Ένα δισ. ευρώ διεκδικούν από το δημόσιο οι κοινοπραξίες που λειτουργούν και κατασκευάζουν τα μεγάλα οδικά έργα με συμβάσεις παραχώρησης, σύμφωνα με τον παραιτηθέντα γενικό γραμματέα συγχρηματοδοτούμενων δημοσίων έργων. Αυτό αποκάλυψε την Τρίτη, μιλώντας σε ειδική εκδήλωση για τα μεγάλα έργα, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου Transport Research Arena (TRA).

Δυσοίωνες προβλέψεις από την Deutsche Bank

Το υψηλόβαθμο στέλεχος της Deutsche Bank, κ. Ρέντιγκαν σχετικά με τις συμβάσεις παραχώρησης, διεπίστωσε ότι αντιμετωπίζουν τρία προβλήματα. «Τις απώλειες κεφαλαίων, την ραγδαία μείωση της κίνησης και την αδυναμία αναδιάρθρωσης των έργων με νέους όρους». «Η αγορά έχει αλλάξει» επισήμανε και συμπλήρωσε ότι «δεν μπορείς να ζητάς από τους δανειστές να αναλάβουν το ρίσκο των διοδίων». Μάλιστα, έθεσε ως παράδειγμα αυτό της Αυστρίας, η οποία εγγυήθηκε το ρίσκο των διοδίων, προκειμένου να μην αντιμετωπίσει προβλήματα στις δικές της συμβάσεις παραχώρησης.

Πώς έσωσαν τα έργα οι Ισπανοί

«Η Ισπανία έκανε τις πρώτες συμβάσεις παραχώρησης στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και έχει μακρά εμπειρία. Η χώρα αναπτυσσόταν με ρυθμούς μεγαλύτερους από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Όμως, η Ισπανική οικονομία στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στην εσωτερική κατανάλωση. Η φούσκα του real estate και η αύξηση του χρέους και του ελλείμματος, που έφερε η ύφεση, μείωσε εντυπωσιακά τους κυκλοφοριακούς φόρτους» σημείωσε ο κ. Βασάγιο. «Οι εκτιμήσεις για τις κυκλοφοριακές ροές ήταν λάθος, αφού η κίνηση των οχημάτων ήταν εντυπωσιακά χαμηλότερη από την αναμενόμενη, ενώ η πτώση ήταν μεγαλύτερη από την μείωση του ΑΕΠ» τόνισε. Σύμφωνα με την παρουσίασή του, οι εκτιμήσεις των κυκλοφοριακών ροών των συμβάσεων παραχώρησης ήταν έως και 60% μειωμένες σε σχέση με την πραγματικότητα που έφερε η κρίση. «Η Ισπανική κυβέρνηση επιχείρησε να εξαγοράσει τις ώριμες συμβάσεις παραχώρησης, που είχαν ολοκληρώσει το κατασκευαστικό τους έργο, αφού τυχόν χρεοκοπία τους θα είχε υψηλό κόστος. Και αυτό διότι θα ανέβαινε το έλλειμμα κατά 1% και θα οδηγούσε σε απώλεια του καλού ονόματος της Ισπανίας στις συμβάσεις παραχώρησης» είπε ο κ. Βασάγιο. Το 2010 δόθηκαν δάνεια από κράτος προς τους παραχωρησιούχους, τα οποία είχαν κυμαινόμενα επιτόκια, συνδεδεμένα με τα τελικά οικονομικά αποτελέσματα των συμβάσεων παραχώρησης. «Στόχος του δημοσίου ήταν και να βοηθήσει, αλλά να εγγυηθεί ότι θα πάρει τα χρήματά του πίσω και, μάλιστα, αυτά τα χρήματα δεν επηρέασαν το έλλειμμα. Το 2011 η κυβέρνηση επιδότησε τις προβληματικές συμβάσεις με την διαφορά ανάμεσα στα εκτιμώμενα και τις πραγματικά έσοδα, με ποσό που ανήλθε στα 80 εκατ. ευρώ» είπε. «Το 2012 η κυβέρνηση διεπίστωσε ότι αυτές οι λύσεις δεν ήταν αρκετές. Έτσι, εξετάζει την συγχώνευση μεταξύ καλών και "τοξικών" συμβάσεων παραχώρησης, την χρονική επέκταση των παλιών συμβάσεων, μέσω διαγωνισμού, την εθνικοποίηση των χαμηλής μεταφορικής κίνησης έργων και την αλλαγή άλλων συμβάσεων από προκαθορισμένου χρόνου σε πιο ευέλικτης μορφής» τόνισε ο καθηγητής.

Την επαναλειτουργία του ξενοδοχείου «Μακεδονία Παλλάς», από τις 14 Ιανουαρίου του 2012, καθώς και την επαναπρόσληψη σχεδόν του συνόλου του προσωπικού, προβλέπει- μεταξύ άλλων- η συμβιβαστική λύση που βρέθηκε μετά από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη διοίκηση του ΙΚΑ -ΕΤΑΜ -ιδιοκτήτη του ακινήτου- και τον Όμιλο Δασκαλαντωνάκη, η εταιρεία του οποίου είχε μέχρι πρότινος τη διαχείριση του ξενοδοχείου. Η επαναλειτουργία του ξενοδοχείου θα γίνει με ειδική σύμβαση παραχώρησης για συγκεκριμένο χρόνο, που θα επιτρέψει να παραμείνει σε λειτουργία η μονάδα, ενόσω θα βρίσκεται σε εξέλιξη ο διεθνής διαγωνισμός για την εξεύρεση νέου ενοικιαστή-διαχειριστή.

Ειδικότερα, η συμφωνία προβλέπει, μεταξύ άλλων, την επαναλειτουργία του ξενοδοχείου για εννέα μήνες, με ειδική σύμβαση παραχώρησης στον Όμιλο Δασκαλαντωνάκη, έως τα τέλη Οκτώβριο του 2012, με συμβολικό ενοίκιο 5000 ευρώ μηνιαίως και με μονομερή δυνατότητα του ΙΚΑ να παρατείνει τη νέα σύμβαση κατά τρεις μήνες. Προβλέπεται, επίσης, η επαναπρόσληψη του 95% των πρώην εργαζομένων (το ποσοστό εκτιμάται ότι θα φτάσει το 98%) και ειδικότερα όσων οι συμβάσεις ήταν σε ισχύ την 1η Οκτωβρίου του 2011, σε διάστημα 45 ημερών από την επαναλειτουργία του ξενοδοχείου. Η προσωρινή παραχώρηση στον Όμιλο Δασκαλαντωνάκη είναι ανεξάρτητη από τον διεθνή διαγωνισμό που βρίσκεται σε εξέλιξη για την παραχώρηση του ξενοδοχείου, οπότε εάν στο διάστημα αυτό προκύψει, μέσω αυτής της διαδικασίας, νέος ενοικιαστής, το ξενοδοχείο περνά στη διαχείριση του.

Η καταστροφική για την ελληνική οικονομία ύφεση θα ξεπεράσει το 2011 το 6% σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες βραχυπρόθεσμες προβλέψεις του ΚΕΠΕ, ενώ σε ανησυχητικά αρνητικούς ρυθμούς θα κινηθεί το ΑΕΠ και το 2012, με το ΚΕΠΕ να εκτιμά ότι το ύψος της ύφεσης του χρόνου θα διαμορφωθεί στο 3,6%. Ειδικότερα, όπως σημειώνει το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) στο Ενημερωτικό Δελτίο του, βάσει των διαθέσιμων δεδομένων (έως το τρίτο τρίμηνο του 2011) και της δυναμικής της οικονομικής ύφεσης, η προοπτική για το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους παραμένει αρνητική. Ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται να είναι της τάξης του -6,25% για το 2011 (σε εποχικά διορθωμένη ετήσια βάση). Επιπλέον, βάσει των προβλέψεων του οικονομετρικού υποδείγματος του ΚΕΠΕ, ο ρυθμός αυτός αναμένεται να διαμορφωθεί στο -3,60% το 2012 (σε εποχικά διορθωμένη ετήσια βάση).

Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η αρνητική εικόνα για την εξέλιξη του ΑΕΠ αντανακλά πλήρως τη μέχρι σήμερα δυσμενή εξέλιξη βασικών μακροοικονομικών μεγεθών. Ενδεικτικά, το ΚΕΠΕ αναφέρει ότι κατά το τρίτο τρίμηνο του 2011 οι επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 15,2%, ενώ η συνολική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε μείωση 5,1% σε ετήσια βάση. Αντίθετα, προσθέτει το ΚΕΠΕ, η μείωση του ΑΕΠ αντισταθμίστηκε μερικώς από τη συρρίκνωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών κατά 71,4%, καθώς οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 9,3% σε ετήσια βάση. Αφήνοντας μια μικρή αχτίδα ελπίδας το ΚΕΠΕ επισημαίνει ότι στις εκτιμήσεις του που προκύπτουν από το οικονομετρικό υπόδειγμα που χρησιμοποιεί δεν μπορούν να συνυπολογιστούν οι επιπτώσεις των μέτρων (με την ευρεία έννοια) οικονομικής πολιτικής που αναμένεται να ληφθούν, όπως είναι η υλοποίηση του προγράμματος ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων (PSI) για τη μείωση του χρέους, και οι διαρθρωτικές αλλαγές. «Αυτές οι ενδεχόμενες θετικές επιπτώσεις μπορούν να μετριάσουν την αρνητική προοπτική για το 2012» σημειώνει το ΚΕΠΕ.

Υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη συγχώνευση της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου (ΚΕΔ) με την Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα με απορρόφηση της πρώτης από τη δεύτερη και μεταφορά αρμοδιοτήτων από την ΚΕΔ στην Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών και τον Οργανισμό Σχολικών Κτηρίων.

Η απόφαση, που φέρει τις υπογραφές των υπουργών Οικονομικών, Υποδομών, Παιδείας και Πολιτισμού, προβλέπει πως η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου συγχωνεύεται, με απορρόφησή της από την Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα, η οποία εφεξής μετονομάζεται σε Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Ανώνυμη Εταιρεία» (ΕΤΑΔ Α.Ε.) και εποπτεύεται από τον υπουργό Οικονομικών. Ωστόσο, βάσει της απόφασης ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού θα διατυπώνει τη σύμφωνη γνώμη του για τα θέματα που αφορούν ακίνητα, έργα ή προγράμματα που ανήκαν πριν την συγχώνευση στην Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα. Οι αρμοδιότητες της ΚΕΔ αναφορικά με την απογραφή και τη μέριμνα χαρτογραφήσεως και κτηματογραφήσεως των ακινήτων του Δημοσίου και την επιλογή των καταλλήλων εκ των ακινήτων του Δημοσίου για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των Δημοσίων πολιτικών και στρατιωτικών υπηρεσιών, μεταφέρονται και προστίθενται στις αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών και ασκούνται από τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και Στέγασης της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων. Η ίδια Διεύθυνση θα λάβει και πλήρες αντίγραφο της βάσης δεδομένων και του τηρούμενου στην ΚΕΔ μητρώου περιουσίας, το οποίο εφεξής θα τηρείται στην ΕΤΑΔ.

Βάσει της απόφασης, το προσωπικό της ΚΕΔ με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου που υπηρετεί στην Υποδιεύθυνση ΣΔΙΤ και στη Διεύθυνση Διοίκησης Έργων και Τεχνικής Διαχείρισης αυτής μεταφέρεται στην ΟΣΚ Α.Ε., κατατάσσεται σε κατηγορία και σε μισθολογικά κλιμάκια ανάλογα με τα τυπικά του προσόντα και την προϋπηρεσία του και λαμβάνει τις αποδοχές, που προβλέπονται για το προσωπικό της ΟΣΚ Α.Ε., χωρίς να διατηρεί ως προσωπική διαφορά πρόσθετες αποδοχές ή απολαβές και ειδικά επιδόματα οποιασδήποτε ονομασίας. Όλο το υπόλοιπο προσωπικό, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, καθώς και ο δικηγόρος με σχέση έμμισθης εντολής, που υπηρετεί στην ΚΕΔ ΑΕ, μεταφέρονται στην απορροφώσα εταιρεία ΕΤΑΔ με την ίδια σχέση εργασίας και κατατάσσεται σε κατηγορία και σε μισθολογικά κλιμάκια ανάλογα με τα τυπικά του προσόντα και την προϋπηρεσία του και λαμβάνει τις αποδοχές που προβλέπονται για το προσωπικό της απορροφώσας εταιρείας. Πρόσθετες αποδοχές ή απολαβές και ειδικά επιδόματα οποιασδήποτε ονομασίας δεν θα διατηρούνται ως προσωπική διαφορά.

Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου -που θα ορισθεί από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων- καταρτίζεται νέος Οργανισμός, στον οποίο ορίζονται η διάρθρωση των υπηρεσιών και οι οργανικές θέσεις προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου, καθώς και εποχικού προσωπικού, όπως προκύπτουν ύστερα από την απορρόφηση της ΚΕΔ και την απορρόφηση της εταιρείας Ολυμπιακά Ακίνητα.