Με αφορμή τα δημοσιεύματα περί υποτιθέμενης αλλαγής στις προϋποθέσεις εγκατάστασης ανεξάρτητων θερμαντικών συστημάτων σε ανεξάρτητες οριζόντιες ιδιοκτησίες πολυκατοικιών, από την ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνονται τα εξής:

1.Η διαδικασία και οι προϋποθέσεις για τη δυνατότητα απόσπασης συγκεκριμένης ιδιοκτησίας από θέρμανση με υγρά καύσιμα στο φυσικό αέριο, ή αντικατάσταση του κοινόχρηστου καυστήρα της οικοδομής με καυστήρα φυσικού αερίου ορίζονται από το Π.∆.420 της 19/20.10.87 "Για εγκατάσταση δικτύων αερίων καυσίμων σε νέες οικοδομές". (ΦΕΚ Α' 187), στο άρθρο 2 όπως έχει τροποποιηθεί ως σήμερα.

2. Το άρθρο 39 του προσφάτως ψηφισθέντος νόμου 4447/2016 περί χωρικού σχεδιασμού κλπ. τροποποιεί το άρθρο 11 του νόμου 4342/2015 που αναφέρεται στους μετρητές ενεργειακής κατανάλωσης. Η νέα παράγραφος 8 του άρθρου αυτού αφορά αποκλειστικά την εγκατάσταση συστημάτων μέτρησης της ενέργειας που καταναλώνεται, και δεν μπορεί ποτέ να αφορά το δικαίωμα της αυθαίρετης εγκατάστασης θέρμανσης με φυσικό αέριο ή άλλο μέσο θέρμανσης, με αγνόηση των κανονισμών των πολυκατοικιών όλης της χώρας.

3. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις του νομοθέτη, η συγκεκριμένη έκφραση "δεν απαιτείται προηγούμενη έγκριση ή απόφαση οργάνου ή ενημέρωση ή άδεια άλλης αρχής ή φορέα" δεν μπορεί ποτέ να αφορά την παράκαμψη των αποφάσεων των γενικών συνελεύσεων των πολυκατοικιών (η οποία ασφαλώς δεν αποτελεί «όργανο αρχής ή φορέα»), αλλά το ότι, αν κάποιος νόμιμα από πλευράς συνιδιοκτησίας,  μπορεί να εγκαταστήσει ένα νέο σύστημα μέτρησης ή κεντρικής θέρμανσης, δεν χρειάζεται άδεια ή έγκριση από καμιά πολεοδομική ή άλλη δημόσια αρχή.

4. Αν ο νομοθέτης ήθελε πράγματι να επιτρέψει την μονομερή και αυθαίρετη αποχώρηση από τα υπάρχοντα συστήματα κεντρικής θέρμανσης των πολυκατοικιών, γεγονός που θα δημιουργούσε συνθήκες "ζούγκλας" σε όλες τις πολυκατοικίες και δεκάδες χιλιάδες προσφυγές στα Πρωτοδικεία της χώρας, θα έπρεπε να τροποποιήσει ρητά τις διατάξεις του Π.Δ. 420/1987, που ρυθμίζουν το θέμα αυτό, ή έστω τις διατάξεις περί οριζοντίου ιδιοκτησίας του Ν. 3741/1929, θέτοντας συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως η ΠΟΜΙΔΑ είχε προτείνει όταν προ διετίας είχε γίνει πολύμηνη και διεξοδική δημόσια διαβούλευση επί του θέματος αυτού, και όχι να επιχειρήσει, ένα τόσο σοβαρό κοινωνικό θέμα, να το περάσει συγκαλυμμένα σε άσχετη διάταξη, χωρίς καμιά απολύτως διαβούλευση.

5. Πράγματι, όπως η ΠΟΜΙΔΑ είχε επισημάνει από το 2014, αν επιτρέψουμε άναρχα την αυτόβουλη ατομική θέρμανση με φυσικό αέριο ή οποιοδήποτε άλλο τρόπο, των ισχυρότερων οικονομικά νοικοκυριών της κάθε πολυκατοικίας, αυτό θα αποτελέσει την απαρχή τεράστιας περαιτέρω υποβάθμισης της ζωής των υπολοίπων – οικονομικά ασθενέστερων- μέσα στο ίδιο κτίριο, την κακοποίηση των προσόψεων των οικοδομών, και τελικά τη μετατροπή των γενικών συνελεύσεων των πολυκατοικιών σε πυγμαχικά ριγκ, με χιλιάδες πολιτών να εμπλέκονται σε ατέρμονες και δαπανηρές δικαστικές διαδικασίες!

Το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου στην Τουρκία φαίνεται μεταξύ άλλων να κεντρίζει το ενδιαφέρον τούρκων πολιτών για αγορά ακινήτου στην Ελλάδα. Αποκαλυπτικο είναι προσφατο ρεπορτάζ της Süddeutsche Zeitung η οποία σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της, παραθέτει επώνυμες και ανώνυμες μαρτυρίες επαγγελματιών του κτηματομεσιτικού κλάδου. «Ολοένα περισσότεροι Τούρκοι αγοράζουν σπίτια στην Ελλάδα» έγραφε στον τίτλο της η εφημερίδα του Μονάχου για να σχολιάσει: «Η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία έφερε απροσδόκητη πελατεία στους έλληνες εμπόρους ακινήτων. Όταν ένα σπίτι ή διαμέρισμα στην Ελλάδα αλλάζει ιδιοκτήτη, ο αγοραστής φαίνεται ότι κατάγεται όλο και πιο συχνά από την Τουρκία». Όπως ομολογεί η συντάκτρια του άρθρου, «δεν υπάρχουν επίσημοι αριθμοί, ωστόσο έμποροι ακινήτων επιβεβαιώνουν το φαινόμενο. ‘Τα προηγούμενα δύο χρόνια είχαμε μαζική αύξηση των τούρκων αγοραστών', λέει μεσίτης . ‘Κυρίως μετά το πραξικόπημα άτομα από τη μεσαία τάξη της Τουρκίας άρχισαν να σκέφτονται την περίπτωση ενός ακινήτου στην Ευρώπη».Όπως έγραφε η εφημερίδα του Μονάχου, μεσίτες λένε ότι πολλοί τούρκοι αγοραστές είναι δημόσιοι υπάλληλοι, επιχειρηματίες, δικηγόροι, ελεύθεροι επαγγελματίες και διανοούμενοι και ζουν κατά κύριο λόγο σε πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη και η Άγκυρα, όπου είναι περισσότερο διαδεδομένη η ευρωπαϊκή κουλτούρα. Πάντως η τάση αυτή συνδέεται και με το γεγονός ότι όποιος αγοράζει στην Ελλάδα ακίνητα αξίας τουλάχιστον 250.000 ευρώ, μπορεί να λάβει άδεια παραμονής στη χώρα. Αυτή ισχύει για πέντε χρόνια και μπορεί, εφόσον δεν πωληθεί το ακίνητο, να ανανεώνεται χωρίς περιορισμό». Η SZ επισημαίνει ότι ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το 2013 από τη συγκυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για την προσέλκυση επενδυτών.

Το «πράσινο φως» για «εισβολή» σε διαμερίσματα -κατόπιν συνεννόησης και ραντεβού- έδωσε Πρωτοδικείο σε υπαλλήλους Πολεοδομίας, έπειτα από καταγγελίες για διάφορες αυθαιρεσίες που φέρονται να έγιναν από ιδιοκτήτρια (γκρέμισμα τοίχων) χωρίς πολεοδομική άδεια, ούτε συναίνεση των υπόλοιπων συνιδιοκτητών, καθώς κρίθηκε ότι αυτοί έχουν εύλογο ενδιαφέρον να ελέγξουν αν παραβιάζεται η πράξη σύστασης της πολυκατοικίας, αν προκαλείται πρόβλημα στατικότητας και για να καταγραφούν τυχόν παραβάσεις. Όπως γράφει το Έθνος, με αφορμή πλήθος διενέξεων μεταξύ των συνιδιοκτητών (και με εξώδικα, μηνύσεις), καταγγελίες για παραβάσεις γύρω από κοινόχρηστους χώρους κ.λπ., αλλά και επειδή η ιδιοκτήτρια «έστησε» επανειλημμένως υπαλλήλους περιφερειακής Πολεοδομίας σε σχετικά ραντεβού, αρνούμενη να τους ανοίξει το διαμέρισμα για έλεγχο, το δικαστήριο απείλησε σε ενδεχόμενη νέα άρνηση και αποφυγή ελέγχου με χρηματική ποινή 1.000 ευρώ και προσωρινή κράτηση ενός μηνός.Παρεμβαίνοντας στις συνεχείς και έντονες προστριβές μεταξύ ιδιοκτητών διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες, η Δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι σε σπίτια μπορούν να μπουν και υπάλληλοι της Πολεοδομίας, εάν έχουν δικαστική εντολή για να διερευνήσουν βάσιμες υποψίες-καταγγελίες ότι στο εσωτερικό διαμερίσματος έγιναν σοβαρές αλλοιώσεις και διαρρυθμίσεις, που μπορεί να θέσουν σε δοκιμασία την αντοχή του κτίσματος.

H έκρηξη της αγοράς κατοικίας κατά την δεκαετία του ΄80 θα πρέπει να αξιολογηθεί κυρίως ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων και στοχευμένων πολιτικών δράσεων που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο και δευτερευόντως στην χρηματοπιστωτική αγορά που ήταν το βασικό αίτιο της έκρηξης που σημειώθηκε στην διάρκεια της περιόδου 1997-2008. Ιδιαίτερα σημαντικό θα πρέπει να θεωρηθεί το γεγονός ότι η πορεία των τιμών δεν επηρεάστηκε από την πρόσφορά .

Σύμφωνα με τα στοιχεία των Εθνικών Λογαριασμών ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των επενδύσεων σε κατοικίες ήταν 4% (τιμές του 1970). Το 1990 , όταν δηλαδή το γενικό επίπεδο των τιμών κατοικιών έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών οι επενδύσεις σε κατοικίες ήταν στα υψηλότερα επίπεδα της δεκαετίας. Η παράλληλη αυτή πορεία υποδηλώνει την δυναμική της ζήτησης η οποία απορρόφησε το σύνολο των προσφερόμενων ακινήτων . Με δεδομένο δεν είναι δυνατόν , λογω έλλειψης διαθέσιμων στοιχείων να καταγραφεί με απόλυτους αριθμούς το σύνολο της προσφοράς δεν θα απείχε πολύ από την πραγματικότητα να χρησιμοποιηθεί ο όρος ότι η αγορά κατοικίας την περίοδο 1986 -1990 κινήθηκε σε συνθήκες υπερβάλλουσας ζήτησης που προκλήθηκαν από εξωγενείς παράγοντες.

Αν και η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει ότι η σχέση των τιμών πώλησης των κατοικιών με την αντίστοιχη των τιμών των ενοικίων είναι αντιστρόφως ανάλογη εντούτοις η αγορά κατοικίας της Αττικής δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτή την διαπίστωση. Συγκεκριμένα τα στοιχεία της ΕΣΥΕ που καταγράφουν την εξέλιξη των τιμών των ενοικίων (ειδικός δείκτης για τον υπολογισμό του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ) εμφανίζουν αύξηση των τιμών των ενοικίων που υπερβαίνει το 200%. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι την περίοδο 1986-1990 ο ρυθμός αύξησης των τιμών των ενοικίων σαφώς υπολείπονταν του ρυθμού μεταβολής των τιμών των κατοικιών . Αν και οποιαδήποτε ερμηνεία της συγκεκριμένης συμπεριφοράς είναι παρακινδυνευμένη εντούτοις μπορεί να υποστηριχθεί η άποψη ότι , η έκρηξη της αγοράς κατοικίας την περίοδο 1986-1990 δεν μπορεί να ερμηνευτεί με αμιγώς οικονομικούς όρους .

Αντίθετα πρόκειται για μία συμπεριφορά που συνδέεται με την αναβάθμιση των συνθηκών στέγασης των νοικοκυριών . Η ανάγκη αυτή , είναι απόλυτα συνεπής από την πορεία μεγεθών που καταγράφουν την εξέλιξη της αξίας των περιουσιακών στοιχείων αλλά και του διαθεσίμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Η αύξηση του πλούτου σε συνδυασμό με στοχευμένες πολιτικές που επικεντρώνονταν σε ομάδες πληθυσμού κυρίως της μεσαίας τάξης επέτρεψαν την χρηματοδότηση της αγοράς κατοικίας κυρίως με ίδια κεφάλαια και δευτερευόντως με τραπεζικό δανεισμό. Η υπόθεση αυτή επιβεβαιώνεται και από την μελέτη των στοιχείων που αφορούν τις σχετικές τιμές ανά περιοχή. Συγκεκριμένα η μεταβολή του εύρους της απόκλισης της μέσης τιμής πώλησης της κατοικίας ανά περιοχή από την μέση τιμή του συνόλου της Αττικής αποτελεί ένα ασφαλές εργαλείο προσέγγισης όχι μόνο των συνθηκών ζήτησης για κατοικίες στην κάθε αγορά αλλά και για τυχόν εσωτερικές ανακατατάξεις που σημειώνονται στο σύνολο της αγοράς (κινητικότητα αγοράς). Η συγκεκριμένη μέθοδος προσέγγισης κρίνεται ιδιαίτερα ασφαλής για την ελληνική πραγματικότητα αφού η μελέτη του προβλήματος με βάση την εξέλιξη των δημογραφικών μεγεθών παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα λόγω των ελληνικών ιδιαιτεροτήτων . Για τον σκοπό αυτό η αγορά κατοικίας της Αττικής εντάχθηκε σε τέσσερεις κατηγορίες. Τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν :

Το επίπεδο των τιμών .

Η εισοδηματική σύνθεση του πληθυσμού.

Η χιλιομετρικές αποστάσεις από περιοχές με έντονη βιομηχανική και βιοτεχνική δραστηριότητα.

Τα ιστορικά χαρακτηριστικά της περιοχής και συγκεκριμένα το χρονικό διάστημα που η περιοχή έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά αγοράς αστικής κατοικίας.

Με βάση τα κριτήρια αυτά προέκυψαν τέσσερεις κατηγορίες περιοχών και συγκεκριμένα:

Προάστια με τιμές κατοικίας να είναι υψηλότερες 10-20% από την μέση τιμή κατοικίας της Αττικής. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές:Γλυφάδα, Αγία Παρασκευή , Χαλάνδρι και Παλαιό Φάληρο.

Προάστια με τιμές κατοικίας να είναι υψηλότερες 30-60% από την μέση τιμή κατοικίας της Αττικής. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές Κηφισιά, Παλαιό Ψυχικό και Βουλιαγμένη.

Συνοικίες του κέντρου της Αθήνας με χαρακτηριστικά περιοχής κύριας κατοικίας. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές : Κυψέλη , Αμπελόκηποι , Παγκράτι, Πατήσια και γειτονιές περί την Αχαρνών (Αγ. Μελετίου, Πλ. Αττικής κα).

Προάστια που βρίσκονται πλησίον βιομηχανικών και βιοτεχνικών ζωνών. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές : Αιγάλεω, Περιστέρι, Νίκαια και Λιόσια.