Σχεδόν 2,4 δισ. ευρώ έχει εισπράξει το Δημόσιο τα τελευταία χρόνια από τις ρυθμίσεις τακτοποίησης των ημιυπαίθριων χώρων και των αυθαιρέτων, μέσω διαδοχικών νόμων. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τη στατιστική επεξεργασία των σχετικών συναλλαγών, με αφορμή και την πρόσφατη θετική εξέλιξη της απόφασης του ΣτΕ, η οποία έκρινε ως συνταγματικό τον υφιστάμενο νόμο για την τακτοποίηση/νομιμοποίηση των αυθαιρέτων. Σε σχετικές δηλώσεις του, ο νέος πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός, ανέφερε ότι μόνο από τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων έχουν εισπραχθεί μέχρι σήμερα 1,4 δισ. ευρώ από πρόστιμα και παράβολα. Επιπλέον, 1,1 δισ. ευρώ αναμένεται να εισπραχθεί με την καταβολή και των υπόλοιπων δόσεων που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ενώ παράλληλα έχει εισπραχθεί επίσης 1 δισ. ευρώ από τον νόμο για την τακτοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων. Το 75% των δηλώσεων αφορά αυθαιρεσίες σε κτίρια με οικοδομική άδεια, ενώ το υπόλοιπο 25% των δηλώσεων σε κτίρια χωρίς οικοδομική άδεια, δηλαδή παντελώς αυθαίρετα. Επίσης, το 70% των παραβάσεων εντοπίζεται σε ακίνητα εντός σχεδίου. Το 22% των ακινήτων χρησιμοποιείται ως πρώτη και μοναδική κατοικία, 60% είναι κυρίως εξοχικά και το υπόλοιπο 18% αφορά επαγγελματικά κτίρια.

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την υποβολή αιτήσεων για τον τρίτο κύκλο του "Εξοικονομώ ΙΙ", ο οποίος ονομάζεται πλέον "Εξοικονομώ- Αυτονομώ". Το υπουργείο ανακοίνωσε τις ημερομηνίες για τον Γ’ κύκλο του ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ, ο οποίος ονομάζεται πλέον ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ, ανά περιφέρεια, ενώ για τις παρεμβάσεις σε πολυκατοικίες έχει δοθεί ξεχωριστή ημερομηνία στις αρχές Δεκεμβρίου.

Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα (πλήρους κυριότητας / επικαρπίας / ψιλής κυριότητας) σε επιλέξιμη κατοικία και εφόσον πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια ενίσχυσης. Η επιχορήγηση του Προγράμματος θα δοθεί με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια του φορολογικού έτους 2019 (εκκαθαρισμένες δηλώσεις φορολογίας).

:

1. Αν η κατοικία για την οποία γίνεται η αίτηση κατά το φορολογικό έτος 2019, ενοικιάζεται/διατίθεται για βραχυχρόνια μίσθωση ή είναι κενή, ή έχει αποκτηθεί πρόσφατα, τότε δικαίωμα στο πρόγραμμα έχουν μόνο ο πλήρης κύριος ή ο επικαρπωτής.

2. Σε περίπτωση ύπαρξης πολλών δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων σε επιλέξιμη κατοικία, η αίτηση υποβάλλεται από έναν εκ των δικαιούχων, μετά από συναίνεση των υπολοίπων.

Ποια ακίνητα μπορούν να μπουν στο πρόγραμμα

Η επιλεξιμότητα των δαπανών του Προγράμματος λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2023. Επιλέξιμες κατοικίες είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του προσώπου που τη χρησιμοποιεί.

- Υφίσταται νόμιμα.

- Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017 σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

- Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΑΙΤΗΣΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΥΠΟΣ “Α” Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν μη κοινόχρηστες ενεργειακές παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών. Βασικές απαιτήσεις για την συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι:

- Η πολυκατοικία να έχει εκδώσει ΑΦΜ και να διαθέτει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού - Με απόφαση γενικής συνέλευσης γίνεται η υποβολή αίτησης από εκπρόσωπο καθώς και επιμέρους αιτήσεις από τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων.

- Έκδοση ΠΕΑ που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.

ΑΙΤΗΣΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΥΠΟΣ “Β” (Νέα κατηγορία) Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και περιλαμβάνει μόνο αυτοτελείς παρεμβάσεις αναβάθμισης των κοινόχρηστων χώρων της πολυκατοικίας, χωρίς δηλαδή να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα. Βασικές απαιτήσεις για την συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι:

- Η πολυκατοικία να έχει εκδώσει ΑΦΜ και να διαθέτει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού - Με απόφαση γενικής συνέλευσης γίνεται η υποβολή αίτησης από εκπρόσωπο καθώς και επιμέρους αιτήσεις από τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων.

- Έκδοση ΠΕΑ που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.

- Αφορά μόνο κοινόχρηστες παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης και αυτονόμησης.

Κίνητρα Εξοικονομώ- Αυτονομώ

Στη νέα προσέγγιση του προγράμματος ενισχύεται ο προσανατολισμός στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, δηλαδή στην εξοικονομούμενη ενέργεια, ήτοι:

- Αναβάθμιση υποχρεωτικά κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες

- Ενεργειακό premium στην επιχορήγηση (10% extra) όταν οι παρεμβάσεις οδηγούν σε σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης σε ενεργοβόρες κατοικίες. Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός συνολικών παρεμβάσεων είναι:

- 50.000€ ανά επιλέξιμη κατοικία ή - 100.000€ ανά ΑΦΜ ωφελούμενου δικαιούχου (για περισσότερες κατοικίες)

- 80.000€ ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός κοινόχρηστων παρεμβάσεων σε πολυκατοικίες