Σε καμία περίπτωση η διεθνής και η εθνική οικονομική συγκυρία δεν πρέπει ν αποτελέσει το άλλοθι για να γίνουν «εκπτώσεις» στα περιβαλλοντικά ζητήματα της χώρας. Το περιστατικό που συνέβη στο κόλπο του Μεξικού με τη διαρροή πετρελαίου καταδεικνύει ότι τα θέματα περιβάλλοντος είναι μείζονος σημασίας και δεν πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους. Αυτό επισημάνθηκε από το σύνολο των ομιλητών στην ημερίδα που διοργάνωσε -σήμερα 30 Ιουνίου 2010- το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με τίτλο: «Περιβαλλοντική ευθύνη- Πρόληψη και αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών».
Όπως γνωστοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών της ημερίδας, ανενεργός παραμένει η σχετική νομοθεσία στον τόπο μας, καθώς μπορεί με το ΠΔ 148/2009 να ενσωματώθηκε στο εθνικό Δίκαιο της χώρας η Κοινοτική Οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη, ωστόσο, δεν έχουν ακόμη εκδοθεί οι απαιτούμενες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις για την υποχρεωτική υπαγωγή των δραστηριοτήτων που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του ΠΔ σε σύστημα χρηματοοικονομικής ασφάλειας (η εφαρμογή έπρεπε να αρχίσει την 1η Μαίου 2010).
Mε βάση την εισήγηση της Οργανωτικής Επιτροπής που παρουσίασε η Περιβαλλοντολόγος Π.Μ. - Επιμελήτρια ΜΕΠΑΑ κ. Χριστίνα Θεοχάρη, σκοπός της οδηγίας είναι «να διαμορφώσει ένα πλαίσιο για την περιβαλλοντική ευθύνη, βάσει της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» με σκοπό την πρόληψη και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας». Καθιστά τους φορείς εκμετάλλευσης επαγγελματικών δραστηριοτήτων οι οποίες προκαλούν περιβαλλοντική ζημία ως οικονομικά υπόχρεους για την αποκατάσταση της ζημίας και oι φορείς εκμετάλλευσης, των οποίων οι δραστηριότητες συνιστούν επικείμενη απειλή για την πρόκληση περιβαλλοντικής ζημίας, καθίστανται υπόχρεοι για τη λήψη των απαραίτητων προληπτικών μέτρων.
Αδειοδοτούμενες δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΠΔ:
• Το σύνολο των έργων και δραστηριοτήτων που εμπίπτει στις διατάξεις της Οδηγίας IPPC.
• Οι διαδικασίες διαχείρισης επικινδύνων και μη επικινδύνων αποβλήτων.
• Όλες οι απορρίψεις σε εσωτερικά επιφανειακά νερά.
• Όλες οι απορρίψεις ουσιών σε επιφανειακά ή υπόγεια νερά.
• Η άντληση και κατακράτηση νερού.
• Η παραγωγή, χρήση, αποθήκευση, κατεργασία, ταφή, απελευθέρωση επικινδύνων ουσιών, παρασκευασμάτων, φυτοπροστατευτικών προϊόντων και βιοκτόνων.
• Οι μεταφορές οδικώς, θαλασσίως, σιδηροδρομικώς ή εναερίως επικινδύνων ή ρυπογόνων εμπορευμάτων.
• Τα έργα υποδομών και οι βιομηχανικές δραστηριότητες.
• Οιαδήποτε χρήση (και η μεταφορά) γενετικά τροποποιημένων μικροοργανισμών.
• Οιαδήποτε σκόπιμη ελευθέρωση στο περιβάλλον, μεταφορά και διάθεση στην αγορά γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.
• Η διασυνοριακή μεταφορά αποβλήτων εντός, προς ή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Η διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με την Οδηγία καθορίζονται και αξιολογούνται ως προς την περιβαλλοντική ζημιά τρεις κατηγορίες φυσικών πόρων:
• τα προστατευόμενα είδη και φυσικοί οικότοποι,
• τα ύδατα και
• το έδαφος.
Για κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες καθορίζονται τα κριτήρια και τα δεδομένα που απαιτούνται για την αξιολόγηση των δυσμενών μεταβολών από την αρχική κατάσταση, δηλ. της περιβαλλοντική ζημιάς.
Και η κ. Θεοχάρη κατέγραψε τους άξονες δράσης για τους υπόχρεους:
• Χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής.
• Ακριβής γνώση και παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κάθε δραστηριότητας.
• Γνώση και τήρηση των διατάξεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης (ΣΠΔ).
• Αναζήτηση επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων για την εισαγωγή νέων περιβαλλοντικών τεχνολογιών.
• Ενεργός συμμετοχή για τη διαμόρφωση της νέας αγοράς της περιβαλλοντικής ασφάλισης.
• Προώθηση του διαλόγου με την Πολιτεία θα πρέπει να αποτελέσουν τους βασικούς άξονες δράσεις της ελληνικής βιομηχανίας κυρίως, για την ολοκληρωμένη και επιτυχή αντιμετώπιση της νέας πραγματικότητας.
Και ακόμη ανέφερε ότι εργαλεία για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής ευθύνης, αποτελούν ο περιβαλλοντικός έλεγχος, η Ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, καθώς και η διενέργεια των μελετών υποβάθρου.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια της ημερίδας ο Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής κ. Κ. Καρτάλης, επεσήμανε ότι πρέπει να υπάρξει για τις επιχειρήσεις ένα είδος περιβαλλοντικής ενημερότητας, που θα συνδέεται με την φορολογική ενημερότητα, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις ν αναγκασθούν να είναι συνεπείς ως προς τις υποχρεώσεις τους. Και αναφερόμενες στα περιβαλλοντικά πρόστιμα τόνισε πως από εκείνα που έχουν υποβληθεί σε επιχειρήσεις στην περιφέρειά του, τη Μαγνησία, δεν έχει εισπραχθεί από το κράτος ούτε ένα ευρώ…
Όπως τόνισε η Ειδική Γραμματέας του ΥΠΕΚΑ κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη, «κάθε επιχειρηματίας, η δραστηριότητα της επιχείρησης του οποίου προκάλεσε την περιβαλλοντική ζημία ή τον άμεσο κίνδυνο ανάλογης ζημίας θα είναι οικονομικά υπεύθυνος. Η εφαρμογή αυτής της αρχής συμβάλλει στο να παρακινούνται οι φορείς εκμετάλλευσης να λαμβάνουν μέτρα και να αναπτύσσουν πρακτικές που αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων περιβαλλοντικής ζημίας και με αυτό τον τρόπο να μειώνεται η έκθεσή τους σε οικονομικές ευθύνες».
Στην ημερίδα μίλησαν επίσης οι εκπρόσωποι των κομμάτων: Αλ. Κουλίδης (ΠΑΣΟΚ), Μιχ. Γιαννάκης (Ν.Δ.), Χαρ. Ζιώγας (ΚΚΕ), Αλ. Οικονόμου (ΛΑΟΣ), Χ. Κωνσταντάτος (ΣΥΡΙΖΑ) και Αλ. Αργυρόπουλος (Οικολόγοι -Πράσινοι).

Ευθεία επίθεση κατά του Δημάρχου Ηρακλείου εξαπέλυσε σήμερα ο Δήμος Αμαρουσίου για το ζήτημα του οικοπέδου της ΚΕΔ που βρίσκεται στα όρια των δύο Δήμων. Συγκεκριμένα σε ανακοίνωσή του επισημαίνει τα εξής:
«Ο Δήμαρχος Ηρακλείου κος Σ. Γεωργόπουλος κατέλαβε για λογαριασμό του Δήμου του παράνομα και αυθαίρετα ένα οικόπεδο του οποίου δεν είναι ιδιοκτήτης ( ανήκει στην ΚΕΔ και τμήμα του έχει παραχωρηθεί με μνημόνιο προς αξιοποίηση στο Δήμο Αμαρουσίου ) . Το οικόπεδο αυτό βρίσκεται σε περιοχή γενικής κατοικίας , αλλά παράνομα το μετέτρεψε σε χωματερή και το χρησιμοποιεί ως χώρο στάθμευσης των απορριμματοφόρων του. Με την ενέργεια αυτή έδειξε ότι δεν σέβεται όχι μόνον το Δήμο Αμαρουσίου, αλλά ούτε και τους κατοίκους της περιοχής.
Ο Δήμαρχος Ηρακλείου λέει ψέματα όταν ισχυρίζεται ότι το θέμα του οικοπέδου της ΚΕΔ δήθεν ανακινήθηκε από το Δήμο Αμαρουσίου πέντε μήνες πριν τις εκλογές. Η αλήθεια είναι ότι απασχολεί τη σημερινή Διοίκηση και προσωπικά το Δήμαρχο Γ. Πατούλη από την πρώτη μέρα της θητείας του, από το Γενάρη του 2007. Γι αυτό διεκδίκησε και τελικά πέτυχε να υπογράψει ο Δήμος Αμαρουσίου με την ΚΕΔ μνημόνιο για την αξιοποίηση του. Και στην αξιοποίηση αυτή δεν περιλαμβάνεται φυσικά η μετατροπή του χώρου σε χωματερή και εστία μόλυνσης, όπως έκανε ο κος Γεωργόπουλος.
Ο Δήμαρχος Ηρακλείου θα μπορούσε κι αυτός να διεκδικήσει για το Δήμο του από την ΚΕΔ κάποια άλλη έκταση, για να λύσει το πρόβλημα στάθμευσης των απορριμματοφόρων του Δήμου του. Κι όχι να γίνεται «καταληψίας» ενός χώρου που δεν του ανήκει. Δεν φταίνε σε τίποτα οι κάτοικοι της περιοχής του Ψαλιδίου να πληρώσουν με υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους την ανικανότητα του κου Γεωργόπουλου να βρει λύση στο πρόβλημα του.
Αναρωτιόμαστε τι κοινό μπορεί να έχει ο Δήμαρχος Ηρακλείου με το δημοτικό σύμβουλο της αντιπολίτευσης στο Δήμο Αμαρουσίου Σ. Ραγκούση, ο οποίος υποστήριξε ότι όπως έβαλε το Ηράκλειο τα απορριμματοφόρα του στο οικόπεδο του Ψαλιδίου, το ίδιο να κάνει και ο Δήμος Αμαρουσίου; Η απάντηση της σημερινής Διοίκησης του Δήμου απέναντι στους κ.κ. Γεωργόπουλο και Ραγκούση είναι μία, δεν θα επιτρέψουμε να υποβαθμιστεί το Ψαλίδι και να μετατραπεί σε πάρκινγκ απορριμματοφόρων.
Θα θέλαμε να επισημάνουμε πως ο Δήμαρχος Ηρακλείου ενώ επιτίθεται φραστικά σε ιδιωτική κατασκευαστική εταιρεία για την επιβάρυνση που επέφερε στο περιβάλλον όταν χρησιμοποιούσε το συγκεκριμένο ακίνητο, έρχεται τώρα να πάρει τη θέση της και να επιβαρύνει αυτός το περιβάλλον. Αν αυτό δεν είναι υποκρισία, τι άλλο είναι;
Όσον αφορά το κυκλοφοριακό πρόβλημα της περιοχής, ο κος Γεωργόπουλος ποτέ δεν πρότεινε με δική του πρωτοβουλία κάποια λύση, που στηρίζεται δήθεν σε μελέτες. Και δεν το έκανε, γιατί θα έπρεπε πρώτα να απομακρύνει τις τσιμεντένιες ζαρντινιέρες που παράνομα τοποθέτησε κατά μήκος δρόμων του Ψαλιδίου η προηγούμενη διοίκηση του Δήμου του. Η ίδια παράνομη και αυθαίρετη συμπεριφορά συνεχίζεται μέχρι και σήμερα και από τον ίδιο, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες που ως Δήμος έχουμε κάνει ώστε να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, σε συνεργασία και με το Δήμο Πεύκης. Κι ας μας απαντήσει με ειλικρίνεια, η μελέτη Φραντζεσκάκη που επικαλείται, προβλέπει την παράνομη τοποθέτηση ζαρντινιέρων;
Την ικανότητα η την ανικανότητα του κου Γεωργόπουλου να διαχειριστεί τις υποθέσεις της πόλης του θα την κρίνουν οι πολίτες του Ηρακλείου.
Δεν θα του επιτρέψουμε όμως σε καμία περίπτωση να αυθαιρετεί σε βάρος του Δήμου Αμαρουσίου και των κατοίκων μας, χρησιμοποιώντας κάθε νόμιμο μέσο».

Με στόχο την ενημέρωση των πολιτών, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δημοσίευσε την Έκθεση Κατάστασης ως προς τη διαχείριση των αστικών λυμάτων στην Ελλάδα. Στην Έκθεση παρουσιάζεται η εξέλιξη της εφαρμογής της Οδηγίας 91/271/ΕΚ στην Ελλάδα, για τη συλλογή, επεξεργασία και διάθεση των αστικών λυμάτων, τη διαχείριση της παραγόμενης ιλύος από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και την επεξεργασία των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων, με έτος αναφοράς το 2009.
Η Έκθεση υποβάλλεται και στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Άρθρου 16 της άνω Οδηγίας. Συνημμένο το κείμενο της έκθεσης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε το Βέλγιο, την Ελλάδα και τη Ρουμανία να εφαρμόσουν πλήρως τη νομοθεσία της Ε.Ε. για την ποιότητα του αέρα όσον αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια. Τα τρία κράτη μέλη δεν έχουν κατορθώσει μέχρι σήμερα να ρυθμίσουν το πρόβλημα των υπερβολικών εκπομπών των μικροσκοπικών αιωρούμενων σωματιδίων που είναι γνωστά ως ΑΣ10 [PM10]. Τα εν λόγω κράτη μέλη έχουν δύο μήνες στη διάθεσή τους για να συμμορφωθούν προς τις ως άνω υποδείξεις , που έχουν διατυπωθεί με τη μορφή αιτιολογημένων γνωμών στο πλαίσιο διαδικασιών παράβασης, διαφορετικά η Επιτροπή ενδέχεται να τα παραπέμψει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Janez Potočnik δήλωσε: " Τα αιωρούμενα σωματίδια επιδεινώνουν την ατμοσφαιρική ρύπανση και συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Επιβάλλεται ο καθορισμός αυστηρών προτύπων για την προστασία των πολιτών στην Ε.Ε.. Τα ως άνω πρότυπα πρέπει να τηρούνται αυστηρά στις ζώνες για τις οποίες δεν ισχύουν παρατάσεις των προβλεπόμενων προθεσμιών."
Βάσει της οδηγίας 2008/50/ΕΚ τα κράτη μέλη είχαν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν μέχρι το 2005 την τήρηση ορισμένων οριακών τιμών για τα ΑΣ10. Τα εν λόγω όρια επιβάλλουν ετήσια τιμή συγκέντρωσης (40 μg/m3) και ημερήσια τιμή συγκέντρωσης (50 μg/m3), των οποίων απαγορεύεται η υπέρβαση περισσότερο από 35 φορές ανά ημερολογιακό έτος.1
Οι διάφορες χώρες δύνανται να υποβάλλουν αίτηση εξαίρεσης από τις οριακές τιμές για τα ΑΣ10 μέχρι τον Ιουνίου του 2011, αλλά οι εν λόγω εξαιρέσεις υπόκεινται σε μια σειρά προϋποθέσεων. Τα κράτη μέλη οφείλουν να αποδείξουν ότι έχουν λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να συμμορφωθούν μέχρι την εκπνοή της προβλεπόμενης προθεσμίας παράτασης καθώς και ότι εφαρμόζουν σχέδιο για την ποιότητα του αέρα στο οποίο καθορίζονται οι αντίστοιχες ενέργειες για την αντιμετώπιση της ρύπανσης σε κάθε ζώνη όπου ελέγχεται η ποιότητα του αέρα.
Από τις πληροφορίες που διαθέτει η Επιτροπή προκύπτει ότι από το 2005 οι οριακές τιμές για τα ΑΣ10 δεν έχουν τηρηθεί σε πολλές ζώνες στο Βέλγιο και την Ελλάδα. Μολονότι και τα δύο αυτά κράτη μέλη υπέβαλαν αίτηση παράτασης, η Επιτροπή θεώρησε ότι δεν πληρούσαν τις σχετικές προϋποθέσεις.
Τα αιωρούμενα σωματίδια (ΑΣ10) προέρχονται πρωτίστως από τις ρυπογόνες εκπομπές της βιομηχανίας, την κυκλοφορία και τις οικιακές συσκευές θέρμανσης. Μπορούν να προκαλέσουν άσθμα, καρδιαγγειακά προβλήματα, καρκίνο των πνευμόνων και πρόωρο θάνατο.