Μαυρες τρύπες στη ρύθμιση για τα αυθαίρετα

Η εξαίρεση από την κατεδάφιση και η αναστολή είσπραξης των προστίμων και επιβολής κυρώσεων για τις υφιστάμενες μέχρι τις 28.7.2011 αυθαίρετες κατασκευές, όπως προβλέπεται στα άρθρα 7 παράγραφος 1 και 8 του νομοσχεδίου, προσκρούει στο άρθρο 24 του Συντάγματος, έκρινε το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής στη γνωμοδότησή του (30/7), η οποία πετάχτηκε στα σκουπίδια από το ΥΠΕΚΑ. Παραθέτοντας τουλάχιστον 40 αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και των τμημάτων από το 1980 μέχρι τώρα αμφισβητεί ευθέως ότι οι παραπάνω ρυθμίσεις "εντάσσονται σε πλαίσιο προηγούμενου συνολικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, όπως επιτάσσει η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του οικιστικού περιβάλλοντος και η υπονόμευση ή η ανατροπή της αποτελεσματικότητας των πολεοδομικών κανόνων (όρων δόμησης, περιορισμών χρήσεως κ.λπ.), με αποτέλεσμα την επιδείνωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων στις περιοχές αυτές". Επαναλαμβάνει σταθερά ότι στα πορίσματα της πάγιας νομολογίας του ΣτΕ ισχύει ο κανόνας της κατεδάφισης των αυθαιρέτων κατασκευών. Οριστική εξαίρεση αυθαιρέτου από την κατεδάφιση επιτρέπεται, κατά τρόπο συνταγματικώς ανεκτό, κατ' αρχήν μέχρι την 31.1.1983, ημερομηνία που ορίστηκε από τον οικιστικό νόμο Τρίτση 1337/1983. Τα μεταγενέστερα ανεγερθέντα αυθαίρετα κτίσματα δεν επιτρέπεται κατά κανόνα να εξαιρούνται της κατεδάφισης. Εξαίρεση από τον κανόνα κατά παράβαση των καθορισθέντων για ορισμένη περιοχή όρων και περιορισμών δόμησης έχει κριθεί ανεκτή από το Συμβούλιο της Επικρατείας "οσάκις αι αυθαίρετοι κατασκευαί οφείλονται εις ασημάντους από πολεοδομικής απόψεως παραβάσεις, αίτινες, ως εκ του μεγέθους, της μορφής και των επιπτώσεών των δεν ασκούν σοβαράν επιρροήν επί της λειτουργικότητος των οικισμών, μη παρεμποδίζουσαι την ομαλήν ανάπτυξιν αυτών, ουδ' επιδρώσαι δυσμενώς επί των όρων διαβιώσεως, ώστε να καταστούν συνταγματικώς ανεπίτρεπτοι". Αντίθετη στο άρθρο 24 του Συντάγματος, παράγραφος 2, έχει θεωρηθεί, όπως αναφέρεται στη γνωμοδότηση, και η αυτόματη εξαίρεση από την κατεδάφιση κάθε αυθαίρετης κατασκευής, η οποία υφίσταται σε ορισμένη χρονική στιγμή με μόνη τη δήλωση του ενδιαφερομένου και άνευ προηγούμενης κρίσης της διοίκησης, η οποία να διαμορφώνεται βάσει πολεοδομικών κριτηρίων και χωρίς να εξαρτάται η εξαίρεση από το μέγεθος, το είδος ή τη σημασία της κατασκευής ή των επιπτώσεών της επί του περιβάλλοντος χώρου...