Αυθαίρετα: Απο το 1983 στο 2011

Τα αυθαίρετα είναι μία υπόθεση με πορεία σχεδόν παράλληλη με εκείνης του μεταπολεμικού ελληνικού κράτους. Η αδυναμία –ή και η απροθυμία- του δημοσίου να έχει μία ολοκληρωμένη χωροταξική και πολεοδομική πολιτική σε συνδυασμό με την έκρηξη της ζήτησης για στέγης κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας ήταν οι καταλύτες που συνέβαλλαν στην έκρηξη των αυθαιρέτων. Είναι ίσως μοναδικό φαινόμενο για την Ευρώπη να δημιουργούνται μικρές πόλεις από αυθαίρετα κτίσματα λίγα χιλιόμετρα μακρυά από το κέντρο των πόλεων και το δημόσιο με καθυστέρηση δεκαετιών να εντάσσει τις περιοχές στο σχέδιο πόλης. Η πρώτη ουσιαστική παρέμβαση έγινε το 1983 , με το γνωστό σε όλους νόμο Τρίτση. Ο νόμος περιελάμβανε 3 φάσεις:

Α. Φάση: Εντός χρονικού διαστήματος 3 μηνών έπρεπε οι αυθαιρετούχοι να υποβάλλουν αίτηση (μαζί με παράβολο και φωτογραφίες), ώστε να έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν στις δύο επόμενες φάσεις.

Β. Φάση: Οι αυθαιρετούχοι υπέβαλλαν πλήρη σχέδια (τοπογραφικό, αρχιτεκτονικά, κτλ), δήλωση αντοχής και 10% του προστίμου που προέκυπτε, το οποίο ήταν σχετικά χαμηλό, με «αντάλλαγμα» τη σύνδεσή τους στα δίκτυα κοινής ωφέλειας και την αναστολή της κατεδάφισης τους.

Γ. Φάση: Μετά από την καταβολή του υπολοίπου του προστίμου και μόνο για τα αυθαίρετα που ήταν εντός σχεδίου, λαμβανόταν απόφαση νομάρχη για την οριστική εξαίρεση από κατεδάφιση.

Δέκα χρόνια μετά με το Ν.2218/94, με επιστολή στους νομάρχες στα πλαίσια του προαναφερθέντος Νόμου, ζητείται η διευκόλυνση για τους αυθαιρετούχους, οι οποίοι πάσχουν από ανίατη ασθένεια και οι οικίες τους χρειάζονται σύνδεση με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας. Η εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου δεν ικανοποίησε τους στόχους του νομοθέτη, ενώ δεν καταγράφηκε κάποιο αυθαίρετο.

Δέκα χρόνια μετά (το 2003) εξαγγέλλεται η ηλεκτροδότηση των ως τότε υφιστάμενων αυθαιρέτων Η έκδοση της υπουργικής απόφασης καθυστερεί ένα χρόνο περίπου και εκδίδεται αρχές του 2004 (ΥΑ 9732) , με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μία «έκρηξη» μη-νόμιμων κατασκευών. Η διαδικασία προέβλεπε, ότι ο αυθαιρετούχος πήγαινε στο Δήμο με φωτογραφίες και οδοιπορικό, ο Δήμος εξέδιδε μια βεβαίωση, η οποία χρησιμοποιείτο για τη ΔΕΗ, η οποία έκανε τη σύνδεση. Επίσης, προβλεπόταν ότι με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ηλεκτροδοτήσεων, οι Δήμοι όφειλαν να ενημερώσουν τις Πολεοδομίες, οι οποίες έπρεπε να κάνουν αυτοψία εντός 3ετίας για τη σύγκριση δηλωθέντων και πραγματικότητας. Το τελευταίο στάδιο πρακτικά δεν έγινε ποτέ.