Σύμφωνα με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις των ιδιοκτητών ακινήτων, πάνω από το 50% των Ελλήνων που νοικιάζουν κάποιο ακίνητο καθυστερεί να πληρώσει το ενοίκιο από 2 έως και 6 μήνες. Χιλιάδες είναι οι μισθωτές που αδυνατούν λόγω της οικονομικής κρίσης να πληρώσουν στην ώρα τους, φέρνοντας σε απόγνωση και τους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Στην Αθήνα οι καθυστερήσεις στην πλειονότητά τους ξεπερνούν τους 2 μήνες, ενώ στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με την Ενωση Ιδιοκτητών Ακινήτων της πόλης, 4 στους 5 ενοικιαστές καθυστερούν ακόμη και 5 μήνες να καταβάλουν τα ενοίκια. Το φαινόμενο των δύστροπων ενοικιαστών πριν από την κρίση δεν ξεπερνούσε σε ποσοστό το 15%-20%. Την τελευταία διετία καταγράφεται τριπλασιασμός του αριθμού των κακοπληρωτών είτε λόγω αδυναμίας πληρωμής των οφειλών είτε... εξ επαγγέλματος. Αν και είναι δύσκολο να υπολογίσει κανείς τα «φέσια» στην αγορά, εκτιμάται ότι πάνω από 1 δισ. τον χρόνο είναι τα χρήματα που δεν θα εισπράξουν φέτος οι ιδιοκτήτες. Η κατάσταση για τους ιδιοκτήτες είναι χειρότερη, καθώς πολλοί ενοικιαστές φεύγουν χωρίς να πληρώσουν ούτε κοινόχρηστα ούτε λογαριασμούς ρεύματος, νερού κλπ.Eκατοντάδες «επαγγελματίες» φεσατζήδες εκμεταλλεύονται τους ιδιοκτήτες ακινήτων και δεν πληρώνουν μένοντας έτσι τζάμπα για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Μένουν μερικούς μήνες σε ένα διαμέρισμα, δεν πληρώνουν ενοίκια και στη συνέχεια μετακομίζουν σε άλλο σπίτι, όπου κι εκεί δεν πληρώνουν τους ιδιοκτήτες. Κύριοι... στόχοι τους είναι οι ηλικιωμένοι ιδιοκτήτες που δεν μπορούν να ελέγξουν εύκολα την περιουσία τους», τονίζει ο κ. Παραδιάς. Bεβαίως, πλέον, ο ιδιοκτήτης μπορεί να πετύχει την απομάκρυνση του μισθωτή ακινήτου που αρνείται να καταβάλει τα μισθώματα χωρίς τη διεξαγωγή δίκης, αναβολών, μαρτύρων κ.λπ

Χωρίς να γίνονται μακροχρόνια δικαστήρια, ο εκμισθωτής μπορεί, με το ειδικό καταψηφιστικό αίτημα να υποχρεώσει τον ενοικιαστή να πληρώσει τις οφειλές του. Ο ενοικιαστής εάν μέσα σε 15 ημέρες πληρώσει τα οφειλόμενα, «μπλοκάρει» τη διαδικασία έκδοσης της διαταγής απόδοσης του μισθίου και η αποβολή του από το ακίνητο. Διαφορετικά ο ιδιοκτήτης πάει σε δικηγόρο και στη συνέχεια, ο δικαστής εκδίδει διαταγή απόδοσης. Ο ενοικιαστής έχει 20 εργάσιμες για να φύγει από το ακίνητο, αλλά μπορεί να κάνει αίτηση ανακοπής της διαταγής ή και αίτηση αναστολής. Συνολικά, η διαδικασία μπορεί να κρατήσει μόλις 50 ημέρες.

Ο μεγάλος «πανικός» των ειδικών της αγοράς είναι τα λεγόμενα σπίτια των «κόκκινων» δανείων. Είναι οι χιλιάδες πρώτες κατοικίες ιδιωτών που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους και οι οποίοι αυτή τη στιγμή προστατεύονται από το «πάγωμα» των πλειστηριασμών. Σε περίπτωση αναστολής του μέτρου, ένα μεγάλο μέρος από αυτά θα περάσει στα χέρια των τραπεζών οι οποίες, αναζητώντας ρευστό θα πουλήσουν σε πολύ χαμηλότερες τιμές από τις ισχύουσες στην αγορά. Τότε, θα υπάρξει μεγαλύτερη πίεση σε όλη την Κτηματαγορά λόγω της υπερβάλλουσας προσφοράς με άμεσο αποτέλεσμα το «ξεφούσκωμα» όλης της αγοράς. Όπως δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος των συμβολαιογράφων κ. Κώστας Βλαχάκης, «αν βγουν στην αγορά τα ακίνητα που κατέχει το Δημόσιο και οι τράπεζες καθώς και τα ιδιωτικά ακίνητα, δηλαδή όσα κρατούν οι εργολάβοι και δεν πουλάνε ακόμη σε τιμές κάτω του κόστους, αυτό θα αποτελέσει «βόμβα» για την Κτηματαγορά».

Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί είναι ότι πληθαίνουν οι περιπτώσεις όπου ιδιοκτήτες και κατασκευαστές, κυρίως διαμερισμάτων, πουλούν σε τιμές ακόμη και κάτω του κόστους. Αλλοι εκλιπαρούν για την εξεύρεση αγοραστών πριν οι τράπεζες τους πάρουν την περιουσία λόγω χρεών ενώ πλέον συμβαίνει το πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα της πώλησης νεόδμητων σπιτιών στην Αττική σε τιμές που κανείς δε μπορούσε να φανταστεί. Περιοχές στο λεκανοπέδιο που πωλούσαν νεόκτιστα διαμερίσματα στα 1.800 ευρώ/τ.μ. πριν το 2007, σήμερα πουλάνε 1.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.

Στον ξενοδοχειακό κλάδο η κατάσταση την τελευταία διετία είναι ζοφερή και όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν ξενοδοχειακοί παράγοντες «δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή ξενοδοχεία στην Ελλάδα που να μην πωλούνται, ωστόσο οι ξενοδόχοι εξακολουθούν να επιμένουν σε υψηλά τιμήματα, τα οποία δεν ανταποκρίνονται στις υφιστάμενες συνθήκες της αγοράς». Ενδιαφερόμενοι αγοραστές για μονάδες στην Ελλάδα είναι κυρίως αραβικά και ρωσικά κεφάλαια - με το ενδιαφέρον των Ρώσων να επικεντρώνεται στη Χαλκιδική - ενώ εσχάτως στην περιοχή της Πελοποννήσου έχουν εμφανισθεί και Κινέζοι επενδυτές. Λόγω των υψηλών τιμημάτων που ζητούν οι ιδιοκτήτες μέχρι στιγμής ελάχιστες αγοραπωλησίες έχουν πραγματοποιηθεί - με εξαίρεση 2-3 μεσαίες μονάδες από ρωσικούς τουριστικούς οργανισμούς - ενώ καμία «εκκωφαντική» συμφωνία δεν έχει καταγραφεί μέχρι τώρα στην αγορά. Οσες συμφωνίες έχουν γίνει αφορούν κυρίως μικρομεσαία ξενοδοχεία, ενώ η ανώτερη τιμή που έχει καταγραφεί είναι στα πέριξ των 10 εκατ. ευρώ. Ειδικά για την περιοχή της Αθήνας έχουν ζητηθεί τιμές έως και 100 εκατ. ευρώ, ποσά ωστόσο τα οποία δεν ανταποκρίνονται στις υφιστάμενες συνθήκες, ενώ συζητήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο διάστημα για μεσαίας δυναμικότητας ξενοδοχεία με τίμημα από 30 έως 50 εκατ. ευρώ είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα, ωστόσο δεν ολοκληρώνονται λόγω της γενικότερης αβεβαιότητας και αστάθειας στην αγορά. Λόγω της κρίσης, πάντως, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι γνωστοί όμιλοι έχουν αναθέσει σε ξένα μεσιτικά γραφεία είτε την απευθείας πώληση είτε ακόμη και την παραχώρηση του δικαιώματος μίσθωσης μεγάλων μονάδων. Από την πλευρά τους, μεγάλες τράπεζες όπως οι Eurobank και Alpha αναζητούν εδώ και καιρό αγοραστές για τις μονάδες ιδιοκτησίας τους (King George και Hilton αντίστοιχα), ενώ η διοίκηση της Εθνικής ανακοίνωσε πρόσφατα ότι άμεσα θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες πώλησης του Αστέρα.

Αυξάνεται ο ρυθμός της πτώσης των τιμών των κατοικιών καθώς -όπως ανέφερε η χθεσινή έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος- αυτές περιορίστηκαν κατά 9,3% το πρώτο τρίμηνο του 2012, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία του 2011, προκύπτει ότι οι τιμές των κατοικιών υποχώρησαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 5,3% (5,4%, 5,0%, 4,4% και 6,5% το α΄, β΄, γ΄ και δ΄ τρίμηνο του 2011, αντίστοιχα), έναντι μείωσης 4,7% το 2010. Οσον αφορά τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου, προκύπτει αντιστροφή τής μέχρι πρότινος τάσης που ήθελε τα παλαιότερα ακίνητα να μειώνονται με ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι τα νεόδμητα. Τα νέα διαμερίσματα υποχώρησαν κατά 10,3%, ενώ τα παλιότερα (άνω των πέντε ετών) κατά 8,6%. Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι οι τιμές το πρώτο φετινό τρίμηνο ήταν μειωμένες σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 κατά 9,9% στην Αθήνα, 10,1% στη Θεσσαλονίκη, 8,8% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 8,2% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Πρόκειται για σαφές δείγμα της μεγαλύτερης μείωσης που καταγράφουν οι αξίες των κατοικιών στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, σε σχέση με τις άλλες περιοχές της χώρας. Για το σύνολο του 2011, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, η μείωση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2010 ήταν 6,4% (Αθήνα), 6,8% (Θεσσαλονίκη), 4,0% (άλλες μεγάλες πόλεις) και 3,7% (λοιπές περιοχές) αντίστοιχα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία για συναλλαγές-εκτιμήσεις κατοικιών, οι οποίες δείχνουν σημάδια κατάρρευσης, καθώς το πρώτο τρίμηνο του 2012 περιορίστηκαν σε μόλις 5.900, έναντι 7.700 το τέταρτο τρίμηνο του 2011, ενώ σε ετήσια βάση, η πτώση τους αγγίζει το 54,1%. Συνολικά το 2011, πραγματοποιήθηκαν μόλις 42.000 συναλλαγές (μέσω τραπεζικού συστήματος), μειωμένες κατά 43,5% σε σχέση με το 2010 (74.500). Ο όγκος των οικιστικών ακινήτων που αφορούσαν οι συναλλαγές-εκτιμήσεις (με βάση το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων) ήταν μειωμένος κατά 52,1% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο, ενώ ολόκληρο το 2011 ο όγκος των συναλλαγών μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 40,7%.