Την γλύτωσε το μνημείο

Εν όψει της εκποίησης του «Αστέρα» Βουλιαγμένης, μετά του ξενοδοχειακού συγκροτήματος «Αστήρ Παλλάς», και υπό το φόβο «δέσμευσης» του αρχαϊκού ναού Απόλλωνα Ζωστήρα, που βρίσκεται εντός του περιφραγμένου χώρου της πλαζ, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο προέβη χθες σε συγκρότηση επιτροπής αυτοψίας μελών του για τον καθορισμό Ζώνης Α' απολύτου προστασίας του μνημείου. Αν και δεν υπάρχει κίνδυνος «πώλησης» του αρχαίου ναού, η Γεν. Γραμματεία Πολιτισμού φαίνεται πως επιθυμεί να θωρακίσει έτι περαιτέρω την προστασία του μνημείου, το οποίο βρίσκεται 10 μέτρα από την παραλία. Από το υπουργείο Πολιτισμού θεωρούν αδύνατον, ακόμη κι αν ήθελε κάποιος να «εκχωρήσει» το ναό στους αγοραστές της πλαζ, να συμβεί κάτι τέτοιο, γιατί αντίκειται στο Σύνταγμα, το οποίο εξαιρεί ρητά και κατηγορηματικά τα μνημεία από κάθε δικαιοπραξία. Αυτό σημαίνει ότι δεν πωλούνται, δεν αγοράζονται, δεν τίθενται ως εγγύηση για οικονομικές δοσοληψίες και φυσικά δεν κατάσχονται, αφού ανήκουν στο Δημόσιο. Πρόσφατα βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, με αφορμή τη διαδικασία εκποίησης από το ΤΑΙΠΕΔ του ακινήτου του «Αστέρα» Βουλιαγμένης, που ανήκει στην Εθνική Τράπεζα, εντός του οποίου βρίσκεται ο αρχαίος ναός, κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή προς τους υπουργούς Οικονομικών και Παιδείας, θέτοντάς τους υπ' όψιν ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 (ΦΕΚ 153Α), εκτελεστικού νόμου του άρθρου 18 παρ. 1 του Συντάγματος «για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς», «τα αρχαία ακίνητα μνημεία που χρονολογούνται έως και το 1453 ανήκουν στο Δημόσιο κατά κυριότητα και νομή και είναι πράγματα εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτα χρησικτησίας».

Επισημαίνουν επίσης ότι ο συγκεκριμένος ναός (6ου αι. π.Χ.) θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα ιερά του Αρχαίου Δήμου των Αιξωνίδων Αλών (Βούλας-Βουλιαγμένης), αποκαλύφθηκε το 1926-27 και από εκείνη την εποχή έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ 142Α/11.04.1929) μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του. Ωστόσο, «σήμερα η πρόσβαση στο ναό είναι απαγορευμένη για τους πολίτες». Αυτό είναι πράγματι ένα γεγονός που έχει από χρόνια καταγγελθεί, αλλά δεν έχει βρεθεί λύση ώστε ο ναός να εξαιρεθεί από τον περιφραγμένο χώρο εκμετάλλευσης της πλαζ. Στο παρελθόν έφοροι Αρχαιοτήτων της περιοχής είχαν ζητήσει από το ΚΑΣ, με αφορμή διάφορα έργα προστασίας και ανάδειξης του ναού, να γίνει νέα περίφραξη, ώστε οι πολίτες να έχουν πρόσβαση σε αυτόν από τον κεντρικό δρόμο, αλλά και για να μην προβάλλει το αρχαίο ανάμεσα στις ξαπλώστρες, όμως είχαν αποδεχθεί και την αντίθετη άποψη, που έλεγε ότι αν μείνει ο ναός εκτεθειμένος δίχως φύλαξη σύντομα θα γινόταν σκουπιδόπος, όπως τόσα άλλα αφύλακτα μνημεία. Για την ιστορία πάντως να πούμε πως δεν είναι το μοναδικό αρχαίο εντός της περιφραγμένης έκτασης των 278 στρεμμάτων του «Αστέρα». Εχουν βρεθεί κατά καιρούς κι άλλες σημαντικότερες αρχαιότητες. Προ διετίας, ανάμεσα στις καμπάνες του συγκροτήματος, είχε έρθει στο φως μια εγκατάσταση πρωτοελλαδικής εποχής (3η χιλιετία π.Χ.) και πάνω της ακριβώς άλλα κτήρια, της κλασικής εποχής, που αποδεικνύεται πως η θέση αυτή ήταν πάντα ελκυστική για κατοίκηση και στρατηγικής σημασίας, καθώς βλέπει τα διερχόμενα πλοία προς και από την Αττική. Αλλωστε από τον Απόλλωνα Ζωστήρα ξεκινούσαν κατά την αρχαιότητα προσκυνητές για να κάνουν το ταξίδι της ζωής τους προς το μεγάλο ιερό του Απόλλωνα στη Δήλο.