Στις αρχές του ερχόμενου Ιανουαρίου «ξεπαγώνουν» οριστικά οι εντάξεις στο σχέδιο πόλεως χιλιάδων στρεμμάτων γης, για να διευθετηθούν μια σειρά από ζητήματα που αφορούν την εκτός σχεδίου δόμηση, με την ψήφιση του νομοσχεδίου «Πράξεις εισφοράς σε γη και σε χρήμα - Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις», και προβλέπει όλες τις αναλυτικές διατάξεις δυνατότητας μεταφοράς συντελεστή δόμησης από τα απαλλοτριωμένα οικόπεδα.
Το αναθεωρημένο κείμενο του νομοσχεδίου που επεξεργάζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), πρόκειται να δώσει οριστικές λύσεις για περισσότερα από 500.000 στρέμματα -εκ των οποίων τα 60.000 στρέμματα στην Αττική- τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία ένταξης στο σχέδιο πόλης ή έχουν πολεοδομηθεί, αλλά δεν έχουν εφαρμοστεί τα σχέδια. Οι νέες ρυθμίσεις λύνουν τα χέρια σε όσους ήθελαν να ενταχθούν στο σχέδιο πόλης, αλλά δεν είχαν τα χρήματα να το κάνουν.
Συγκεκριμένα, στα οφέλη για τους ιδιοκτήτες, περιλαμβάνονται μια σειρά από μειώσεις εισφορών, εκπτώσεις και διευκολύνσεις στην αποπληρωμή των οφειλόμενων ποσών για όσα ακίνητα εντάσσονται ή έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης, με τις μηνιαίες δόσεις να γίνονται 108 (εξόφληση σε εννέα χρόνια), ενώ προβλέπεται έκπτωση 20% επί του αρχικού ποσού εισφοράς σε χρήμα για τα ακίνητα, για τα οποία εκδόθηκαν πράξεις επιβολής εισφοράς βάσει αντικειμενικών αξιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2010.
Ταυτόχρονα, καθορίζεται έκπτωση 25% για ακίνητα που έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης με διάταγμα του 1923 και έχουν πολεοδομηθεί πριν από το 1983, δηλαδή προτού ισχύσει ο νόμος 1337/83. Σύμφωνα με αυτόν, ιδιοκτησίες που εντάσσονται σε πολεοδομικό σχέδιο συμμετέχουν με εισφορά σε γη και χρήμα στη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων.
Όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) , τα απαλλοτριωμένα ακίνητα θα επιστρέφονται στους ιδιοκτήτες τους όταν αυτά παραμένουν αναξιοποίητα για δεκαετίες, επειδή δεν ήταν εφικτό οι δήμοι να διαθέσουν τα απαραίτητα κονδύλια για τις απαλλοτριώσεις. Στόχος του υπουργείου είναι το νομοσχέδιο να ψηφιστεί εντός του έτους, έτσι ώστε από τις αρχές του επόμενου χρόνου να τεθούν σε εφαρμογή οι νέες κλίμακες ποσοστού εισφοράς, σύμφωνα με τις οποίες για ιδιοκτησία έως 500 τ.μ. το ποσοστό εισφοράς ανέρχεται στο 15% της αξίας (σήμερα καταβάλλεται 10% έως τα 250 τ.μ. και 20% από 250 τ.μ. έως 500 τ.μ.), για ιδιοκτησία από 500 τ.μ. έως 1.000 τ.μ. ποσοστό 20% (από 30% που ισχύει σήμερα), για ιδιοκτησία από 1.000 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. ποσοστό 30% (από 40%), για 2.000 τ.μ. έως 10.000 τ.μ., ποσοστό 40% (από 50%) και για τμήμα ιδιοκτησίας πάνω από 10.000 τ.μ. το ποσοστό ανέρχεται σε 50% (από 60%).
Τα οφέλη
Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων δεν ωφελούνται μόνο από τα χαμηλότερα ποσοστά εισφοράς, αλλά και από την αλλαγή στο έτος βάσης για τον έλεγχο των ακινήτων, καθώς σήμερα ο έλεγχος γίνεται με βάση τη διαμόρφωση του οικοπέδου κατά το έτος 1982, ενώ οι νέες ρυθμίσεις προτείνουν να εξετάζεται βάσει της κατάτμησής του στις 28 Μαΐου 2014. Για παράδειγμα, εάν ένα οικόπεδο 10.000 τ.μ. μπήκε στο σχέδιο μετά το 1983, αλλά έχει πλέον κατατμηθεί, η εισφορά δεν θα υπολογίζεται με 40% αλλά με μικρότερο ποσοστό το οποίο θα αντιστοιχεί στα τετραγωνικά της κατάτμησής του, τον Μάιο του 2014.
Ταυτόχρονα, παρέχεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες, αντί να καταβάλουν την εισφορά σε χρήμα, να προσφέρουν στον δήμο ίσης αξίας τμήμα της ιδιοκτησίας, με προϋπόθεση η αποδιδόμενη επιφάνεια να είναι άρτια και να μπορεί η αποδιδόμενη έκταση να συμπεριληφθεί σε κοινόχρηστο χώρο. Οι νέες ρυθμίσεις «λύνουν» και τα χέρια των δήμων, οι οποίοι δεν μπορούσαν, κυρίως για οικονομικούς λόγους, να προχωρήσουν σε απαλλοτρίωση των οικοπέδων. Ετσι προβλέπεται η δυνατότητα μετατροπής του απαλλοτριωμένου οικοπέδου σε πηγή μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Δηλαδή, ο ιδιοκτήτης του θα παίρνει αντί για χρήματα έναν τίτλο, ο οποίος θα είναι εξαργυρώσιμος μέσω Τράπεζα Γης.
Οι έξι αναγκαίες τροποποιήσεις που φέρνει το νομοσχέδιο
1. Αντιμετώπιση της ιδιοκτησίας στη σύνταξη πράξης εφαρμογής
2. Στον τρόπο υπολογισμού της εισφοράς σε γη
3. Στον τρόπο καταβολής των εισφορών σε χρήμα
4. Στην τροποποίηση εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων
μετά από άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης
5. Στη συντέλεση των ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων
6. Στην ολοκλήρωση εκκρεμών μελετών πολεοδόμησης
Τα βασικά σημεία των αλλαγών
1. Νέα - ενιαία κλίμακα υπολογισμού της εισφοράς σε γη, σε συνδυασμό με νέα ημερομηνία αναφοράς για τον έλεγχο των ιδιοκτησιών και των εμβαδών.
2. Τροποποίηση των δόσεων για την αποπληρωμή της εισφοράς σε χρήμα (αποπληρωμή σε 9 χρόνια).
3. Εφαρμογή ενιαίας έκπτωσης επί του αρχικού ποσού εισφοράς σε χρήμα ίση με είκοσι τοις εκατό (20%), για τις περιπτώσεις που εκδόθηκαν πράξεις επιβολής εισφοράς σε χρήμα βάσει αντικειμενικών αξιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2010.
4. Δυνατότητα μετατροπής της υποχρέωσης καταβολής εισφοράς σε χρήμα σε προσφορά τμήματος της ιδιοκτησίας ίσης αξίας μετά την κύρωση της πράξης εφαρμογής.
5. Διασύνδεση με το Κτηματολόγιο κατά τη σύνταξη της πράξης και όχι μεταγενέστερα.
6. Δυνατότητα αξιοποίησης και μεταβίβασης των ακινήτων πριν την εξόφληση όλου του ποσού της εισφοράς και εφόσον έχει καταβληθεί τουλάχιστον το ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) των συνολικών υποχρεώσεων που αναλογούν στο μεταβιβαζόμενο ακίνητο.
7. Βελτίωση της διαδικασίας και του πλαισίου άρσης της απαλλοτρίωσης μετά την παρέλευση του εύλογου χρόνου.
8. Βελτίωση του τρόπου καταβολής αποζημιώσεων στους δικαιούχους ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων.
9. Δυνατότητα σύναψης προγραμματικής σύμβασης προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μελέτες πολεοδόμησης που έχει αναθέσει το ΥΠΕΚΑ.
Καθορίζεται έκπτωση 25% για ακίνητα που έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης προτού ισχύσει ο νόμος 1337/83
Προβλέπεται έκπτωση 20% επί του αρχικού ποσού εισφοράς σε χρήμα στα ακίνητα που εκδόθηκαν πράξεις μετά την 1η Ιανουαρίου 2010.
Στην αποπληρωμή των οφειλόμενων ποσών οι μηνιαίες δόσεις γίνονται 108
Τα 60.000 στρέμματα βρίσκονται στην Αττική
Οριστικές λύσεις για πάνω από 500.000 στρέμματα δίνει το νομοσχέδιο