Μηνυτήρια αναφορά κατέθεσε στους Οικονομικούς Εισαγγελείς ο Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής, Νίκος Γαλανός σχετικά με τις «παράνομες» -όπως αναφέρει -«πράξεις που επιχειρούνται για την πώληση από την Εθνική Τράπεζα και το ΤΑΙΠΕΔ του Αστέρα Βουλιαγμένης και της έκτασης Μικρό Καβούρι». Όπως σημειώνει ο κ. Γαλανός στη μηνυτήρια αναφορά -μετά τις δυο επεισοδιακές συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής την περασμένη εβδομάδα- ενώ σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα της 01/03/2004 απαγορεύεται η οικοδόμηση κατοικιών στη εν λόγω προστατευόμενη ζώνη, στη διακήρυξη της πώλησης προβλέπεται δικαίωμα του επενδυτή να κτίσει 8.600 τ.μ. κατοικίες. Και ενώ έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, η Εθνική Τράπεζα και το ΤΑΙΠΕΔ έφεραν για έγκριση στο Περιφερειακό Συμβούλιο το δικαίωμα του επενδυτή να οικοδομήσει τελικά 39.600 τμ. για κατοικίες. Από την απόφαση αυτή καρπώνεται ο ιδιώτης επενδυτής, με συνέπεια το Δημόσιο και η Εθνική Τράπεζα να υποστούν ζημιά πολλών εκατομμυρίων ευρώ, υποστηρίζει ο κ. Γαλανός.

Αγονος καταλήγει ξανά ο διαγωνισμός του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) για την έκταση της Αφάντου στη Ρόδου, καθώς δεν υπήρξε έμπρακτο ενδιαφέρον από επενδυτές. Είναι η δεύτερη φορά κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, που η διαγωνιστική διαδικασία για την έκταση της Ρόδου δεν ολοκληρώνεται, ενώ τα τελευταία 15 χρόνια πάνω από πέντε διαγωνισμοί έχουν πραγματοποιηθεί, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Στην πρώτη φάση της διεθνούς διαγωνιστικής διαδικασίας του ΤΑΙΠΕΔ που έληξε στα τέλη Ιουλίου του 2012 επτά «μνηστήρες» από το εξωτερικό και το εσωτερικό εκδήλωσαν επενδυτικό ενδιαφέρον. Ωστόσο, τον περασμένο Μάιο το Ταμείο αποφάσισε την ακύρωση του διαγωνισμού λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις που διατυπώθηκαν από τους τοπικούς φορείς στο πλαίσιο της διαδικασίας διαβούλευσης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), αλλά και από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Στις αρχές του Ιουλίου επαναπροκήρυξε νέο διαγωνισμό μιας φάσης, με ορίζοντα για τις δεσμευτικές προσφορές μέσα στον Νοέμβριο, ο οποίος όμως επίσης δεν τελεσφόρησε. Η έλλειψη έμπρακτου επενδυτικού ενδιαφέροντος για έργα του μεγέθους της Αφάντου, δείχνει ότι οι επενδυτές εστιάζουν σε μικρότερα και φθηνότερα εγχειρήματα, κυρίως σε εκείνα που είναι έτοιμα να αποφέρουν κέρδη άμεσα, όπως ακίνητα με ενοικιαστές και ξενοδοχειακές μονάδες. Το επενδυτικό περιβάλλον και οι γενικότερες τάσεις του real estate στην Ελλάδα δεν ευνοούν τις επενδύσεις στην ανάπτυξη νέων ακινήτων και νέων ξενοδοχειακών και τουριστικών μονάδων, όπως το προβλεπόμενο σχέδιο για την Αφάντου. Αντίθετα, οι επενδυτές στρέφονται περισσότερο στην αγορά και την αξιοποίηση έτοιμων μονάδων. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο διαγωνισμός θα επαναπροκηρυχθεί στο επόμενο διάστημα και αφού έχει προηγηθεί εκ νέου διαβούλευση με την τοπική κοινωνία (αυτοδιοίκηση, παραγωγικούς φορείς κτλ), καθώς το Ταμείο επιθυμεί την από κοινού διαμόρφωση του πλαισίου αξιοποίησης της έκτασης, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ρόδου.

Παράλληλα, στη διάρκεια της διαδικασίας, κύκλοι του ΤΑΙΠΕΔ δηλώνουν ότι, θα συνεχίζει να προχωρά τις διαδικασίες ωρίμανσης του έργου, ολοκληρώνοντας τις απαραίτητες οικονομικοτεχνικές μελέτες. Από την άλλη, οι ίδιοι κύκλοι προσθέτουν ότι το Ταμείο επέλεξε να μην «ξεπουλήσει» την Αφάντου, καθώς σε αυτή την περίπτωση θα υπήρχαν «ουρές» επενδυτών. Αντίθετα, στόχος του είναι η αξιοποίηση της έκτασης με τους καλύτερους δυνατούς όρους και με βασικό γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και τις ανάγκες των κατοίκων του νησιού. Στο πλαίσιο αυτό, η επενδυτική πρόταση θα κάλυπτε αφενός την οικονομική αξία του ακίνητου με βάση την αποτίμηση των ανεξάρτητων αποτιμητών, αφετέρου θα είχε πολλαπλά αναπτυξιακά οφέλη για την περιοχή, στην κατεύθυνση της αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος, την ενίσχυση της τουριστικής κίνησης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Το ακίνητο στην περιοχή Αφάντου, βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Ρόδου, 20 χιλιόμετρα από την πόλη, κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο του νησιού και έχει επιφάνεια περίπου 1.850.000 τ.μ. Σε αυτό περιλαμβάνεται και γήπεδο γκολφ 18 οπών, έκτασης 450.000 τ.μ. περίπου, σχεδιάστηκε από τον Ντόναλντ Χαραντίν και λειτουργεί από το Μάιο του 1973. Θεωρείται κατάλληλο για την ανάπτυξη παραθεριστικών κατοικιών, ξενοδοχειακών και εγκαταστάσεων παροχής υπηρεσιών τουρισμού αναψυχής, γύρω από το υφιστάμενο γήπεδο γκολφ.

Παρελθόν φαίνεται να αποτελεί για επτά στους δέκα καταναλωτές και οκτώ στους δέκα βιοτέχνες της Θεσσαλονίκης, που δραστηριοποιούνται σε επαγγέλματα συναφή με την οικοδομή, η άποψη ότι η απόκτηση κατοικίας είναι ασφαλής επένδυση. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από έρευνα με θέμα «Το παρόν και το μέλλον των επαγγελμάτων που σχετίζονται με την οικοδομική δραστηριότητα» και διενεργήθηκε για λογαριασμό του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ) από την εταιρεία δημοσκοπήσεων Interview, το διάστημα 16 έως 18 Οκτωβρίου. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας ζοφερή καταγράφεται η εικόνα στα ταμεία των επιχειρήσεων που ‘ζουν’ από την οικοδομική δραστηριότητα. Ενδεικτικό είναι ότι σε ερώτηση σχετική με το τζίρο στο εννεάμηνο του τρέχοντος έτους έναντι του αντίστοιχου περσινού το 79% απαντά ότι το είδε να συρρικνώνεται, το 17% να παραμένει στα ίδια επίπεδα και μόλις το 4% να καταγράφει αύξηση. Κατά μέσο, δε, όρο η μείωση των εσόδων αγγίζει το 45%. Το 85% αγγίζει η πρόθεση για διατήρηση προσωπικού κατά το επόμενο διάστημα, το 2% για πρόσληψη και το 13% για απόλυση. Στην ερώτηση «τι κατά τη γνώμη σας οδήγησε στην ύφεση την αγορά ακινήτων;» το 56,4% απάντησε η αβεβαιότητα για το μέλλον, το 41,9% η δύσκολη πρόσβασή στο δανεισμό, το 32,5% η κακή ψυχολογία ως απόρροια της οικονομικής κρίσης, το 32,9% οι αντικειμενικές αξίες, το 11,1% η ακόρεστη δίψα του Έλληνα για το σπίτι, ενώ το 8,1% η υπερπροσφορά ακινήτων. Το 83% των επιχειρηματιών δεν θεωρεί ότι η αγορά ακινήτων είναι η καλύτερη επένδυση, ενώ θετική άποψη έχει το 17%. Απαισιόδοξο για το μέλλον του κλάδου εμφανίζεται το 88% των ερωτηθέντων καθώς εκτιμά ότι η κρίση στην οικοδομή θα διαρκέσει επί μακρόν, το 10% τρία με τέσσερα χρόνια και μόλις το 2% ένα με δύο.

Απόλυτη κατάρρευση των ακινήτων καταγράφεται στα τελευταία χρόνια, καθώς η δαπάνη επενδύσεων στην κατασκευή ακινήτων στο β’ τρίμηνο του 2013 έπεσε κάτω από τα επίπεδα του έτους 2000. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η επενδυτική δαπάνη στην κατασκευή ακινήτων στο β’ τρίμηνο του 2013 υποχώρησε στο ποσό των 969 εκατ. ευρώ, ποσό που είναι χαμηλότερο μεταξύ όλων των τριμήνων από το έτος 2000! Μάλιστα το έτος 2000 η μέση δαπάνη στα τέσσερα τρίμηνα του έτους ήταν 3,4 δισ. ευρώ και δεκατρία χρόνια αργότερα υποχώρησε κάτω από το 1/3. Επίσης, οι επενδύσεις στα ακίνητα του β’ τριμήνου του 2013,αποτελούν μόλις το 14% της αντίστοιχης δαπάνης του μέσου όρου του έτους 2007, όταν και καταγράφηκαν οι υψηλότερες τιμές. Η επενδυτική δαπάνη στα ακίνητα παρουσίασε σταδιακή αύξηση από το 2000 μέχρι και το 2007, όπου καταγράφηκε η υψηλότερη τιμή της (7 δισ. ευρώ), λόγω της αναπτυξιακής τροχιάς της οικονομίας, των μειωμένων επιτοκίων δανεισμού και των υψηλών και αυξανόμενων εισοδημάτων. Καμπή αποτέλεσε η επιβολή του ΦΠΑ στα νεόδμητα από το 2006, που οδήγησε στη μαζική έκδοση αδειών το συγκεκριμένο έτος και αφορούσαν σε κατασκευές που υλοποιήθηκαν και στα επόμενα χρόνια.