικού περιβάλλοντος (περιβαλλοντικό ισοζύγιο)". Τα μέτρα αυτά, προσθέτει, εξειδικεύονται στους δύο νόμους με την υποχρέωση για διάθεση των προστίμων μέσω του Πράσινου Ταμείου στην αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και για προγράμματα περιβαλλοντικής και πολεοδομικής αποκατάστασης.

Όλα τα νέα κτίρια που θα κατασκευάζονται από το 2021 και μετά πρέπει να έχουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας, ενώ για τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, η υποχρέωση αυτή τίθεται σε ισχύ από την 1.1.2019. Τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) επεκτείνονται από 1.1.2016 και στα μικρά διαμερίσματα (κάτω των 50τ.μ.) που ως τώρα εξαιρούνται ενώ από 1.1.2014 για την έκδοση ΠΕΑ θα πρέπει να προηγηθεί επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης ή κλιματισμού, εφόσον αυτά ξεπερνούν σε ισχύ τα 20 και 12 κιλοβάτ αντίστοιχα. Αυτά μεταξύ άλλων προβλέπει το Σχέδιο Νόμου για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) που κατατέθηκε στη Βουλή. Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης τον καθορισμό ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης, διαφορετικών για νέα και υφιστάμενα κτίρια. Τα νέα κτίρια θα πρέπει να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις ενώ τα υφιστάμενα θα πρέπει να προσαρμόζονται σε αυτές όταν υφίστανται ριζική ανακαίνιση. Με άλλες διατάξεις:

Γίνεται υποχρεωτική η δήλωση της ενεργειακής κατηγορίας στις εμπορικές αγγελίες και διαφημίσεις για την πώληση ή τη μίσθωση ενός κτιρίου, εφόσον έχει ήδη εκδοθεί ΠΕΑ.

Θεσμοθετείται επίσημα η διαδικασία ανάκλησης/αντικατάστασης των ΠΕΑ, ή των εκθέσεων επιθεώρησης των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού.

Προβλέπονται πρόστιμα για την περίπτωση μη έκδοσης ΠΕΑ ή εκθέσεων επιθεώρησης συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού, καθώς επίσης και για την παρακώλυση των ελέγχων της ΕΥΕΠΕΝ. Τα ΠΕΑ και οι Εκθέσεις Επιθεώρησης, μετά από έλεγχο των οποίων διαπιστώθηκε παράβαση και επιβλήθηκε κύρωση στον Ενεργειακό Επιθεωρητή, ακυρώνονται αυτοδίκαια.

Οι ιδιοκτήτες υποχρεούται σε αντικατάστασή τους, ενώ δύναται να λάβουν και αποζημίωση. Κατά την ανέγερση ενός νέου κτιρίου και προκειμένου να εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (ΠΕΚ), μετά από τους ελέγχους των Ελεγκτών Δόμησης πρέπει να εκδοθεί και ΠΕΑ από Ενεργειακό Επιθεωρητή.

Δεν θα απαιτείται πλέον υποβολή και αξιολόγηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τουριστικά έργα βάσει κοινής υπουργικής απόφασης που υπέγραψε ο ΠΕΚΑ Λ.Λιβιεράτος. Με την ΚΥΑ αυτή, εξηγεί το υπουργείο, απλοποιείται και συντομεύεται η διαδικασία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων του τουριστικού τομέα (ξενοδοχειακές μονάδες, κατασκηνώσεις, θεματικά πάρκα, κλπ) και πλέον αυτά τα έργα θα υπόκεινται στους περιβαλλοντικούς όρους που καθορίζονται στην υπογραφείσα ΚΥΑ. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση «στο πλαίσιο της προσπάθειας του ΥΠΕΚΑ για την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και την παράλληλη ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, υπεγράφη από τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Ευάγγελο Λιβιεράτο, η Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α) για τις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) έργων Τουρισμού». Με την εν λόγω ΚΥΑ, εξηγεί το ΥΠΕΚΑ, «απλοποιείται και συντομεύεται η διαδικασία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων του τουριστικού τομέα (ξενοδοχειακές μονάδες, κατασκηνώσεις, θεματικά πάρκα, κλπ) που χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις και ως εκ τούτου υπάγονται στη Β’ κατηγορία έργων και δραστηριοτήτων της Υ.Α. 1958/12 (ΦΕΚ Β΄21). » » Για τα συγκεκριμένα έργα, δεν θα απαιτείται πλέον υποβολή και αξιολόγηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αλλά θα υπόκεινται στους περιβαλλοντικούς όρους που καθορίζονται στην υπογραφείσα ΚΥΑ. »

Οι όροι αυτοί (Π.Π.Δ), συνεχίζει η ανακοίνωση, θα χορηγούνται αυτοδίκαια στους ενδιαφερόμενους μαζί με την έγκριση καταλληλότητας οικοπέδου ή γηπέδου, ή την έγκριση αρχιτεκτονικής μελέτης, ή το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας, ή άλλη σχετική άδεια, όπως κατά περίπτωση καθορίζεται στην ΚΥΑ και κατόπιν συμπλήρωσης από τους ενδιαφερόμενους ειδικού εντύπου – δήλωσης, που στόχο έχει να οριοθετεί τα ειδικά χαρακτηριστικά του έργου, ώστε να γίνεται η αυτοδίκαιη υπαγωγή σε ΠΠΔ. Βασικός στόχος του ΥΠΕΚΑ είναι, «αφενός να μην υπάρξουν εκπτώσεις στο ουσιαστικό κομμάτι της περιβαλλοντικής προστασίας και αφετέρου να απλοποιηθούν και να εξορθολογιστούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, προκειμένου να προσεγγίσει η χώρα τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε απαιτούμενο χρόνο για την Περιβαλλοντική αδειοδότηση». Επισημαίνεται ότι, με την έκδοση των Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων δεν θα χρειάζεται να υποβληθεί καμία μελέτη για το 85% των οικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς αυτοδίκαια και άμεσα οι ενδιαφερόμενοι πολίτες ή επιχειρήσεις, αναλαμβάνουν την ευθύνη να τηρούν τα προβλεπόμενα στα Π.Π.Δ. Όσον αφορά στο υπόλοιπο 15% που θα απαιτείται να κάνουν μελέτες, με βάση τον Ν. 4014/2011 ο χρόνος έκδοσης των Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) είναι από 6 έως 8 μήνες. Σήμερα, ο μέσος όρος έγκρισης μελετών είναι τουλάχιστον οι 20 μήνες, ενώ παρατηρούνται περιπτώσεις όπου αυτό το διάστημα ξεπερνά και τα 5 έτη. «Η πλήρης υλοποίηση του νέου Θεσμικού πλαισίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, αποτελεί ένα στοίχημα που κερδίζουμε μέρα με τη μέρα. Συνάμα, ανταποκρινόμαστε στη πρόσκληση των καιρών για τη διευκόλυνση της επενδυτικής δραστηριότητας, με την επιτάχυνση, απλοποίηση και τον εξορθολογισμό της διαδικασίας έκδοσης Περιβαλλοντικής Άδειας, με τρόπο όμως που σέβεται απόλυτα το περιβάλλον και τη διασφάλιση της προστασίας του» επισήμανε σε δηλώσεις του ο υπουργός ΠΕΚΑ, Ευάγγελος Λιβιεράτος.

Η ΕΥΕΠΕΝ συνεχίζει εντατικά τους ελέγχους της, τόσο μέσω των στοιχείων που υποβάλλουν οι ενεργειακοί επιθεωρητές στο Αρχείο Επιθεώρησης Κτιρίων, όσο και με αυτοψίες σε κτίρια για τα οποία έχουν εκδοθεί σχετικά Πιστοποιητικά, με σκοπό τη διασφάλιση της αξιοπιστίας του θεσμού της ενεργειακής πιστοποίησης των κτιρίων και την προάσπιση του δικαιώματος των πολιτών για λήψη υπηρεσιών υψηλής ποοότητας. Υπενθυμίζεται ότι κυρώσεις σε πέντε ενεργειακούς επιθεωρητές επιβλήθηκαν με απόφαση του υπουργού αναπληρωτή Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής , καθώς ύστερα από εντατικούς ελέγχους διαπιστώθηκε, ότι είχαν προβεί σε σημαντικές παρατυπίες σχετικά με την έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ). Ειδικότερα, από το τέλος Σεπτεμβρίου 2012 μέχρι σήμερα, μετά από έλεγχο που διεξήγαγε η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας (ΕΥΕΠΕΝ), επιβλήθηκαν κυρώσεις σε πέντε ενεργειακούς επιθεωρητές, καθώς διαπιστώθηκε, αφ' ενός ότι είχαν προβεί σε διενέργεια επιθεώρησης και έκδοση πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) για κτίρια ιδιοκτησίας τους, αφ' ετέρου, σε κάποιες περιπτώσεις, ανέγραφαν ανακριβή ενεργειακά στοιχεία στα ΠΕΑ, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται σημαντικά η ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων αυτών.