Οι τράπεζες κρίνουν την ανάκαμψη

Yπάρχει ένα γνωμικό για τις τράπεζες : «σού δίνουν ομπρέλα στην λιακάδα και στην παίρνουν πίσω στην βροχή». Για πολλούς αναλυτές το γνωμικό αυτό έχει χαρακτήρα αξιώματος .Άλλοι πιστεύουν ότι πρόκειται για μία διαπίστωση η οποία χρήζει καθημερινής εξέτασης για να αποδειχθεί αν ανταποκρίνεται στην αλήθεια ή αν πρόκειται για μία ακόμα… συκοφαντία. Τα πρόσφατα στοιχεία που αφορούν στις συνθήκες δανειοδότησης επιχειρήσεων και καταναλωτών σίγουρα κάνουν πολλούς να σκεφτούν ότι στο γνωμικό υπάρχει μία σημαντική δόση αλήθειας .Όλοι όμως ομονοούν στο ότι τελικά η ασφαλιστική δικλείδα στην αγορά κατοικίας για το επόμενο χρόνο –τουλάχιστον-βρίσκεται στα «χέρια» των τραπεζών. Σύμφωνα με στοιχεία αυτά , το σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων «υιοθέτησε αυστηρότερους όρους δανειοδότησης ενώ ταυτόχρονα τα λεγόμενα περιθώρια κινδύνου (δηλαδή το επιπλέον κόστος που πληρώνουν οι δανειολήπτες λόγω του κινδύνου να μη αποπληρώσουν το δάνειο ) αυξήθηκαν .

Με απλά λόγια οι περισσότερες τράπεζες δίνουν πλέον δυσκολότερα τα δάνεια και τα χρεώνουν ακριβότερα ανεξάρτητα από το αν αυτός που δανείζεται είναι καλοπληρωτής ή κακοπληρωτής. Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες ελέγχουν άμεσα την ζήτηση και έμμεσα το επίπεδο των τιμών. Οι διαπιστώσεις αυτές ,που καλύπτουν το σύνολο των τραπεζών, κρύβουν μία μεγάλη αλήθεια : η αγορά είναι πλέον πλήρως εξαρτημένη από το πιστωτικό σύστημα το οποίο φαίνεται έχει πάρει πίσω την …ομπρέλα. Αυτό άλλωστε μαρτυρούν και τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης στην στεγαστική πίστη είναι αρνητικοί και αυτό θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο φέτος.

Πριν από μία δεκαετία η διαπίστωση αυτή θα ακούγονταν πολύ μακρινή για την ελληνική πραγματικότητα καθώς οι χορηγήσεις των στεγαστικών δανείων κάλυπταν ένα πολύ μικρό ποσοστό των συνολικών αγορών ακινήτων . Τότε, ο ρόλος των τραπεζών ήταν σαφώς υποβαθμισμένος σε σχέση με τον σημερινό όπου εκτιμάται ότι καλύπτουν πάνω από το 80% της συνολικής πίττας της αγοράς κατοικίας. Αποκαλυπτικά είναι άλλωστε τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος στα οποία καταγράφεται η εξέλιξη των χορηγήσεων στεγαστικών δανείων στην διάρκεια της τελευταίας πενταετίας. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα πιστωτικά ιδρύματα είναι πλέον και στην Ελλάδα εκείνα τα οποία διαχειρίζονται την δικλείδα ασφαλείας για την πορεία της αγοράς.