Ημιυπαίθριοι: Ελεγχοι ...εκβιασμού

Οι ιδιοκτήτες αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να πληρώσουν διπλό πρόστιμο για ημιυπαίθριους χώρους, αποθήκες, υπόγεια, σοφίτες, δώματια και τους λοιπούς ρυθμιζόμενους χώρους: ένα το πρόστιμο διατήρησης στο υπουργείο Περιβάλλοντος και δεύτερο πρόστιμο αλλαγής χρήσης στο υπουργείο Οικονομικών -και μάλιστα αμφιβόλου νομιμότητος (το τελευταίο). Και ειδικά όταν υπάρχει εγκύκλιος περί του αντιθέτου από το 2005, καθώς και ο νόμος 3843 (παράγραφος 6 του άρθρου 6) για τους ημιυπαίθριους που προβλέπει πως, αν ρυθμιστούν οι χώροι αυτοί, δεν οφείλονται «άλλες επιβαρύνσεις για την αλλαγή χρήσης που έχει συντελεστεί». Ο νόμος ρύθμισης των ημιυπαίθριων χώρων δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 28 του περασμένου Απριλίου. Δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες πλέον των 1.000.000 ημιυπαίθριων χώρων ακινήτων που χτίστηκαν την τελευταία 15ετία και οι οποίοι έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες για την ένταξή τους στη ρύθμιση, δηλαδή την κατά κάποιο τρόπο «νομιμοποίησή» τους για διάστημα 40 ετών. Πιστεύουν πως θα εισπράξουν  1,5 δισ. Σύμφωνα με το Μνημόνιο δανεισμού της χώρας από την τρόικα, που κυρώθηκε από τη Βουλή, το υπουργείο Οικονομικών αναμένει έσοδα 1,5 δισ. ευρώ στην τριετία 2011-2013 από το τέλος διατήρησης ημιυπαίθριων.

Την ίδια ώρα, διάφορες Εφορίες της χώρας αγνοούν τη ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος και την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών και προχωρούν σε δικούς τους ελέγχους επιβάλλοντας πρόστιμα, τα οποία μάλιστα είναι ανάλογα των ποσών της ρύθμισης! Δηλαδή, αποσκοπούν στον διπλασιασμό των προστίμων; Επί παραδείγματι, από την Εφορία της Παλλήνης διενεργούνται τέτοιου τύπου έλεγχοι. Οι εφοριακοί έχουν βγει παγανιά και διενεργούν αυτοψίες σε περιοχές της Ανατολικής Αττικής για ακίνητα που αγοράστηκαν προ 6ετίας, με το αιτιολογικό της παραγραφής. Η διαδικασία είναι η εξής: αποστέλλουν πρόσκληση στον ιδιοκτήτη ακινήτου, προκειμένου να ελέγξουν το συμβόλαιο αγοράς, ζητώντας τα σχετικά έγγραφα, όπως το ίδιο το συμβόλαιο. Επόμενο στάδιο είναι η τηλεφωνική επικοινωνία με τον ιδιοκτήτη για να κλείσουν ραντεβού, προκειμένου να περάσουν από την οικία του για τη διενέργεια αυτοψίας! Αυτοψία εκτός εύλογου χρόνου Πόσο νόμιμη μπορεί να είναι αυτή η αυτοψία όταν η εγκύκλιος 1046 από το 2005, με την οποία γίνεται γνωστή η γνωμοδότηση 622/2004 της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ορίζει δύο βασικά πράγματα:

1) Η αυτοψία πρέπει να γίνει εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος και μάλιστα περίπου δυο μηνών και όχι 5 ή 6 ετών μετά. Η εγκύκλιος είναι σαφής: «Δεδομένου ότι το βάρος της απόδειξης το φέρει η φορολογούσα αρχή και είναι εξαιρετικά δυσχερής η ανάπτυξη γεγονότων σε βάθος χρόνου, θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια από τις ΔΟΥ, έτσι ώστε να διενεργείται αυτοψία κατά τον χρόνο υποβολής της οικείας δήλωσης. Εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, η αυτοψία διενεργείται εντός ευλόγου χρόνου περίπου δυο μηνών από την υποβολή της δήλωσης και τούτο γιατί θεωρούμε ότι η πραγματική κατάσταση του ακινήτου δεν είναι εύκολο να μεταβληθεί στο διάστημα αυτό».

2) Η φορολογούσα αρχή πρέπει να αποδείξει ότι κατά τη σύνταξη του συμβολαίου είχε γίνει η αλλαγή της χρήσης του χώρου. Διότι, για οποιαδήποτε αλλαγή σε μεταγενέστερο χρόνο, η εφορία δεν νομιμοποιείται να καταλογίσει φόρο μεταβίβασης για αλλαγή χρήσης. Σαφής είναι η εγκύκλιος και ως προς το σημείο αυτό: «Για τις υποθέσεις, στις οποίες ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε σε χρόνο μεταγενέστερο του χρόνου φορολογίας (π.χ. στο τέλος του χρόνου παραγραφής) και δεν αποδεικνύεται με βάση τα στοιχεία της φορολογικής αρχής η διαμόρφωση του ημιυπαίθριου χώρου σε χώρο κύριας χρήσης (κατά το χρόνο φορολογίας), δεν υφίσταται για τον χώρο αυτό φορολογική υποχρέωση και, αν τυχόν στην εκδοθείσα πράξη έχει περιληφθεί η αξία την ημιυπαίθριων χώρων, εφόσον η υπόθεση βρίσκεται στο στάδιο διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, θα πρέπει να γίνει τροποποίηση ή ακύρωση εν όλω ή εν μέρει της οικείας πράξης». Δικαιούται η Εφορία; Δικαιούται λοιπόν η Εφορία να διενεργεί αυτοψία, επιβάλλοντας πρόστιμα για αλλαγή χρήσης που έχει γίνει μεταγενέστερα του χρόνου σύνταξης του συμβολαίου; Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών, είναι προφανές ότι η Εφορία δεν νομιμοποιείται να πράττει κάτι τέτοιο. Δικαίωμα καταλογισμού φόρου μεταβίβασης για αλλαγή χώρου χρήσης μπορεί να επιβληθεί μόνο όταν θα μεταβιβαστεί το ακίνητο, δηλαδή σε μεταγενέστερο χρόνο και εφόσον τότε παραμένει η αλλαγή χρήσης και διαπιστωθεί. Αν κατά τον έλεγχο διαπιστωθεί η διαμόρφωση του ημιυπαίθριου σε χώρο κύριας χρήσης (κατά τον χρόνο φορολογίας), τότε πέραν του οφειλόμενου κύριου φόρου που αναλογεί στην επιφάνεια του ημιυπαίθριου επιβάλλεται και πρόσθετος φόρος ανακρίβειας. Και με τα σημερινά δεδομένα αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν δεν υπαχθεί κάποιος στη ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους, καθώς ο νόμος του υπουργείου Περιβάλλοντος προβλέπει απαλλαγή από οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση. Τα πρόστιμα αυτά φροντίζει να εισπράξει τώρα το υπουργείο κι ενώ είναι σε εξέλιξη η ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους. Κι αν δεν είναι έτσι τότε γιατί δεν κάνουν το πιο απλό, να παγώσουν οι έλεγχοι των Εφοριών μέχρι να περατωθεί η ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους και μετά να ελέγξουν όσους δεν ανταποκριθούν στη ρύθμιση αυτή.

ΠΗΓΗ : Ελευθεροτυπια