Ακόμα και νοικοκυριά που βρίσκονται πάνω από τα όρια της φτώχειας αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τις δαπάνες στέγασης. Παράλληλα 1 στα πέντε νοικοκυριά αντιμετωπίζει προβλήματα εγκληματικότητας στη γειτονιά που είναι η κύρια κατοικία. Αυτό προκύπτει από στοιχεία έρευνας που αφορά τις συνθήκες διαβίωσης που πραγματοποίησε η Στατιστική Αρχή. Από τη μελέτη των δεικτών για τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού της Χώρας προκύπτει ότι η στέρηση βασικών αγαθών και υπηρεσιών (δυσκολία ικανοποίησης βασικών αναγκών, ανεπαρκείς συνθήκες στέγασης, επιβάρυνση από τις δαπάνες στέγασης, αδυναμία αποπληρωμής δανείων ή αγορών με δόσεις, δυσκολίες στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών, δυσκολία αντιμετώπισης των συνήθων αναγκών, ποιότητα ζωής) δεν αφορά μόνο το φτωχό πληθυσμό αλλά και μέρος του μη φτωχού πληθυσμού. Αναλυτικά από την έρευνα προκύπτει ότι:

-Το ποσοστό του πληθυσμού που διαβιεί σε κατοικία με στενότητα χώρου ανέρχεται σε 25,5% για το σύνολο του πληθυσμού, ενώ είναι 23,2% για το μη φτωχό πληθυσμό και 34,7% για το φτωχό πληθυσμό

-Περιβαλλοντικά προβλήματα από παρακείμενη βιομηχανία ή κυκλοφορία αυτοκινήτων αντιμετωπίζει το 25,0% του συνολικού πληθυσμού, ενώ ποσοστό 19,1% του ίδιου πληθυσμού αναφέρει ως πρόβλημα τους βανδαλισμούς και την εγκληματικότητα στην περιοχή του.

-Το 27,8% του μη φτωχού πληθυσμού δηλώνει ότι επιβαρύνεται πάρα πολύ από τις συνολικές δαπάνες στέγασης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το φτωχό πληθυσμό εκτιμάται σε 50,6% .

-Το 12,4% του συνολικού πληθυσμού δηλώνει ότι δυσκολεύεται πάρα πολύ στην αποπληρωμή δανείων ή δόσεων για αγορά αγαθών και υπηρεσιών .

-Το 37,9% του φτωχού πληθυσμού δηλώνει δυσκολία στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως αυτών του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου κλπ. .

Κάθε χρόνο και λιγότεροι αλλοδαποί αγοράζουν ακίνητα στην Κύπρο. Το 2011 έχει κτυπήσει αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας, με μόλις 1652 ακίνητα να έχουν αγοραστεί από αλλοδαπούς σύμφωνα με τα πωλητήρια έγγραφα που έχουν κατατεθεί στο Κτηματολόγιο. Λιγότερα έγγραφα είχαν κατατεθεί πριν 11 χρόνια, το 2001 και αφορούσαν 1207 ακίνητα. Η καλύτερη χρονιά τη δεκαετία, πάντα με βάση των αριθμό των ακινήτων για τα οποία κατατέθηκαν στο Κτηματολόγιο έγγραφα, ήταν το 2007 που δηλώθηκαν αγορές 11281 ακινήτων, με δεύτερη το 2006 με 8355 ακίνητα και τρίτη καλύτερη το 2008 με 6636 ακίνητα.

Στο μεταξύ , σύμφωνα με το RICS οι τιμές για τις κατοικίες και διαμερίσματα μειώθηκαν κατά 1,7% και 4,4% αντίστοιχα κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους. Στη Λευκωσία σημειώθηκε η μεγαλύτερη πτώση στις τιμές των διαμερισμάτων (5,3%), ενώ τη μεγαλύτερη πτώση στις τιμές των κατοικιών ήταν στη Λεμεσό, (πτώση 3,8%).Σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2010, οι τιμές διαμερισμάτων και σπιτιών έχουν μειωθεί κατά 10,7% και 6,7% αντίστοιχα.

Κατά τη διάρκεια του τριμήνου, οι μέσες τιμές για την ενοικίαση διαμερισμάτων και κατοικιών μειώθηκαν κατά 2% και 0,5% αντίστοιχα.Σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2010, τα ενοίκια για τα διαμερίσματα έχουν πέσει 11,4% και για τα σπίτια είναι κάτω από 6,6%. Στο τέλος του τρίτου τριμήνου η μέση ακαθάριστη απόδοση διαμορφώθηκε σε 3,7% για διαμερίσματα και 2% για τα σπίτια.

Από τον περασμένο Νοέμβριο μέχρι σήμερα έχουν ανοίξει τις πύλες τους ένα εκπτωτικό χωριό (McArthurGlen Designer Outlet του McArthur Glen Group), ένα εμπορικό πάρκο (Smart Park της REDS) και τρία νέα εμπορικά κέντρα, στα νότια προάστια (Athens Metro Mall της Talima Ventures), το κέντρο της Αθήνας (Athenian Capitol του ομίλου Χαραγκιώνη) και στα δυτικά προάστια (River West του ομίλου Βιοχάλκο). Οι επενδύσεις για την ολοκλήρωση των παραπάνω projects άγγιξαν τα 375 εκατ. ευρώ. Εάν κρίνουμε από τις... αντοχές που έχουν επιδείξει εν μέσω της κρίσης τα εμπορικά κέντρα (Mall, Golden Hall, Mediterranean Cosmos) της Lamda Development - η οποία υλοποιεί επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 4 εκατ. ευρώ στη Θεσσαλονίκη και αφορά στην ανακαίνιση και τη βελτίωση της αισθητικής αρχιτεκτονικής του Mediterranean Cosmos και τα πολυκαταστήματα (Attica Stores το οποίο ολοκληρώνει μέχρι τις αρχές του 2012 μια νέα επένδυση 5 εκατ. ευρώ στη Θεσσαλονίκη), μπορούμε να αντιληφθούμε ότι οι επενδυτές ποντάρουν σε περαιτέρω συγκέντρωση στον κλάδο, η οποία μεταφράζεται σε περαιτέρω ενίσχυση των «μεγάλων» και συνεχιζόμενη συρρίκνωση των «μικρών».

Πρόσθετο πονοκέφαλο για την αγορά ακινήτων αποτελούν οι υλοποιούμενες συγχωνεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων, που αναμένεται να ενταθούν μέσα στο 2012. Για παράδειγμα, παράγοντες της αγοράς του real estate εκτιμούν πως στην περίπτωση της συγχώνευσης της Alpha Bank και της Eurobank θα υπάρξουν -αργά ή γρήγορα- κινήσεις εξορθολογισμού του κοινού δικτύου καταστημάτων, με το κλείσιμο σημείων πώλησης σε περιπτώσεις «κραχτών» επικαλύψεων. «Σε μια τέτοια περίπτωση, εκτιμώ πως είτε θα επιλεγεί να κλείσει το χειρότερο εκ των δύο σημείο πώλησης, είτε η διοίκηση της τράπεζας θα απευθυνθεί στους ενοικιαστές για μείωση ενοικίου και θα διατηρήσει την παρουσία της εκεί όπου η έκπτωση θα είναι μεγαλύτερη», αναφέρει υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρείας. Ανάλογος προβληματισμός υπάρχει στην αγορά και στην περίπτωση συγχώνευσης του μεγέθους Vodafone - Wind αλλά και άλλων συμφωνιών που αναμένεται να οδηγήσουν σε απελευθέρωση ακινήτων τα οποία σήμερα μισθώνονται από επιχειρήσεις. Πέρα, όμως, από τη γενικότερα πτωτική τάση που αναμένεται να επικρατήσει στις τιμές και στα ενοίκια των εμπορικών ακινήτων και των γραφείων το 2012, όλα δείχνουν πως αυτήν τη χρονιά θα συνεχιστεί η τάση της αγοράς προς όφελος των εμπορικών κέντρων και σε βάρος των καταστημάτων «δρόμου». Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει και από την πορεία της αγοράς την εορταστική περίοδο, όπου στα γνωστά εμπορικά κέντρα παρατηρήθηκε αύξηση επισκεψιμότητας και τζίρος που λίγο-πολύ συγκρίνεται με τον αντίστοιχο περυσινό, όταν το σύνολο της αγοράς εμφάνισε διψήφια πτώση!