Το κλίμα "τρελλάθηκε"

Επτακόσιοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Κίνα και περισσότεροι από 1.400 στο Πακιστάν, από φονικές πλημμύρες. Τις τελευταίες ημέρες, στην καρδιά της Μόσχας, ο υδράργυρος άγγιξε τους 41 βαθμούς Κελσίου, σημειώνοντας την υψηλότερη θερμοκρασία των τελευταίων 30 χρόνων. Καύσωνας έπληξε Ουάσινγκτον και Νέα Υόρκη, με το θερμόμετρο να δείχνει 42 βαθμούς και στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία μετεωρολογικά δελτία, έρχεται ακόμα μία περίοδος πολύ υψηλών θερμοκρασιών, με αξιοσημείωτη υγρασία. Σε παγκόσμιο επίπεδο παρατηρούνται ακραία καιρικά φαινόμενα, που στοιχίζουν τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους και ταλαιπωρούν εκατομμύρια άλλους. Πώς εξηγούνται αυτά τα φαινόμενα; Όπως επισημαίνει ο καθηγητής της Φυσικής της Ατμόσφαιρας, πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Όζοντος και ακαδημαϊκός, Χρήστος Ζερεφός, «η απάντηση δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη». Για να κατανοήσουμε τα φαινόμενα, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε ισορροπία και η ισορροπία του πλανήτη βασίζεται στην αλληλεπίδραση πέντε σφαιρών, οι οποίες διατηρούν το περιβάλλον σε κάποια όρια, μέσα στα οποία αναπτύσσεται η ζωή, έτσι όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Οι σφαίρες αυτές είναι η βιόσφαιρα, που περιλαμβάνει τα έμβια όντα, η γεώσφαιρα, που είναι η γη, η υδρόσφαιρα, δηλαδή οι ωκεανοί, τα ποτάμια και οι λίμνες, η ατμόσφαιρα και η κρυόσφαιρα, που είναι το παγωμένο κομμάτι της ατμόσφαιρας. Οι μεταβλητές της τροχιάς και της θέσης της γης, σε σχέση με τον ήλιο, δημιουργούν κυκλικές μεταβολές πολλών χιλιάδων χρόνων. Ως εκ τούτου, έχουμε παγετώδεις περιόδους, οι οποίες διαρκούν περί τα 100.000 χρόνια και στη διάρκειά τους ένα μεγάλο μέρος της γης είναι παγωμένο, και ζεστές, ημιπαγετώδεις περιόδους, οι οποίες διαρκούν περί τα 15.000 χρόνια. Αυτές οι μεταβολές είναι σχεδόν προβλέψιμες. Τώρα βρισκόμαστε σε μία μεσοπαγετώδη περίοδο, δηλαδή ζεστή περίοδο, από πλευράς ουράνιας μηχανικής του πλανήτη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο άνθρωπος εξελίχθηκε σε αυτό που είναι σήμερα. Ανακάλυψε τον τροχό, τη φωτιά, εφηύρε μηχανές, δημιούργησε τέχνη, επιστήμη, απέκτησε πολιτισμό. Δυστυχώς, όμως, τους τελευταίους αιώνες της ίδιας περιόδου, αυτός ο ίδιος ο άνθρωπος χρησιμοποίησε το πετρέλαιο και άλλα ορυκτά καύσιμα, που ως απεδείχθη, παράγουν αέρια διοξειδίου του άνθρακα, τα οποία, σε μεγάλες ποσότητες, μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τις, ούτως ή άλλως, κλιματικές αλλαγές του πλανήτη. «Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος με αυτόν τον τρόπο, κατάφερε να ζεστάνει τον πλανήτη, όσο δεν είχε ζεσταθεί σε καμία άλλη μεσοπαγετώδη περίοδο της ιστορίας, που ξέρουμε. Τα τελευταία 500.000 χρόνια δεν έχει καταγραφεί τόσο ζεστή μεσοπαγετώδης περίοδος, με βάση τις θερμοκρασίες που βλέπουμε και μελετούμε τα τελευταία 30 με 40 χρόνια. Αποτέλεσμα είναι να παρατηρούνται όλα αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που έχουν ολέθριες συνέπειες για την ισορροπία του πλανήτη», σημειώνει ο κ. Ζερεφός. Η υπερθέρμανση του πλανήτη, λόγω της αύξησης των αερίων του θερμοκηπίου, ως αποτέλεσμα ανθρώπινων παρεμβάσεων, είναι γεγονός και άλλωστε αποτελεί πλέον κορυφαίο θέμα μελέτης των επιστημόνων ανά τον κόσμο. Γιατί ένας πλανήτης, που υπερθερμαίνεται χρόνο με τον χρόνο, δεν είναι και το ... πλέον «φιλόξενο» περιβάλλον για την επιβίωση των επόμενων γενεών. Ο καθηγητής Ζερεφός υπογραμμίζει πως «το πολύ ανησυχητικό είναι ότι αν συνεχίσουμε να εκλύουμε τις ίδιες ποσότητες δισεκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, είτε καίγοντας πετρέλαιο, είτε καίγοντας ορυκτά καύσιμα, ή εκλύοντας ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανική παραγωγή, όπως τους υδροχλωράνθρακες και άλλα αέρια, ή μεθάνιο, από την καλλιέργια και την κτηνοτροφία, τότε από τους 15 βαθμούς, που ήταν η μέση θερμοκρασία της γης (είναι η θερμοκρασία, που κάνει τον πλανήτη κατοικήσιμο) και ενώ έχουμε πάει ήδη στους 16, οι προβλέψεις είναι ότι στα προσεχή 100 χρόνια μπορεί να φτάσουμε ακόμα και τους 20 βαθμούς κελσίου, γεγονός που θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την ίδια την ανθρωπότητα. Γι αυτό πρέπει να ληφθούν γενναίες αποφάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, σε παγκόσμιο επίπεδο, ο κτηριακός τομέας επιτείνει το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 30%. Γι αυτό πρέπει να κατασκευάζονται οικολογικά σπίτια με ενεργειακή αυτάρκεια. Αυτά τα σπίτια ονομάζονται «zero emissions», δηλαδή «μηδενικών εκπομπών». Οι μεταφορές ευθύνονται για ακόμη ένα 30%, ο τομέας της παραγωγής ενέργειας για 15-20% και για 20% η βιομηχανία και η γεωργία με την κτηνοτροφία». Η διεθνής κοινότητα, αν και μετ' εμποδίων, έχει αποφασίσει στις συνόδους του Κιότο και της Κοπεγχάγης ότι πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές των θερμοκηπικών αερίων από τον άνθρωπο. Είτε αυτό γίνεται σε κάθε νοικοκυριό και από τον κάθε άνθρωπο, είτε αυτή γίνεται από έξυπνες συσκευές, οι οποίες θα καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια, όπως π.χ. οι οικολογικοί λαμπτήρες, οικολογικές συσκευές, τα υβριδικά αυτοκίνητα. Η ανθρωπότητα πρέπει να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα χρησιμοποιώντας εναλλακτικές μορφές ενέργειας ανάλογα με τις φυσικές ιδιαιτερότητες τής κάθε χώρας. «Για παράδειγμα, στην Ελλάδα έχουμε τον ήλιο, τη γεωθερμία, τον άνεμο, που μπορεί να συνεισφέρει στην ανεργειακή αυτάρκεια, όχι μόνο του Αιγαίου, αλλά και της ανατολικής ηπειρωτικής Ελλάδας, σε ποσοστό 20%», τονίζει ο κ. Ζερεφός. Ωστόσο, όμως, όπως επισημαίνει, είναι απαραίτητο να γίνουν σημαντικά έργα, προκειμένου να γίνει η ενεργειακή αυτή σύνδεση από πλευράς δικτύων. Σύμφωνα με πολλές έρευνες, ανάμεσα στις οποίες και η έκθεση «Stern», αλλά και η έκθεση του πανεπιστημίου Αθηνών, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, και πρόκειται να δημοσιοποιηθεί σύντομα, «το κόστος της μη δράσης είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο από το κόστος που απαιτείται για να δημιουργηθούν αυτές οι υποδομές». Έξυπνα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας, τα οποία θα εξοικονομούν ενέργεια. Εάν γίνουν οι απαραίτητες δράσεις, υπάρχει η δυνατότητα να μειωθεί έως και 50% η εξάρτησή μας από το πετρέλαιο έως το 2050. «Οι ενεργειακές επενδύσεις, από πλευράς ενέργειας, σκόνταψαν στον ελληνικό δημόσιο τομέα, ο οποίος δεν δίνει τη δυνατότητα να γίνονται τέτοιου είδους επενδύσεις εύκολα και γρήγορα. Ένας κούκος σίγουρα δεν φέρνει την άνοιξη, ωστόσο αν και η Ελλάδα είναι ένα πολύ μικρό κράτος, που επιβαρύνει απειροελάχιστα στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, σε σχέση με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα ή η Ινδία, τα ζητήματα της ενέργειας πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί οι Έλληνες, σε εθνικό επίπεδο, ενωμένοι και όχι διχασμένοι όπως συνηθίζουμε, τους τελευταίους αιώνες, για να μην υποστούμε χειρότερες επιπτώσεις, όπως στον τουρισμό, στη γεωργία την κτηνοτροφία, ή τις ιχθυοκαλλιέργειες», επισήμανε ο κ. Ζερεφός. Ο ΟΗΕ έχει χαρακτηρίσει το 2010 «διεθνές έτος βιοποικοιλότητας» και όπως αναφέρει, το Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να κατανοήσουμε καλύτερα τον ζωτικό ρόλο, που διαδραματίζει η βιοποικιλότητα στη διατήρηση της ζωής στη Γη.

ΠΗΓΗ : ΑΠΕ