Το μέτρο που αποκλείει για μια τριετία το ενδεχόμενο έξωσης των πιο ευάλωτων οικονομικά οικογενειών στην Ανδαλουσία, τέθηκε σήμερα για πρώτη φορά σε εφαρμογή, προκαλώντας ρίγη τόσο στην κεντρική εξουσία στη Μαδρίτη, όσο και στις Βρυξέλλες. Η περιφερειακή κυβέρνηση της Ανδαλουσίας σταμάτησε σήμερα την έξωση μιας οικογένειας που δεν μπορούσε πλέον να ικανοποιήσει το στεγαστικό της δάνειο, υλοποιώντας για πρώτη φορά το μέτρο που επιτρέπει την αφαίρεση από τις τράπεζες της εκμετάλλευσης ορισμένων κατοικιών για μία περίοδο το ανώτατο έως τριών ετών. Επίσης, σύμφωνα με το νόμο αυτόν, οι τράπεζες και οι εταιρείες ακινήτων που κατέχουν κλειστά διαμερίσματα είναι αναγκασμένες να τα νοικιάσουν, διαφορετικά κινδυνεύουν με πρόστιμο έως και 9.000 ευρώ. Το μέτρο, που εγκρίθηκε τον περασμένο Απρίλιο, ξεσήκωσε την αντίδραση της συντηρητικής, εθνικής κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι, η οποία κατέθεσε προσφυγή στη δικαιοσύνη κατά της συνταγματικότητάς του. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, και παρά την προσφυγή της Μαδρίτης, το Κοινοβούλιο της Ανδαλουσίας υιοθέτησε οριστικά το νόμο για την «Κοινωνική Λειτουργία της Κατοικίας», που επιτρέπει την εφαρμογή των προβλεπόμενων αυτών μέτρων. Την ανησυχία της για το κοινωνικό αυτό μέτρο έχει διατυπώσει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που από τον Ιούνιο είχε αναφερθεί στις πιθανές επιπτώσεις που ενδέχεται να έχει, ιδιαίτερα στην αγορά ακινήτων -η οποία κατέρρευσε το 2008- εκτιμώντας πως η εφαρμογή του ενδέχεται να αποθαρρύνει τους επενδυτές. Η απόφαση εμπόδισε την έξωση ενός ζεύγους με δύο παιδιά στην πόλη Ουέλβα, που πλήττεται ιδιαίτερα από την ανεργία. Ο πατέρας είναι μακροχρόνια άνεργος και λαμβάνει μόνο το κρατικό βοήθημα των 420 ευρώ, ενώ η μητέρα έχει εισόδημα μόλις 400 ευρώ το μήνα από την απασχόλησή της ως οικιακής βοηθού. Επειδή δεν κατόρθωναν να πληρώνουν τις δόσεις του στεγαστικού δανείου τους, το διαμέρισμά τους «είχε περιέλθει σε μία διαχειριστική εταιρεία, εν όψει της έξωσής τους», επεσήμανε η τοπική κυβέρνηση. Πλέον, η οικογένεια θα μπορεί να καταβάλλει ενοίκιο ισόποσο με το 25% των εισοδημάτων της. Σύντομα, άλλες 17 οικογένειες στην Ανδαλουσία θα έχουν το δικαίωμα να υπαχθούν στο μέτρο, πρόσθεσε η τοπική κυβέρνηση. Η ανεργία στην Ανδαλουσία, παραδοσιακό προπύργιο του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ανέρχεται στο 35,8%, πολύ παραπάνω του 26,3% του εθνικού μέσου όρου.

Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ καλούνται να επιστρέψουν ιδιοκτήτες ακινήτων που απαλλοτριώθηκαν για σιδηροδρομικά έργα και οι αποζημιώσεις τους κρίνονται υπερβολικά υψηλές από τα δικαστήρια. Η διαδικασία θα γίνει μέσω της εφορίας αναγκάζοντας έτσι δεκάδες κάτοχους ακινήτων να δώσουν πίσω μέρος του ποσού που έλαβαν ως αποζημίωση για την απαλλοτρίωση της περιουσίας τους και η οποία σύμφωνα με απόφαση του δικαστηρίου ήταν υψηλότερη απ΄ ότι έπρεπε. Οι πολύ υψηλές αποζημιώσεις είχαν προκύψει λόγω των τιμών των ακινήτων που είχαν εκτοξευτεί στα ύψη πριν από μία δεκαετία. Πλέον οι υποθέσεις αυτές εκδικάζονται από τα δικαστήρια δεύτερου βαθμού, όπου προκύπτουν σημαντικές μειώσεις. Σημειώνεται ότι οι νέες αποφάσεις των δικαστηρίων καθίστανται οριστικές.

Μία από τις πρώτες αποφάσεις αφορά περισσότερους από 800 ιδιοκτήτες ακινήτων στην περιοχή της Λυκοποριάς στην Κορινθία που αποζημιώθηκαν για τα ακίνητά τους κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής. Οι ιδιοκτήτες αυτοί με απόφαση του Εφετείου καλούνται να επιστρέψουν στην ΕΡΓΟΣΕ περίπου 11 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό είναι ιδιαίτερα υψηλό αν σκεφτεί κανείς ότι οι δικαιούχοι είχαν λάβει μόλις το 70% της αποζημίωσης και όχι το σύνολο που θα έπρεπε να καταβληθεί με την οριστική απόφαση. Οι αποζημιώσεις τους είχαν καθοριστεί με απόφαση του Πρωτοδικείου με βάση τις προσωρινές τιμές. Τώρα καλούνται να επιστρέψουν σημαντικά ποσά ο καθένας από αυτούς μέσω της εφορίας του κάθε υπόχρεου η οποία θα βεβαιώσει τα ποσά αυτά ως οφειλές σύμφωνα με άρθρο που περιλαμβάνει ο πρόσφατος νόμος για την απελευθέρωση των ΚΤΕΛ. Σύντομα αναμένονται και άλλες αποφάσεις όπως οι αποζημιώσεις ιδιοκτήτων στην περιοχή του Ξυλόκαστρου καθώς και την περιοχή «Καμάρι» που βρίσκεται στο νομό Κορινθίας, μετά το Ξυλόκαστρο.

Tο 8%-10% της ελληνικής επικράτειας αποτελούν αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία, δημόσιες ή απαλλοτριωμένες εκτάσεις για αρχαιολογικούς σκοπούς. Με το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο, το οποίο συντάσσεται με χρηματοδότηση ύψους 7 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ όλοι θα γνωρίζουν αν μπορούν να κτίσουν, πού και τι ακριβώς. Επίσης, σε περίπτωση που δεν επιτρέπεται η δόμηση, θα είναι σαφές εξαρχής, ώστε να μην ταλαιπωρείται ο πολίτης, καθώς το ένα δέκατο της ελληνικής επικράτειας αποτελείται από κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους, δηλαδή προστατευόμενους από το κράτος. Εκτιμάται οτι αφορά : περισσότερα από 7.500 δημόσια ακίνητα , περισσότερους από 4.000 κηρυγμένους χερσαίους αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους με τις ζώνες προστασίας τους, που -μαζί με τα μη κηρυγμένα σε ΦΕΚ μνημεία και τους περιβάλλοντες χώρους τους- καλύπτουν έκταση 8%-10% της ελληνικής επικράτειας. Επίσης περιλαμβάνει , περισσότερους από 100 κηρυγμένους ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους , 12.000 αρχαία ακίνητα μνημεία όλων των κατηγοριών και των περιόδων μέχρι το 1830 , Περισσότερα από 8.000 νεότερα του 1830 ακίνητα μνημεία και ιστορικούς τόπους και πάνω από 1.000 θέσεις κατάχωσης αρχαίων μνημείων.

Το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων μόνο κατά την τελευταία 20ετία έχει πληρώσει 390 εκατ. ευρώ για την απαλλοτρίωση ακινήτων (αστικών και εξωαστικών, για γαίες και κτίσματα). Αμεσο είναι και το όφελος από την καταγραφή τους, καθώς ήδη από το στάδιο προετοιμασίας και συγκέντρωσης του υλικού από τοπογράφους μηχανικούς, αρχιτέκτονες μηχανικούς και αρχαιολόγους διαπιστώθηκε υπερδιπλάσιος αριθμός ακινήτων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού από αυτόν που ήταν καταγεγραμμένος στους επίσημους καταλόγους της πρώην Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου. Εντοπίστηκαν επίσης πολυάριθμες περιπτώσεις ακινήτων με ελλείψεις και εκκρεμότητες στις διοικητικές διαδικασίες απόκτησής τους, ακίνητα καταπατημένα από όμορους ιδιώτες, ευρισκόμενα υπό παράνομη κατάληψη από τρίτους ή υποκείμενα σε χρήση αυθαίρετη και ξένη προς το σκοπό της δημόσιας ωφέλειας βάσει του οποίου έγινε η παραχώρησή τους».

Μειώνονται οι επιβαρύνσεις για τους ιδιοκτήτες μικρών οικοπέδων (εντός σχεδίου ή εντός οικισμού) με το τελευταίο σχέδιο που παρουσίασαν οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών στην πολιτική ηγεσία. Με τους νέους συντελεστές προκύπτει μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, σε σύγκριση με το προηγούμενο σχέδιο, για τα οικόπεδα με μοναδιαία αξία από 2 ευρώ έως 150 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ενώ για τα οικόπεδα μεγαλύτερης αντικειμενικής αξίας προκύπτει σημαντική αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης σε σχέση με το προηγούμενο σχέδιο του ενιαίου φόρου ακινήτων. Ο φόρος που επιβάλλεται επί των οικοπέδων υπολογίζεται βάσει της επιφανείας του και των χαρακτηριστικών του. Εφόσον υπάρχει κτίσμα εντός του οικοπέδου η επιφάνειά του φορολογείται με διαφορετική κλίμακα.

- Ιδιοκτήτης οικοπέδου 400 τετραγωνικών μέτρων με μοναδιαία αξία 100 ευρώ το τετραγωνικό. Ο φόρος το 2014 θα ανέλθει στα (400 Χ 0,5) 200 ευρώ.

- Ιδιοκτήτης οικοπέδου 2.000 τετραγωνικών μέτρων με μοναδιαία αξία 1.500 ευρώ το τετραγωνικό. Ο φόρος το 2014 θα ανέλθει στα (2.000 Χ 9) 18.000 ευρώ.

- Ιδιοκτήτης οικοπέδου 700 τετραγωνικών μέτρων με μοναδιαία αξία 600 ευρώ το τετραγωνικό. Ο φόρος το 2014 θα ανέλθει στα (600 Χ 4) 2.400 ευρώ.

Σχετικά με τα αγροτεμάχια δεν αναμένονται βελτιώσεις σε σχέση με το προηγούμενο σχέδιο που είχε δημοσιοποιηθεί.