Μισθώματα "φωτιά"

Η αγορά γραφείων στην Αττική αλλάζει. Η οικονομική κρίση , τα υψηλά ενοίκια στις λεγόμενες προβεβλημένες περιοχές της αγοράς γραφειακών χώρων αλλά και η ανάπτυξη των υποδομών  μεταφοράς είναι οι κύριες αιτίες των αλλαγών αυτών.
Οι επιχειρήσεις τον τελευτά χρόνο έχουν αλλάξει την πολιτική κόστους τους με κύριο στόχο την συρρίκνωση τους. Στα πλαίσια αυτά , πολλές από αυτές ξεκίνησαν την διαδικασία μετεγκατάσταση τους σε κτίρια που βρίσκονταν σε λιγότερο προβεβλημένες περιοχές, ενώ άλλες κατέβασαν τον πήχυ των απαιτήσεων τους είτε στο ζητούμενο εμβαδόν είτε στην περιοχή εγκατάστασης . Δεν ήταν μάλιστα λίγες οι περιπτώσεις εταιρών που προτίμησαν να αναζητήσουν ενοικιαστή για τους γραφειακούς χώρους ιδιοκτησίας τους  που ήταν ήδη εγκατεστημένοι και να αναζητήσουν νέα επαγγελματική στέγη με χαμηλότερο κόστος ενοικίου και συντήρησης. Στο δίλημμα μικρότερο κόστος ή μικρότερη προβολή προτίμησαν το πρώτο. Δεν ήταν μάλιστα λίγες οι εταιρίες οι οποίες αναζητάν αγοραστή για τους ιδιόκτητους γραφειακούς τους χώρους προκειμένου είτε να αποκτήσουν ρευστότητα είτε να περιορίσουν το κόστος χρηματοδότησης της επένδυσης τους. Σύμφωνα μάλιστα με τις απόψεις κορυφαίων στελεχών εταιρία ακινήτων πολλές επιχειρήσεις που βρίσκονται εγκατεστημένες σε μισθωμένους χώρους που βρίσκονται σε δρόμους υψηλής προβολής χρησιμοποιώντας ως μέσο πίεσης την μετεγκατάσταση τους καλούν τους ιδιοκτήτες σε διαπραγματεύσεις προκειμένου να επανακαθορίσουν το ύψος του μισθώματος. Από την πρακτική αυτή συμμετέχουν ακόμα και τράπεζες οι οποίες έχουν αρχίσει να επαναδιαπραγματεύονται τα μισθώματα των ακινήτων στα οποία είναι εγκατεστημένες. Οι διαπραγματεύσεις μάλιστα αυτές γίνονται ακόμα και αν ο ιδιοκτήτης είναι θυγατρική εταιρία του τραπεζικού ομίλου.
«Οι αλλαγές που συντελούνται στην αγορά γραφείων μπορεί να χαρακτηρίσουν ως καταλυτικές για την εικόνα της αγοράς στα επόμενα χρόνια. Τυπικό παράδειγμα των επιπτώσεων από τις αλλαγές αυτές, μπορεί να χαρακτηριστεί η Λεωφόρο Κηφισίας στην οποία το ποσοστό ξενοίκιαστων επαγγελματικών χώρων έχει αυξηθεί σημαντικά το τελευτά δωδεκάμηνο. Αυτό που προκαλεί προβληματισμό είναι ότι παρά την μείωση των ενοικίων η προσφορά εξακολουθεί να παραμένει ισχυρή γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι επιπτώσεις θα είναι μακροπρόθεσμες. Ανάλογα φαινόμενα καταγράφονται και σε περιοχές του κέντρου στις οποίες μέχρι πρότινος η προσφορά ήταν ανύπαρκτη.» , επισήμανες χαρακτηριστικά στέλεχος εταιρίας ακινήτων μεγάλου τραπεζικού ομίλου και συνεχίζει: «έως και στις αρχές της δεκαετίας το ζητούμενο για τις επιχειρήσεις ήταν η προβολή . Σήμερα αυτό που μετρά είναι το κόστος και η ευκολία πρόσβασης. Αυτή είναι και  η αιτία της ανάπτυξης γραφειακών χώρων στις περιοχές που έχουν πρόσβαση στο μετρό. Θεωρών ότι στην επόμενη δεκαετία θα αναπτυχθούν νέες αγορές πυρήνας των οποίων θα είναι οι σταθμοί του μετρό. Επίσης ένα άλλο στοιχείο που χαρακτηρίζει την αγορά είναι η υψηλή προσφορά σε περιοχές που μέχρι πέρυσι χαρακτηρίζονταν ως ελπιδοφόρες όπως για παράδειγμα οι εθνικοί οδοί.»
Πάντως πρέπει να τονισθεί ότι ένα σημαντικό στοιχείο που επηρέασε την εικόνα της αγοράς γραφειακών χώρων είναι η μείωση των επενδύσεων και κυρίως ο αριθμός των νέων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην χώρα μας. Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις στις οποίες απευθύνονται οι γραφειακοί χώροι υψηλών προδιαγραφών και προβολής είναι αναγκασμένες λόγω  παγκόσμιας οικονομικής κρίσης να περικόπτουν τις δαπάνες τους . Από την άλλα πλευρά έχει περιορισθεί σημαντικά ο αριθμός εκείνων που επεκτείνουν την δραστηριότητα τους στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό επηρεάζει την ζήτηση με ανάλογες επιπτώσεις στις τιμές των ενοικίων. Από την άλλη πλευρά και οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις εφαρμόζουν προγράμματα εξορθολογισμού του κόστους λειτουργίας τους και  έτσι δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν ως ατμομηχανή της αγοράς . Η εικόνα αυτή άλλωστε επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οι τιμές πώλησης έχουν μειωθεί σημαντικά.