Το σχεδιο για αυθαίρετα και αυθαιρεσίες

Νομιμοποίηση πολεοδομικών υπερβάσεων σε κτήρια που έχουν ανεγερθεί με οικοδομική άδεια και τακτοποίηση αυθαιρέτων με εξαίρεση από την κατεδάφιση για 30 ή 40 χρόνια, και στις δύο περιπτώσεις με την καταβολή εφάπαξ προστίμου σε έως 48 δόσεις, θα προβλέπει το νέο πολεοδομικό νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος. Οσοι έχουν ήδη τακτοποιήσει κάποια αυθαιρεσία για να τη νομιμοποιήσουν για πάντα, αρκεί να τη δηλώσουν στην «ταυτότητα του κτηρίου» χωρίς άλλο παράβολο ή πρόστιμο Παράλληλα, θα καθιερωθεί στην πράξη το «φακέλωμα» παλαιών και νέων ακινήτων με την υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής «ταυτότητας του κτηρίου».

Οι ειδικοί του υπουργείου Περιβάλλοντος, που έχουν αναλάβει με εντολή του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος, , να ολοκληρώσουν με ταχύτατους ρυθμούς, εντός του Μαρτίου, το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα αυθαίρετα, αξιοποιούν ως κεντρικό μηχανισμό εφαρμογής της νέας πολεοδομικής πολιτικής την «ταυτότητα του κτηρίου». Το μέτρο αυτό προβλέφθηκε από το Ν. 3843/10 για τις τακτοποιήσεις των ημιυπαίθριων χώρων και εκκρεμεί η έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος για την εφαρμογή του. Η ταυτότητα του κτηρίου, της οποίας το κόστος δημιουργίας δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί, αλλά θα επιβαρύνει τους ιδιοκτήτες, θα ισχύει για δέκα χρόνια και ακολούθως θα ανανεώνεται.

Ειδικότερα, προβλέπεται για τις νέες οικοδομές αλλά και για όσα ακίνητα θα εντάσσονται πλέον στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης ή τακτοποίησης αυθαιρέτων η δημιουργία ενός ψηφιακού αρχείου στο οποίο θα περιλαμβάνονται όλα τα δεδομένα του κτηρίου (αρχιτεκτονικά σχέδια, τοπογραφικά διαγράμματα, φωτογραφίες, συμβόλαια κ.λπ.) από τη φάση της μελέτης μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής του. Το υλικό αυτό, σε καθιερωμένες φόρμες, με τη μορφή CD και ευθύνη του μηχανικού, θα υποβάλλεται και στο υπουργείο Περιβάλλοντος, δημιουργώντας το ηλεκτρονικό αρχείο του κτηριακού αποθέματος της χώρας, το οποίο θα δίνει χρήσιμες πληροφορίες σε όλους τους φορείς. Πληροφορίες που η διασταύρωσή τους θα οδηγεί αμέσως στον εντοπισμό αυθαιρεσιών και πολεοδομικών υπερβάσεων. Παράλληλα, βεβαίως, δημιουργείται μια νέα βάση δεδομένων για την άσκηση φορολογίας επί των ακινήτων.

Οι βασικές ρυθμίσεις που θα περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, είναι:

* Κατηγοριοποίηση των πολεοδομικών αυθαιρεσιών και παραβάσεων, ώστε να διακρίνονται οι δυνατότητες τακτοποίησης ή νομιμοποίησης καθεμιάς από αυτές.

* Οι πολεοδομικές αυθαιρεσίες και παραβάσεις χωρίζονται σε τρεις υποκατηγορίες, ανάλογα με τη βαρύτητά τους, οι οποίες είναι:

1 Για αυθαίρετα χωρίς οικοδομικές άδειες ή με μεγάλες υπερβάσεις στη δόμηση. Για τα ακίνητα αυτής της κατηγορίας θα προβλεφθεί στο νέο νόμο μια εφάπαξ και τελική ρύθμιση για ένα κλειστό χρονικό διάστημα, το οποίο δεν έχει ακόμη καθοριστεί, π.χ. τριμήνου, μέσα στο οποίο οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες θα μπορούν να κάνουν τακτοποίηση με την καταβολή προστίμου, όπως ακριβώς προβλέπεται στο Ν. 4014/11, και με αντάλλαγμα την τακτοποίηση για διάστημα 30 ή 40 ετών. Οσοι δεν μπουν στη ρύθμιση μετά το πέρας της προθεσμίας θα είναι εκτεθειμένοι σε υψηλά πρόστιμα και τα ακίνητά τους θα κρίνονται κατεδαφιστέα.

2 Για αυθαιρεσίες οι οποίες βρίσκονται εντός του περιγράμματος του κτηρίου που έχει ανεγερθεί με νόμιμη άδεια, δηλαδή μια ρύθμιση ανάλογη με εκείνη της τακτοποίησης των ημιυπαίθριων χώρων. 3 Για τις μικρές πολεοδομικές παραβάσεις (πέργκολες, περιφράξεις, δώματα κ.λπ.). Και για τις δύο τελευταίες κατηγορίες, ο μηχανισμός τακτοποίησης θα γίνει με το νέο νόμο μόνιμος και θα μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη νομιμοποίηση έναντι της τακτοποίησης που ισχύει σήμερα.

Η διαδικασία νομιμοποίησης θα έχει ως εξής: Για τις μεν πολύ μικρές πολεοδομικές παραβάσεις θα αρκούν η καταβολή του παραβόλου (το ίδιο που καταβάλλεται και σήμερα μέσω του Ν. 4014/11) και η δήλωση της «τακτοποιημένης» παρανομίας στην ταυτότητα του κτηρίου για να γίνεται η πλήρης νομιμοποίηση της πολεοδομικής υπέρβασης. Για τις «μεσαίες» παραβάσεις, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να καταβάλει πρώτα το προβλεπόμενο πρόστιμο και κατόπιν να δηλώσει το χώρο στην ταυτότητα του κτηρίου.

Οσοι έχουν ήδη τακτοποιήσει κάποια αυθαιρεσία μικρού ή μέσου μεγέθους μέσω του Ν. 4014/11 ή του 3843/10, για να τη νομιμοποιήσουν για πάντα, θα αρκεί να τη δηλώσουν στην ταυτότητα του κτηρίου χωρίς άλλο παράβολο ή πρόστιμο.

Κύκλοι του ΥΠΕΚΑ προσανατολίζονται σε ακόμη μεγαλύτερες διευκολύνσεις των ιδιοκτητών, ενώ αποκλείουν μείωση των προστίμων και των παραβόλων τακτοποίησης, καθώς κάτι τέτοιο θα άνοιγε κύκλο τριβών και διεκδικήσεων της διαφοράς από τους ιδιοκτήτες που ήδη εντάχθηκαν στη ρύθμιση. Αξιοσημείωτο είναι ότι και με το νέο νομοσχέδιο δεν θα δίνεται δυνατότητα τακτοποίησης ή νομιμοποίησης αυθαιρεσιών σε κτήρια των οποίων ο φέρων οργανισμός ολοκληρώθηκε μετά τις 28/7/11, όπως επίσης σε κτήρια που βρίσκονται σε δάση, αιγιαλό, αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ.