Real Estate News NETWORKSOCIALOPINION.GR | INVESTNEWS.GR | PARATIRITIS.GR | PREMIUM.PARATIRITIS.GR

Φόροι

Οδηγός : Τι ισχύει στον φόρο μεταβίβασης

1. Ποιο είναι το αντικείμενο του φ.μ.α. και ποιος ο υπόχρεος για την καταβολή του φόρου; Σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου με αντάλλαγμα και σύσταση εμπραγμάτου σε ακίνητο δικαιώματος καθώς και σε μεταβίβαση πλοίου με ελληνική σημαία επιβάλλεται φόρος στην αξία αυτών και υπόχρεος για την καταβολή του είναι ο αγοραστής.

2. Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την υποβολή της δήλωσης; Για κάθε μεταβίβαση ακινήτου οι συμβαλλόμενοι υποχρεούνται πριν από τη σύνταξη του συμβολαίου, να επιδώσουν κοινή δήλωση φ.μ.α. προς τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας στην οποία βρίσκεται το ακίνητο.

3. Σε πόσα αντίγραφα υποβάλλεται η δήλωση; Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίγραφα εκ των οποίων το ένα κρατείται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. και το δεύτερο, αφού βεβαιωθεί από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. για την ακρίβεια της αντιγραφής, παραδίδεται στον συμβαλλόμενο.

4. Επιτρέπεται η επίδοση της δήλωσης σε αναρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ.; Επιτρέπεται η επίδοση της δήλωσης σε αναρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ., όταν είναι δύσκολη η επίδοσή της στον αρμόδιο Προϊστάμενο, λόγω του ότι η έδρα αυτού είναι σε διαφορετική πόλη από εκείνη που καταρτίζεται η σύμβαση, ο οποίος, αφού καταχωρήσει τη δήλωση αυτή στο βιβλίο δηλώσεων, υποχρεούται να την αποστείλει στον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. προς έλεγχο. Επίσης, αν στην περιφέρεια που βρίσκεται το ακίνητο εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, επιτρέπεται, όταν είναι δύσκολη η επίδοσή της στον αρμόδιο Προϊστάμενο, να επιδοθεί η δήλωση του φόρου μεταβίβασης στον Προϊστάμενο της αρμόδιας για τη φορολογία εισοδήματος του αγοραστή Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας. Στην περίπτωση αυτή χορηγείται αντίγραφο της δήλωσης για τη σύνταξη συμβολαίου και στη συνέχεια η δήλωση διαβιβάζεται στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για έλεγχο των προσδιοριστικών στοιχείων του ακινήτου που δηλώθηκαν.

5. Πώς καταβάλλεται ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων; Στις περιοχές που εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης Φ.Μ.Α., ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράφει σε αυτήν την αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, βάσει της οποίας καταβάλλει εφάπαξ το φόρο που αναλογεί. Σε περίπτωση που το τίμημα είναι μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας, ο φόρος υπολογίζεται επί του τιμήματος. Αν όμως ο φορολογούμενος αμφισβητήσει την αντικειμενική αξία του ακινήτου, έχει το δικαίωμα μέσα σε 30 ημέρες από τότε που υπέβαλε τη δήλωση να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία θα αποφανθούν για τον προσδιορισμό της αξίας με βάση τα συγκριτικά στοιχεία. Στις υπόλοιπες περιοχές που δεν εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης Φ.Μ.Α., ο φορολογούμενος καταβάλλει εξ ολοκλήρου το φόρο που αναλογεί με βάση την αξία που δήλωσε. Στη συνέχεια, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. προσδιορίζει προσωρινά την αγοραία αξία του ακινήτου και ο αγοραστής έχει πλέον το δικαίωμα μέσα σε δίμηνη ανατρεπτική προθεσμία από την ημερομηνία παραλαβής της δήλωσης να επιδώσει συμπληρωματική δήλωση σύμφωνα με τη προσωρινή αξία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. και να καταβάλει χωρίς προσαυξήσεις και πρόστιμα το μισό του αναλογούντος φόρου και το υπόλοιπο μισό τον επόμενο της βεβαίωσης μήνα. Στην περίπτωση που δεν υποβάλει την πιο πάνω συμπληρωματική δήλωση, ενεργείται πλέον τακτικός έλεγχος από το προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. για το προσδιορισμό της αξίας, χωρίς να τον δεσμεύει πλέον η προσωρινή προεκτίμηση και στη συνέχεια εκδίδεται το σχετικό φύλλο ελέγχου. Μέσα σε 30 ημέρες από την κοινοποίηση του φύλλου ελέγχου ο αγοραστής έχει το δικαίωμα να συμβιβαστεί ή να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια.

6. Ποιοι είναι οι συντελεστές για τον υπολογισμό του Φ.Μ.Α.; 8% για το μέχρι είκοσι χιλιάδων (20.000) € τμήμα της φορολογητέας αξίας και 10% για το άνω του ποσού αυτού τμήμα της, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη πυροσβεστικής υπηρεσίας στην περιοχή. Στο ποσό του κύριου φόρου επιβάλλεται και φόρος υπέρ δήμων και κοινοτήτων 3%. Για να γίνει κατανοητό αυτό, παρατίθενται τα ακόλουθα παραδείγματα: α) Ο Α' αγοράζει οικόπεδο αξίας 8.800 €. Ο αναλογών φόρος μεταβίβασης θα υπολογισθεί με συντελεστή 8%. β) Ο Α' αγοράζει οικόπεδο αξίας 22.000 €. Ο αναλογών φόρος θα υπολογισθεί για το μέχρι των 20.000 € τμήμα της αγοραίας αξίας με συντελεστή 8%, για το άνω δε των 2.000 € τμήμα με συντελεστή 10%. Οι ανωτέρω συντελεστές εφαρμόζονται σε μεταβιβάσεις ακινήτων, η φορολογική υποχρέωση των οποίων γεννιέται από τις 23-4-2010 και μετά. Ο Φ.Μ.Α. που προκύπτει κατά τα προεκτεθέντα μειώνεται στο μισό ή στο ένα τέταρτο ανάλογα με τη νομική μορφή της πραγματοποιούμενης μεταβίβασης ή την ιδιότητα των συμβαλλόμενων προσώπων. Οι κυριότερες κατηγορίες είναι οι ακόλουθες: α) Φ.Μ.Α. μειωμένος στο τέταρτο. Οι περιπτώσεις που ο Φ.Μ.Α. μειώνεται στο τέταρτο είναι η αυτούσια διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων, η διάλυση Ο.Ε., Ε.Ε. και Ε.Π.Ε. και η μεταβίβαση των ακινήτων της εταιρείας στους εταίρους της κατά το λόγο της εταιρικής τους μερίδας καθώς και η απόληψη ακινήτων της εταιρείας από εταίρους που αποχωρούν από αυτή. β) Φ.Μ.Α. μειωμένος στο μισό. Οι περιπτώσεις που ο Φ.Μ.Α. μειώνεται στο μισό είναι η ανταλλαγή ακινήτων ίσης αξίας, η υποχρεωτική ανταλλαγή οικοπέδων, συγχώνευση Α.Ε και Συνεταιρισμών, η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια καθώς και η συνένωση οικοπέδων.

7. Σε ποιες περιπτώσεις σύστασης ή τροποποίησης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας οφείλεται φ.μ.α.; Σε κάθε περίπτωση σύστασης ή τροποποίησης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας θα πρέπει να ερευνάται αν συντελείται, άμεσα ή έμμεσα, μεταβίβαση εμπραγμάτων επί ακινήτων δικαιωμάτων μεταξύ των συγκυρίων, είτε με μορφή διανομής, είτε ανταλλαγής, είτε πώλησης, είτε δωρεάς ιδανικών μεριδίων π.χ. -σύσταση σε οικόπεδο με υφιστάμενα κτίσματα. -σύσταση και στο μελλόκτιστο δικαίωμα υψούν με υφιστάμενα κτίσματα. -μεταφορά ποσοστών εξ αδιαιρέτου οικοπέδου σε μελλόκτιστο δικαίωμα υψούν, στο οποίο υφίστανται κτίσματα και στις οριζόντιες ιδιοκτησίες αυτών έχει κατανεμηθεί το σύνολο των ποσοστών του οικοπέδου. -τροποποίηση σύστασης με απόσπαση τμήματος οριζόντιας ιδιοκτησίας από εκείνη στην οποία ανήκε και μεταφορά της σε οριζόντια ιδιοκτησία άλλου συνιδιοκτήτη. -σύσταση με διανομή ψιλής κυριότητας. -διανομή υφιστάμενης κάθετης ιδιοκτησίας σε οικόπεδο με κτίσματα. -κατάργηση υφιστάμενης σύστασης σε οικόπεδο με κτίσματα.

8. Τεκμήριο αποπερατωμένου κτίσματος - Ποιες είναι οι προϋποθέσεις εφαρμογής του; α. να μεταβιβάζονται ιδανικά μερίδια οικοπέδου β. η μεταβίβαση να γίνεται με αντάλλαγμα γ. να έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια ανέγερσης πολυκατοικίας, ή η σχετική αίτηση να έχει υποβληθεί το αργότερο σε 2 χρόνια από τη μεταβίβαση και δ. η ανέγερση των κτισμάτων να γίνει είτε από τον πωλητή των ποσοστών του οικοπέδου, είτε από εργολάβο ο οποίος ανέλαβε με αντιπαροχή την ανέγερση της πολυκατοικίας, είτε από τρίτο πρόσωπο το οποίο ενεργεί για λογαριασμό είτε του οικοπεδούχου είτε του εργολάβου.

9. Πότε οφείλεται φόρος διανομής; Κατά την αυτούσια διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων τους οφείλεται φ.μ.α , αν συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α. η διανομή να είναι αυτούσια, δηλαδή ο καθένας από τους συγκυρίους να παίρνει είτε ένα διαιρετό μέρος των ακινήτων που διανέμονται είτε ποσοστό εξ αδιαιρέτου αυτών. β. η αξία της μερίδας που παίρνει από τη διανομή κάθε συγκύριος δηλ. η φυσική του μερίδα, να είναι ίση με την αξία της ιδανικής του μερίδας, δηλ. με την αξία που είχε η εξ αδιαιρέτου συμμετοχή του. Ο φ.μ.α. μειωμένος στο % επιβάλλεται στο σύνολο της περιουσίας που διανέμεται και σε περίπτωση άνισης διανομής, η επί πλέον αξία θεωρείται ότι αποκτάται με ξεχωριστή μεταβίβαση και φορολογείται με ακέραιο συντελεστή φ.μ.α, αν καταβληθεί αντάλλαγμα, διαφορετικά οφείλεται φόρος δωρεάς. Σε περίπτωση άνισης διανομής η διαφορά της φυσικής από την ιδανική μερίδα υποβάλλεται τόσο σε φόρο διανομής όσο και κατά περίπτωση σε φόρο δωρεάς ή φ.μ.α. με ακέραιο συντελεστή.

10. Ποιοι είναι οι πρόσθετοι φόροι και πότε επιβάλλονται; α) Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος που ορίζεται σε ποσοστό 2,5% επί του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος λόγω μη υποβολής της δήλωσης, για κάθε μήνα καθυστέρησης. β) Σε περίπτωση υποβολής ανακριβούς δήλωσης, επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόσθετος φόρος που ορίζεται σε ποσοστό 2% επί του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε, για κάθε μήνα καθυστέρησης. γ) Σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος που ορίζεται σε ποσοστό 1% επί του φόρου που οφείλεται με τη δήλωση, για κάθε μήνα καθυστέρησης.

11. Δικαίωμα προσφυγής - Εξώδικη επίλυση της διαφοράς. α. Κατά του φύλλου ελέγχου έχει δικαίωμα προσφυγής ο υπόχρεος ή οι κληρονόμοι του, εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση του φύλλου ελέγχου. Η ανωτέρω προθεσμία άσκησης της προσφυγής ισχύει για πράξεις που εκδίδονται ή παραλείψεις της φορολογικής αρχής που συντελούνται από την 21-9-2012 και μετά. β. Κατά τη διάρκεια της ανωτέρω προθεσμίας προς άσκηση της προσφυγής, ο υπόχρεος δικαιούται να ζητήσει την εξώδικη επίλυση της διαφοράς (συμβιβασμό) από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. ή την Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (Ε.Δ.Ε.Φ.Δ.) του άρθρου 70Α του Κ.Φ.Ε., εφόσον το προσδιοριζόμενο ποσό του κύριου και πρόσθετου φόρου υπερβαίνει τις 50.000 €. Στις περιπτώσεις που η Ε.Δ.Ε.Φ.Δ. είναι αποκλειστικά αρμόδια για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς, δηλαδή για ποσά άνω των 300.000 €, η προθεσμία για την υποβολή της αίτησης στην Ε.Δ.Ε.Φ.Δ. είναι 60 ημέρες, ενώ η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής κατά της απόφασης της Ε.Δ.Ε.Φ.Δ. είναι 30 ημέρες από την επίδοση της απόφασης στον υπόχρεο (άρθρο 70Α Κ.Φ.Ε.).

12. Ποιοι είναι οι δικαιούχοι της απαλλαγής από το Φ.Μ.Α για αγορά πρώτης κατοικίας; Η απαλλαγή παρέχεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα (έγγαμα ή άγαμα), εφόσον κατοικούν μόνιμα στην Ελλάδα ή προτίθενται να εγκατασταθούν σε αυτή το αργότερο εντός δύο ετών από την αγορά Η απαλλαγή παρέχεται και στον κύριο εξ αδιαιρέτου ποσοστού ή ψιλό κύριο ή επικαρπωτή κατοικίας ή οικοπέδου που αγοράζει το υπόλοιπο ποσοστό ή το εμπράγματο δικαίωμα της επικαρπίας ή της ψιλής κυριότητας, προκειμένου να γίνει εξ ολοκλήρου κύριος του ακινήτου, εφόσον το ποσοστό που έχει δεν του πληροί τις στεγαστικές ανάγκες. Η απαλλαγή παρέχεται και στο σύζυγο που βρίσκεται σε διάσταση, υπό τον όρο ότι έχει καταθέσει αίτηση ή αγωγή διαζυγίου τουλάχιστον προ έξι μηνών από το χρόνο της αγοράς. Αν δε λυθεί ο γάμος με διαζύγιο μέσα σε πέντε έτη από την αγορά, αίρεται η χορηγηθείσα απαλλαγή και καταβάλλεται ο οικείος φόρος. Οι ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, αποθηκών, γραφείων, βιομηχανοστασίων και γενικά αμιγών επαγγελματικών στεγών έχουν δικαίωμα απαλλαγής. Δεν θεωρείται επαγγελματική στέγη το ακίνητο, το οποίο από την οικοδομική άδεια ή τον τίτλο κτήσης χαρακτηρίζεται ως κατοικία, έστω και αν αυτό χρησιμοποιείται ως επαγγελματική στέγαση.

13. Ποια είναι η έκταση της παρεχόμενης απαλλαγής; Παρέχεται απαλλαγή για βοηθητικούς χώρους; Καταργήθηκε η χορήγηση της απαλλαγής για αγορά κατοικίας με εμβαδόν έως 200 τ.μ. ή οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί κατοικία με εμβαδόν έως 200 τ.μ., ανεξάρτητα από την αξία τους, και παρέχεται απαλλαγή, η οποία συνδέεται με την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου και το είδος του αγοραζόμενου ακινήτου ως εξής: -Για αγορά κατοικίας: από άγαμο μέχρι ποσού αξίας 200.000€, από άγαμο που παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 250.000€, από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 250.000€ ενώ από έγγαμο που παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 275.000€. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 25.000€ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 30.000€ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. - Για αγορά οικοπέδου: από άγαμο μέχρι ποσού αξίας 50.000€ από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 100.000€. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000€ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 15.000€ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Αν η αξία του ακινήτου υπερβαίνει τα παραπάνω αφορολόγητα όρια, η απαλλαγή χορηγείται μέχρι του αντίστοιχου αφορολόγητου ποσού και για την επιπλέον αξία οφείλεται ΦΜΑ με συντελεστή 10%. Σε περίπτωση αγοράς κατοικίας, στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα με το ίδιο συμβόλαιο αγοράς. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται σε αγορές πρώτης κατοικίας, η φορολογική υποχρέωση των οποίων γεννιέται από τις 23-4-2010 και μετά.

14. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας; α) Ο αγοραστής ή η σύζυγός του ή τα ανήλικα παιδιά του να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οικήσεως σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες, και βρίσκονται σε δημοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Ακόμη για την απαλλαγή απαιτείται το αγοραζόμενο οικόπεδο ή το γήπεδο στο οποίο βρίσκεται η αγοραζόμενη οικία ή το διαμέρισμα να είναι οικοδομήσιμο και εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου δήμου ή κοινότητας, και μεταξύ αγοραστή και πωλητή να μην υπάρχει συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας πρώτου βαθμού. Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της απαλλαγής θα πρέπει να συντρέχουν στο όνομα του αγοραστή. β) Θεωρείται ότι καλύπτονται οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή και της οικογένειάς του, αν το συνολικό εμβαδόν της καθαρής επιφάνειας (της επιφάνειας χωρίς τους κοινόχρηστους χώρους) κατοικιών που υφίστανται ή υπάρχει η δυνατότητα βάσει των πολεοδομικών διατάξεων να αναγερθούν είναι: 70 τ.μ., προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά του και 25 τ.μ. για το τρίτο και τα επόμενα τέκνα. Κατ' εξαίρεση, οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% αυξάνονται από 70 τ.μ. σε 90 τ.μ. γ) Η απαλλαγή παρέχεται με τον όρο ότι το ακίνητο θα παραμείνει στην κυριότητα του αγοραστή για μία τουλάχιστον πενταετία.

15. Πότε αίρεται η απαλλαγή; α) Σε περίπτωση που με πράξη εν ζωή μεταβιβασθεί το ακίνητο ή συσταθεί σ' αυτό οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα, πλην υποθήκης, πριν από την παρέλευση της πενταετίας, αυτός που μεταβιβάζει ή συνιστά εμπράγματο δικαίωμα υποχρεούται, προ της μεταβίβασης ή της σύστασης του εμπράγματου δικαιώματος, να υποβάλει δήλωση και να καταβάλει εφάπαξ το Φ.Μ.Α. που αναλογεί στην αξία του μεταβιβαζομένου ακινήτου. Ως αξία του ακινήτου λαμβάνεται η αξία που έχει το ακίνητο κατά το χρόνο της νέας μεταβίβασης ή της σύστασης του εμπράγματου δικαιώματος ή το δηλωθέν τίμημα της μεταβίβασης, εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας. Ο φόρος υπολογίζεται με βάση τους συντελεστές που ίσχυαν κατά το χρόνο χορήγησης της απαλλαγής, εκτός εάν ο φόρος που αναλογεί στην αξία του ακινήτου του χρόνου απαλλαγής είναι μεγαλύτερος, οπότε καταβάλλεται ο μεγαλύτερος αυτός φόρος. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση χορήγησης απαλλαγής και στους δύο συζύγους κατά την αγορά ακινήτου εξ αδιαιρέτου, κατά τη μεταβίβαση του ποσοστού του ενός συζύγου σε τρίτον εντός της πενταετίας καταβάλλεται ο φόρος που αναλογεί στο ποσοστό αυτό. β) Αν ο αγοραστής δεν εγκατασταθεί στην Ελλάδα εντός προθεσμίας δύο ετών από την αγορά, υποχρεούται να υποβάλει δήλωση το αργότερο εντός προθεσμίας έξι μηνών από τη συμπλήρωση της διετίας και να καταβάλει τον αναλογούντα φόρο. Για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται υπόψη η αξία του ακινήτου κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης.

16. Υπάρχει δικαίωμα απαλλαγής για δεύτερη φορά; Η απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης για αγορά κατοικίας ή οικοπέδου παρέχεται μια φορά. Απαλλαγή παρέχεται και για κάθε νέα αγορά ακινήτου, εφόσον: α) τα ακίνητα που έχει στην κυριότητά του κατά το χρόνο της νέας αγοράς ο αγοραστής, ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα τους, δεν πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους και β) ο αγοραστής υποβάλει την οικεία δήλωση και καταβάλει εφάπαξ το φόρο που αναλογεί στην αξία του ακινήτου που έτυχε της απαλλαγής. Ως αξία του ακινήτου λαμβάνεται η αξία που έχει αυτό κατά το χρόνο της νέας απαλλαγής. Για τον υπολογισμό του φόρου γίνεται χρήση των συντελεστών που ίσχυαν κατά το χρόνο χορήγησης της πρώτης απαλλαγής και καταβάλλεται εφάπαξ, εκτός εάν ο φόρος που αναλογεί στην αξία του ακινήτου ή στο καταβληθέν τίμημα κατά το χρόνο χορήγησης της πρώτης απαλλαγής είναι μεγαλύτερος, οπότε καταβάλλεται ο μεγαλύτερος αυτός φόρος. Η απαλλαγή αυτή παρέχεται και σε πρόσωπα τα οποία έτυχαν απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης για απόκτηση στέγης μέχρι 14.7.1980, καθώς και σε πρόσωπα τα οποία έτυχαν απαλλαγής από το φόρο κληρονομιάς ή γονικής παροχής για απόκτηση πρώτης κατοικίας, εφόσον για τα πρόσωπα αυτά συντρέχουν οι προϋποθέσεις απαλλαγής και καταβληθεί ο οικείος φόρος κατά περίπτωση.

Τι θα αλλάξει στο "χαράτσι"

Δύο σενάρια επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών για τον τρόπο με τον οποίο θα επιβληθεί και το 2013 το... «έκτακτο» ειδικό τέλος ακίνητων ηλεκτροδοτούμενων επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ) που εισπράττει η ΔΕΗ, μέσω του λογαριασμού κατανάλωσης ρεύματος. Το πρώτο σενάριο προβλέπει ότι το ΕΕΤΗΔΕ θα είναι κατά 20% μειωμένο (σε μέσα επίπεδα) σε σχέση με το 2012. Η απώλεια των εσόδων θα καλυφθεί από την επιβολή Φόρου Ακίνητης Περιουσίας και το 2013, κάτι που δεν περιλαμβάνεται ούτε στο μνημόνιο ούτε στον κρατικό προϋπολογισμό. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει ότι το ειδικό τέλος ακίνητων θα επιβληθεί και φέτος με τους ίδιους συντελεστές που ίσχυαν το 2011 και το 2012. Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα επιβληθεί ΦΑΠ για το 2013, ενώ ο ενιαίος φόρος ακίνητων θα ισχύσει από το 2014. Ειδικότερα:

Το σενάριο για.. «ήπιο» ΕΕΤΗΔΕ, στο οποίο αναφέρθηκε ο υπουργός οικονομικών προβλέπει μείωση των συντελεστών με όφελος κυρίως για τους μικροϊδιοκτήτες. Συγκεκριμένα, εξετάζεται μια μείωση των συντελεστών του χαρατσιού της ΔΕΗ. Το Ειδικό Τέλος Ακινήτων θα ξεκινά από τα 3 ευρώ το τ.μ. για τιμή ζώνης από 1 ευρώ έως 1.500 ευρώ/τ.μ. Σήμερα το χαράτσι της ΔΕΗ ξεκινά ουσιαστικά από τα 5 ευρω/τ.μ. Για τους περισσότερους φορολογούμενους, καθώς η χαμηλή τιμή ζώνης 500-1.000 ευρώ αφορά πολύ μικρό αριθμό ιδιοκτητών. Αντίστοιχη θα είναι η μείωση των συντελεστών και στα υπόλοιπα κλιμάκια. Υπολογίζεται ότι με τον τρόπο αυτό (δηλαδή με τη μειωμένη κλίμακα και τους υφιστάμενους συντελεστές παλαιότητας) όσοι έχουν παλαιά και μικρά σπίτια θα έχουν μια ελάφρυνση 20% σε σχέση με το 2012 (περίπου 100 ευρώ ανάλογα με την επιφάνεια και την παλαιότητα του ακινήτου). Για να καλυφθεί η απώλεια το εσόδων, στο «ήπιο σενάριο», η κυβέρνηση θα πρέπει είτε να ξεκινήσει να εισπράττει, εντός του 2013, τον ενιαίο φόρο ακίνητων (κάτι που έχει απορρίψει η τρόικα) ή να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση Φόρου Ακίνητης Περιουσίας και για το 2013. Στην περίπτωση αυτή περισσότεροι από 500.000 φορολογούμενοι, οι οποίοι κατείχαν την 1-1-2013 κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν ΦΑΠ 0,2%-2%, ανάλογα με την αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας τους.

Το δεύτερο σενάριο που εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι το ΕΕΤΗΔΕ θα επιβληθεί με τους υφιστάμενους συντελεστές ούτως ώστε να εισπραχτούν 2,6 δισ. ευρώ. Στο σενάριο αυτό ο ενιαίος φόρος επί των ακινήτων μεταφέρεται για το 2014 και δεν θα επιβληθεί ΦΑΠ για το 2013.

Τα "παράθυρα" του πόθεν έσχες

Φυσικά ένα απο τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι αγοραστές ακινήτων είναι η δικαιολόγηση των ποσών που καταβάλλονται για την αγορά ενός σπιτιού. Ποιο ποσό κεφαλαίου όμως προηγούμενων ετών που φορολογήθηκε ή νόμιμα έχει απαλλαχθεί από τη φορολογία, αναγνωρίζεται για την κάλυψη της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης;

Για τον προσδιορισμό κεφαλαίου του φορολογούμενου ανά έτος λαμβάνονται υπόψη, τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα απαλλαγεί από το φόρο, τα οποία προκύπτουν από συμψηφισμό των θετικών και αρνητικών στοιχείων αυτών, τα χρηματικά ποσά που ορίζονται στο άρθρο 19 του ΚΦΕ και οποιοδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί, και στη συνέχεια εκπίπτουν οι δαπάνες που προσδιορίζονται στα άρθρα 16 και 17, ανεξάρτητα αν απαλλάσσονται της εφαρμογής των άρθρων αυτών (με εξαίρεση τις χρήσεις 2008 και 2009 για τις οποίες οι δαπάνες των άρθρων 16 και 17 θα αφαιρούνται κατά τον προσδιορισμό του κεφαλαίου των ετών αυτών, μόνο εφόσον εμπίπτουν στις διατάξεις εφαρμογής του τεκμηρίου). Αν δεν υπάρχουν δαπάνες ή αν είναι κάτω από 3000 ευρώ προκειμένου για άγαμο και 5000 ευρώ προκειμένου για συζύγους, το ποσό που πρέπει να εκπέσει προσδιορίζεται με βάση την κοινωνική, οικονομική και οικογενειακή κατάσταση των φορολογουμένων και τις αποδεδειγμένες δαπάνες διαβίωσής τους και σε καμμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 3.000 και 5.000 ευρώ αντίστοιχα. Για την κάλυψη της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης ο φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί κεφάλαιο προηγουμένων ετών προς ανάλωση, για όσα χρόνια ο ίδιος έχει στοιχεία που το αποδεικνύουν και εφόσον βέβαια αυτά γίνονται δεκτά από τον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.

Εξάλλου για την κάλυψη της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης ο φορολογούμενος, φέροντας το βάρος της απόδειξης, μπορεί να επικαλεστεί, πραγματικά εισοδήματα που απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, χρηματικά ποσά που δε θεωρούνται εισόδημα, ποσά που προέρχονται από τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων, εισαγωγή συναλλάγματος εφόσον δικαιολογείται η απόκτησή του στην αλλοδαπή, δάνεια, δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών. Τα δάνεια που λαμβάνονται για αγορά, ανέγερση ή επισκευή κατοικίας δε λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης, ενώ τα καταναλωτικά δάνεια μπορούν να ληφθούν υπόψη.

Φρενο σε αλλαγές σε μεταβιβάσεις

Η απόφαση να εφαρμοστει και για το 2013 το χαράτσι στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και να συνεχίσει μάλιστα να εισπράττεται από τη ΔΕΗ και όχι από τις εφορίες, φέρνει πίσω τις αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων, όπως είναι για παράδειγμα οι φόροι γονικών παροχών, κληρονομιών κτλ. Σημειώνεται ότι , ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Γ. Μαυραγάνης δήλωσε πρόσφατα στη Βουλή ότι είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης να μειωθούν οι φόροι μεταβίβασης ακινήτων προκειμένου να λειτουργήσει η απόφαση αυτή ως εφαλτήριο για επενδύσεις στην πολύπαθη κτηματαγορά και μάλιστα από το εξωτερικό. Είναι μεγάλο το ενδιαφέρον από ξένους για αγορά ακινήτων σε τουριστικές περιοχές. Ωστόσο αποτελεί τροχοπέδη η υψηλή φορολογία τόσο κατά τη μεταβίβασης όσο και κατά την περίοδο κατοχής του ακινήτου. Εφόσον εφαρμοζόταν ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων μέσα στο 2013 θα άλλαζε και οι φορολογικές κλίμακες γονικών παροχών, κληρονομιών και δωρεών.

Ομως, με βάση πληροφορίες που είχαν διαρρεύσει από το υπουργείο Οικονομικών, θα μειωθεί σημαντικά το αφορολόγητο ποσό για την απόκτηση πρώτης κατοικίας αιτία θανάτου ή γονικής παροχής. Με βάση τα ισχύοντα, η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο κληρονόμο και μέχρι 250.000 ευρώ για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος. Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ. μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα. Επίσης χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 ευρώ για κάθε ανήλικο ή άγαμο κληρονόμο και μέχρι 100.000 ευρώ για κάθε έγγαμο κληρονόμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον στο δικαιούχο κληρονόμο ή κληροδόχο περιέρχεται μία μόνο κατοικία ή ένα οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.

Αναζητούν "απιρίνη" για το χαρατσι

«Φόρμουλα» αναζητούν στο οικονομικό επιτελείο προκειμένου να γίνει πιο ήπιο το «χαράτσι» στα ακίνητα (ΕΕΤΗΔΕ), το οποίο εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Οπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, το εύρος των κινήσεων αυτών εξαρτάται άμεσα από τις ανάγκες του τρέχοντος προϋπολογισμού αλλά και τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Προσθέτουν πως θα μπορούσε να εξεταστεί μία μείωση των συντελεστών επιβολής του ΕΕΤΗΔΕ, με το σκεπτικό ότι τα συνολικά έσοδα από τον συγκεκριμένο φόρο είναι υψηλότερα από αυτά που προβλεπόταν να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία από τον υπό σχεδιασμό ενιαίο φόρο ακινήτων που τελικά θα τεθεί σε ισχύ το 2014. Τα ετήσια έσοδα από το «χαράτσι» υπολογίζονται σε 2,5 δισ. ευρώ, ενώ από τον ενιαίο φόρο ακινήτων (σύμφωνα με το βασικό σενάριο στο οποίο είχε καταλήξει η τρικομματική επιτροπή) στα 2,1 με 2,2 δισ. ευρώ. Οπως σημειώνουν, είναι δυνατόν το ΕΕΤΗΔΕ να γίνει... ελαφρύτερο κατά 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο, αλλά αυτό προϋποθέτει ότι θα εισπραχθούν στην ώρα τους εντός του τρέχοντος έτους και μέχρι το τελευταίο ευρώ ο ΦΑΠ του 2011 και ο ΦΑΠ του 2012. Μέχρι στιγμής όμως τα εκκαθαριστικά για τους συγκεκριμένους φόρους δεν έχουν ταχυδρομηθεί. Εκτιμάται ότι η αποστολή τους θα ξεκινήσει στα τέλη Απριλίου ή το αργότερο λίγες ημέρες μετά το Πάσχα. Παράλληλα, εφόσον δεν θα τεθεί από εφέτος σε ισχύ ο νέος ενιαίος φόρος ακινήτων (υπό κανονικές συνθήκες θα αντικαθιστούσε τόσο το ΕΕΤΗΔΕ όσο και τον ΦΑΠ), οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να πληρώσουν και ΦΑΠ για το 2013 ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ. Ομως με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι εφικτό τα εκκαθαριστικά για τον ΦΑΠ του 2013 να αποσταλούν μέχρι το τέλος του έτους.

  • Ακίνητα Τραπεζών

Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter του Realestatenews για να λαμβάνετε καθημερινή ενημέρωση.

Τα Ακίνητα στη Ζωή μας

pomidaani

nomisma_140x60
baner-pontiki