Ακινητα : Και όμως συμφέρουν

Δεν είναι λίγοι οι παράγοντες της αγοράς που θεωρούν ελκυστικά τα τρέχοντα επίπεδα τιμών των ελληνικών ακινήτων, λόγω της μεγάλης διόρθωσης που έχει προκαλέσει η οικονομική κρίση. Με βάση τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, ο δείκτης τιμών των ακινήτων (διαμερίσματα) υποχώρησε από τις 101,7 μονάδες στο τέλος του 2008 στις 73,7 μονάδες στο τέλος του 2012 και στις 72,2 μονάδες στο πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς. Ακόμη χαμηλότερα αναμένεται να κλείσει ο ίδιος δείκτης στο φετινό εξάμηνο. Άλλο επιχείρημα των ίδιων κύκλων είναι πως συχνά οι τιμές των κατοικιών υπολείπονται του κόστους κατασκευής τους, ή ότι τα ακίνητα:

α) έχουν μέχρι σήμερα υποχρεωθεί σε μικρότερη πτώση σε σύγκριση με άλλες κατηγορίες επενδύσεων (πχ μετοχές, κρατικά ομόλογα)

β) αποτελούν επενδύσεις μακροχρόνιας προοπτικής και έτσι οι τιμές θα αρχίσουν να σταθεροποιούνται και να ανακάμπτουν σταδιακά, στο βαθμό που θα βελτιώνεται η κατάσταση στην ελληνική οικονομία.

Παρόλα αυτά, «τρόμο» προκαλεί η μεγάλη «ουρά» των ιδιοκτητών που επιθυμεί να ρευστοποιήσει ακίνητα, καθώς είτε καίγεται για μετρητό, είτε διαπιστώνει πως δεν μπορεί να αντέξει την επαχθή φορολόγησή τους. Γεγονός που λειτουργεί ως δαμόκλειος σπάθη στην αγορά, δεδομένου ότι η προσφορά είναι τεράστια και παρά την μείωση των τιμών που προηγήθηκε δημιουργεί νέες πιέσεις.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν ενταθεί οι συζητήσεις-φημολογίες γύρω από το κατά πόσο ξένα funds θα μπορούσαν να αποκτήσουν έναντι μεγάλων discount μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με ένα τέτοιο σενάριο, οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν να αντλήσουν μέσα στο 2014 σημαντικό ύψος κεφαλαίων από το εξωτερικό, «κλείνοντας δάνεια» που ούτως ή άλλως δεν θα εισέπρατταν και την ρευστότητα που θα αποκτήσουν θα τη διαθέσουν με τη σειρά τους στην οικονομία με τη μορφή νέων χορηγήσεων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Κύκλοι της εγχώριας αγοράς πάντως αμφιβάλλουν έντονα για το κατά πόσο ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να λάβει σάρκα και οστά στην Ελλάδα.  Η Ελλάδα δεν είναι Αμερική. Δεν αντέχει ούτε από κοινωνικής, ούτε από πολιτικής άποψης τον ερχομό hedge funds που θα πάρουν τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια κατοικιών. Ίσως, κάτι τέτοιο να μπορούσε να γίνει στα εμπορικά ακίνητα.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, παραμένουν αδιάθετα προς πώληση γύρω στα 150.000 ακίνητα, αριθμός που είναι μεγαλύτερος από εκείνον του 2008, περίοδο κατά την οποία ξέσπασε η κρίση στην ελληνική οικονομία. Μεταξύ των παραγόντων που έχουν τονώσει την προσφορά είναι η αυξημένη φορολογία, τα άδεια ακίνητα από το κλείσιμο επιχειρήσεων, οι μειωμένες ανάγκες για στέγαση των επιχειρήσεων λόγω του μειωμένου προσωπικού που διαθέτουν και η δυσκολία εύρεσης ενοικιαστών με υψηλή πιστοληπτική ικανότητα.