Τι αλλάζει στις εντάξεις στο σχέδιο πόλης

Νομοσχέδιο για τις πράξεις εισφοράς σε γη και χρήμα και τις ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις ετοιμάζει ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης. Όπως ανακοινώθηκε, το σχέδιο νόμου, το οποίο θα εισαχθεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή προβλέπει οριζόντια μείωση των εισφορών σε χρήμα για όσα ακίνητα εντάσσονται στο σχέδιο πόλης, αύξηση των δόσεων, καθώς και δυνατότητα μεταβίβασης του ακινήτου, ακόμα και αν δεν έχουν εξοφληθεί στο σύνολο τους οι υποχρεώσεις εισφοράς σε χρήμα. Η εξόφληση των εισφορών θα μπορεί να γίνεται σε 108 μηνιαίες δόσεις. Τι προβλέπει το νομοσχέδιο Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δυνατότητα μεταφοράς συντελεστή δόμησης από τα απαλλοτριωμένα οικόπεδα. Επιπλέον, σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, τα απαλλοτριωμένα ακίνητα θα επιστρέφονται στους ιδιοκτήτες τους όταν αυτά παραμένουν αναξιοποίητα για δεκαετίες, επειδή δεν ήταν εφικτό οι δήμοι να διαθέσουν τα απαραίτητα κονδύλια για τις απαλλοτριώσεις λόγω οικονομικών δυσχερειών ή κωλυσιεργίας. Παράλληλα ορίζονται μειώσεις των εισφορών, εκπτώσεις και διευκολύνσεις στην αποπληρωμή των οφειλόμενων ποσών για όσα ακίνητα εντάσσονται ή έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης. Οι μηνιαίες δόσεις γίνονται 108, δηλαδή η εξόφληση θα ολοκληρώνεται σε εννέα χρόνια. Σύμφωνα με το τελευταίο αναθεωρημένο κείμενο του νομοσχεδίου που επεξεργάζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), προβλέπεται έκπτωση 20% επί του αρχικού ποσού εισφοράς σε χρήμα για τα ακίνητα για τα οποία εκδόθηκαν πράξεις επιβολής εισφοράς βάσει αντικειμενικών αξιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2010. Επίσης καθορίζεται έκπτωση 25% για ακίνητα που έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης με διάταγμα του 1923 και έχουν πολεοδομηθεί πριν από το 1983, δηλαδή προτού ισχύσει ο νόμος 1337/83. Σύμφωνα με αυτόν, ιδιοκτησίες που εντάσσονται σε πολεοδομικό σχέδιο συμμετέχουν με εισφορά σε γη και χρήμα στη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται νέα κλίμακα ποσοστού εισφοράς, η οποία θα υπολογίζεται ως εξής: Για ιδιοκτησία έως 500 τ.μ. ποσοστό 15% της αξίας της (σήμερα καταβάλλεται 10% έως τα 250 τ.μ. και 20% από 250 τ.μ. έως 500 τ.μ.). Για ιδιοκτησία από 500 τ.μ. έως 1.000 τ.μ. ποσοστό 20% (από 30% που ισχύει σήμερα). Για ιδιοκτησία από 1.000 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. ποσοστό 30% (από 40%). Για ιδιοκτησία από 2.000 τ.μ. έως 10.000 τ.μ. ποσοστό 40% (από 50%). Για τμήμα ιδιοκτησίας πάνω από 10.000 τ.μ. ποσοστό 50% (από 60%). Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων που μπαίνουν στο σχέδιο δεν θα ωφελούνται μόνο από τα χαμηλότερα ποσοστά εισφοράς αλλά και από την αλλαγή στο έτος βάσης για τον έλεγχο των ακινήτων. Σήμερα ο έλεγχος γίνεται με βάση τη διαμόρφωση του οικοπέδου κατά το έτος 1982, ενώ οι νέες ρυθμίσεις προτείνουν να εξετάζεται βάσει της κατάτμησής του στις 28.5.2014. Με απλά λόγια, αν ένα οικόπεδο 9.000 τ.μ. μπήκε στο σχέδιο μετά το 1983 αλλά έχει πλέον κατατμηθεί, η εισφορά δεν θα υπολογίζεται με 40% αλλά με μικρότερο ποσοστό το οποίο θα αντιστοιχεί στα τετραγωνικά της κατάτμησής του σήμερα. Παράλληλα παρέχεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες, αντί να καταβάλλουν την εισφορά σε χρήμα, να προσφέρουν στον δήμο ίσης αξίας τμήμα της ιδιοκτησίας. Ως προϋπόθεση ορίζεται ότι η αποδιδόμενη επιφάνεια, όσο και η εναπομείνασα ιδιοκτησία, πρέπει να είναι άρτια. Επίσης θα πρέπει να μπορεί η αποδιδόμενη έκταση να συμπεριληφθεί σε όμορο κοινόχρηστο χώρο (π.χ., πλατεία). Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης έκτασης τεσσάρων στρεμμάτων τα οποία μπαίνουν στο σχέδιο μπορεί να παραχωρήσει τρία στρέμματα αν συνορεύουν με κοινόχρηστο χώρο και αν το ένα στρέμμα που απομένει είναι άρτιο. Παράλληλα δίνονται μπόνους τετραγωνικών σε μεγάλους ιδιοκτήτες γης. Ειδικότερα για ιδιοκτησίες που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (π.χ., στην Εκκλησία) ή σε νομικά πρόσωπα του δημοσίου τομέα ιδιωτικού δικαίου και έχουν επιφάνεια μεγαλύτερη του πενταπλάσιου της κατά κανόνα αρτιότητας, εξετάζεται η δυνατότητα παραχώρησης έως και 20% της εκτάσεως στον οικείο δήμο για τη δημιουργία κοινόχρηστου χώρου, ανεξαρτήτως των υποχρεώσεων εισφοράς σε γη και σε χρήμα. Ως αντάλλαγμα θα αυξάνεται ο συντελεστής δόμησης επί του τελικώς οικοδομήσιμου ακινήτου κατά 20%. Σήμερα, όπως εκτιμούν στελέχη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, περισσότερα από 500.000 στρέμματα (εκ των οποίων περί τα 60.000 στην Αττική) βρίσκονται σε διαδικασία ένταξης στο σχέδιο πόλης ή έχουν πολεοδομηθεί αλλά δεν έχουν εφαρμοστεί τα σχέδια. Παράλληλα νέες περιοχές χιλιάδων στρεμμάτων αναμένεται να ενταχθούν στα σχέδια πόλης με τα νέα Τοπικά ή Ειδικά Χωρικά Σχέδια (πρώην ΓΠΣ) που εκπονούνται σήμερα. Οι νέες ρυθμίσεις «λύνουν» και τα χέρια των δήμων, οι οποίοι δεν μπορούσαν, κυρίως για οικονομικούς λόγους, να προχωρήσουν σε απαλλοτρίωση των οικοπέδων. Έτσι προβλέπεται η δυνατότητα μετατροπής του απαλλοτριωμένου οικοπέδου σε πηγή μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Δηλαδή, ο ιδιοκτήτης του θα παίρνει αντί για χρήματα έναν τίτλο ο οποίος θα είναι εξαργυρώσιμος όταν θα λειτουργήσει η περίφημη Τράπεζα Γης. Ωστόσο αξίζει να αναφερθεί ότι από το 1980 έως σήμερα έχουν εκδοθεί περίπου 244.000 τίτλοι μεταφοράς συντελεστή από διατηρητέα και 184.000 από ρυμοτομούμενα ακίνητα, οι οποίοι όμως δεν μπορούσαν να πωληθούν διότι αφενός η διαδικασία είχε κριθεί αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας και αφετέρου ακόμη δεν έχει «ανοίξει» η Τράπεζα Γης, η οποία θα διαχειρίζεται τους τίτλους μεταφοράς συντελεστή. Παράλληλα οι δήμοι προκειμένου να γλιτώσουν τα έξοδα θα μπορούν να διαθέτουν τα οικόπεδα που προέρχονται από εισφορά γης σε ιδιοκτήτες των οποίων τα ακίνητα ρυμοτομούνται εξ ολοκλήρου. Προβλέπεται ακόμη υποχρέωση της τοπικής αυτοδιοίκησης να προκαταβάλλει στον ιδιοκτήτη οικοπέδου που απαλλοτριώνεται εξ ολοκλήρου για δημιουργία δρόμου το ποσό που βαρύνει τους υπολοίπους παρόδιους ιδιοκτήτες, των οποίων η αξία των ακινήτων αυξάνεται. Στη συνέχεια ο δήμος θα αναζητεί τις δαπάνες από τους υπόχρεους.