ΤΕΕ: η κρίση να μην πλήξει το περιβάλλον

Σε καμία περίπτωση η διεθνής και η εθνική οικονομική συγκυρία δεν πρέπει ν αποτελέσει το άλλοθι για να γίνουν «εκπτώσεις» στα περιβαλλοντικά ζητήματα της χώρας. Το περιστατικό που συνέβη στο κόλπο του Μεξικού με τη διαρροή πετρελαίου καταδεικνύει ότι τα θέματα περιβάλλοντος είναι μείζονος σημασίας και δεν πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους. Αυτό επισημάνθηκε από το σύνολο των ομιλητών στην ημερίδα που διοργάνωσε -σήμερα 30 Ιουνίου 2010- το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με τίτλο: «Περιβαλλοντική ευθύνη- Πρόληψη και αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών».
Όπως γνωστοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών της ημερίδας, ανενεργός παραμένει η σχετική νομοθεσία στον τόπο μας, καθώς μπορεί με το ΠΔ 148/2009 να ενσωματώθηκε στο εθνικό Δίκαιο της χώρας η Κοινοτική Οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη, ωστόσο, δεν έχουν ακόμη εκδοθεί οι απαιτούμενες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις για την υποχρεωτική υπαγωγή των δραστηριοτήτων που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του ΠΔ σε σύστημα χρηματοοικονομικής ασφάλειας (η εφαρμογή έπρεπε να αρχίσει την 1η Μαίου 2010).
Mε βάση την εισήγηση της Οργανωτικής Επιτροπής που παρουσίασε η Περιβαλλοντολόγος Π.Μ. - Επιμελήτρια ΜΕΠΑΑ κ. Χριστίνα Θεοχάρη, σκοπός της οδηγίας είναι «να διαμορφώσει ένα πλαίσιο για την περιβαλλοντική ευθύνη, βάσει της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» με σκοπό την πρόληψη και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας». Καθιστά τους φορείς εκμετάλλευσης επαγγελματικών δραστηριοτήτων οι οποίες προκαλούν περιβαλλοντική ζημία ως οικονομικά υπόχρεους για την αποκατάσταση της ζημίας και oι φορείς εκμετάλλευσης, των οποίων οι δραστηριότητες συνιστούν επικείμενη απειλή για την πρόκληση περιβαλλοντικής ζημίας, καθίστανται υπόχρεοι για τη λήψη των απαραίτητων προληπτικών μέτρων.
Αδειοδοτούμενες δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΠΔ:
• Το σύνολο των έργων και δραστηριοτήτων που εμπίπτει στις διατάξεις της Οδηγίας IPPC.
• Οι διαδικασίες διαχείρισης επικινδύνων και μη επικινδύνων αποβλήτων.
• Όλες οι απορρίψεις σε εσωτερικά επιφανειακά νερά.
• Όλες οι απορρίψεις ουσιών σε επιφανειακά ή υπόγεια νερά.
• Η άντληση και κατακράτηση νερού.
• Η παραγωγή, χρήση, αποθήκευση, κατεργασία, ταφή, απελευθέρωση επικινδύνων ουσιών, παρασκευασμάτων, φυτοπροστατευτικών προϊόντων και βιοκτόνων.
• Οι μεταφορές οδικώς, θαλασσίως, σιδηροδρομικώς ή εναερίως επικινδύνων ή ρυπογόνων εμπορευμάτων.
• Τα έργα υποδομών και οι βιομηχανικές δραστηριότητες.
• Οιαδήποτε χρήση (και η μεταφορά) γενετικά τροποποιημένων μικροοργανισμών.
• Οιαδήποτε σκόπιμη ελευθέρωση στο περιβάλλον, μεταφορά και διάθεση στην αγορά γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.
• Η διασυνοριακή μεταφορά αποβλήτων εντός, προς ή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Η διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με την Οδηγία καθορίζονται και αξιολογούνται ως προς την περιβαλλοντική ζημιά τρεις κατηγορίες φυσικών πόρων:
• τα προστατευόμενα είδη και φυσικοί οικότοποι,
• τα ύδατα και
• το έδαφος.
Για κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες καθορίζονται τα κριτήρια και τα δεδομένα που απαιτούνται για την αξιολόγηση των δυσμενών μεταβολών από την αρχική κατάσταση, δηλ. της περιβαλλοντική ζημιάς.
Και η κ. Θεοχάρη κατέγραψε τους άξονες δράσης για τους υπόχρεους:
• Χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής.
• Ακριβής γνώση και παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κάθε δραστηριότητας.
• Γνώση και τήρηση των διατάξεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης (ΣΠΔ).
• Αναζήτηση επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων για την εισαγωγή νέων περιβαλλοντικών τεχνολογιών.
• Ενεργός συμμετοχή για τη διαμόρφωση της νέας αγοράς της περιβαλλοντικής ασφάλισης.
• Προώθηση του διαλόγου με την Πολιτεία θα πρέπει να αποτελέσουν τους βασικούς άξονες δράσεις της ελληνικής βιομηχανίας κυρίως, για την ολοκληρωμένη και επιτυχή αντιμετώπιση της νέας πραγματικότητας.
Και ακόμη ανέφερε ότι εργαλεία για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής ευθύνης, αποτελούν ο περιβαλλοντικός έλεγχος, η Ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, καθώς και η διενέργεια των μελετών υποβάθρου.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια της ημερίδας ο Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής κ. Κ. Καρτάλης, επεσήμανε ότι πρέπει να υπάρξει για τις επιχειρήσεις ένα είδος περιβαλλοντικής ενημερότητας, που θα συνδέεται με την φορολογική ενημερότητα, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις ν αναγκασθούν να είναι συνεπείς ως προς τις υποχρεώσεις τους. Και αναφερόμενες στα περιβαλλοντικά πρόστιμα τόνισε πως από εκείνα που έχουν υποβληθεί σε επιχειρήσεις στην περιφέρειά του, τη Μαγνησία, δεν έχει εισπραχθεί από το κράτος ούτε ένα ευρώ…
Όπως τόνισε η Ειδική Γραμματέας του ΥΠΕΚΑ κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη, «κάθε επιχειρηματίας, η δραστηριότητα της επιχείρησης του οποίου προκάλεσε την περιβαλλοντική ζημία ή τον άμεσο κίνδυνο ανάλογης ζημίας θα είναι οικονομικά υπεύθυνος. Η εφαρμογή αυτής της αρχής συμβάλλει στο να παρακινούνται οι φορείς εκμετάλλευσης να λαμβάνουν μέτρα και να αναπτύσσουν πρακτικές που αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων περιβαλλοντικής ζημίας και με αυτό τον τρόπο να μειώνεται η έκθεσή τους σε οικονομικές ευθύνες».
Στην ημερίδα μίλησαν επίσης οι εκπρόσωποι των κομμάτων: Αλ. Κουλίδης (ΠΑΣΟΚ), Μιχ. Γιαννάκης (Ν.Δ.), Χαρ. Ζιώγας (ΚΚΕ), Αλ. Οικονόμου (ΛΑΟΣ), Χ. Κωνσταντάτος (ΣΥΡΙΖΑ) και Αλ. Αργυρόπουλος (Οικολόγοι -Πράσινοι).