Τι σημαίνει η Τράπεζα γης

Στο ερώτημα τι είναι η «Τράπεζα Γης» και πώς λειτουργεί η απάντηση είναι η εξής: Πρόκειται για ταμείο δικαιωμάτων ανάπτυξης στο οποίο μεταφέρεται η δυνατότητα κάποιου να κτίσει. Μπορεί, δηλαδή, ένας ιδιοκτήτης ο οποίος έχει επιπλέον συντελεστή δόμησης να τον πουλήσει στην «Τράπεζα Γης» έναντι μιας γνωστής προκαθορισμένης τιμής ή και να αγοράσει δικαιώματα. Μέρος των εσόδων αυτών μπορούν να χρηματοδοτήσουν προγράμματα για την προστασία κοινόχρηστων χώρων ή την ανάπλαση περιοχών. Μπορούν επίσης με τα χρήματα αυτά να αγοραστούν άλλα δικαιώματα ανάπτυξης προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες, κυρίως των τοπικών κοινωνιών αλλά και της πολιτείας σε περίπτωση που θέλει να προχωρήσει σε εκτεταμένα προγράμματα ανάπλασης αλλά δεν έχει το δικαίωμα να το πράξει. Δεν είναι, όμως, μόνον αυτό. Κάποιος ιδιοκτήτης που έχει ένα οικόπεδο ή ένα κτίριο που δεν θέλει να το αξιοποιήσει, πουλά το δικαίωμα αυτό ή το ανταλλάσσει με άλλο σε άλλη περιοχή. Αλλά μπορεί κι ένας ιδιοκτήτης ο οποίος έκτισε παράνομα ένα ακίνητο ή μέρος αυτού να το νομιμοποιήσει αγοράζοντας δικαιώματα από την «Τράπεζα Γης». Με τον τρόπο αυτό μπορούν να νομιμοποιηθούν χιλιάδες αυθαιρεσίες σε κτίρια, ενώ η μεγάλη παρέμβαση που κάνει ο νέος θεσμός αφορά τους αναξιοποίητους οικοδομικούς συνεταιρισμούς οι οποίοι δεν μπορούν να κτιστούν επειδή αντιμετωπίζουν κυρίως πρόβλημα με δασικές εκτάσεις που κατέχουν. Οι κερδισμένοι από τη μεγάλη αυτή πολεοδομική μεταρρύθμιση είναι πολλοί και τα επόμενα χρόνια αναμένεται να φανεί η σημασία του θεσμού. Οι πρώτοι μεγάλοι ωφελημένοι είναι οι ιδιοκτήτες οικοπέδων τα οποία βρίσκονται σε δάση ή δασικές εκτάσεις και δεν μπορούν να αξιοποιηθούν. Με την Τράπεζα Γης οι συνεταιρισμοί αυτοί θα εξασφαλίζουν συντελεστή δόμησης για το σύνολο του γηπέδου, τον οποίο συντελεστή θα μπορούν να μεταφέρουν σε άλλη περιοχή ή ακόμη να αποζημιωθούν για τον επιπλέον συντελεστή πωλώντας το σε άλλες εταιρείες ανάπτυξης ή δήμους. Με τη σειρά τους οι δήμοι μπορούν να τον αξιοποιήσουν για άλλες αναπτύξεις ή για κοινόχρηστους χώρους. Οι ζώνες υποδοχής συντελεστή που θα δημιουργηθούν σε κάθε δήμο θα οδηγήσουν στην υλοποίηση σημαντικών αστικών αναπλάσεων, καθώς τα δικαιώματα γης θα τιτλοποιούνται και οι κάτοχοί τους θα μπορούν να μοχλεύουν τον δανεισμό τους.