Στο τραπέζι οι φοροί στα ακίνητα

Ενόψη της σύνταξης του προϋπολογισμού, όλοι οι φόροι ακινήτων μπαίνουν ξανά στο τραπέζι των διαβουλεύσεων. Αναλυτικά:

1 Αφορολόγητο πρώτης κατοικίας. Σήμερα διαμορφώνεται στις 200.000 ευρώ για τον εργένη και στις 250.000 για τον παντρεμένο. Αναμένεται νέα αύξησή του, καθώς το μέτρο έχει μικρό δημοσιονομικό κόστος. Στο τραπέζι έχει πέσει και πρόταση «αυτόματης διόρθωσης του αφορολόγητου» κάθε φορά που θα αλλάζουν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων. Σε κάθε περίπτωση, επιβάρυνση για τον υποψήφιο αγοραστή θα υπάρξει, καθώς θα ακριβύνουν τα δικηγορικά και τα συμβολαιογραφικά έξοδα. Σήμερα, ένα ζευγάρι αγοράζει σπίτι με αντικειμενική αξία 250.000 ευρώ χωρίς να πληρώσει φόρο. Από τις αρχές του έτους το ίδιο σπίτι θα έχει αντικειμενική αξία 300.000 ευρώ. Ο φόρος, αν αυξηθεί αντίστοιχα το αφορολόγητο, θα είναι και πάλι μηδενικός. Ομως τα έξοδα από τις 6.000 ευρώ θα ανέβουν στις 7.200 ευρώ.

2 Κλίμακες κληρονομιών-γονικών παροχών. Στις γονικές παροχές το αφορολόγητο διαμορφώνεται στις 150.000 ευρώ. Θεωρείται δεδομένη η αύξησή του για να μην επιβαρυνθούν υπέρμετρα οι μεταβιβάσεις μικρής αξίας ακινήτων καθώς και οι κληρονομιές. Πλήρης αποκατάσταση των φορολογουμένων θα μπορούσε να γίνει μόνο με την αύξηση όλων των κλιμακίων, κάτι που δεν φαίνεται πιθανό. Σε διαφορετική περίπτωση ο φόρος θα είναι αυξημένος ακόμη και κατά 100%.

3 Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Είναι το πιο δύσκολο κουΐζ για την κυβέρνηση, καθώς από το Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας του 2011 περιμένει να εισπράξει το μεγαλύτερο μέρος από τα 270 εκατομμύρια ευρώ που έχουν εγγραφεί στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού. Σήμερα, το αφορολόγητο είναι 400.000 ευρώ για κάθε μέλος του ζευγαριού. Ακόμη και αν αυξηθεί (π.χ. στις 500.000 ευρώ) οι έχοντες μεσαία και μεγάλη ακίνητη περιουσία θα πληρώσουν περισσότερα αν δεν υπάρξει μεταβολή και των υπόλοιπων κλιμακίων ή μείωση των φορολογικών συντελεστών. Φορολογούμενος με ακίνητα αξίας 500.000 ευρώ, για το 2010 θα πληρώσει ΦΜΑΠ 100 ευρώ. Για το 2011, αν αυξηθεί το αφορολόγητο στις 500.000 ευρώ και οι αντικειμενικές αξίες «φουσκώσουν» κατά 20%, θα πληρώσει 300 ευρώ αντί για 100.

4 Φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Περιθώριο για «μερεμέτι» στα ακίνητα που υπάγονται στον ΦΠΑ δεν υπάρχει. Μείωση φορολογικού συντελεστή εξετάζεται για τις αγορές μεταχειρισμένων ακινήτων, δηλαδή για αυτά που έχουν χτιστεί με άδεια οικοδομής που έχει εκδοθεί πριν την 1η Ιανουαρίου 2006. Σήμερα ο συντελεστής διαμορφώνεται στο 10%. Η μείωση αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερο σκεπτικισμό από το υπουργείο Οικονομικών, λόγω δημοσιονομικού κόστους.

5 «Πόθεν έσχες» πρώτης κατοικίας. Στελέχη της κτηματαγοράς (κατασκευαστές, μεσίτες, συμβολαιογράφοι) έχουν ήδη επισημάνει στο υπουργείο Οικονομικών τη «ζημιά» που έχει γίνει στην αγορά από τη στιγμή που καταργήθηκε η απαλλαγή από το «πόθεν έσχες» της πρώτης κατοικίας. Ζητούν την επαναφορά της απαλλαγής έστω και για τις πολύ μικρές κατοικίες, έτσι ώστε να ξαναμπούν στο «παιχνίδι» υποψήφιοι αγοραστές που έχουν τα χρήματα αλλά δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την προέλευσή τους. Στο υπουργείο Οικονομικών εμφανίζονται μάλλον αρνητικοί για την έγκριση της συγκεκριμένης πρότασης, φοβούμενοι ότι η υιοθέτησή της θα φανεί ως «οπισθοχώρηση της κυβέρνησης στη μάχη για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής».

6 Γονικές παροχές σε χρήμα. Αλλο ένα μέτρο που «σκότωσε» τις αγοραπωλησίες είναι, σύμφωνα με τον συμβολαιογραφικό κόσμο της χώρας, η φορολόγηση των γονικών παροχών σε χρήμα. Πλέον οι μεταβιβάσεις σε χρήμα από τον γονιό στο παιδί φορολογούνται με συντελεστή 10%. Σε συνδυασμό με την επιβολή του «πόθεν έσχες» για την πρώτη κατοικία έχει δημιουργηθεί ασφυκτικό περιβάλλον για τους υποψήφιους αγοραστές, καθώς ακόμη και η συνήθης διαδικασία (του να «τσοντάρει» ένας γονιός στο παιδί του για να αγοράσει ένα ακίνητο) φορολογείται. Κατάργηση του φόρου έχει αποκλειστεί και παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο μείωσης του συντελεστή.

7 Συντελεστές εμπορικότητας και παλαιότητας. Σχεδόν δεδομένο θεωρείται ότι θα υπάρξουν μειώσεις, ειδικά για εμπορικούς δρόμους της χώρας που έχουν χτυπηθεί από την κρίση. Επίσης, στο υπουργείο Οικονομικών έχουν κατατεθεί προτάσεις για «διορθώσεις» στους συντελεστές παλαιότητας. Ενα ακίνητο έχει τον ίδιο συντελεστή ανεξάρτητα αν η ηλικία του είναι 25 ετών ή 50 ετών. Θα εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιβληθούν και νέοι μειωτικοί συντελεστές για τα ακίνητα ηλικίας άνω των 25 ετών.