Κινδυνεύει η λίμνη Κουμουνδούρου
Δευτέρα, 25 Νοέμβριος 2024 08:29
Την αναγκαιότητα άμεσης απορρύπανσης και ανάδειξης της Λίμνης Κουμουνδούρου επισημαίνουν οι βουλευτές της Δημοκρατικής Αριστεράς Θανάσης Λεβέντης, Φώτης Κουβέλης, Νίκος Τσούκαλης και Γρηγόρης Ψαριανός με ερώτησή τους προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Εθνικής Άμυνας.
Σύμφωνα με τους βουλευτές:
Η Λίμνη Κουμουνδούρου, βρίσκεται εντός βιομηχανικής ζώνης, μεταξύ του Σκαραμαγκά και των διυλιστηρίων πετρελαίου, στο 17ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Αθηνών-Κορίνθου. Κατά την αρχαιότητα ήταν η μία από τις δύο λίμνες των Ρειτών που ήταν αφιερωμένη στην Περσεφόνη και άρρηκτα συνδεδεμένη με την Ιερά Οδό και τα Ελευσίνια Μυστήρια. Οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έπρεπε να καθαρθούν στα νερά της Λίμνης πριν πάρουν μέρος στην τελετή των Μυστηρίων. Η Λίμνη από το 1974 έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος (ΦΕΚ 5/Β/8-1-1974, ΥΑ/41/1/2-74), όπως και η περίμετρος 50 μέτρων γύρω από αυτήν έχει χαρακτηριστεί ως "ζώνη περιαστικού πάρκου" βάσει του Ν. 2742/1999. Εκτός όμως από την αρχαιολογική της σημασία η Λίμνη παρουσιάζει και οικολογικό ενδιαφέρον ως αξιόλογος υγροβιότοπος. Σύμφωνα με καταγραφή των πουλιών της Λίμνης Κουμουνδούρου που πραγματοποίησε το 2009 και παρουσίασε το 2010 η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, προκύπτει ότι φιλοξενεί 50 είδη πουλιών, υδρόβιων και γλαρόμορφων, ενώ έχουν παρατηρηθεί είδη που περιλαμβάνονται στον κατάλογο (Παράρτημα Ι της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 79/409) με τα ευάλωτα και απειλούμενα με εξαφάνιση είδη. Ωστόσο, η εικόνα που επικρατεί σήμερα στον υγροβιότοπο είναι λυπηρή, καθώς η Λίμνη παρότι είναι ενταγμένη στο σύστημα ΝΑTURA, έχει μετατραπεί σε τοξικό βούρκο. Οι υπόγειες διαρροές πετρελαίου από τις παρακείμενες βιομηχανίες και τα διυλιστήρια, τα στραγγίσματα από τις χωματερές, η υπέργεια ρύπανση από τα φουγάρα των βιομηχανιών και τα απόβλητα της γειτονικής στρατιωτικής βάσης έχουν διαβρώσει το οικοσύστημά της.
Πλήθος φορέων έχουν επιβεβαιώσει κατά καιρούς τη ρύπανση της Λίμνης και της ευρύτερης περιοχής. Σύμφωνα με μελέτη του ΙΓΜΕ (1992) έχουν εντοπιστεί τρεις υπόγειες συγκεντρώσεις- πετρελαιοκηλίδες έκτασης 435 στρεμμάτων στο υπέδαφος των Διυλιστηρίων Ασπροπύργου και εκροή πετρελαιοειδών στη Λίμνη Κουμουνδούρου. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη για την υπέργεια ρύπανση ευθύνονται τα εργοστάσια του Θριασίου, ενώ για την υπόγεια ρύπανση ευθύνονται: α) τα στραγγίσματα των χωματερών των Άνω Λιοσίων και της Φυλής, β) οι διαρροές πετρελαιοειδών των ΕΛΠΕ Ασπροπύργου, οι δεξαμενές ΕΛΙΝΟΙΛ και οι αποθήκες καυσίμων του παρακείμενου στρατοπέδου (Ξηρογιάννη). Τα τελευταία δυο χρόνια έχουν κατατεθεί επανειλημμένα ερωτήσεις στη Βουλή για την αναγκαιότητα επίλυσης του θέματος, ενώ οι κατά καιρούς προτεινόμενες μελέτες για τη διαμόρφωση ειδικών χώρων αναψυχής και την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων της ευρύτερης περιοχής δεν υλοποιήθηκαν. Ειδικότερα, το 1991 μελέτη του Οργανισμού Αθήνας (ΥΠΕΧΩΔΕ) προέβλεπε πάρκο περιπάτου από το Δαφνί έως τη Λίμνη Κουμουνδούρου και παράλληλα την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της "Δυτικής Πύλης" της Αθήνας. Συγκεκριμένα για τη Λίμνη είχε εξαγγελθεί ο καθαρισμός της, η απομάκρυνση των φερτών υλικών και ο εντοπισμός των ρυπογόνων πηγών. Το 2001 το ΥΠΕΧΩΔΕ προχώρησε σε νέες εξαγγελίες που δεν υλοποιήθηκαν, όπως δεν υλοποιήθηκε και η μελέτη (2005) της Νομαρχίας Δυτικής Αττικής σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο. Επίσης, από το Υπουργείο Ανάπτυξης μελετάται η μεταφορά των δεξαμενών πετρελαιοειδών χωρητικότητας 250.000 κυβικών μέτρων από το Πέραμα, στο γειτονικό με τη Λίμνη στρατόπεδο που αν υλοποιηθεί, θα επιβαρύνει εξαιρετικά το οικοσύστημα της περιοχής. Οι κάτοικοι του Θριασίου και όλης της Δυτικής Αθήνας και οι τοπικοί φορείς ζητούν από την Πολιτεία την απορρύπανση της λίμνης, τον έλεγχο της εκπομπής ρύπων από τις παρακείμενες βιομηχανίες και την αξιοποίηση της περιοχής με στόχο την αποκατάσταση και ανάδειξή της. Επίσης, η αρμόδια Γ' Εφορία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ) έχει διατυπώσει προτάσεις για: τη διαμόρφωση χωμάτινου εκπαιδευτικού μονοπατιού γύρω από τη Λίμνη και την ίδρυση Κέντρου Πληροφόρησης και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε υπάρχον κτίριο του λιμενικού. Επίσης, τη δημιουργία χώρου στάθμευσης στη θέση του υπάρχοντος μαρμαράδικου και την ανάδειξη του αρχαίου Φάρου στον λόφο Γκίκα.
Οι υπουργοί ερωτώνται:
1. Τι μέτρα προτίθενται να λάβουν ώστε η Λίμνη Κουμουνδούρου να απορρυπανθεί, αξιοποιηθεί και αναδειχθεί ως αρχαιολογικός και οικολογικός χώρος;
2. Αναφορικά με τη μεταφορά των δεξαμενών πετρελαιοειδών από το Πέραμα, έχει αποφασιστεί σε ποια περιοχή θα εγκατασταθούν; Στο ενδεχόμενο μεταφοράς τους στη Λίμνη Κουμουνδούρου, έχει εκτιμηθεί ότι η περιοχή του Θριάσιου Πεδίου που είναι περιβαλλοντικά υποβαθμισμένη δεν έχει περιθώριο πρόσθετης επιβάρυνσης, αλλά ότι πρέπει να ληφθούν πρόσθετα προστατευτικά μέτρα;
3. Προτίθενται να υλοποιήσουν τις προτάσεις της Γ΄ ΕΠΚΑ περί αξιοποίησης και ανάδειξης της ευρύτερης περιοχής;
4. Προτίθενται να διασφαλίσουν, με την προϋπόθεση της διατήρησης της οικολογικής ισορροπίας, τη δυνατότητα πρόσβασης στην ευρύτερη περιοχή των πολιτών και δη των μαθητών στα πλαίσια εφαρμογής εκπαιδευτικών περιβαλλοντικών προγραμμάτων;