Η Ελλάδα βρίσκεται στην 150η θέση σε σύνολο 180 χωρών σε ό,τι αφορά τις δυσκολίες κατοχύρωσης ακίνητης περιουσίας, ενώ υψηλό είναι το κόστος των μεταβιβάσεων. Αναλυτικά, η συμβολαιογραφική αμοιβή, θα κυμαίνεται ως εξής:

• Για ποσό έως 120.000,00 ευρώ σε ποσοστό 1%.

• Για ποσό από 120.000,01 έως 380.000,00 σε ποσοστό 0,70%.

• Για ποσό από 380.000,01 έως 2.000.000,00 ευρώ σε ποσοστό 0,65%.

• Για ποσό από 2.000.000,01 έως 5.000.000,00 ευρώ σε ποσοστό 0,55%.

• Για ποσό από 5.000.000,01 έως 8.000.000,00 ευρώ σε ποσοστό 0,50%.

• Για ποσό από 8.000.000,01 έως 10.000.000,00 ευρώ σε ποσοστό 0,40%.

• Για ποσό από 10.000.000,01 έως 12.000.000,00 ευρώ σε ποσοστό 0,30%.

• Για ποσό από 12.000.000,01 έως 20.000.000,00 ευρώ σε ποσοστό 0,25%.

• Για ποσό από 20.000.000,01 και άνω σε ποσοστό 0,10%.

• Για το ποσό των συμβάσεων που υπερβαίνει την αξία των 20.000.000,01 ευρώ, επιτρέπεται, με έγγραφη συμφωνία μεταξύ του συμβολαιογράφου και του παρέχοντος την εντολή προς σύνταξη συμβολαίου, να συμφωνηθεί αμοιβή μικρότερη του ποσοστού του 0,10%.

• Για κάθε πρόσθετο φύλλο των συμβολαιογραφικών πράξεων, για τις οποίες η αναλογική αμοιβή προσδιορίζεται σύμφωνα με τα ανωτέρω κλιμάκια, το κόστος είναι 5 ευρώ (μείωση κατά 1 ευρώ), ενώ για κάθε φύλλο αντιγράφων το κόστος είναι 4 ευρώ.

Μέχρι πρότινος η αμοιβή των συμβολαιογράφων κυμαινόταν από 1,2% έως 2% επί της αναγραφόμενης αξίας του συμβολαίου ή επί της αντικειμενικής αξίας, ανάλογα με το ποια αξία είναι μεγαλύτερη. Επιπλέον ο συμβολαιογράφος πληρώνεται ξεχωριστά για αντίγραφα συμβολαίων, χαρτόσημα για δεύτερα φύλλα, σύσταση ιδιοκτησίας κ.λπ.

Η νομοθετική ρύθμιση που προωθήθηκε στη Βουλή για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων αφορά και τους δικηγόρους, τους κτηματομεσίτες και τους ορκωτούς εκτιμητές. Για την περίπτωση των εκτιμητών, το όφελος που μπορεί να προκύψει αφορά το κόστος των εκτιμήσεων δημόσιων ακινήτων ή ακινήτων που εμπλέκονται σε απαλλοτριώσεις. Αμεσο μπορεί να είναι το όφελος από την αύξηση του ανταγωνισμού στο δικηγορικό επάγγελμα. Σήμερα, κατά τη σύνταξη ενός συμβολαίου, απαιτείται η υποχρεωτική παρουσία δικηγόρων και των δύο πλευρών έναντι αμοιβής. Η παράσταση δικηγόρου για σύνταξη εγγράφων ενώπιον συμβολαιογράφου είναι υποχρεωτική εφόσον το αντικείμενο της συμβάσεως είναι τουλάχιστον αξίας 29.347.0286 ευρώ για τις περιφέρειες Δικηγορικών Συλλόγων Αθηνών και Πειραιά και 11.738,8114 ευρώ για τις περιφέρειες των λοιπών Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας. Το ελάχιστο όριο της αμοιβής του δικηγόρου κάθε μέρους προσδιορίζεται βάσει της αξίας του αντικειμένου ως εξής:

• έως 44.020,5429 ποσοστό 1%

• 44.020,5458 - 1.467.351,4306 ποσοστό 0,5%

• 1.467.351,4336 - 2.934.702,8613, ποσοστό 0,4%

• 2.934.702,8642 - 5.869.405,7226, ποσοστό 0,3%

• 5.869.405,7256 - 14.673.514,3066, ποσοστό 0,2%

• 14.673.514,3096 - 29.347.028,6133, ποσοστό 0,1%

• 29.347.028,6162 - 58.694.057,2267, ποσοστό 0,05%

• 58.694.057,2296 και άνω, ποσοστό 0,01%

Φυσικά υπάρχει και ο νομικός έλεγχος του ακινήτου για τον οποίο ο δικηγόρος μπορεί να ζητήσει επιπλέον ποσό ή να υπάρξει μία συμφωνία για το κόστος συνολικά του «πακέτου» υπηρεσιών.

Ο Γενικός Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών του μηνός Δεκεμβρίου 2011, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου 2010, σημείωσε αύξηση 1,0%, έναντι αύξησης 3,6% που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών του έτους 2010 προς το 2009 . Ο Γενικός Δείκτης κατά το μήνα Δεκέμβριο 2011, σε σύγκριση με το δείκτη του Νοεμβρίου 2011, σημείωσε αύξηση 0,1%, έναντι αύξησης 0,4%, που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2010 . Ο μέσος Δείκτης του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2011 – Δεκεμβρίου 2011, σε σύγκριση προς τον ίδιο δείκτη του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2010 – Δεκεμβρίου 2010, παρουσίασε αύξηση 2,5%, έναντι αύξησης 3,0%, που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων προηγούμενων δωδεκαμήνων .

Περί τα 60.000 πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης έχουν εκδοθεί έως σήμερα, εκ των οποίων 35.000 αφορούν σε αγοραπωλησίες, 20.000 στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ΄ Οίκον», 2.000 σε μισθώσεις ακινήτων, 1.000 σε νέα κτίρια, ένα χρόνο από την ημερομηνία εφαρμογής του θεσμού των ενεργειακών επιθεωρήσεων και της έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΠΕΑ). Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ, από αυτά τα περισσότερα (περίπου 40.000) ανήκουν στη χειρότερη ενεργειακή κατηγορία (Η), ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν κυρίως στις κατηγορίες Γ έως Ζ. Ενδεικτικό είναι ότι στην κατηγορία Β (η οποία αποτελεί και το όριο για τα νέα κτίρια) υπάρχουν μόλις 600 ΠΕΑ. Το ΥΠΕΚΑ υποστηρίζει πως τα ΠΕΑ των κτιρίων έχουν ιδιαίτερα σημαντική προστιθέμενη αξία όχι μόνο στην πολιτική του υπουργείου, αλλά και για την ίδια την κτηματαγορά, καθώς κάθε κτίριο αποκτά «ενεργειακή ταυτότητα», στην οποία αποτυπώνονται τα ενεργειακά του χαρακτηριστικά, αλλά και χρήσιμες συμβουλές για τη βελτίωση της ενεργειακής του απόδοσης.

Η έκδοση ΠΕΑ δεν επιφέρει επιπρόσθετη οικονομική επιβάρυνση στους ενοικιαστές, καθότι αποτελεί υποχρέωση του ιδιοκτήτη. Αντιθέτως, αποσκοπεί στη μείωση των δαπανών των νοικοκυριών για θέρμανση και ψύξη και στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας από την άσκοπη σπατάλη, καθώς ο πολίτης γνωρίζει την ενεργειακή κατάσταση του κτιρίου που ζει ή εργάζεται και μπορεί να εκτιμήσει και το λειτουργικό ετήσιο κόστος για τη θέρμανση και το δροσισμό. Ειδικότερα, με το ΠΕΑ τα κτίρια κατατάσσονται σε ενεργειακή κατηγορία (από Α+ έως Η) και εύκολα μπορεί κάποιος να αντιληφθεί εάν το κτίριο είναι ενεργοβόρο ή όχι (δηλαδή εάν απαιτεί πολλά χρήματα για την εξυπηρέτηση των ενεργειακών του αναγκών, όπως η θέρμανση, η ψύξη, η παραγωγή ζεστού νερού και ο φωτισμός). Σταδιακά αυτή η γνώση δίνει τη δυνατότητα στην κτηματαγορά να προσαρμοσθεί ως προς την τιμή μίσθωσης ή πώλησης των ακινήτων, το επιτόκιο των στεγαστικών δανείων, αλλά και ως προς την αντικειμενική αξία τους, ανάλογα με την κατάταξή τους σε ενεργειακή κατηγορία και στην πολιτεία να γνωρίσει την ενεργειακή κατάσταση των κτιρίων της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι η έκδοση του ΠΕΑ είναι υποχρεωτική για όλα τα κτίρια άνω των πενήντα (50) τ.μ. (εξαιρούνται κτίρια βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, αγροτικών χρήσεων, εργαστήρια, αποθήκες, πρατήρια υγρών καυσίμων και χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων) στις εξής περιπτώσεις:

- Από 9 Ιανουαρίου 2011 για αγοραπωλησία κτιρίου για την υπογραφή των οριστικών συμβολαίων και για τη μίσθωση ενιαίων κτιρίων (για νέες συμβάσεις μίσθωσης και όχι για ανανέωση υφιστάμενων), καθώς και μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής νέου κτιρίου ή την ολοκλήρωση των εργασιών ριζικής ανακαίνισης σε υφιστάμενο κτίριο.

- Από 9 Ιανουαρίου 2012 για τη μίσθωση και τμημάτων ενιαίων κτιρίων (για νέες συμβάσεις μίσθωσης και όχι για ανανέωση υφιστάμενων) άνω των πενήντα (50) τ.μ., που έχουν αποκλειστική χρήση κατοικία και επαγγελματική στέγη και αποτελούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες Η παραπάνω υποχρέωση έπρεπε προ πολλού να εφαρμόζεται στη χώρα μας, όπως στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η μη εφαρμογή της οποίας αποτελούσε μια υπόθεση για την οποία η χώρα μας είχε παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ως εκ τούτου, από τις 9.1.2012 οι αρμόδιες ΔΟΥ δεν παραλαμβάνουν νέα μισθωτήρια προς θεώρηση εάν δεν αναγράφεται σε αυτά ο αριθμός πρωτοκόλλου του ΠΕΑ και δεν προσκομίζεται μαζί το πρωτότυπο ή γνήσιο αντίγραφό του προς επίδειξη και επιβεβαίωση, ανεξάρτητα από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης μίσθωσης. Δεκαετούς διάρκειας Η διάρκεια ισχύος του ΠΕΑ είναι δέκα (10) έτη, εκτός εάν στο κτίριο γίνει ριζική ανακαίνιση ή προσθήκη σε έκταση που επηρεάζει την ενεργειακή απόδοσή του, οπότε η ισχύς του ΠΕΑ λήγει κατά το χρόνο ολοκλήρωσης της ανακαίνισης ή της προσθήκης, πριν παρέλθει το διάστημα των δέκα ετών. Δηλαδή για το διάστημα των δέκα χρόνων (και εφόσον δεν έχει εκδοθεί νέο ΠΕΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο) χρησιμοποιείται το ίδιο ΠΕΑ και δεν απαιτείται η έκδοση νέου ΠΕΑ, για όσες περιπτώσεις αγοραπωλησίας ή νέων μισθώσεων προκύψουν.

Το ΠΕΑ εκδίδεται από ενεργειακούς επιθεωρητές, εγγεγραμμένους στο σχετικό Μητρώο του ΥΠΕΚΑ, τα στοιχεία των οποίων έχουν συμπεριληφθεί σε καταλόγους που είναι αναρτημένοι στην κεντρική σελίδα του ΥΠΕΚΑ (www.ypeka.gr), στην ιστοσελίδα www.buildingcert.gr, καθώς και στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών. Οι ελάχιστες αμοιβές του ενεργειακού επιθεωρητή Η ελάχιστη αμοιβή του ενεργειακού επιθεωρητή για την έκδοση ΠΕΑ είχε καθοριστεί, σύμφωνα με το Π.Δ. 100/2010 (ΦΕΚ 177 Α΄), ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου, ως εξής:

• Για διαμέρισμα, 2,0 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 150 ευρώ).

• Για μονοκατοικία, 1,5 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 200 ευρώ).

• Για πολυκατοικία, 1,0 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 200 ευρώ). • Για άλλη χρήση: για επιφάνεια έως 1.000 τ.μ., η αμοιβή είναι 2,5 ευρώ/τ.μ. (ελάχιστη αμοιβή 300 ευρώ), ενώ για επιφάνεια μεγαλύτερη από 1.000 τ.μ., για τα πρώτα 1.000 τ.μ. η αμοιβή είναι 2,5 ευρώ/τ.μ. και για τα υπόλοιπα τ.μ. η αμοιβή είναι 1,5 ευρώ/τ.μ.

Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι στο πλαίσιο της απελευθέρωσης των «κλειστών» επαγγελμάτων, οι αμοιβές των μηχανικών (και των ενεργειακών επιθεωρητών) διαμορφώνονται ελεύθερα (κατόπιν διαπραγμάτευσης) και οι παραπάνω αποτελούν τις «νόμιμες αμοιβές», βάσει των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές και κρατήσεις.

Ξεκαθαρίζει το θέμα με τις αμοιβές των συμβολαιογράφων. Η έκδοση νέα κοινής υπουργικής απόφασης για τις συμβολαιογραφικές αμοιβές προκάλεσε την αντίδραση των ιδιοκτητών.Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ κ. Στράτος Παραδιάς , επισήμανε ότι η ρύθμιση θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι καταργεί τις « κατ΄αποκοπή χαμηλές συμβολαιογραφικές αμοιβές που προβλέπονταν από το άρθρο 2 της προηγούμενης ΚΥΑ 100692/2008, και συνεπώς να οδηγηθούμε σε επιβολή αναλογικής αμοιβής 1% κλπ. + 23% ΦΠΑ και επί της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων, που συμπεριλαμβάνονται σε σύνταξη, κατάθεση και δημοσίευση διαθηκών, σύνταξη πράξεων συστάσεως οριζόντιας ιδιοκτησίας ή κανονισμού πολυκατοικίας και κυρίως σύνταξη πράξεων δηλώσεως αποδοχής κληρονομίας ή κληροδοσίας όπως και τα πληρεξούσια και λοιπές παρόμοιες πράξεις!»

Οι επισημάνσεις αυτές προκάλεσαν την άμεση αντίδραση των συμβολαιογράφων οι οποίοι με επιστολή του ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΦΕΤΕΙΩΝ ΑΘΗΝΩΝ – ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΙΓΑΙΟΥ ΚΑΙ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ η οποία υπογράφεται από τον πρόεδρο της επισημαίνει ότι : «ο επανακαθορισμός της συμβολαιογραφικής αμοιβής αφορά αποκλειστικά και μόνο τις πράξεις που αμείβονται με αναλογική αμοιβή. Κατά συνέπεια καμία μεταβολή δεν επέρχεται για τις αντίστοιχες, που αμείβονται με πάγια αμοιβή όπως η αποδοχή κληρονομίας, η σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, τα πληρεξούσια κ.λπ.»