Η τροϊκα έφερε το νέφος

Με τη βούλα τεσσάρων πανεπιστημίων και τριών ερευνητικών κέντρων πιστοποιείται πλέον ότι βασική πηγή σε ποσοστό άνω του 80% του νέφους της αιθαλομίχλης στα αστικά κέντρα είναι, μετά τη βίαιη αλλαγή στον τρόπο θέρμανσης λόγω του ακριβού πετρελαίου, η εκτεταμένη καύση ξύλων σε τζάκια και ξυλόσομπες. Οι μετρήσεις και οι χημικές αναλύσεις που διεξήγαγαν το χρονικό διάστημα 10 Ιανουαρίου - 10 Φεβρουαρίου σε πέντε πόλεις Αθήνα (περιοχές Θησείου, Αγίας Παρασκευής, Πεντέλης), Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ιωάννινα και Ηράκλειο- έδειξαν εκπομπές αιωρουμένων σωματιδίων δεκαπενταπλάσιες του ορίου. Σε ποσοστό άνω του 90% το "περιεχόμενο" των ρύπων ήταν τα υπέρλεπτα σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρόμετρα (PM2.5), τα οποία θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία καθώς διεισδύουν στα πνευμόνια και επικάθονται στις κυψελίδες. Όπως είναι γνωστό, το ΥΠΕΚΑ μετρά και ανακοινώνει μόνον τις τιμές αιωρούμενων σωματιδίων διαμέτρου μεγαλύτερης των PΜ 10. Σύμφωνα με τα πρώτα συμπεράσματα που παρουσίασαν οι επιστήμονες στις εγκαταστάσεις του "Δημόκριτου":

* Οι μέγιστες ωριαίες συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων με ετήσιο μέσο όρο τα 20 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα στην Ε.Ε., στο Θησείο έφτασαν τα 300 μικρογραμμάρια και στο κέντρο της Πάτρας τα 200.

* Τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης καταγράφονται από τις επτά το βράδυ μέχρι τις τρεις το πρωί, ενώ εντοπίστηκαν συγκεντρώσεις αερίων τοξικών ενώσεων, όπως τολουόλια, ξυλόλια κ.λπ. με διπλάσιες ή και τριπλάσιες από τις αντίστοιχες συγκεντρώσεις, κατά τις ώρες κυκλοφοριακής αιχμής. Αυτό μαρτυρά την καύση επεξεργασμένων ξύλων και άλλων ακατάλληλων υλικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι επετράπη η καύση βιομάζας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, χωρίς να θεσμοθετηθεί μηχανισμός πιστοποίησης και διαδικασίες ελέγχου.

* Τις κρύες νύχτες με θερμοκρασία κάτω των 5 βαθμών Κελσίου, με άπνοια, τα μικροσωματίδια και οι αέριοι ρύποι παγιδεύονται σε ένα στρώμα έως 400 μέτρων πάνω από το έδαφος.

* Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον φετινό χειμώνα (υψηλές θερμοκρασίες, ο φετινός Ιανουάριος ήταν περίπου κατά 3,5 βαθμούς θερμότερος του περσινού, δυνατός αέρας και βροχή) περιόρισαν πολύ τη συχνότητα των επεισοδίων ρύπανσης. Ενδεικτικά, στο Θησείο οι συγκεντρώσεις των PM2.5 ξεπέρασαν τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, έξι νύχτες, κατά τη διάρκεια των 30 ημερών των μετρήσεων. Σε τρεις από αυτές τις νύχτες ξεπέρασαν και τα 100 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.

Παρόμοια εικόνα επικρατεί και στις άλλες πόλεις. Π.χ. στην Πάτρα οι συγκεντρώσεις των PM2.5 ξεπέρασαν τα 50 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο δώδεκα νύχτες κατά τη διάρκεια του μήνα των μετρήσεων. Σε πέντε από αυτές τις νύχτες ξεπέρασαν και τα 100 μικρογραμμάρια. Στα Ιωάννινα ο αριθμός των υπερβάσεων των 50 μικρογραμμαρίων ήταν 19 νύχτες και σε πέντε από αυτές ξεπεράστηκαν και τα 100. Ο μικρότερος αριθμός υπερβάσεων, μία νύχτα πάνω από 50 μικρογραμμάρια, καταγράφηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες. Οι μετρήσεις έγιναν στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ - Θαλής στο οποίο συμμετέχουν ερευνητικές ομάδες ατμοσφαιρικής χημείας και φυσικής των πανεπιστημίων: Αιγαίου , Πατρών , Κρήτης , Ιωαννίνων και των ερευνητικών κέντρων ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" , Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και Georgia Institute of Technology .